HLP - oświecenie - opracowania lektur, 15, Myszeidos - wstęp, oprac. A. Walczak, Myszeidos pieśni X, I


Myszeidos pieśni X, I. Krasicki

Klimowicz: 161-167

WSTĘP (BN)

Poemat heroikomiczny (definicja, podejmowane zagadnienia)

- określenie poemat heroikomiczny pojawiło się po raz pierwszy w 1622 r. we Włoszech

- niekiedy używa się zamiennego określenia epos komiczny albo antyepopeja

Na utwory te, jak wskazuje sama nazwa, wpływ mają dwa czynniki:

  1. czynniki heroiczne

  2. czynniki komiczne

- heroiczność przysługiwała przede wszystkim postaciom tragedii i epopei

- takie cechy, jak wzniosłość, patetyczność stylu, powaga bohaterów, cierpienie itd. obce są gatunkom komicznym (wg Arystotelesa)

Epos heroikomiczny powstały w starożytnej literaturze greckiej łączy pewne istotne cechy epopei z komizmem, głównym żywiołem komedii.

Parodia - zastosowanie w utworze podniosłego, wysokiego stylu do przesadnie błahego tematu (z gr. `przedrzeźnianie pieśni')

Istotą parodii literackiej jest stylizacja, czyli naśladowanie stylu wzorca, którym może być konkretne dzieło, twórczość jakiegoś pisarza, poetyka danego gatunku, okresu lub grupy literackiej.

- parodia wnika w warstwę ideologii parodiowanego wzorca i wzorzec ten w swoisty sposób, serio lub tylko pozornie atakuje dzieło w celu wywołania efektu komicznego. Efekt zaś taki może powstać tylko u odbiorcy dobrze znającego parodiowany wzorzec >> dlatego parodiuje się przede wszystkim dzieła powszechnie znane

- parodiowanie zazwyczaj stanowi pretekst do zwrócenia uwagi czytelnika na aktualne problemy

Różnice między trawestacją a parodią

- trawestacja - ośmiesza poważną treść niską formą

(wg Markiewicza: ścisłe odwzorowanie toku fabularnego przy zmianie realiów i stylu lub ścisłe odwzorowywanie schematu kompozycyjno-stylistycznego przy zmianie treści)

- parodia - wzniosłą formę niską treścią

Batrachomyomachia - pierwowzór poematu heroikomicznego z V w przed Chr.; parodia Iliady 9walka mysz i żab)

- parodia wojny lub bitwy - najbardziej istotny element heroikomizmu

- od XVI w. poemat heroikomiczny za główne zadanie stawia pokazanie rozmaitych problemów aktualnej rzeczywistości

Myszeida (wstęp)

- utwór wydany w 1775, anonimowo; jest to pierwszy większy rozmiarami utwór Krasickiego

- utwór odniósł sukces; został wydany ponownie w przeciągu kilku lat, przetłumaczono go na niemiecki i francuski

- uważa się, że pierwotnie istniała inna wersja Myszeidy

- Myszeida zawiera wiele rozmaitych aluzji do rzeczywistości społeczno-politycznej, obyczajowej, do sfery życia kulturalnego

- wg badaczy literatury koty, które występują w utworze miałyby przedstawiać Rosjan, szczury i myszy - polską magnaterię i szlachtę; walki kotów ze szczurami, to alegoryczny odpowiednik konfederacji barskiej (są też historycy, którzy sprzeciwiają się łączeniu Myszeidy z jakimiś konkretnymi wydarzeniami)

- wieloznaczność Myszeidy, która wynika z jej parodii, z tonu ironicznego, z sytuacji groteskowych; nierzadko zacierają się granicę pomiędzy parodią, komizmem, satyrą, ironią, groteską i powagą,

- występuje szereg dygresji; luźno związane z tokiem fabularnym - pozwalają na wypowiedzi odautorskie na najróżniejsze tematy

- rozsiane po całym poemacie liczne sentencje (pewne prawdy ogólne, które ulegają degradacji przez kontekst komiczny)

- stosuje oktawę (charakterystyczna dla poematów rycerskich)

- w utworze ujawnia się niechęć poety do życia dworskiego (zarzuca im zanik ducha rycerskiego)

- występuje motyw zgubnej kłótliwości

- postępuje zgodnie z tradycja literacką: zwierzęta, które są głównymi bohaterami, zachowują się jak ludzie; przedstawiają ich cechy i typy

- obraz króla Popiela (jednego z bohaterów utworu) jest zaprzeczeniem Stanisława Augusta

- Myszeida parodią eposu bohaterskiego

- parodia przemówień-wyznań w stylu Hektora i Achillesa

- parodystyczny stosunek do stylu barokowego

- parodystyczne imiona (brzmią, jak staropolskie, np. Mruczysław, Hektorek)

- krytyka naiwnego pojmowania historii



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
HLP - oświecenie - opracowania lektur, 4. Franciszek Ksawery Dmochowski, Sztuka rymotwórcza, Pieśni
HLP - oświecenie - opracowania lektur, 1.W. Bogusławski, Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale. Od
HLP - oświecenie - opracowania lektur, 19. Ignacy Krasicki, Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki -PR
HLP - oświecenie - opracowania lektur, 33. Julian Ursyn Niemcewicz, Powrót posła (Przedmowa, Do czyt
HLP - oświecenie - opracowania lektur, 44. Franciszek Zabłocki, Sarmatyzm akt. II, oprac
HLP - oświecenie - opracowania lektur, 28. Jan Potocki, Rękopis znaleziony w Saragossie, dni 29, 30,
HLP - barok - opracowania lektur, 15. Stanisław Herakliusz Lubomirski, Rozmowy Artaksesa i Ewandra –
HLP - oświecenie - opracowania lektur, 11. Ignacy Krasicki, Wybór liryków, oprac. S. Graciotti, Wroc
HLP - oświecenie - opracowania lektur, 8. Jakub Jasiński, Poezje wybrane, oprac. Natalia Oleksiak
HLP - oświecenie - opracowania lektur, 30. Jan Potocki, Rękopis znaleziony w Saragossie. DZIEŃ 43, 4
HLP - oświecenie - opracowania lektur, 24. Potocki, Saragossa, dni 1-5.
HLP - oświecenie - opracowania lektur, 43. Franciszek Zabłocki, Sarmatyzm, AKT I.
HLP - oświecenie - opracowania lektur, 21. Adam Naruszewicz - Liryki wybrane, Adam Naruszewicz &bdqu
HLP - oświecenie - opracowania lektur, B. Szostak, Rękopis znaleziony w Saragossie (dni 24-28).
15. POEZJA ŚWIECKA XV w., HLP (staropolska i oświecenie), opracowania lektur, średniowiecze
HLP - barok - opracowania lektur, 25. Hieronim Morsztyn, Światowa rozkosz - Dwunasta Panna UCIECHA,
HLP - barok - opracowania lektur, 16. Stanisław Herakliusz Lubomirski, Rozmowy Artaksesa i Ewandra (
HLP - barok - opracowania lektur, 55. Samuel ze Skrzypny Twardowski, Nadobna Paskwalina, oprac. Sylw

więcej podobnych podstron