Wkład 8
Temat: Ocenianie okresowe pracowników
Okresowe ocenianie pracowników - to postępowanie zamierzające do porównania osób zatrudnionych w danej organizacji - efektów ich pracy, zachowań i posiadanych cech osobowościowych z przyjętymi w firmie normami i wzorcami.
Etapy projektowania systemu ocen okresowych
Określenie celu wprowadzania systemu ocen okresowych
wybór kryteriów na podst, których pracownicy będą oceniani
Dobór metod oceniania
Wybór i przeszkolenie osób oceniających i ocenianych
ustalenie częstotliwości przeprowadzenia ocen
Przyjęcie zasad przeprowadzania ocen okresowych
Ad 1
Główne grupy celów okresowych ocen pracowniczych:
Administracyjne
Informacyjne (inf dla przełożonych)
Motywacyjne (modyfikacja zachowań pracow. i sprawiedliwe nagradzanie)
Ad 2
Kryteria oceny pracowników
ktywnościowe
- indywidualne (liczba klientów, pozyskanych transakcji)
- zespołowe
- organizacyjne (zysk brutto netto, wskaźnik płynności finansowej)
2. Behawioralne (ocena zachowania pracownika)
3. Kwalifikacyjne (ocena kwalifikacji wiedzy, umiejętności)
4. Osobowościowe (odpowiedzialność, asertywność
Ad 3
Metody oceniani pracowników
Relatywne
- ranking
- porównywanie parami
2. Absolutne
- skala ocen
- ocena opisowa
- zdarzenia krytyczne
Ad 3 / 2a
Formy skali ocen
punktowe
walutowe
przymiotnikowe
graficzne
Wychowanie
Model rozmowy oceniającej:
Model jednokierunkowy
Model dwukierunkowy otwarty
Model dwukierunkowy zamknięty
Zalety i wady powiązania oceny poszczególnych podmiotów
Podmiot oceniający |
Zalety |
Wady |
Przełożony |
- zgodność z tradycyjnym podziałem ról: kierownik ocenia, podwładny jest oceniany - sformalizowane kryteria oceny skłaniają kierownika do wnikliwej oceny pracownika |
- możliwość przenoszenia własnych sympatii i antypatii do ocen formalnej |
Podwładny |
- znajomość kryteriów oceny - zwiększenia kapitału pracowników w procesie podejmowania decyzji - poprawienie atmosfery w pracy - dwukierunkowa komunikacja w firmie |
- wymaga przeszkolenia wszystkich pracowników w zakresie procedur i kryteriów dokonywanie oceniania |
Współpracownik |
- możliwość oceny części kryteriów związanych ze współpracą w grupie - silniejsza integracja zespołów pracowniczych |
- możliwość umów między pracownikami co do wystawianych wzajemnie ocen - możliwość przenoszenia własnych sympatii i antypatii do ocen formalnej |
Pracownicy działu kadr |
- większa bezstronność oceny - często przygotowanie specjalistyczne w zakresie oceniania |
- brak dostatecznej znajomości treści pracy |
Sam pracownik - samoocena |
-powszechna znajomość kryteriów oceny umożliwia korygowanie zachowań i postaw - pracownik ma czas na refleksje co jest jego mocną a co słabą stroną - zwiększa akceptację wyników oceny |
- stres wywołany próbą „wstrzelenia” się w ocenę przełożonego a nie uwzględnienie faktów - wymaga przeszkolenia wszystkich pracowników |
Klienci zewnętrzni |
- bezstronność oceny - dostarczają informacji o zachowaniach pracowników podczas realizacji zadań |
- możliwość zastosowania tylko do wybranej grupy pracowników - nieznajomość specyfiki organizacji przez klientów - brak przygotowania do oceniania |
Zasady oceniania pracowników
celowości
powszechności
systematyczności
adekwatności
jednolitości
prostoty
elastyczności
poufności
użyteczności
ciągłości
Błędy oceniania pracowników
1.Techniczne
- źle sformułowane formularze ocen skupiające się na nieodpowiednich zagadnieniach
- niezrozumienie celu, zasad i procedury postępowania oceniającego
- niewłaściwy odbiór celów i kryteriów oceny do specyfiki stanowiska pracy
- przyjęcie zdyb dużej ilości kryteriów oceny co spowoduje trudności w formułowaniu jednoznacznej oceny pracownika
- niejednoznaczne definiowanie kryteriów oceny
- niekonsekwentne wykorzystywanie wyników oceny
Błędy sztuki oceniania
- brak obiektywizmu
- efekt hierarchii
- transfer stereotypu estetycznego
- błąd tendencji centralnej
- błąd świętości
- błąd naśladownictwa
- błąd pobłażliwości lub surowości
- mechanizm projekcji i atrybucji
- efekt pierwszego wrażenia
- etykietowanie
- efekt Pigmaliona ( samospełniającego się proroctwa)
Wyk 9
Temat: Kształtowanie ścieżek karier zawodowych w przedsiębiorstwie
Kariera w wymiarze indywidualnym jest efektem samorządzenia pracownika jego rozwojem zawodowym i obejmuje całą drogę jego rozwoju zawodowego - od momentu wejścia na rynek pracy do mementu definitywnej rezygnacji z pracy zawodowej.
Kariera w wymiarze organizacyjnej jest efektem zarządzania rozwojem pracownika zarówno ze strony firmy jak i zajmowanych przez niego stanowiska pracy wykonywanych prac i pełnionych funkcji w jednej organizacji.
Zarządzanie karierami pracowniczymi to system działań polegający na integrowaniu indywidualnych planów rozwojowych pracowników z planami rozwoju firmy.
Zarządzanie karierami zakłada aktywne działania firmy obejmuje:
identyfikację aspiracji pracownika
ocenę jego możliwości rozwojowych
uzgodnienie ścieżki jego kariery
udzielenie pomocy w realizacji ścieżki kariery
monitorowanie przebiegu ścieżki kariery zawodowej
wprowadzanie korekt ścieżki kariery indywidualnej
Cele zarządzania karierami pracowniczymi:
zabezpieczenie potrzeb przedsiębiorstwa w zakresie następstw
skorelowanie potencjału pracowniczego z potrzebami przedsiębiorstwa
zwiększanie atrakcyjności przedsiębiorstwa jako pracodawcy
motywowane pracowników do rozwoju
zwiększenie zadowolenia z pracy zatrudnionego personelu
Koncepcje zarządzania karierami pracowniczymi:
brak integracji ze stron firmy kierunku rozwoju zawodowego pracowników (koncepcja tzw. „niewidzialnej ręki”)
autorytarny wybór ograniczonego grona pracowników, któremu umożliwia się rozwoju zawodowego (tzw. Koncepcja „poszukiwaczy pereł”)
podjęcie przez organizację i pracowników usystematyzowanych zawodowych działań umożliwiający rozwój zawodowy wszystkich pracowników który wyrażają taką gotowość (tzw. koncepcja „usystematyzowana”)
Działania wspierające realizację karier pracowniczych:
upowszechnienie informacji na temat możliwości realizacji karier
motywowanie do rozwoju zawodowego
szkolenie pracowników
sprzyjanie samodoskonalenia pracowników
definiowanie ścieżek kariery zawodowej
prowadzenie rejestru sukcesów
podnoszenie kwalifikacji kadry zarządzania karierami
zapewnienie doradztwa w zakresie rozwoju zawodowego i kształtowania ścieżek karier zawodowych
sprzyjanie wymiany doświadczeń między pracownikami
wykorzystywanie ośrodków ocen
Działania pracownika i przedstawicieli organizacji na poszczególnych etapach usystematyzowanej koncepcji zarządzania karierami pracowniczymi
Konsultacje pomiędzy pracownikami i przedstawicielami organizacji |
Działania pracownika |
Działania przedstawicieli organizacji |
|
Porozumienie w sprawie oceny potencjału rozwojowego pracownika |
Określenie wyobrażeń na temat własnych możliwości zawodowych |
Identyfikacja potencjału rozwojowego pracowników (kwalifikacje, predyspozycje, wartości, motywacje) |
|
Porozumienie w sprawie celów rozwoju |
Określenie aspiracji zawodowych i wyobrażeń na temat możliwości kariery, jakie stwarza organizacja. |
Analiza i identyfikacja potrzeb kadrowych w obszarze stanowisk pracy uwzględnianych przy podejmowaniu karier pracowniczych |
|
Porozumienie w sprawie planu rozwoju zawodowego pracownika i rozkładu kosztów pomiędzy pracownikiem i przedsiębiorstwem |
Określenie gotowości ponoszenia przez pracownika nakładów na rozwój zawodowy |
Analiza możliwości wspierania kariery pracownika ze strony organizacji |
|
Wdrożenie plany rozwoju zawodowego pracownika |
Realizacja planu rozwoju zawodowego przez pracownika |
Pomoc i doradztwo w rozwoju zawodowym pracownika |
|
Kontrola realizacji planu rozwoju zawodowego pracownika |
Analiza przebiegu własnej kariery zawodowej. Ustosunkowanie się do propozycji kierownictwa dotyczących korekt i istniejącego planu rozwoju zawodowego
|
Monitoring rozwoju zawodowego pracowników informowanego o wyniku ocen i dalszych perspektywach awansu. Uaktualnienie baz danych o pracownikach weryfikacja potrzeb kadrowych w zakresie następstw i uaktualnienia planów karier |
Zasady funkcjonowania systemu zarządzania karierami:
spójność z pozostałymi funkcjami personalnymi
przejrzystość systemu karier zawodowych
jawność informacji o awansach pracowniczych
równości szans na awans dla wszystkich pracowników
udostępnienie pracownikom zainteresowanych awansem na temat korzyści i strat oraz szans i zagrożeń w związku z awansem.