RAPORT

Z

EWALUACJI

WEWNĘTRZNEJ

Analiza przestrzegania praw dziecka i

człowieka

przeprowadzonej w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym

w Cieszynie w roku szkolnym 2010/2011

WPROWADZENIE

Raport ten jest rezultatem ewaluacji wewnętrznej problemowej dotyczącej analizy przestrzegania praw dziecka i człowieka, przeprowadzonej w SOSW
w Cieszynie przez zespół w składzie Beata Widera - Brzóska, Wioletta Migacz, Grzegorz Jurecki, Katarzyna Sienko, Maria Kowalczyk. Opracowanie harmonogramu ewaluacji i narzędzi oraz zbieranie i przetwarzanie informacji miało miejsce w okresie od września 2010 do 15 czerwca 2011 roku. Celem było rozpoznanie i ocena poprawności przestrzegania praw dziecka i człowieka. Zakres badania związany był ze spełnieniem wymagania 2.5 KSZTAŁTUJE SIĘ POSTAWY WYCHOWANKÓW.

Opis przedmiotu ewaluacji:

PRZESTRZEGANIE PRAW DZIECKA I PRAW CZŁOWIEKA

Cel ewaluacji:

Sprawdzenie, czy w placówce przestrzegane są prawa dziecka i człowieka.

Pozyskanie informacji dotyczących świadomości praw przez uczniów, nauczycieli i rodziców.

Dokonanie oceny skuteczności podejmowanych działań na rzecz dziecka, człowieka przez nauczycieli.

Wyniki ewaluacji sporządzono na podstawie:

• Analizy wpisów w dziennikach lekcyjnych;

• Analizy dokumentacji szkolnej, programu wychowawczego i profilaktycznego

• Analizy działalności specjalistów - pedagoga, psychologa, wychowawców;

• Analizy wyników ankiet.

PRAWA DZIECKA

PRAWA CZŁOWIEKA

Twoje dzieci nie są twoimi dziećmi, one przychodzą przez ciebie, ale nie z ciebie, chociaż są z tobą, ale nie należą do ciebie. Ty dajesz im swoją miłość, ale nie swoje myśli, ponieważ one mają myśli własne. Możesz dać przytułek im ciałom, ale nie ich duszom, ponieważ domem ich dusz jest dzień jutrzejszy. Możesz starać się upodobnić do nich , ale nie próbuj ich zmuszać, aby były podobne do Ciebie , ponieważ życie nie pozostaje przy dniu wczorajszym.

Kahil Gilbran

Dorośli nie mają wątpliwości, co do praw własnych, problem pojawia się, gdy trzeba ich przekonać, iż prawa przysługują również dzieciom. Obserwując stosunki panujące w szkołach i wielu rodzinach widzimy, że niekiedy nauczyciele i rodzice zapominają, że dziecko uczeń też jest człowiekiem i przysługują mu prawa wynikające z samej istoty człowieczeństwa, jak np. prawo do godności osobistej, do prywatności, do samostanowienia itp. Próbą zmiany takiego podejścia do dzieci jest uchwalona 20 listopada 1989 r. przez ONZ i ratyfikowana przez Polskę Konwencja o Prawach Dziecka. Konwencja o Prawach Dziecka jest umową międzynarodową. Jednocześnie konwencja jest uniwersalnym prawnym traktatem międzynarodowym, obligującym państwa do jej przestrzegania.

Konwencja praw dziecka jest ponadto porozumieniem wzbogacającym wydatnie międzynarodową ochronę i promocje praw dziecka, rozwijając, wzbogacając i uszczegóławiając prawa zawarte w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka oraz Paktach Praw Człowieka. Czyni to, wychodząc z założenia, że dziecko ma wszystkie prawa, jakie przyznane są istocie ludzkiej , ale musi mieć także pewne prawa dodatkowe i szczególne wynikające z faktu, że jest ono istotą ludzką, która za względu na swoje cechy psychofizyczne potrzebuje szczególnej pomocy i ochrony.

Konwencja Praw Dziecka składa się z trzech zasadniczych części zawierających 54 artykuły i szereg dodatkowych postanowień. Pierwsza część zawiera preambułę oraz 41 artykułów bezpośrednio określających definicję i zakres praw dziecka w kontekście różnorodnych potrzeb i sytuacji. Część druga ujmuje obowiązki ONZ oraz wyspecjalizowanych agend i agencji Narodów Zjednoczonych oraz państw ratyfikujących konwencje związane z praktyczną realizacją praw zawartych w dokumencie. Trzecia część postanawia, że aktualna Konwencja jest otwartą kodyfikacją praw dzieci na świecie i istnieje możliwość jej uzupełniania bądź rozwijania. Konwencja jest próbą zwrócenia uwagi na konieczność poszanowania praw oraz potrzeb dzieci.
Konwencja o Prawach Dziecka ( Dz. U. nr 120, poz. 526) to jeden z kilku międzynarodowych dokumentów, który zawiera prawa i wolności dziecka. Dziecka jako przede wszystkim człowieka. Według tej konwencji dziecko to osoba poniżej 18 roku życia, chyba, że zgodnie z prawem wcześniej uzyska pełnoletniość.

Przez długi czas środowisko szkoły i domu jest dla dziecka jedyną rzeczywistością społeczną, w jakiej funkcjonuje. W związku z tym to rodzice i nauczyciele są osobami, które odgrywają w tym okresie bardzo ważną rolę, również w przekazywaniu wiedzy na temat praw dziecka.
Zapewne pomocna im w tym będzie Konwencja o Prawach Dziecka jako dokument, którego celem jest zapewnienie pełnego i harmonijnego rozwoju dziecka. Dla dzieci Konwencja jest gwarantem opieki i troski ze strony dorosłych, stanowi więc zbór obowiązków dorosłych wobec dzieci. Prawa dziecka wydają się być prawami naturalnymi. Ważne jest więc uczynienie z praw dziecka norm w świadomości społecznej , zgodnie z którymi funkcjonowałyby takie systemy społecznie istotne dla dzieci jak rodzina czy szkoła.

Większość dzieci wzrasta w pełnych ciepłą i miłości domach. Chociaż nie zawsze dostają to, o co proszą i nie zawsze stawiane są na pierwszym miejscu, mają jednak prawo do swoich sekretów i tajemnic, rzadko są karani klapsami, miewają też troski i zmartwienia. Rodzicie starają się im stworzyć serdeczną i pełną zaufania atmosferę, w której łatwiej rozwiązywać problemy. Dorośli uznają prawo dzieci do swoich tajemnic, choć niektórzy woleliby je znać.
Mimo, że większość rodziców to ludzie zapracowani, to jednak starają się poświęcać swoim dzieciom jak najwięcej czasu. Starają się okazywać dzieciom miłość, czyniąc to na różne sposoby ( przytulanie, mówienie dobrych słów, pochwała, pomoc, ochrona, dobra rada, troska, prezenty, dobrobyt w domu i brak krzyku).
Dzieci za najważniejsze uważają prawa dotyczące bezpieczeństwa, opieki i zagwarantowania swoich potrzeb. Młodzież natomiast potrzebuje gwarancji niezależności i samodzielności. Powołując się na zbiór praw w Konwencji dzieci mają możliwość dochodzenia swych praw oraz mogą wymagać ich respektowania, zarówno przez dorosłych, jak i rówieśników.

Dzieci mają prawo do rzetelnej i bezstronnej oceny wykonywanej przez nią pracy jak również:

• prawo do ochrony przed dyskryminacją,

• prawo do jak najlepszego zabezpieczenia interesu dziecka (dobro dziecka),

• prawo do życia i rozwoju,

• prawo do nazwiska, imienia i obywatelstwa,

• prawo do tożsamości,

• prawo do ochrony więzi rodzinnych,

• prawo do wyrażania poglądów szczególnie w sprawach dotyczących dziecka,

• prawo do swobodnej wypowiedzi oraz otrzymywania i przekazywania informacji,

• prawo do wolności myśli, sumienia i wyznania,

• prawo swobodnego zrzeszania się oraz wolność pokojowych zgromadzeń,

• prawo do prywatności, tajemnicy korespondencji i życia rodzinnego oraz ochrony prawnej,

• prawo do uzyskiwania informacji z różnych źródeł oraz ochrony przed szkodliwymi informacjami,

• prawo do ochrony przed wszelkimi formami przemocy , zaniedbaniem, czy wykorzystaniem seksualnym,

• prawo dziecka samotnego (bez rodziców) do pomocy ze strony państwa,

• prawo do adopcji,

• prawo do ochrony zdrowia i opieki medycznej,

• prawo dziecka izolowanego (pacjenta) do ochrony,

• prawo do korzystania z opieki społecznej,

• prawo do odpowiedniego standardu życia,

• prawo do nauki,

• prawo do wypoczynku i czasu wolnego,

• prawo do ochrony przed wyzyskiem ekonomicznym,

• prawo do ochrony przed narkomanią,

• prawo do ochrony przed pornografią, nadużyciem seksualnym itp.,

• prawo do zabezpieczenia przed torturowaniem bądź okrutnym, nieludzkim czy też poniżającym traktowaniem lub karaniem,

Dziecko do harmonijnego rozwoju potrzebuje miłości i zrozumienia, które w miarę możliwości powinna mu zapewnić rodzina najważniejsze środowisko mające wpływ na jego rozwój.
Niestety, wielu rodziców nie zdaje sobie sprawy z obowiązków wychowawczych wobec swojego dziecka i rzadko jest świadomych zadań, jakie na nich ciążą.

Zespół ds. ewaluacji przestrzegania praw ucznia w szkole skupił się na opracowaniu ankiety dla ucznia, rodzica oraz dla nauczyciela dotyczącej przestrzegania i znajomości praw człowieka. Ankieta ze względu na różnorodność pytań w projektowaniu opracowywana była na kilku (4) spotkaniach Zespołu.

Analizie poddano Statut Ośrodka, który określa Prawa i obowiązki ucznia i jak poniżej stanowi Statut: (na podstawie dokumentu)

Prawa i obowiązki ucznia

1. Uczeń ma obowiązek

przestrzegania postanowień zawartych w Statucie Szkoły, a zwłaszcza dotyczących:

- systematycznego i aktywnego uczestniczenia w zajęciach lekcyjnych i w życiu szkoły,

- przestrzegania zasad kultury współżycia, nie stosowania agresji i przemocy w odniesieniu do kolegów, nauczycieli i innych pracowników szkoły,

- odpowiedzialności za własne życie, zdrowie i higienę,

- odpowiedzialności za wspólne dobro, ład i porządek w szkole.

2.Uczeń ma prawo do:

- właściwego i zorganizowanego procesu kształcenia, zgodnie z zasadami higieny pracy umysłowej,

- opieki wychowawczej i warunków pobytu w szkole zapewniających bezpieczeństwo, ochronę przed wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej oraz ochronę i poszanowanie godności,

- korzystania z pomocy stypendialnej bądź doraźnej zgodnie z odrębnymi przepisami,

- życzliwego, podmiotowego traktowania w procesie dydaktyczno-wychowawczym,

- swobody wyrażania myśli i przekonań, w szczególności dotyczących życia szkoły, a także światopoglądowych i religijnych, jeśli nie narusza tym dobra innych osób,

- rozwijania zainteresowań, zdolności, talentów i pomocy w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju,

- poznania formułowanych przez nauczyciela wymagań edukacyjnych,

- obiektywnej, jawnej i umotywowanej oceny za postępy w nauce, zgodnie,

- pomocy w przypadku trudności w nauce,

- korzystania ze środków dydaktycznych i księgozbioru biblioteki szkolnej,

- wpływania na życie szkoły przez działalność samorządową.

Zapisy w Statucie Ośrodka zgodne są Konwencją Praw Dziecka a w szczególności :

Zespół stwierdza, co następuje :

- zgodność z Art. 6,7,8 (rozwijanie się dziecka w dobrych warunkach),

- zgodność z Art. 28,29 (rozwijanie swoich zainteresowań, prawo do chodzenia do szkoły)

- zgodność z Art. 19,37 (prawo do życzliwego traktowania)

- zgodność z Art. 16 (prawo do tajemnic i sekretów)

- zgodność z Art. 12,13,14,15 (prawo do wyrażania swoich poglądów).

Analiza wyników ankiet przeprowadzonych wśród uczniów, rodziców i nauczycieli dotyczących przestrzegania praw dziecka i człowieka.

"CO SĄDZISZ O PRZESTRZEGANIU PRAW I OBOWIĄZKÓW UCZNIA W TWOJEJ SZKOLE?"

Niniejsza ankieta (zał.1) została przeprowadzona w roku szkolnym 2010/2011 wśród
uczniów. Ogółem wypełniła ją grupa reprezentatywna 46 uczniów. Celem przeprowadzonego badania była ewaluacja przestrzegania praw i obowiązków ucznia w szkole na każdym etapie edukacyjnym. Wyniki przedstawione zostały w formie wykresów.

Na pytanie 1. „Czy lubisz swoją szkołę?” uczniowie odpowiedzieli:
- zdecydowanie tak 20 osób
- raczej tak 16 osób
- raczej nie 6 osób
- zdecydowanie nie 4 osób

Na pytanie 2. „Jak sądzisz, co znasz lepiej - swoje prawa czy obowiązki?” - 15 osób odpowiedziało, że swoje prawa zna lepiej, a 31 osób uznało, że lepiej od praw zna swoje obowiązki.

W pytaniu 3. „Czy wypełniasz uczniowskie obowiązki?” odpowiedziało:

- zdecydowanie tak 18 osób
- raczej tak 24 osób
- raczej nie 4 osób
- zdecydowanie nie 0 osób.

W pytaniu 4. „Czy w Waszej szkole można odwołać się od ustalonej przez nauczyciela oceny semestralnej?” odpowiedziało:
- tak 13 osób
- nie 10 osób
- nie wiem 24 osób

Na pytanie 5. „Czy wiesz, kto zasiada we władzach Samorządu Uczniowskiego Twojej szkoły?” odpowiedziało:
- tak 32 osób
- nie 14 osób.

Na pytanie 6. „Do kogo zwracasz się w razie problemów osobistych?” odpowiedziało:

- do wychowawcy 31 osób
- do nauczyciela, któremu ufasz 14 osób
- do dyrektora 5 osób
- do koleżanki 13 osób
- do psychologa 7 osób
- do nikogo 6 osób
- do pedagoga 18 osób

Na pytanie 7. „Do kogo zwracasz się, gdy masz trudności w nauce?” - odpowiedziało:

- do nauczyciela danego przedmiotu 36 osób
- do koleżanki 5 osób
- radzę sobie sam 9 osób

Na pytanie 8. „Czy dochodziłeś w szkole swoich praw w przypadku ich naruszenia?” - odpowiedziało:

- nie, bo nie było takiej potrzeby 35 osób
- nie, bo nie mam odwagi 0 osób
- nie, bo miałbym kłopoty z dalszą nauką 3 osób
- tak, ze skutkiem negatywnym 1 osób
- tak, ze skutkiem pozytywnym 7 osób

Na pytanie 9. „Czy w Twojej szkole uczniowie są informowani o grożących ocenach niedostatecznych na miesiąc przed końcem semestru?” - odpowiedziało:
- tak, są informowani 44 osób
- nie zawsze 2 osób
- nie są informowani 0 osób.

Na pytanie 10. „Czy w Twojej szkole zdarzają się sytuacje, że:

- nauczyciel nie chce powiedzieć, jaką wystawił ocenę - odpowiedziało 2 osoby
- nauczyciel nie chce uzasadnić wystawionej oceny - odpowiedziało 2 osoby
- uczeń nie może obejrzeć sprawdzonej i ocenionej pracy pisemnej - odpowiedziało 2 osoby
- nie zdarzają się takie sytuacje - odpowiedziało 40 osób.

Na pytanie 11. „Czy nauczyciele wcześniej zapowiadają sprawdziany i prace klasowe?” odpowiedziało:

- tak 29 osób
- raczej tak 14 osób
- nie 3 osoby.

Na pytanie 12. „Czy nauczyciele oddają sprawdziany w ciągu dwóch tygodni?” odpowiedziało:

- tak 21 osób
- raczej tak 15 osób
- nie 10 osób.

Wnioski:

W wyniku przeprowadzonej analizy wyników analizy ankiet skierowanych do uczniów SOSW należy stwierdzić, że:

- uczniowie lubią swoją szkołę (78% ankietowanych odpowiedziało tak i raczej tak);

- 67% uczniów zna lepiej swoje obowiązki niż prawa i aż 91 % uczniów uważa, że raczej je wypełnia;

- połowa ankietowanych uważa, że można się odwołać od ustalonej przez nauczyciela oceny semestralnej;

- 70% uczniów zna przedstawicieli samorządu uczniowskiego;

- w problemach osobistych 75% uczniów szuka pomocy u nauczyciela, a nie u rówieśnika, w tym na wsparcie wychowawcy liczy 34 % uczniów;

- w sytuacji trudności w nauce 72% uczniów zwraca się do nauczyciela przedmiotu;

- 76% uczniów nie zgłasza naruszenia swoich praw w szkole, 15% uczniów dochodziło swoich praw ze skutkiem pozytywnym, a 7% nie zgłaszało takiego naruszenia z obawy, że miałoby kłopoty z dalszą nauką;

- 96% uczniów potwierdza, że jest informowana o grożących ocenach niedostatecznych przed końcem semestru;

- 88% uczniów stwierdza, że nauczyciele informują ich, jaką wystawili ocenę i znają jej uzasadnienie;

- 93% uczniów dowiaduje się zazwyczaj wcześniej od nauczyciela o terminie sprawdzianu i pracy klasowej;

- 78% uczniów przyznaje, że nauczyciele oddają zazwyczaj sprawdziany w ciągu 2 tygodni.

"CO SĄDZISZ O PRZESTRZEGANIU PRAW I OBOWIĄZKÓW UCZNIA W SZKOLE TWOJEGO DZIECKA?"

Ankieta (zał. 2) została przeprowadzona w roku szkolnym 2010/2011 wśród 10 rodziców. Celem przeprowadzonego badania było poznanie zdania rodziców na temat przestrzegania praw i obowiązków ucznia w szkole, do której ich dziecko uczęszcza.

1. Czy jest Pani/Pan zadowolony ze szkoły, do której uczęszcza Pani/Pana dziecko?
- zdecydowanie tak 6
- raczej tak 4
- raczej nie 0
- zdecydowanie nie 0

2. Czy Pani/Pana syn/córka chętnie chodzi do szkoły?
- zdecydowanie tak 5
- raczej tak 5
- raczej nie 0
- zdecydowanie nie 0

3. Czy zna Pani/Pan prawa swojego dziecka w szkole?
- zdecydowanie tak 4
- raczej tak 5
- raczej nie 1
- zdecydowanie nie 0

4. Czy zna Pani/Pan obowiązki swojego dziecka w szkole?
- zdecydowanie tak 4
- raczej tak 6
- raczej nie 0
- zdecydowanie nie 0

5. Czy Pani/Pana zdaniem prawa ucznia w szkole są przestrzegane?
- zdecydowanie tak 6
- raczej tak 3
- raczej nie 1
- zdecydowanie nie 0
- nie wiem 0

6. Czy nauczyciele przestrzegają prawa do jawnej i umotywowanej oceny postępów w nauce i zachowaniu ucznia?
- zdecydowanie tak 5
- raczej tak 4
- raczej nie 1
- zdecydowanie nie 0
- nie wiem 0

7. Czy Pani/Pana zdaniem nauczyciele oceniają sprawiedliwie uczniów?
- zdecydowanie tak 5
- raczej tak 4
- raczej nie 0
- zdecydowanie nie 0
- nie wiem 1

8. Czy wychowawcy informują o grożących ocenach niedostatecznych?
- zdecydowanie tak 10
- raczej tak 0
- raczej nie 0
- zdecydowanie nie 0
- nie wiem 0

9. Czy w szkole można odwołać się od ustalonej oceny semestralnej?
- zdecydowanie tak 2
- raczej tak 3
- raczej nie 0
- zdecydowanie nie 0
- nie wiem 5

10. Czy nauczyciele ubliżają Pani/Pana dziecku?
- zdecydowanie tak 0
- raczej tak 0
- raczej nie 6
- zdecydowanie nie 4
- nie wiem 0

11. Czy dziecko może rozwijać swoje zdolności w szkole?
- zdecydowanie tak 5
- raczej tak 4
- raczej nie 1
- zdecydowanie nie 0
- nie wiem 0

12. Czy dziecko uzyskuje pomoc w razie trudności w nauce?
- zdecydowanie tak 6
- raczej tak 3
- raczej nie 0
- zdecydowanie nie 0
- nie wiem 1

13. Czy nauczyciele wpływają na przekonania Waszych dzieci?
- zdecydowanie tak 4
- raczej tak 4
- raczej nie 2
- zdecydowanie nie 0
- nie wiem 0

14. Czy dziecko otrzymało opiekę lekarską w razie choroby, złego samopoczucia?

- zdecydowanie tak 5
- raczej tak 5
- raczej nie 0
- zdecydowanie nie 0
- nie wiem 0

Wnioski:

Na podstawie rozkładu wyników można stwierdzić, że respondenci prezentują pozytywną postawę wobec szkoły. Większość rodziców, bo 60% jest przekonana, że tak, a 40% wybrało odpowiedź „raczej tak”.

Zdaniem połowy respondentów ich dzieci zdecydowanie chętnie chodzą do szkoły, druga połowy jest zdania, że ich dzieci „raczej” nie wykazują sprzeciwu przed pójściem do szkoły. Świadczyć to może o tym, że zdaniem rodziców szkoła zaspokaja wszystkie ich wymagania, czyli przede wszystkim zapewnia wszechstronny rozwój
i dba o prawidłowe wychowanie.

- wśród respondentów 40% zaznaczyło odpowiedź „zdecydowanie tak”, 50% „raczej tak” wyniki badania wskazują, że rodzice są świadomi obowiązków swoich dzieci
w szkole. 40% rodziców odpowiedziało „zdecydowanie tak”, a 60% raczej tak”.

- zdecydowana większość rodziców jest pewna, że ich dzieci mają zapewnione bezpieczeństwo poprzez respektowanie praw jakie im przysługują. Prawdopodobnie jedna osoba, która uważa, że prawa jej dziecka raczej nie są przestrzegane nie ma pełnych informacji co do tematu.

- 50% rodziców uważa, że nauczyciele przestrzegają prawa do jawnej i umotywowanej oceny postępów w nauce i zachowaniu, 40% udzieliło odpowiedzi „raczej tak”, a 10% „raczej nie”. Jak wskazują wyniki rodzice są informowania
o ocenach jakie uzyskują ich dzieci, mają możliwość wysłuchania uzasadnienia nauczyciela. Również informacje dotyczące zachowania się ich dzieci na terenie szkoły są omawiane. Rodzice mogą i mają wgląd w rezultaty edukacji i wychowania w szkole. Brak zdecydowanego przekonania u części rodziców może świadczyć o tym, iż wielokrotnie przyjmują oceny jako coś oczywistego oraz nie wykorzystują prawa do dokładnego zapoznania się z uzasadnieniem oceny przez nauczyciela. Jedna osoba, która udzieliła odpowiedzi „raczej nie” być może nie jest w pełni świadoma możliwości skonfrontowania swojego stanowiska z opinią nauczyciela, szansy zobaczenia pracy swojego dziecka. Prawdopodobnie przyjmuje wyniki w nauce
i ocenę z zachowania jako nie podlegającą dyskusji,

- 50% badanych osób jest zdecydowanie przekonanych, że obowiązujący system oceniania jest sprawiedliwy. 40% respondentów jest zdania, że wystawiane oceny są raczej sprawiedliwe. Tylko 10% badanych odpowiedziało, że nauczyciele raczej nie oceniają sprawiedliwie. Brak zdecydowanego przekonania wśród badanych może świadczyć o tym, że nie są oni w pełni zaznajomienie z Wewnątrzszkolnym System Oceniania oraz Przedmiotowym Systemem Oceniania.

- 100% respondentó udzieliło odpowiedzi „zdecydowanie tak” co świadczy
o tym, iż wszelkie zagrożenia oceną niedostateczną są im przekazywane. Fakt, iż wszyscy badani udzielili tej samej odpowiedzi świadczyć może o tym, że przestrzegane jest prawo do wiedzy o wynikach w nauce, o informowaniu
o zagrożeniach z wyprzedzeniem czasowym, tak by uczeń miał możliwość poprawy,

- 20% rodziców uważa, że zdecydowanie można odwoływać się od oceny semestralnej, 30% jest zdania, że raczej można tak zrobić, a aż 50% badanych uważa, że raczej nie ma takiej możliwości. Fakt, że połowa respondentów uznała, że raczej nie istnieje szansa odwołania się od ustalonej oceny semestralnej może świadczyć o braku wiedzy rodziców na temat istnienia takiego prawa, prawdopodobnie grupa tych rodziców nigdy nie spróbowała porozmawiać
z nauczycielami na temat wystawionej oceny, przyjmując ją za fakt, z którym nic nie można zrobić,

- wśród respondentów 60% jest zdania, że nauczyciele „raczej nie” ubliżają ich dzieciom. Z kolei 40% zaznaczyło odpowiedź „zdecydowanie nie”. Jak wskazują wyniki rodzice nie mają niepokojących sygnałów od dzieci o niewłaściwym traktowaniu ich przez nauczycieli. Brak przekonania być może wynika z faktu, iż rodzice są pewni, że ich dzieci mają zapewnioną równowagę psychiczną
w szkole i nie muszą się obawiać złych intencji ze strony nauczycieli.

- 50% ankietowanych uważa, że szkoła, do której uczęszczają ich dzieci zapewnia możliwość rozwijania zdolności ich dzieci, 40% badanych stwierdza, że „raczej tak”,
a tylko 10% jest zdania, że „raczej nie”. Zdecydowana większość respondentów jest przekonana, że szkoła rozwija zdolności ich dzieci, rodzice Ci prawdopodobnie mają wiedzę na temat możliwości jakie ich dzieciom daje szkoła. Znają oni i wykorzystują ofertę zajęć, nie tylko tych obowiązkowych, ale również rewalidacji, licznych kół zainteresowań.

- 60% ankietowanych uważa, że szkoła oferuje pomoc w razie trudności w nauce, 30% jest zdania, że takie sytuacje raczej mają miejsce, a tylko 10% jest przekonanych, że taka pomoc „raczej nie” jest oferowana. Zdecydowanie większość ankietowanych wie, że szkoła nie tylko wspiera uczniów zdolnych, ale daje również szansę uczniom, którzy mają kłopoty w nauce. Prawdopodobnie ich dzieci zostały objęte szeroko rozumianą pomocą, miały możliwość korzystania z zajęć wyrównawczych, a czas poświęcony im przez nauczycieli nie ograniczał się tylko do 45 minut lekcyjnych. Jedna osoba, która udzieliła odpowiedzi, że jej dziecko raczej nie może uzyskać pomocy w razie trudności w nauce być może nie została w pełni poinformowania o ofercie szkoły, która zakłada również pomoc w trudnościach,

- zdaniem 40% ankietowanych nauczyciele wpływają na przekonania dzieci, 40% uważa, że „raczej tak”, a 20% respondentów, że „raczej nie”. Zdecydowana większość jest pewna lub prawie pewna, że szkoła ma wpływ na przekonania ich dzieci. Badani zauważają, że szkoła nie tylko uczy, ale również wychowuje, przekazuje wzorzec postępowania, ma na celu ukształtowanie moralności dzieci tak, by wyrosły na dobrych obywateli i ludzi. Dwóch rodziców, którzy stwierdzili, że nauczyciele raczej nie mają wpływu na przekonania ich dzieci być może nie jest świadoma, że szkoła ma również taki wpływ, nie tylko edukacyjny,

- wśród respondentów połowa jest zdania, że ich dziecko „raczej” otrzymało pomoc medyczną, a druga połowa jest zdania, że „zdecydowanie tak”. Zastanawiający jest brak przekonania rodziców co do tej kwestii. Być może część rodziców nie uzyskała dostatecznych informacji o udzielonej opiece i wsparciu.

Wnioski z przeprowadzonego badania:

- organizacja nauczania w Ośrodku jest zgodna z wymaganiami stawianymi przez rodziców i zatwierdzonym przez nich prawem,

- oferta edukacyjna zaspokaja potrzeby, które mają rodzice uczniów Ośrodka tzn. baza dydaktyczna jest bogata w szereg ofert, które kompensują braki
w wiadomościach wynikające z niepełnosprawności intelektualnej,

- rodzice są zapoznani z obowiązującymi dokumentami t.j. Statut Szkoły, Wewnątrzszkolny System Oceniania, Przedmiotowe Systemy Oceniania,

- nauczyciele przestrzegają praw i obowiązków jakie są stawiane uczniom,

- rodzice są informowania o postępach w nauce.

Ankietowani rodzice w większości znają prawa swoich dzieci. Zdecydowana większość z nich uważa również, że szkoła do której uczęszcza ich dziecko przestrzega tych praw.

Zdecydowana większość rodziców jest zadowolona ze szkoły, do której uczęszcza jej dziecko, więcej respondentów jest też zdania, że ich dziecko chętnie chodzi do tej szkoły. Uzyskane odpowiedzi mogą świadczyć o tym, że rodzice są zadowoleni
z wyboru szkoły dla swojego dziecka, akceptują ją. Widzą, że chętnie ono do niej uczęszcza. Rodzice znają prawa i obowiązki swojego dziecka co świadczy o tym, że zostali oni zapoznani z obowiązującymi dokumentami t.j. Statutem, Regulaminem Szkoły, Wewnątrzszkolnym System Oceniania, Przedmiotowymi Systemami Oceniania. Respondenci wiedzą, że ich dziecko w szkole ma prawo do wyrażania swoich opinii za co nie jest gorzej oceniane ani szykanowane, ma również prawo do przestrzegania zasad oceniania, a każdy uzyskany przez dziecko wynik może być konsultowany z nauczycielem i można się od niego odwołać. Również prawo do równego traktowania jest przestrzegane, nauczyciele nie ubliżają dzieciom, każdemu dziecku oferowana jest pomoc w nauce, wyrównywane są braki w wiadomościach.

"CO SĄDZISZ O PRZESTRZEGANIU PRAW I OBOWIĄZKÓW UCZNIA W

SZKOLE, W KTÓREJ PRACUJESZ?"

Niniejsza ankieta (zał.3) została przeprowadzona w roku szkolnym 2010/2011 wśród
nauczyieli. Ogółem wypełniła ją grupa reprezentatywna 10 nauczycieli. Celem przeprowadzonego badania była ewaluacja przestrzegania praw i obowiązków ucznia w szkole na każdym etapie edukacyjnym. Wyniki przedstawione zostały w formie wykresów.

Ankieta ma na celu zdiagnozowanie przestrzegania praw i obowiązków ucznia w szkole.

1. Czy jest Pani/Pan zadowolony ze szkoły, w której pracuje?
- zdecydowanie tak 4
- raczej tak 6
- raczej nie
- zdecydowanie nie

2. Czy zna Pani/Pan prawa i obowiązki uczniów?
- zdecydowanie tak
- raczej tak 10
- raczej nie
- zdecydowanie nie

3. Czy Pani/Pana zdaniem prawa ucznia są przestrzegane?
- zdecydowanie tak 8
- raczej tak 2
- raczej nie
- zdecydowanie nie

4. Czy Pani/Pana zdaniem są egzekwowane obowiązki ucznia?
- zdecydowanie tak 6
- raczej tak 2
- raczej nie 2
- zdecydowanie nie

5. Czy Pani/Pan przestrzega prawa do jawnej i umotywowanej oceny postępów
w nauce i zachowaniu ucznia?
- zdecydowanie tak 10
- raczej tak
- raczej nie
- zdecydowanie nie

6. Jak Pani/Pan uważa, czy wystawiane przez Panią/Pana oceny są obiektywne?
- zdecydowanie tak 10
- raczej tak
- raczej nie
- zdecydowanie nie

7. Czy oceniając ucznia nie kieruje się Pani/Pan uprzedzeniami?
- zdecydowanie tak
- raczej tak
- raczej nie
- zdecydowanie nie 10

8. Czy zdarzyło się Pani/Panu ubliżyć uczniowi?
- zdecydowanie tak
- raczej tak
- raczej nie 8
- zdecydowanie nie 2

9. Czy uczniowie zwracali się do Pani/Pana z problemami osobistymi?
- zdecydowanie tak 3
- raczej tak 7
- raczej nie
- zdecydowanie nie

10. Czy uczniowie z trudnościami w nauce zwracali się o pomoc?
- zdecydowanie tak 2
- raczej tak 8
- raczej nie
- zdecydowanie nie

11. Czy zdarzyło się Pani/Panu zranić uczucia dziecka w szkole?
- zdecydowanie tak
- raczej tak
- raczej nie 7
- zdecydowanie nie 3

12. Czy Pani/Pan zapowiada sprawdziany i prace klasowe zgodnie z WSO?
- zdecydowanie tak 10
- raczej tak
- raczej nie
- zdecydowanie nie

13. Czy Pani/Pan oddaje sprawdzone prace klasowe i sprawdziany zgodnie z WSO?
- zdecydowanie tak 10
- raczej tak
- raczej nie
- zdecydowanie nie

Wnioski:

W wyniku przeprowadzonej analizy wyników analizy ankiet skierowanych do nauczycieli SOSW należy stwierdzić, że:

- nauczyciele są zadowoleni ze szkoły, w której pracują (100% ankietowanych odpowiedziało tak i raczej tak);

- 100% nauczycieli zna prawa i obowiązki ucznia

- respondenci uznali, że prawa ucznia są przestrzegane ankietowanych szkole

- nauczyciele uważają, że w szkole są egzekwowane obowiązki ucznia;

- 100% ankietowanych wystawia oceny osobistych przedmiotów osobistych zachowania obiektywnie i w ocenianiu nie kierują się uprzedzeniami;

- nauczyciele nie ubliżają uczniom ( 80% raczej nie, 20% zdecydowanie nie);

- uczniowie zwracają się do nauczycieli, ich zdaniem w pojawiających się problemach osobistych jak również w problemach z nauką;

- respondenci uznali, że nie zdarza się im ranić uczuć dziecka;

- 100% nauczycieli stwierdza, że informują uczniów o sprawdzianach i pracach klasowych zgodnie z WSO jak również prace te uczniom zwracają zgodnie z regulacjami wewnątrzszkolnymi.

Analizie poddano dokumenty szkolne - program wychowawczy i profilaktyczny oraz zapisy z dziennikach nauczycieli, wychowawców jak również działalność wychowawczą w kontekście upowszechniania wiedzy o prawach dziecka i ich przestrzeganiu.

Wnioski po dokonaniu analizy:

- w szkołach wszystkich typów SOSW upowszechniano wiedzę o prawach człowieka i ich przestrzeganiu poprzez: gazetki tematyczne, wystawy o prawach człowieka, plakaty i prace plastyczne, szkolną stronę internetową, realizację projektów, przeprowadzanie szkoleń dla rad pedagogicznych, spotkania z rodzicami. Realizowano programy: Bezpieczna Szkoła, Szkoła Bez Przemocy, Comenius, realizację Tygodnia Profilaktyki :Nasz kolorowy świat, Tygodnia Uczuć - Patrz sercem, Apelu o prawach dziecka, lekcjach wychowawczych, działalności samorządu uczniowskiego. Na podstawie analizy programów nauczania, rozkładów materiałów, planów wyników, programów wychowawczych i profilaktyki szkolnej oraz zapisów w dziennikach lekcyjnych, dokonano oceny realizacji podstaw programowych kształcenia zintegrowanego, języka polskiego, historii, wos, religii w zakresie zagadnień związanych z nauczaniem w kontekście praw człowieka. Stwierdzono, że we wszystkich szkołach realizowane są treści z zakresu praw człowieka.

- niestety na podstawie dokumentacji pedagoga szkolnego i psychologa stwierdzono problemy dotyczące łamania praw człowieka. Wśród nich wymieniono: brak tolerancji, agresję słowną, naruszenie nietykalności osobistej, agresje słowną skierowaną na nauczyciela, kradzieże, zastraszanie. Szkoły podejmują różnorodne działania mające na celu rozwiązywanie przypadków łamania praw człowieka tj.: rozmowy dyscyplinujące, współpracę z instytucjami wspomagającymi pracę szkół (Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie, Sąd Rodzinny, Ośrodki Pomocy Społecznej, Policja, Straż Miejska), organizują zespoły wychowawcze i zajęcia integracyjne realizują programy profilaktyczne i adaptacyjne, prowadzą działania wychowawcze, mediacje, stosują system kar zgodnie z zapisami statutu.

KOŃCOWE WYNIKI BADAŃ EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ

MOCNE STRONY

SŁABE STRONY

- szkoła jest lubiana przez uczniów - uczniowie reprezentujący samorząd uczniowski są znani większości dzieci - nauczyciel jest oparciem dla ucznia w problemach osobistych - uczniowie szukają pomocy w nauce u nauczycieli przedmiotu - uczniowie są informowani w odpowiednim czasie o ocenach niedostatecznych na semestr - uczniowie są informowani o wystawianych ocenach wraz z uzasadnieniem - uczniowie są informowani wcześniej o terminie sprawdzianu i pracy klasowej - zapewnienie wszechstronnej opieki świadczonej uczniom - bogata oferta zajęć dodatkowych, rozwijających zdolności dzieci - uczniowie są objęci specjalistyczną pomocą, mają zapewnione poczucie bezpieczeństwa - bardzo dobry kontakt rodziców z nauczycielami dotyczący wyników w nauce, zagrożeń - nauczyciele są zadowoleni ze szkoły, w której pracują, - nauczyciele czują się oparciem dla ucznia, - nauczyciele znają prawa i obowiązki ucznia i na terenie SOSW są one przestrzegane - w dokumentacji SOSW znajdują się treści dotyczące praw człowieka - SOSW posiada dokumentację szkolną potwierdzającą realizację podstaw programowych w zakresie zagadnień związanych z nauczaniem i wychowaniem w kontekście praw człowieka, - w szkołach wszystkich typów SOSW upowszechnia się wiedzę o prawach człowieka i ich przestrzeganiu poprzez podejmowanie różnorodnych działań, - wiedza o prawach człowieka jest upowszechniana na lekcjach oraz zajęciach pozalekcyjnych.

- nie wszystkie dzieci znają dokładnie swoje prawa - są uczniowie, którzy boją się zgłaszać naruszenie swoich praw w obawie przed konsekwencjami - nie wszyscy nauczyciele oddają sprawdziany w ciągu 2 tygodni - mimo istnienia indywidualnego podejścia do ucznia, zajęć wyrównawczych, informowania rodziców o grożących ocenach niedostatecznych uczniowie nie uzyskują promocji do kolejnych klas - brak umieszczenia obowiązujących dokumentów na stronie internetowej i w widocznym miejscu w Ośrodku - zwiększenie zakresu pomocy rodzinom w sytuacjach trudnych - zbyt małostkowe informacje na temat stanu zdrowia uczniów oraz ich samopoczucia. Zwiększenie częstotliwości kontaktów z rodzicami dotyczących problemów życiowych ich dzieci - niepewność nauczycieli w podejmowaniu działań - zwiększenie konsultacji ze specjalistami, współpracownikami celem zwiększenia pewności podejmowanych decyzji, obiektywnej oceny sytuacji zwiększenia samooceny nauczyciela i przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu - łamanie praw człowieka na terenie placówki, (agresja słowna, fizyczna i inne) - niewystarczająca znajomość praw człowieka.

1. Wyniki badań przeprowadzonych w SOSW wskazują, że podstawa programowa w zakresie zagadnień związanych z nauczaniem i wychowaniem w kontekście praw człowieka jest realizowana.

2. Analiza wyników ankiet, dokumentacji szkolnej i inna wskazana skuteczność raporcie wykazuje, że skuteczność realizacji podstaw programowych w zakresie powyższych treści jest średnio zadowalająca.

W związku z powyższym dyrektor szkoły wzmocni nadzór pedagogiczny nad stosowanymi przez nauczycieli formami i metodami pracy. Wskazane jest również systematyczne dokonywanie ewaluacji, w zakresie skuteczności działań podejmowanych w szkole, dotyczących praw człowieka.

---