Art. 240. KK
§ 1. Kto, mając wiarygodną wiadomość o karalnym przygotowaniu albo usiłowaniu lub dokonaniu czynu
zabronionego określonego w art. 118, 127, 128, 130, 134, 140, 148, 163, 166 lub 252, nie zawiadamia
niezwłocznie organu powołanego do ścigania przestępstw, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

-

zabójstwo w celu zniszczenia grupy etnicznej

-

pozbawienie niepodległości państwa

-

usunięcie konstytucyjnego organu RP

-

działanie dla obcego wywiadu przeciw RP

-

zamach na prezydenta RP

-

zamachu na jednostkę Sił Zbrojnych RP

-

zabójstwo

-

sprowadzenie zdarzenia, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób

-

przejęcie kontroli nad samolotem lub statkiem z użyciem siły

-

napaść z wzięciem zakładnika

1. Podstawa prawna dowodu z opinii biegłego
KPK art. 193 – 203

2. W jakich okolicznościach organ procesowy ma obowiązek zasięgnąć opinii biegłego
Art. 193 KPK
§ 1. Jeżeli stwierdzenie okoliczności mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy wymaga
wiadomości specjalnych, zasięga się opinii biegłego albo biegłych.

3. Kto jest zobowiązany do pełnienia obowiązków biegłego?
Każdy.
Art. 195. KPK Do pełnienia czynności biegłego jest obowiązanych nie tylko biegły sądowy lecz także każda
osobą o której wiadomo że ma odpowiednią wiedzę w danej dziedzinie.

4. / 5. Kto nie może być biegłym? Powody wyłączenia biegłego.
KPK
Art. 178 – obrońca, duchowny
Art. 182 – osoba najbliższa dla oskarżonego, małżonek mimo ustania małżeństwa, osoba która w innej sprawie
jest oskarżona o współudział w przestępstwie objętym postępowaniem
Art.. 185 – osoba która pozostaje z oskarżonym w szczególnie bliskim stosunku osobistym
Art. 196 – osoby powołane w sprawie w charakterze świadków, osoby które były świadkami czynu
Art. 40 – sprawa dotyczy biegłego bezpośrednio, jest krewnym lub powinowatym, brał udział w sprawie jako
prokurator, obrońca, pełnomocnik, przedstawiciel ustawowy strony, prowadził postępowanie przygotowawcze,
brał udział w wydaniu orzeczenia, które zostało uchylone lub stwierdzono jego nieważność.

6. Co powinno znajdować się w postanowieniu o powołaniu biegłego?
Art. 194 KPK Postanowienie o dopuszczeniu opinii biegłego powinno zawierać:

•

imię i nazwisko, specjalność biegłego lub biegłych, a w wypadku instytucji specjalność i kwalifikacje
osób, które powinny wziąć udział w przeprowadzeniu ekspertyzy

•

przedmiot i zakres ekspertyzy ze sformułowaniem, w miarę potrzeby, pytań szczegółowych

•

termin dostarczenia opinii

7. Elementy opinii biegłego
Art. 200 KPK Opinia biegłego powinna zawierać:

•

imię, nazwisko, stopień i tytuł naukowy, specjalność i stanowisko zawodowe biegłego

•

imiona i nazwiska oraz pozostałe dane innych osób które brały udział w przeprowadzeniu ekspertyzy ze
wskazaniem czynności dokonanych przez każda z nich

•

w wypadku opinii instytucji – pełną nazwę i siedzibę instytucji

•

czas przeprowadzonych badań i datę wydania opinii

•

sprawozdanie z przeprowadzonych czynności i spostrzeżeń oraz oparte na nich wnioski

•

podpisy wszystkich biegłych, którzy uczestniczyli w wydaniu opinii

Opinia biegłego może być przedstawiona ustnie lub pisemnie.

Część wstępna: dane osób które pełnią czynności biegłego, data i przedmiot badania oraz sposób stwierdzenia
tożsamości osoby lub rzeczy badanej.
Część opisowo-sprawozdawcza: wierny i bezstronny opis badania nie zawierający gotowych rozpoznań, wyniki
uprzednio wykonywanych badań.
Cześć właściwa – opinia biegłego: wnioski wysnute z przeprowadzonych badań. Odpowiedź na sformułowane
przez organ procesowy pytania. Poglądy tutaj wyrażone muszą mieć uzasadnienie w części opisowej.

Biegły lekarz może być powołany w celu:
Badania osób żywych
Badania zwłok
Badania dowodów rzeczowych
Oceny danych zawartych w sądowych aktach sprawy
Udzielenia wyjaśnień dotyczących jego specjalności w rozprawach sądowych

8. Prawa i obowiązki biegłego
Obowiązki biegłego:

•

przyjęcia i pełnienia czynności biegłego

•

przeprowadzenie badań osobiście i zgodnie z postanowieniem organu procesowego

•

sumienne i bezstronne opracowanie ekspertyzy

•

przedstawienie sprawozdania z przeprowadzonych badań i opinii

•

stawienie się na wezwanie w celu złożenia przyrzeczenia i zeznania prawdy.

Prawa biegłego:

•

przeglądanie akt sprawy

•

stworzenie sobie warunków do wykonania ekspertyzy

•

obecność na rozprawie i zadawanie pytań

•

odmowa wydania opinii w przypadku braku materiału

•

wynagrodzenie za opinię

•

wzmożona ochrona prawna.

9. Śmierć definicja, proces umierania
Śmierć osobnicza – śmierć biologiczna mózgu -stan decydujący o uznaniu człowieka za zmarłego - trwałe
zatrzymanie czynności psychicznych, koordynujących i regulacyjnych.
Nieodwracalne ustanie czynności pnia mózgu. – definicja nowa zmodyfikowana.

Etapy umierania:

Agonia: życie zredukowane – osłabienie fizjologicznych czynności podstawowych układów
życie minimalne – dysregulacja ważnych czynności i dalsze zmniejszenie przejawów
życia
Śmierć pozorna – letarg - okres życia minimalnego stwarzający pozory śmierci. (Anemie, Anoksja, Epilepsja,
Injury, Opium, Uremia)

Śmierć kliniczna – przedsionek śmierci biologicznej – ustanie czynności podstawowych układów. Do 8-10 min
po tym śmierć mózgu. Zależy od warunków termicznych otoczenia.

Życie pośrednie – okres w którym można wywołać właściwe dla danej tkanki reakcje interletalne. (reakcje
mięśni szkieletowych, źrenic, gruczołów potowych, mięśni gładkich skóry i przewodu pokarmowego)

Śmierć osobnicza – śmierć mózgu

Śmierć biologiczna – wygasanie wszystkich życiowych czynności tkanek i komórek.

10. Podział śmierci ze względu na dynamikę procesu umierania
11. Podział śmierci ze względu na jej przyczynę

Śmierć naturalna - nagła/ powolna
Śmierć gwałtowna - nagła/ powolna

12. Śmierć czynnościowa
zatrzymanie czynności najważniejszych dla życia układów: OUN, krążenia, oddychania.

13. Śmierć pozorna

14. Śmierć kliniczna – objawy,czas trwania

15. Omówic etapy umierania

16. Śmierć pnia mózgu

17. Stwierdzanie zgonu w ośrodkach reanimacyjnych i poza tymi ośrodkami
OŚRODEK REANIMACYJNY

b.

wysunięcie podejrzenia śmierci pnia mózgu

-

chory jest w śpiączce

-

jest sztucznie wentylowany

-

rozpoznano przyczynę śpiączki

-

wykazano strukturalne uszkodzenie mózgu które jest nieodwracalne

Kryteriami tymi nie są objęte:

-

osoby zatrute lub znajdujące się pod wpływem niektórych środków farmakologicznych

-

osoby w stanie hipotermii z przyczyn zewnętrznych

-

osoby z zaburzeniami metabolicznymi i endokrynologicznymi

-

osoby z drgawkami i prężeniem

-

dzieci do lat 5

c.

wykonanie badań potwierdzających ten fakt

-

dwukrotne (w odstępie 3h) wykonanie badań potwierdzających bezdech i nieobecność:

a.

reakcji źrenic na światło.

b. brak odruchu rogówkowego.
c.

brak ruchów gałek ocznych spontanicznych i w próbie kalorycznej.

d. brak jakichkolwiek reakcji ruchowych na bodziec bólowy.

e.

brak odruchów wymiotnych i kaszlowych

f.

brak odruchu oczno-mózgowego

Od 1997r do stwierdzenia śmierci potrzebna jest komisja składająca się z 3 lekarzy (neurologa | neurochirurga,
anestezjologa, dowolnego innego)

POZA OŚRODKAMI REANIMACYJNYMI
Jeżeli śmierć jest zamknięciem biologicznego procesu starzenia, końcowym etapem ciężkiej choroby lub
wynikiem uszkodzenia anatomicznego ważnych dla życia narządów wykluczających życie to aby stwierdzić
śmierć można posługiwać się nadal klasycznymi kryteriami tj. zatrzymaniem krążenia i oddychania.

Do wystawienia karty zgonu upoważnia tylko stwierdzenie co najmniej jednej z pewnych cech śmierci: stężenia
pośmiertnego, plam opadowych. Trzeba więc odczekać min 2 h po stwierdzeniu zgonu żeby móc wydać zwłoki
do kostnicy i to po ponownym stwierdzeniu zgonu przez lekarza..

18. Podziały śmierci gwałtownej.

19. Wymienić wczesne i późne znamiona śmierci
wczesne:
bladość powłok
oziębienie zwłok
wysychanie pośmiertne
stężenie pośmiertne
plamy opadowe
tylko dwa ostatnie są pewne.

późne:
autoliza
gnicie
strupieszenie
przeobrażenie tłuszczowo-woskowe
zeszkieletowanie
przeobrażenie torfowe.

20. Okres miedzyśmiertny
21. Reakcje suprawitalne

Okres miedzyśmiertelny = życie pośrednie.
Reakcje suprawitalne = reakcje interletalne.

a.

pobudliwość mięśni szkieletowych reagujących na bodźce mechaniczne (wałek miotoniczny do 2-3h
post mortem na m. biceps brachii, do 6 na m. quadricpes femoris.)

b.

skurcz mięśni na skutek drażnienia prądem elektrycznym do 20h post mortem

c.

badanie źrenic – do jednego oka wstrzykuje się lub zakrapla środek zwężający (np. pilokarpine) do
drugiego środek rozszerzający (np. atropine) do 21h post mortem. W przypadku wstrzykiwania. Do 11h
można odwrócić reakcje podaniem środków przeciwstawnych.

22. Plamy pośmiertne
sino-wiśniowe lub żywoczerwone zabarwienie powłok ciała pojawiające się w wyniku ustania czynności serca i
opadania krwi do sieci naczyń włosowatych najniżej położonych części ciała. Początkowo przemieszczalne w
wyniku zmiany pozycji ciała, później w następstwie hemolizy i przenikania barwnika krwi przez ściany naczynia
przechodzące w nieprzemieszczalne plamy dyfuzyjne. Pojawiają się już po 20-30 godzinach w postaci drobnych
plamek widocznych np. na karku i małżowinach usznych. Szczególnie szybko powstają w wyniku śmierci
nagłej.
W ciągu pierwszych 6h całkowicie przemieszczalne. Pojawiają się w nowym miejscu po około 20 min.
6-12h częściowo przemieszczalne.
12-14h nieprzemieszczalne.
Barwa malinowa – w zatruciu tlenkiem węgla, czasami przy znacznym oziębieniu, przy zatruciu cyjankami.
Barwa brunatna – zatrucie anilina – powstanie methemoglobiny.
Skąpe plamy opadowe mogą świadczyć o krwotoku wewnętrznym lub zewnętrznym.
W obrębie plam pośmiertnych może dochodzić do powstawania wybroczyn w wyniku pękania naczyń.
Odróżnienie takiej zmiany od powstałych przyżyciowo podbiegnięć krwawych polega na uciśnięciu zmiany. W
przypadku zmian pośmiertnych miejsce blednie a po przecięciu można wypłukać krew. Odwrotnie z sińcami.

26. Stężenie pośmiertne.
Skrócenie i usztywnienie mięśni w wyniku pośmiertnych przemian zachodzących w mięśniach. Ustanie
wytwarzania ATP, zmniejszenie jego zasobów, powstanie nierozciągliwej aktynomiozyny.
Stężenie może pojawić się natychmiast – tzw. stężenie kataleptyczne.
Jeżeli przed śmiercią osoba wykonywała natężona prace stężenie pojawi się szybciej.
Pojawia się na początku w mięśniach najbardziej czynnych za życia. Mięśnie żuchwy -> mięśnie kończyn
górnych -> mięśnie kończyn dolnych. Ustępuje w tej samej kolejności.
Wyraźne stężenie po 2-3h, całe ciało po 6-8h. Ustępuje stopniowo od 2 doby i trwa to zwykle od 3-4 dni.
Jeżeli w ciągu pierwszych 6h nastąpi przełamanie to może ono powrócić lecz w mniejszym nasileniu.
Stężenie obejmuje także mięsień sercowy i mm. gładkie.

Źrenice po śmierci rozszerzają się, później zwężają, po tym znowu rozszerzają a następnie ustawiają się w
pozycji pośredniej około 7 mm.

28. Bladość trupia, oziębienie i wysychanie - mechanizm i znaczenie sądowo-lekarskie
Bladość – ustanie krążenia i przemieszczenie krwi w najniżej położone części ciała.
Oziębienie – w ciągu pierwszych 6h spadek o około 0,5-1,5 stopnia na godzinę (mierzone w odbytnicy lub
mięśniach uda.) Empiryczny wzór -> liczba godzin od śmierci = 37 – temp. w odbytnicy + 3. Wszystko zależy
od otoczenia, stopnia ubrania zwłok, wilgotności, miejsca położenia, stopnia otyłości etc.
Wysychanie – postępująca utrata wody (po śmierci) ujawniająca się przede wszystkim w postaci
żółtawobrunatnego pergaminowego stwardnienia powłok skórnych w miejscach pozbawionych zrogowaciałego
naskórka oraz w postaci zmatowienia powierzchni rogówki i zwiotczenia gałki ocznej. Pojawia się najwcześniej
na rogówce, spojówce, czerwieni wargowej, wargach sromowych, mosznie. Jeżeli oczy otwarte to zmętnienie po
1h jeżeli zamknięte to po 24h. U małych dzieci dochodzi do znacznie szybszego wysychania.

29. Przeobrażenia zwłok i ich znaczenie
Zeszkieletowanie – na wolnym powietrzu zwykle po 1,5 – 2 lat. W grobie po 5-10 latach. Zależy od
temperatury, obecności zwierząt etc. Zaciera większość śladów.

Strupieszenie – mumifikacja – proces pośmiertny utrwalający, zachodzący w zwłokach pozostających w
środowisku suchym i przewiewnym w wysokiej temperaturze. Szybka utrata wody z powłok skórnych i
narządów wewnętrznych. Zwykle obejmuje całe ciało po upływie roku. Zmiany te ułatwiają rozpoznanie
uszkodzeń ciała i identyfikacje zwłok.
Przeobrażenie tłuszczowo-woskowe – pośmiertny proces utrwalający, zachodzący w środowisku wybitnie
wilgotnym. Wysycenie tkanek kwasami tłuszczowymi które następnie ulegają uwodornieniu. Procesowi sprzyja
brak dostępu powietrza, szczególnie przebywanie zwłok pod wodą. Proces trwa kilka lat. Sprzyja identyfikacji
zwłok, pobraniu próbek na badanie toksykologiczne, niekiedy umożliwia rozpoznanie zmian urazowych.
Przeobrażenie torfowe – pośmiertny proces utrwalający, zachodzący w zwłokach znajdujących się na
torfowiskach. Wygarbowanie skóry demineralizacja tkanki kostnej. Narządy wewnętrzne i mięśnie ulegają
rozpadowi. Zwłoki zostają spłaszczone.

30. Ustalanie czasu śmierci
ocena zaawansowania zmian pośmiertnych (temperatury, plam opadowych, stężenia pośmiertnego)
wykorzystanie reakcji interletalnych.
ocena entomologiczna owadów pasożytujących na zwłokach.
ocena stopnia rozkładu substancji znajdujących się w żołądku.
Stopień wypełnienia pęcherza moczowego.
Ocena zawartości niektórych jonów w szklistce, CSF etc.

a.

zwłoki ciepłe, bez plam opadowych, bez stężenia pośmiertnego – zgon w granicach 1h lub jeszcze
żyje ;)

b. zwłoki ciepłe, wyraźne plamy opadowe, bez stężenia – 2-3h
c.

zwłoki częściowo ochłodzone, plamy opadowe rozwinięte, przemieszczalne, stężenie pośmiertne
obecne. – 3- 5h

d. plamy opadowe rozwinięte, częściowo przemieszczalne, znikają po ucisku, stężenie we wszystkich

mięśniach, powracające po przełamaniu – 5-7h

e.

zwłoki ochłodzone, plamy opadowe ulegające częściowemu przemieszczeniu, znikają po ucisku,
stężenie nie powraca po przełamaniu – 7-12h

f.

zwłoki zimne, plamy nie ulegają przemieszczeniu, znikają po ucisku, stężenie nie powraca po
przełamaniu 12-20h

g. zwłoki zimne, plamy nie znikają po ucisku, stężenie wyraźne, bez cech gnicia 20-48h
h. gnicie, brak lub słabe stężenie pośmiertne - > 48h

32.Poztępowanie w przypadku śmierci chorego w szpitalu.

33. Znamiona śmierci w 2 godziny po śmierci nagłej i powolnej

34. Znamiona śmierci w 6 i 12 godzin po śmierci (gnicie i autoliza)
35. Przypadki podlegające obowiązkowemu zgłaszaniu organom ścigania
każde budzące podejrzenie o udział osób trzecich, samobójstwa, wypadki śmietelne.

36. Przestępstwa przeciwko życiu
KK Art.. 148 – 155

37. Eutanazja, dystanazja, ortotanazja
Eutanazja (od gr. /euthanasia/ 'dobra śmierć') jest to przyśpieszenie śmierci osoby nieuleczalnie chorej,
które umotywowane jest skróceniem jej cierpień. Podlega ściganiu z art. 150 § 1 i podlega karze pozbawienia
wolności od 3 m-cy do 5 lat.
Dystanazja - sztuczne utrzymanie serca i płuc u pacjenta z nieodwracalnymi zmianami a. ciężkimi
uszkodzeniami mózgu.
Ortotanazja - zaniechanie dalszego sztucznego podtrzymywania życia pacjenta.

38. Różnicowanie plam pośmiertnych z sińcami u ocieklin ze zmianami chorobowymi w narządach
wewnętrznych.

39. Wymienić elementy składające się na pojęcie zawinionego błędu lekarskiego

40. Wymienić elementy składające się na pojęcie zawinionego błędu lekarskiego

a. ujemne skutki w postaci uszkodzenia lub śmierci
b. związek przyczynowy między postępowaniem lekarza a ujemnymi skutkami

c.

wina lekarza

41. Podziały błędu lekarskiego

Błąd decyzyjny
Błąd wykonawczy
Błąd organizacyjny
Błąd opiniodawczy

42. Przypadki, w których lekarz ma prawo wdrożyć postępowanie diagnostyczne bądź leczenie bez
zgody pacjenta

-

chory nieprzytomny

-

niemożność porozumienia się z uprawnionym przedstawicielem osoby małoletniej oraz osoby
ubezwłasnowolnionej jeżeli zwłoka w wykonaniu zabiegu mogłaby spowodować ujemne
następstwa. Powinien jednak zasięgnąć opinii innego lekarza.

-

choroby weneryczne

-

izolacja niektórych chorób zakaźnych

-

szczepienia ochronne

-

w wyniku postępowania sądowego zgodnie z art. 74 KPK obowiązek poddania się badaniu
lekarskiemu ma oskarżony, podejrzany, osoba podejrzana, świadek, poszkodowany

43. Kiedy stosunek płciowy jest przestępstwem?
Art. 197.
§ 1. Kto przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem doprowadza inną osobę do obcowania płciowego, podlega
karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

§ 2. Jeżeli sprawca, w sposób określony w § 1, doprowadza inną osobę do poddania się innej czynności
seksualnej albo wykonania takiej czynności, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 3. Jeżeli sprawca dopuszcza się zgwałcenia określonego w § 1 lub 2, działając ze szczególnym okrucieństwem
lub wspólnie z inną osobą, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

44. Cel i zakres badań sądowo-lekarskich w dochodzeniu przestępstw seksualnych
Określenie czy doszło do stosunku płciowego. Opis i ocena obrażeń. Pobranie materiału do badań ( wymaz z
pochwy, odbytnicy, ust ), zabezpieczenie śladów na odzieży. Badania dowodów rzeczowych (plamy, ślady
nasienia, włosy). Analiza porównawcza, genetyczna.

45. Podstawa prawna oględzin i badań sądowo lekarskich
Art. 209 i 210 KPK

46. Podział obrażeń ciała wg kodeksu karnego
Art. 156 §1 – ciężkie obrażenia ciała
Art. 157 §1 – średnie obrażenia ciała
Art. 157 §2 – lekki obrażenia ciała
Art. 217 §1 – nieznaczne obrażenia ciała

47. Omów terminy kodeksowe-uszczerbek na zdrowiu, naruszenie czynności narządu ciała, rozstrój
zdrowia
Uszkodzenie ciała: obrażenia ciała, które w sposób niekorzystny odbijają się na całości fizycznej
człowieka, na jego kształcie i wyglądzie. Rany złamania kości, pęknięcia narządów wewnętrznych, krwotoki
wew., uszkodzenia nerwów obwodowych, podbiegnięcia krwawe, otarcia naskórka.

Uszczerbek na zdrowiu: naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia,

Naruszenie czynności narządu ciała – towarzyszące uszkodzeniu ciała lub rozstrojowi zdrowia
przemijające, całkowite lub częściowe zniesienie fizjologicznych czynności jakiegoś narządu lub układu.
Naruszenie to musi być wyraźne, prowadzące do tego że dany narząd jest niezdolny do prawidłowego działania.

Rozstrój zdrowia – zaburzenie czynności całego organizmu lub co najmniej wyraźne zmiany czynności
narządów lub układów bez uchwytnego podłoża anatomicznego.

48. Co to znaczy ze przestępstwa przeciwko życiu są przestępstwami skutkowymi?
Kwalifikacja prawna przestępstwa jest uzależniona od jego skutku, czyli ostatecznych następstw jakie
powoduje.

49. Różnice prawno-proceduralne wynikające z naruszenia czynności narządu ciała bądź rozstroju
zdrowia na czas do dni siedmiu i powyżej dni siedmiu

Przestępstwa z Art. 156 §1 i Art. 157 §1, których skutki trwają dłużej niż 7 dni są ścigane z urzędu.
Chyba, że sprawcą jest osoba najbliższa pokrzywdzonemu i czyn powstaje w wyniku działania nieumyślnego,
wtedy ściganie przestępstwa następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Natomiast przestępstwa z Art. 157 §2 trwające krócej niż 7 dni są ścigane z oskarżenia prywatnego.

50. Badanie sądowo lekarskie w celu ustalenia stopnia obrażeń ciała
Cel: kwalifikacja prawna następstw doznanych uszkodzeń ciała lub rozstroju zdrowia.
Wywiad lekarski: krytyczna analiza i ocena danych
Data, godzina, i miejsce zdarzenia, przybliżony wiek uczestników zajścia, przyczyny i przebieg, rodzaj
narzędzia użytego do zadania urazu, sposób użycia, bezpośrednie skutki, sposób i miejsce udzielenia pierwszej
pomocy, przebieg dalszego leczenia, aktualne dolegliwości.
Badanie przedmiotowe: pełne badanie lekarskie, szczególną uwagę należy zwrócić na obrażenia ciała stanowiące
bezpośrednie skutki urazu. Rodzaj obrażenia, umiejscowienie, kształt, rozmiary, towarzyszące mu skutki w
postaci upośledzenia sprawności narządu. Opisać zmiany będące następstwem wcześniej doznanych obrażeń lub
chorób.
Należy także przedstawić dostępna biegłemu dokumentacje lekarską.
Wnioski z poczynionych obserwacji: dokładne rozpoznanie uszkodzeń ciała z wszelkimi powikłaniami i
następstwami. Ustalenie związku przyczynowego pomiędzy stwierdzonym uszkodzeniem ciała lub rozstrojem
zdrowia a zdarzeniami będącymi przedmiotem postępowania sądowego. Kwalifikacja skutków obrażeń z punktu
widzenia KK(156,157,217)

Jeżeli w jakimś elemencie opinii niemożliwe jest określenie od razu wszystkich następstw urazów można
wówczas wydać opinię tymczasową uzasadniając to możliwością wystąpienia powikłań i podając
przewidywany termin badania kontrolnego.

53. Co stanowi podstawę kwalifikacji obrażeń ciała niebędących ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu 1 lub 2
art. 157 kk. ?

54. Ciężki uszczerbek na zdrowiu
część kazuistyczna art. 156 §1 pkt.1
- pozbawienie człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia

pkt. 2 inne ciężkie kalectwo (pod względem ciężkości analogiczne do okaleczenia człowieka w następstwie ww.
rzeczy) – anatomiczna utrata jakiegoś narządu ważnego w życiu lub bardzo poważne ograniczenie jego funkcji.
Chodzi o narządy wyspecjalizowane i samodzielne których utrata w sposób istotny zmniejsza ogólną sprawność
pokrzywdzonego. Ciężka choroba nieuleczalna, ciężka choroba długotrwała (można wyleczyć po długotrwałym
leczeniu min. 6 m-cy), choroba realnie zagrażająca życiu(mija ale jest związany z groźba utraty życia, tzn.
zwykle mimo pomocy lekarskiej kończy się śmiercią np. rany drążące uszkadzające duże pnie naczyniowe,
serce, krwotok śródczaszkowy, ciężkie uszkodzenia narządów wewnętrznych) , trwała choroba psychiczna,
całkowita lub znaczna trwała niezdolność do pracy w zawodzie, istotne zeszpecenie, zniekształcenie ciała.

55. Wspólne cechy ciężkich uszczerbków na zdrowiu.

56. Część kazuistyczna art. 156 kk.

57. Inne ciężkie kalectwo zagrażające życiu.

59. Ciężka choroba nieuleczalna lub długotrwała

60. Całkowita lub znaczna trwała niezdolność do pracy w zawodzie.

61. Trwałe istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.

62. Obrażenia narządu żucia – ocena dla celów karnych
utrata zębów zdrowych, którym odpowiadają zęby przeciwstawne lub zębów na których trzyma się proteza jest
kwalifikowane z art. 157 §1
utrata zębów zniszczonych przez próchnicę nie kwalifikuje się jako naruszenie czynności narządu ciała na czas
dłuższy niż 7 dni (art. 157 §2)
Przy wybiciu zęba zdrowego dochodzi zazwyczaj do uszkodzenia wyrostka zębodołowego.

63. Obrażenia czaszki i wewnątrz czaszkowe ocena dla celów karnych
pęknięcie kości czaszki – tępokrawędziste narzędzia mogą wywołać złamania w miejscu uderzenia oraz
pęknięcia o charakterze promienistym i okrężnym powstające w wyniku działania pośredniego. Uderzenia w
czoło lub w potylicę mogą wywołać pęknięcia podstawy czaszki układające się strzałkowo. Uderzenia w skroń
powodują pęknięcia poprzeczne.

Uważa się że obrażenia leżące powyżej tzw. linii kapeluszowej tylko w wyjątkowych sytuacjach są wynikiem
upadku.

Krwiak nadoponowy – zwykle uszkodzenie tętnicy oponowej środkowej.

Krwiak podtwardówkowy – zwykle uszkodzenie naczyń żylnych.

Krwotok podpajęczynówkowy – w wyniku stłuczenia mózgu, pęknięcie i naddarcia naczyniówki. Jeżeli
izolowane to przeważnie pochodzenia chorobowego (tętniaki)

Krwotok do komór – otwarty / zamknięty.

Wstrząśnienie mózgu – niepamięć wsteczna, śródczesna, następcza, utrata przytomności, nudności, bradykardia,
wymioty. Art. 157 §1

Stłuczenie mózgu – ogniskowe uszkodzenia struktur mózgu z krwawieniami, zwykle w okolice korowe.
Powstają jako obrażenia pośrednie w mechanizmie przeciwuderzenia (contre coup)

Rozerwanie mózgowia.

Pourazowy obrzęk mózgu.

64. Obrażenia narządu słuchu – ocena dla celów karnych.

65. Obrażenia klatki piersiowej - ocena dla celów karnych
złamania mostka, złamania żeber, uszkodzenia płuc, odma, serca, dużych naczyń przez złamane żebra,
uszkodzenie kręgosłupa. Rozerwanie struktur np. aorty.

66. Obrażenia brzucha - ocena dla celów karnych
urazy zgniatające, rany kłute, cięte. Pęknięcia narządów miąższowych. Wypchnięcie narządów jamy brzusznej
do klatki piersiowej, na zewnątrz(ewentracja).

67. Obrażenia narządu ruchu - ocena dla celów karnych
zranienia, złamania. W czasie sekcji należy preparować warstwowo, oddzielając poszczególne grupy mięśniowe,
naczynia, kości, stawy i więzadła. Mogą ujawniać się obrażenia obronne. Rozwarstwienia mięśni i powięzi mogą
być połączone z tworzeniem się warstwowych krwiaków. Powstają w mechanizmie naciągania powłok np. przy
najechaniu kołem samochodu. Złamania zderzakowe Messerera – szczyt klina wskazuje kierunek działania siły.
Złamania spiralne mają charakter pośredni. Zwichnięcia stawów etc.

68. Cechy gojenia się obrażeń znaczenie sadowo lekarskie
Jak obrażenie się goi to oznacza to że powstało za życia. Po stopniu zaawansowania zmian reperacyjnych można
wnioskować o czasie kiedy zostały one zadane. Np. po barwie podbiegnięć krwawych można powiedzieć, że
jeżeli zabarwienie jest żółte to powstało ono nie wcześniej niż 18 godzin temu. Barwa sińców jest związana z
rozpadem hemoglobiny. (fiolet -> zielony -> ciemnożółty -> żółty -> bladożółty). Istnienie w ranie mostków
tkankowych wskazuje, że jest to rana tłuczona zadana narzędziem tępym lub tępokrawędzistym. Po obrazie
złamania z dużym prawdopodobieństwem można sądzić o czasie jego powstania etc.

70. Obrażenia (podział obrażeń mechanicznych)

1. urazy mechaniczne

i. rumień

ii. wybroczyny śródskórne

iii.

otarcia naskórka

iv. podbiegnięcia krwawe

v. stłuczenia

vi. zranienia – rany

a.

tłuczone (n. tępe lub tępokrawędziste, brzegi rany wykazują ślady otarcia naskórka,
szerokość otarcia mówi o kącie nachylanie i ostrości działającej krawędzi. Brzegi

rany nierówne, w dole rany widoczne mostki tkankowe. W otoczeniu rany istnieją
podbiegnięcia krwawe)

b. miażdżone (działanie narzędzi tępych lub tępokrawędzistych, powstaje obszar

uszkodzenia skóry i podłoża)

c.

kąsane

d. darte(płatowe oddzielanie się skóry lub powłok w przypadku ostrego kąta natarcia

narzędzia tępokrawędzistego)

e.

pęknięcia z rozciągnięcia ( wyglądem zbliżone do ran dartych )

f.

cięte (narzędzia ostre, często obficie krwawiące, o linijnych brzegach, bez otarć
naskórka, bez podbiegnięć krwawych, dno równe bez mostów tkankowych)

g. kłute (narzędzia kończyste, ostre, spiczaste. Ograniczona powierzchnia wkłucia,

wykazują rąbek otarcia naskórka)

h. kłuto-cięte
i.

rąbane (narzędzia rąbiące, zadawane z dużą siłą, bardzo rozległe, duże obszary
zniszczenia. Mogą być podobne do ran ciętych lub tłuczonych zależnie od ostrości
narzędzia.)

2. uduszenia
3. urazy termiczne
4. działanie energii elektrycznej
5. działanie energii promienistej
6. urazy i zatrucia chemiczne.

71. Otarcia naskórka i ich znaczenie sadowo lekarskie
ułatwiają identyfikację narzędzia, mogą dostarczać informacji o kinetyce zdarzenia

72. Sińce i ich znaczenie sadowo lekarskie
mogą być odbiciem działającego narzędzia np. uderzenie wąskim przedmiotem daje smugi zsinień z pasem
zblednięcia pośrodku. Mogą mówić o czasie wystąpienia obrażenia.

73. Podział i charakterystyka ran powłok. (na tyle kartki)

74.Urazowe i chorobowe krwiaki śródczaszkowe.

75. Pierścieniowate złamania kości podstawy czaszki.

76. Mechanizm powstawania klinowatych odłamów pośrednich przy złamaniach kości długich

77. Wnioski o narzędziu i mechanizmie urazu na podstawie wyglądu ran kłutych.

78. Zatory jako skutek urazu
mogą być :
Zatory powietrzne (gazowe) - uszkodzenie żył z zassaniem powietrza, przy uszkodzeniach dużych naczyń np.
szyi, ud, narządu rodnego, złamaniach podstawy czaszki, wstrzyknięcie powietrza przy iniekcjach. Powietrze w
prawym sercu, paciorkowate naczynia nasierdziowe. Jeżeli przedostaną się do krążenia dużego mogą
wywoływać mnogie zatory, dzieje się to zwykle w przetrwałych wadach serca, nieprawidłowych połączeniach
tętniczo-żylnych w płucach. Przy podejrzeniu należy zastosować próbę na zator powietrzny podczas
wykonywania sekcji.

Próba na zator powietrzny serca – przeprowadza się ją jeszcze przed otwarciem czaszki. Preparuje się płaty
skórno-mięśniowe na kl. piersiowej. Przecina się żebra od II lub II w dół i odgina dolna cześć mostka ku górze
odsłaniając worek osierdziowy. Po jego otwarci i zbadaniu zawartości napełnia się go wodą. Nakłuwa się prawą
komorę i lewą. Jeżeli gaz wydobywa się tylko po prawej to prawdopodobnie jest to zator powietrzny.

Zatory tłuszczowe – w wyniku uszkodzeń kości i szpiku kostnego, rozległych zmiażdżeń tkanki tłuszczowej,
liposukcji. Materiałem zatorowym są zemulgowane tłuszcze. Docierając do płuc zamykają krążenie małe, jeżeli
przedostają się do dużego mogą wywoływać np. zatory mózgu. Zwykle obserwuje się obrzęk i silne
przekrwienie płuc. O rozpoznaniu decyduje barwienie na obecność tłuszczy (Sudan III)

Obecność zatorów świadczy o przyżyciowości obrażeń.

80. Dwuczasowe pęknięcia narządów miąższowych – mechanizm znaczenie

81. Dlaczego rana tłuczona powłok głowy może przypominać swoim wyglądem ranę cięta?
Dzieje się tak wtedy gdy krawędź jest względnie ostra i trafia równolegle do podłużnego przebiegu włókien
elastycznych skóry.

82. Złamania kręgosłupa w zależności od mechanizmu urazu
mechanizm zgięciowy, wyprostny, skręceniowy – rozerwanie więzadeł, tarcz krążków międzykręgowych,
złamania łuków, wyrostków kręgowych.

Upadek z wysokości – kompresyjne złamania trzonów kręgów, wbicie kręgów szyjnych do czaszki, okrężne
złamania tylnego dołu czaszki,

83. Różnicowanie obrażeń zażyciowych i pośmiertnych
każdemu obrażeniu powstałemu zażyciowo towarzyszy makroskopowo widoczne wynaczynienie krwi. Zjawiska
aspiracji i zjawiska zatorowe świadczą o przyżyciowości obrażeń. Jeżeli obserwuje się procesy odczynowe w
tkankach to też świadczy to o przyżyciowości obrażeń. Nieobecność nie świadczy o ich pośmiertnym
pochodzeniu.
Po 2 dniach w ranie dochodzi do rozplemu angioblastów, po 3-4 wnikaniu fibroblastów, histiocytów.

84. Gojenie się ran aspekcie sądowo-lekarskim

85. Kliniczne znacznie obrażeń powłok

86. Sądowo-lekarskie znaczenie obrażeń powłok

87. Obrażenia obronne
zranienia na grzbietach rąk, przedramionach czasami kończynach dolnych w postaci ran ciętych, tłuczonych,
podbiegnięć krwawych.

88. Cechy przyżyciowe obrażeń

89. Ustalanie czasu powstania obrażeń

90. Mechanizm stłuczenia mózgu z przeciwuderzenia

91. Mechanizm powstawaniasińców szynowatych.

92. Złamania kości czaszki od narzędzia o malej, dużej powierzchni
jeżeli narzędzie ma dużą powierzchnię a uderzeniu towarzyszy niewielka prędkość to powstają złamania linijne.
Wraz ze wzrostem prędkości dochodzi do powstania złamań lokalizujących się okrężnie wokół miejsca
uderzenia. Jeżeli szybkość jeszcze większa to powstają złamania gwiaździste.

Jeżeli narzędzie ma mała powierzchnię i uderzenie zadane jest z dużą prędkością to dochodzi do złamań z
wgłobieniem (np. młotek)

93. Rany kłute zbrodnicze, samobójcze, wypadkowe
Przeważnie rany kłute mają charakter zbrodniczy – liczne o różnorodnej lokalizacji, w większości
powierzchowne, niepenetrujące głęboko, do zagrożenia życia dochodzi jeżeli są to rany klatki piersiowej lub
brzucha.

rany samobójcze spotyka się rzadko, przeważnie występują obok ran próbnych, odzież rozpięta z odsłonięciem
miejsca w które ma zostać zadana.

Rany wypadkowe są bardzo rzadkie. Zwykle w wyniku upadku z wysokości.

94. Rany cięte zbrodnicze samobójcze i wypadkowe
Rany cięte samobójcze są zwykle zadawane w miejsca najbardziej dostępne, samobójca może przed
wykonaniem cięcia odsłonić konkretna część ciała. Zwykle towarzyszą nacięcia próbne. Osoby praworęczne
przeważnie zadają sobie rany na lewej stronie ciała i odwrotnie. Rany szyi są podobne do ran zbrodniczych
zadanych z tyłu, towarzyszą im rany próbne.

Rany na częściach dłoniowych rąk, na przedramionach, czasem na stopach i nogach świadczą raczej o ranach
zbrodniczych, są to obrażenia obronne.

Rany zbrodnicze szyi jeżeli zadane są od tyłu to przeważnie zaczynają się i kończą wysoko na szyi, pod uchem.
Koniec rany niżej niż początek. Rany od przodu są zwykle krótkie i pod kątem.

95. Rany rąbane.

96. Uszkodzenia kąsane.

97. Ostry krwotok jako przyczyna śmierci chorobowej i gwałtownej.

98. Podział uduszenia gwałtownego
Zagardlenie

a.

powieszenie

b. zadzierzgnięcie

c.

zadławienie

Zamknięcie otworów nosowych i jamy ustnej lub zatkanie dróg oddechowych przez ciało obce.
Uniemożliwienie wykonywania ruchów oddechowych.
Brak tlenu w otoczeniu lub odcięcie dopływu tlenu
Utonięcie
99. Zagardlenie – patomechanizmy śmierci
Zahamowanie wymiany gazowej w płucach w następstwie bezpośredniego ucisku mechanicznego wywieranego
na narządy szyi. Zamknięcie dopływu krwi do mózgu.

100. Technika sekcji zwłok w przypadku zagardlenia
drobiazgowe preparowanie poszczególnych warstw tkanek miękkich szyi w celu ujawnienia podbiegnięć
krwawych. Przed badaniem narządów szyi należy zastosować odkrwawianie tej okolicy ciała. Otwiera się
czaszkę, wyjmuje mózg i silnie przechyla głowę ku dołowi ułatwiając odpływ krwi z naczyń głowy i szyi. Po
otwarciu klatki i skontrolowaniu zawartości jam opłucnej tnie się poprzecznie naczynia i tchawicę na wysokości
wcięcia mostka a następnie unosi się głowę ku górze aby ułatwić odpływ krwi z naczyń szyjnych do jam
opłucnej. Preparuje się warstwowo zwracając uwagę min. na ściany naczyń tętniczych, okolice przyczepów
mięśni (mostkow-obojczykowo-sutkowych, m. karku) , okolice kości gnykowej i chrząstek krtani.

101. Zawiśnięcie w pętli obraz zewnętrzny i sekcyjny

typowe powieszenie:
Brak zastoju w obrębie twarzy, sinicy, wybroczyn podspojówkowych, języch miedzy zębami przeważnie
przygryziony. Plamy opadowe w charakterze rękawiczek i skarpetek, bruzda wisielcza ustawiona pod kątem na
całym obwodzie szyi.

Nie ma zmian patognomonicznych w sekcji. Krew płynna jako cecha śmierci nagłej. Bardzo rzadko: złamania
chrząstki tarczowej lub rogów kości gnykowej, poprzeczne pęknięcie błony wew. tętnic szyjnych wspólnych
(objaw Amussata), wybroczyny krwawe w przydance naczyń (objaw Martina), wybroczyny na przedniej
powierzchni krążków międzykręgowych w części lędźwiowej kregosłupa (objaw Simona)

nietypowe powieszenie:
Ramiona pętli często przebiegają asymetrycznie, cechy przyżyciowego powieszenia: sinica twarzy, wybroczyny
podspojówkowe, wylewy w obrębie bruzdy, krwawienie z nosa, przewodów słuchowych, źrenice mogą być
nierównomiernej szerokości.

W sekcji cechy zastoju krwi w głowie, obraz ostrego rozdęcia płuc. Więcej fosfatydów w krwi żylnej poniżej
bruzdy. W skórze z bruzdy więcej histaminy.

102. Cechy zażyciowego zawiśnięcia w pętli
W 99% samobójstwo. Ocenia się miejsce i okoliczności zdarzenia pod kątem możliwości popełnienia
samobójstwa. Badania toksykologiczne.

103. Możliwe bezpośrednie przyczyny śmierci w zawiśnięciu w pętli
uciśnięcie tętnic szyjnych ( 5 kg )i tętnic kręgowych ( 30 kg )
zamknięcie układu oddechowego przez podstawę języka
odruchowe porażenie receptorów nerwu błędnego
złamanie kręgosłupa szyjnego – powieszenia jako egzekucje.

104. Bruzda wisielcza a rodzaj pętli i pozycja zawiśnięcia
Jeżeli pętla podwójna to może być między bruzdami pas przekrwionej skóry z wybroczynami.
Jeżeli pętla otwarta to nie ma bruzdy z tyłu. Jeżeli pętla z miękkiego materiału to tzw. bruzda miękka – mało
widoczna.

105. Zabezpieczenie pętli wisielczej
zabezpieczyć całą wraz z węzłami. Miejsca planowanego przecięcia zawiązać z obu stron mocna nitka i dopiero
wtedy przeciąć.

106. Zadzierzgniecie obraz zewnętrzny i sekcyjny
w 99% zabójstwo. Pętla zaciskana ręką.

Sinica twarzy, wyraźne wybroczyny na spojówkach, błonie śluzowej jamy ustnej, skórze twarzy, czasami
krwawienie z nosa i uszu. Bruzda o przebiegu okrężnym poziomym, przeważnie poniżej ch. tarczowatej.
Przeważnie na całej powierzchni jednakowa intensywność. W obrębie bruzdy wybroczyny.
Przekrwienie mózgu i opon. Liczne wylewy krwawe w mięśniach szyi, gruczole tarczowym, w błonie śluzowej
krtani. Często złamania chrząstek krtani. Przekrwienie bierne powyżej pętli, poniżej bladość.

107. Zadzierzgnięcie zbrodnicze i samobójcze

108. Różnicowanie zawiśnięcia w pętli i zadzierzgnięcia

109. Zadławienie obraz zewnętrzny i sekcyjny
100% zabójstwo. Pomysł ze odruchowym zatrzymaniem akcji serca to bullshit.
Najważniejszym mechanizmem zgonu jest zamknięcie dostępu powietrza do płuc.

Najsilniej wyrażony zastój krwi w obrębie głowy, sinica twarzy, wybroczyny. Na szyi podbiegnięcia krwawe i
smugowate, rysowate otarcia naskórka, najczęściej po obu stronach krtani. Zwykle stwierdza się także inne
obrażenia będące śladami pobicia lub stoczonej walki.

Symetryczne wylewy krwawe do tkanki podskórnej i mięsni szyi, do błony śluzowej j. ustnej i krtani, do powięzi
i pochewek naczyń. Nieraz uszkodzenia kości gnykowej i chrząstek krtani. Przekrwienie mózgu i opon,
wybroczyny w czepcu ścięgnistym i mięśniach skroniowych. Często płuca wykazują ostre rozdęcie, rzadziej
obrzęk pod błonami surowiczymi tzw. plamki Tardieu.

110. Omówić okresy tonięcia
I. okres oporu – świadome zatrzymanie oddechu 2-3 min
II. okres wydatnych ruchów oddechowych – niezależne od woli ruchy oddechowe 60-150 s
III. okres drgawkowy – drgawki toniczno-klonicne, zatrzymanie oddechu, utrata przytomności 60-90s
IV okres oddechów końcowych – krótkie wdechy i prężenie ciała. Zgon 30-60s

111. Obraz sekcyjny utonięcia w wodzie słodkiej i słonej
Woda słodka – uszkodzenie surfaktantu, często mało wody w pęcherzykach ponieważ następuje wchłanianie jej
do krwi. W wyniku tego dochodzi do hemodilucji, hiperwolemii i hemolizy.

Woda słona - ciężkie, duże, mokre płuca. Zagęszczenie krwi, zmniejszenie jej objętości.

Grzybek topielczy wokoło ust i nosa. Skóra na ogół blada. Ostre rozdęcie płuc: duże zachodzące na siebie,
odciski żeber. Przekrój suchy w wodzie słodkiej, zalewający się treścią pienistą w wodzie słonej. Pod opłucną
widoczne niebiesko-sinawe lub sino-czerwone nieostre plamy – plamki Paltauffa. Powstają w wyniku hemolizy
wybroczyn krwotocznych pod wpływem wody. Często wylewy krwawe do pneumatycznych jamek kostnych
czaszki. Rozstrzeń prawej komory. Krew płynna, przekrwienie narządów wewnętrznych.

Silne odkształcenie struktury w ścianach pęcherzyków płucnych.
Wpływ hemolityczny wody zreabsorbowanej do naczyń krwionośnych
Zmiany gęstości krwi
Resorpcja składników płynu topielnego do krążenia dużego i narządów wewnętrznych. (okrzemki)

112. Oznaki przebywania zwłok w wodzie
Maceracja skóry – skóra praczek, oddzielanie się naskórka od podłoża.
Plamy opadowe przeważnie na głowie.
Przeobrażenie tłuszczowo-woskowe.
Szybko pojawiające się i długo ustępujące stężenie pośmiertne.
Małe zaawansowanie zmian gnilnych

113. Śmierć w wodzie

114. Unieruchomienie klatki piersiowej
wypadek – szczególnie pod wpływem środków odurzających, przysypanie, unieruchomienie w wyniku wypadku
drogowego, przygniecenie etc.
zabójstwo – tzw burking.- kolankowanie + zatkanie zewnętrznych otworów oddechowych.

115. Zatkanie otworów oddechowych
często bez śladów, szczególnie jeżeli zabójstwo dokonane na małych dzieciach. W sekcji bez zmian
charakterystycznych.
Wprowadzenie knebla do jamy ustnej – jeżeli zbyt głęboko to całkowite zamknięcie otworów oddechowych.

116. Zatkanie dróg oddechowych
pokarmy stałe, półpłynne, aspiracja krwi lub treści żołądkowej. Obrzęk krtani Quinkego. Jeżeli zabójstwo to
prawie wyłącznie noworodków przez wprowadzenie ciała obcego. Udławienie dużym kęsem pokarmowym.

117. Unieruchomienie ruchów klatki piersiowej.

118. Postrzały - podziały
z broni:

a.

krótkiej

b. alarmowej
c.

długiej

d. myśliwskiej lub sportowej

uszkodzenia:

a.

przestrzały ze zranieniem przenikającym

b. postrzały tzw. ślepe z tkwiącym pociskiem
c.

postrzały z odbicia

d. postrzały styczne

119. Cechy rany postrzałowej z przystawienia

•

zewnętrzny rąbek otarcia naskórka

•

wewnętrzny rąbek zabrudzenia

•

rąbek osmalenia oraz różnej średnicy pole wbitych resztek nie spalonego prochu

•

otarcie naskórka w postaci odbicia końca lufy.

•

Jeżeli w miejscu przyłożenia skóra przylega bezpośrednio do kości to następuje rozerwanie tkanek w
wyniku rozpierającego działania gazów wybuchowych. Rozerwanie brzegów rany, często promieniste i
połączone z wielołamowymi złamaniami.

•

Żywo-czerwone zabarwienie krwi i tkanek w wyniku działania CO – objaw Paltauffa

120. Cechy rany postrzałowej wlotowej z oddali
brak drobin prochu
brak objawu Paltauffa
brak rąbka osmalenia

121. Różnicowanie rany wlotowej i wylotowej przy postrzale z oddali
wlot ma mniejsza średnice niż wylot. We wlocie jest rąbek zabrudzenia i rąbek otarcia naskórka. Wlot jest
przeważnie kształtu nieregularnego, ma pęknięte lub rozszarpane obrzeża.

122. Uszkodzenia postrzałowe kości czaszki
kraterowaty wlot i wylot, pęknięcia promieniste oraz okrężne kości.

123. Ustalanie kierunku strzału na podstawie samego kanału rany postrzałowej
mierzy się kąt padania pocisku i jego kąt wyjścia w stosunku do płaszczyzny czołowej.
Takie ustalenie zakłada że postrzelony stał wyprostowany.

124. Ustalenie odbytego porodu przy podejrzeniu o dzieciobójstwo
badanie ginekologiczne kobiety
porównanie wymiarów noworodka z wymiarami kanału rodnego
porównawcze badania serologiczne
badanie cytologiczne wydalin i wydzielin związanych z porodem
badanie genetyczne

125. Zagadnienia, które należy wyjaśnić przy sądowo-lekarskiej sekcji zwłok noworodka
czy dziecko urodziło się żywe czy martwe
jak długo żyło po urodzeniu
czy noworodek był dojrzały i zdolny do życia pozalonowego
jaka była przyczyna zgonu
czy noworodkowi udzielono pomocy po porodzie

126. Technika i interpretacja próby hydrostatycznej płucnej
próba wodna płuc – zanurza się w wodzie najpierw całość narządów klatki piersiowej, później pojedynczych
całych płuc, później poszczególnych płatów. Upowietrznione płuca pływają, nieupowietrznione toną. Ściśnięte
płuca upowietrznione nadal pływają, płuca które gniją zaczynają tonąć. Dodatnia próba wodna płuc nie
przesądza o tym że dziecko było zdolne do samodzielnego oddychania – możliwa resuscytacja.

127. Badanie pośmiertne noworodka:

1. znamiona śmierci, cechy wcześniactwa, żółtaczki
2. pomiary długości ciałą
3. dokładny opis pępowiny
4. otwarcie stawu kolanowego i nacięcie dolnej nasady kości udowej w celu stwierdzenia i

zmierzenia jądra kostnienia

5. otwarcie jamy czaszki metodą koszyczkowa. Obustronne wycięcie sklepienia czaszki z

pozostawieniem wolnego pasa w linii strzałkowej połączonego z sierpem mózgu.

6. cięcie skórne rozpoczynające się od wargi dolnej, nad pępkiem się rozwidla na 2 ramiona

biegnące ku pachwinie. Możliwość wglądu do jamy ustnej i gardła, oceny pierścienia
pępowinowego i tętnic pępkowych

7. przeprowadzenie próby hydrostatycznej płuc
8. przeprowadzenie próby hydrostatycznej żołądkowo-jelitowej

128. Technika i interpretacja próby żołądkowo-jelitowej
podwiązuje się w obrębie wpustu, odźwiernika, esicy i wrzuca do wody.

Przez 20-30 min życia dochodzi do wypełnienia żołądka powietrzem
Po 6-12h – wypełnia się jelito cienkie
Po 12-24h – wypełnia się jelito grube

Jeżeli jelita wypełnione nierównomiernie to prawdopodobnie jest to gaz gnilny

129. Otwieranie jamy czaszki noworodka i jamy ustnej.

130. Sekcyjne cechy urodzenia żywo.

131. Dane sekcyjne wskazujące na długość życia noworodka
próba hydrostatyczna żołądka i jelit oraz płuc
obecność smółki w jelitach – jeżeli nie ma to żyło około 2-4 dni
stan wysychania pępowiny – proces wysychania zaczyna się na 2 dzień po porodzie
obraz błon szklistych świadczy o procesach przyżyciowych występujących najwcześniej 1-2h post partum.
132. Badanie jąder kostnienia w sekcji zwłok noworodka

133. Określanie długości życia płodowego
stopień rozwoju narządów wew. i układów
długość i waga
obecność lub nie lanugo
wygląd skóry
owłosienie na głowie

134. Przyczyny śmierci okołoporodowej noworodków
śmierć naturalna – urazy okołoporodowe, wady rozwojowe, zakażenia śródmaciczne, inne choroby
śmierć gwałtowna – dzieciobójstwo czynne (uduszenie przez zatkanie otworów, zadzierzgnięcie, zadławienie,
zakneblowanie, utopienie, zadanie urazów mechanicznych, zatrucia) , bierne.

Żeby ocenić czy noworodkowi została udzielona pomoc należy:
Sprawdzić podwiązanie i odcięcie pępowiny
Sprawdzić stan umycia noworodka
Sprawdzić czy w żołądku znajduje się treść pokarmowa.

135. zgony odruchowe
niby powstają w wyniku wywołania pobudzenie splotów układu wegetatywnego. Odruchy z zatoki szyjnej,
splotu trzewnego, moszny, gardła, krtani. Śmierć z kęsa pokarmowego, odruch Valsalvy, oddziaływanie zimna
na skórę. Wszystkie miałyby jakoby powodować pobudzenie nerwu błędnego, który powodowałby
natychmiastowe zatrzymanie akcji serca.

136. Zgony odruchowe

137. Metabolizm alkoholu etylowego
alkohol etylowy -> aldehyd octowy -> kwas octowy

dehydrogenaza alkoholowa, dehydrogenaza aldehydu octowego
układ mikrosomalny u wytrenowanych

138. Krzywa alkoholowa w alkoholemii
liniowy wzrost w fazie wchłaniania (30min – 1.5h)
plateau w fazie równowagi stężeń (5 min – 20 min)
liniowy spadek w fazie eliminacji (0,1-0,2 %o na godzine)

fazy działania alkoholu:

1. do 1%o – faza dysforyczna
2. 1 – 2 %o – faza euforyczna
3. 2 – 3 %o – faza ekscytacyjna
4. 3 – 4 %o – faza narkotyczna
5. 4 – 5 %o – faza porażenna

139. Materiały biologiczne ze zwłok przydatne do badania na obecność alkoholu

krew z żyły udowej na podłoże z fluorkiem sodu
mocz – wkłucie nadłonowe

ciało szkliste gałki ocznej
maź stawowa
CSF
perilimfa
tkanka mózgowa
mięśnie kończyn
140. Pojecie stanu nietrzeźwości
wszyscy kierowcy niebezpieczni w ruchu. Przestępstwo zagrożone karą do 2 lat pozbawienia wolności.

> 0,5 %o we krwi
> 0,25 mg/dm3 w powietrzu wydychanym

141. Stan po użycie alkoholu
wykroczenie

0,2 %o – 0,5%o we krwi
0,1 mg/dm3 – 0,25mg/dm3 – w powietrzu wydychanym

142. Metody oceny trzeźwości
analizatory powietrza wydychanego – stacjonarne/podręczne
wynik stacjonarnego może być dowodem

chromatografia gazowa – wynik wstępny
metoda enzymatyczna z dehydrogenazą alkoholową – do potwierdzenia, ocenia się spektrofotometrycznie .

W 1 ml krwi jest tyle samo alkoholu co w 2100 cm3 powietrza pęcherzykowego.

143. Mechanizm powstania rąbka otarcia naskórka i rąbka zabrudzenia przy postrzałach.

144. Zabezpieczenie uszkodzeń postrzałowych odzieży i powłok ciała wo dalszych badań.

145. Postrzał z broni myśliwskiej
rany wlotowe wyglądają nietypowo. W przypadku strzałów z bliska ładunek śrutu powoduje względnie
jednorodne zranienie wlotowe o poszarpanych brzegach. Jeżeli odległość > 50 cm to powstają mnogie zranienia
śrutowe, koncentrujące się wokół otworu środkowego. W razie bardzo dalekich odległości widoczne są tylko
pojedyncze rozproszone zranienia śrutowe o różnej gęstości.

146. Dane wskazujące na prawdopodobieństwo postrzału samobójczego.

147. Badanie na obecność prochu
odczyn Wellensteina-Kobera – difenyloamina w stężonym H2S. Resztki prochu barwią się na niebiesko.
Powstałe grudki poddaje się podgrzaniu na szkiełku – jeżeli jest to proch to występują mikrodetonacje.

odczyn Griessa i Illosvaya powoduje powstanie wokoło resztek prochu różowego zabarwienia.

148. Objaw Paltaufa

149. Jakie trucizny dają uchwytne zmiany w obrazie sekcyjnym?

Malinowo-czerwone plamy opadowe – CO, cyjanki, niska temperatura
Brunatno-sine plamy opadowe – anilina, nitrozwiązki aromatyczne, azotyny

Zmiany na skórze:
Szorstka z wysypką – atropina, sulfonamidy, opiaty, arsen
Pęcherze – czasami przy zatruciach CO, barbituranami
Sucha – alkohol
Żółta – uszkodzenie wątroby przez chlorowcopochodne węglowodory, związki arsenu, muchomora
sromotnikowego.

Zmiany na wargach:
blade, stwardniałe – fenole, sublimat
suche – atropina, opiaty
stan zapalny – zw. rtęci
nadżerki – kwasy
martwica rozpływna – zasady
grzybek piany – żrące substancje gazowe (chlor, fosfor, tlenki azotu)
dziąsła z obwódką wokół zębów – rtęć(szara), arsen(szara), kadm (żółta)

Treść jelitowa wodnisto-ryżowa, bez zapachu – arsen
Zmiany w nerkach – glikol etylenowy, sublimat
Masywny obrzęk płuc – chlor, fosfor, tlenki azotu.

150. Trucizny powodujące natychmiastową śmierć
HCN (cyjanowodór), H2S, cykuta.

151. Zatrucia substancjami żrącymi obraz sekcyjny
martwica skrzepowa – kwasy
martwica rozpływna – zasady

152. Ostre zatrucie, tlenkiem węgla obraz sekcyjny
wszystko malinowo czerwone od hemoglobiny tlenowęglowej. 300 razy większe powinowactwo CO od Hb w
porównaniu z tlenem. CO konkuruje z tlenem przy wiązaniu się ze wszystkimi białkami.

Objawy zatrucia przy 20% COHb
40-50% - utrata przytomności.

Czasami na rękach i stopach pęcherze jak po oparzeniach.

153. Okoliczności zatrucia tlenkiem węgla

a.

złe odprowadzenie spalin

b. źle wyregulowane palniki gazowe
c.

pożary

d. gaz świetlny

154. Przyczyny śmierci w głębokim wykopie, kanale itp.,
zatrucie CO2, metanem, H2S. Brak tlenu.

155. Sekcja zwłok przy podejrzeniu zatrucia chemicznego - pobieranie materiałów do badań chemicznych

a.

żołądek z treścią

b. pętla jelita cienkiego i grubego
c.

około 500g wątroby wraz z pęcherzykiem żółciowym

d. obie nerki

e.

jedno płuco

f.

500g mózgu

Krew min. 50 ml najlepiej z naczyń udowych.
20ml do jednej probówki
20ml do dwóch probówek po 10ml zawierających szczawian potasu i fluorek sodu
10ml do probówki z EDTA
całe ciało szkliste oka
20 ml moczu
do 20 ml żółci

wycinki skóry z miejsca śladu po wstrzyknięciu
włosy i paznokcie
próbka kości długich 200g

156. Śmiertelne zatrucie alkoholem

157. Oględziny i sekcja zwłok przy porażeniu prądem elektrycznym
jeżeli prąd ma natężenie 15-17mA to powoduje skurcze mięśni które uniemożliwiają puszczenie trzymanego w
ręce źródła prądu. Przy natężeniu 50 mA dochodzi do skurczu wszystkich mięśni. 75-100 mA – migotanie
komór. 1 A – zatrzymanie pracy serca.

Typowym działaniem miejscowym jest znamię prądu tam gdzie wniknął prąd – owalne uwypuklenie naskórka o
twardej konsystencji, stanowiące odbicie przylegającej powierzchni przewodnika. Środek jest nieco zapadnięty,
znajdują się tam blade, zdenaturowane tkanki. Brzegi są nieco wałowato uniesione, niekiedy widoczne
zwęglenia. W badaniu mikroskopowym widoczne jest zatarcie struktury naskórka, liczne wakuole,
charakterystyczny obraz plastra miodu. Można stwierdzić przenikanie jonów metali z których został wykonany
przewodnik głęboko do tkanek. Zmiany te goją się długo pozostawiając blizny.
W sekcji może albo nie być zmian albo mogą być rozległe np. zwęglenia. Jeżeli na ciało działają duże
temperatury to może dojść do powstania pereł kostnych.

158. Znamię prądu.

159. Rażenie piorunem
Zdarza się niezwykle rzadko. Zwęglenia oparzenia uszkodzenia skóry, zwłaszcza w miejscu przylegania
metalowych przedmiotów. Czasami można spotkać smugowate rumienie i otarcia naskórka nazywane figurami
piorunowymi. W włosach tworzą się perły keratynowe.

160. Oparzenie gorącym płynem i płomieniem różnicowanie
W oparzeniu płomieniem będą widoczne osmalenia naskórka, spalone włosy, nadpalone ubranie, przypieczenie
skóry aż do jej zwęglenia.
W oparzeniu gorącym płynem będą widoczne przede wszystkim na odsłoniętych fragmentach skóry, gdyż
ubranie przeważnie chroni przed ciężkimi poparzeniami. Skóra jest czerwona wilgotna. Widoczne są również
łagodniejsze oparzenia powstałe z powodu ściekania płynu po ciele.

161. Sekcja zwłok z pożaru
Jeżeli zadziałał b. wysoka temperatura to może dojść do obkurczania zwłok. Charakterystycznej pozycji
bokserskiej. Mogą powstawać pęknięcia skóry. Liczne oparzenia na skórze. W czaszce może powstać tzw.
pseudokrwiak przypominający krwiak nadtwardówkowy jest to artefakt. Mogą powstawać perły kostne.

Cechami przyżyciowości obrażeń są:

•

Aspiracja do dróg oddechowych pyłu i sadzy

•

Obrzęk w bł. śluzowej gardła i krtani.

•

Zatory tłuszczowe w płucach

•

Wykazani COHb

162. Śmierć, w wyniku działania niskiej temperatury
Upośledzenie utlenienia tkankowego, ograniczenie przemian metabolicznych, zmniejszenie reaktywności OUN.
Przesunięcie elektrolitów do tkanek, centralizacja krążenia. Hibernacja.
W sekcji widoczne są jasnoczerwone plamy opadowe. Krew też jest jasna. Przekrwienie narządów
wewnętrznych. Nadżerki na bł. śluzowej żołądka. Może być krwotoczne zapalenie trzustki. Na skórze mogą być
widoczne odmrożenia (rumień ► pęcherz ► martwica) zakrzepica naczyń.

Do śmierci w wyniku niskiej temp. dochodzi zwykle jeżeli jest niska temp. otoczenia, istnieje konwekcja, duża
wilgotność powietrza, działają leki rozszerzające naczynia obwodowe.

163. Dzieciobójstwo - definicja i podział
Art. 149 KK – Matka która zabija dziecko w okresie porodu pod wpływem jego przebiegu podlega karze
pozbawienia wolności od 3 m-cy – 5 lat.

Zabójstwo uprzywilejowane.

Dzieciobójstwo bierne i czynne

164. Odrębności oględzin i sekcji zwłok noworodka

165. Wnioski wypływające z wyglądu plam krwi
można wnioskować o charakterze rany, o kinetyce uderzenia, o prawdopodobnym przebiegu zdarzenia.

Krew może być w postaci plam będących następstwem ściekania (strużki i kałuże), może mieć charakter
rozprysku – uderzenie w płynną krew, może mieć charakter wytrysku z uszkodzonej tętnicy.

166. Wypowiedź, co do czasu śmierci po oględzinach zwłok w miejscu ujawnienia
opisane przy pytaniu o określenie czasu zgonu

167. Wypowiedź, co do rodzaju i przyczyny śmierci po oględzinach zwłok w miejscu ujawnienia.

168. Podstawy prawne sądowo-lekarskiej sekcji zwłok.

169.Protokół sądowo-lekarskiej sekcji zwłok.

170. Jaki materiał i do jakich badań zabezpiecza się rutynowo podczas sądowo-lekarskiej sekcji zwłok?
Badania histopatologiczne, chemiczne, serologiczne i bakteriologiczne:

Wycinki narządów- nie grubsze niż 0,5 cm, utrwala się w 5-8% formaldehydzie
10 ml krwi jeżeli brak to wycinki ze ściany żołądka, mięśni szkieletowych, ślinianki podżuchwowej.

Jeżeli podejrzenie o działanie trucizn to do pojemników bez utrwalaczy:

a.

żołądek z treścią

b. pętla jelita cienkiego i grubego
c.

około 500g wątroby wraz z pęcherzykiem żółciowym

d. obie nerki
e.

jedno płuco

f.

500g mózgu

Krew min. 50 ml najlepiej z naczyń udowych.
20ml do jednej probówki
20ml do dwóch probówek po 10ml zawierających szczawian potasu i fluorek sodu
10ml do probówki z EDTA
całe ciało szkliste oka
20 ml moczu
do 20 ml żółci

Na badanie obecności alkoholu: krew, szklistka, maź stawowa, mocz.

171. Technika sekcyjna przy obrażeniach twarzy

172. Próba na odmę opłucnową - wskazania, technika, interpretacja
Wskazania: zabieg operacyjny, uraz na klatce piersiowej

Łukowato odpreparowuje się powłoki w stronę okolic pachowych tak żeby miedzy płatem skórno-mięśniowym a
obnażoną częścią klatki piersiowej powstały kieszeniowate zagłębienia do których wlewa się wodę. Pod jej
powierzchnią nakłuwa się międzyżebrza. Jeżeli jest odma to wydobywają się pęcherzyki gazu. Jeżeli chce się
określić miejsce uszkodzenia płuca to do jamy opłucnej nalewa się wody i tłoczy się powietrze przez tchawice.
Pęcherzyki powietrza wydobywaja się w miejscu zranienia.

173. Obrażenia resuscytacyjne
złamane żebra, mostek, odma, uszkodzenie wątroby, złamane zęby przy intubowaniu.

174. Badanie sekcyjne karku, grzbietu i kręgosłupa
odpreparowuje się skórę na dużych odcinkach grzbietu a następnie wykonuje w tych miejscach cięcia dla
ujawnienia głęboko umiejscowionych obrażeń (wylewy krwawe, złamanie wyrostków kolczystych i
poprzecznych) Wskazaniem jest wypadek komunikacyjny i upadek z wysokości.

175. Sekcja zwłok naukowa a sądowo-lekarska
sekcja anatomopatologiczna – na zwłokach osób zmarłych w szpitalu w celu poznania morfologicznego tła
choroby i jego konfrontacji z rozpoznaniem klinicznym, także w celach szkoleniowych.

Sekcja sądowo-lekarska – na zlecenie prokuratora w okolicznościach budzących podejrzenie o przestępnym
spowodowaniu śmierci.

176. Kto i kiedy wystawia kartę zgonu?
Lekarz po dwukrotnym stwierdzeniu śmierci w odstępnie min. 2 godzinnym

177. Jakie osoby i w jakiej kolejności zobowiązane są do wystawienia karty zgonu?
Lekarz, felczer, położna wiejska (noworodek do 7 dnia, odległość od lekarza min 4 km), pielęgniarka po
przeszkoleniu.
Kartę zgonu powinien wystawić lekarz który jako ostatni badał osobę zmarłą podczas jej życia. Jeżeli nie jest to
możliwe to każdy inny lekarz.

178. Wystawienie karty zgonu w przypadkach śmierci gwałtownej
nie można wystawić karty zgonu w przypadku: podejrzenia przestępnego powodu śmierci, wypadku, podejrzenia
samobójstwa, jeżeli zwłoki zostały ujawnione w miejscu publicznym, noworodki, niemowlęta, katastrofy.

// Prawdopodobnie kartę zgonu może wystawić medyk sądowy po dokonaniu czynności zleconych mu przez
organ procesowy i uzyskaniu pozwolenia (?) //

179. Jakie czynności winna wykonać osoba, która ma wystawić kartę zgonu dla zmarłego poza szpitalem?

180. Kiedy nie wystawia się karty zgonu w ogóle, a kiedy wystawienie karty zgonu ulega odroczeniu?

181. Badanie śladów biologicznych
Na miejscu zdarzenia następuje wstępna ocena stwierdzanych śladów, współudział w wykrywaniu i opisie.
Dalsza analiza śladów biologicznych jest wykonywana w zakładach medycyny sądowej. Sprawdza się
co to jest za substancja,
czy są to ślady ludzkie,
identyfikuje się czy pochodzi ona od osoby pokrzywdzonej
dokonuje analizy jej składu.
Etc.

182. Badania śladów krwi.
Próby wstępne:

•

H2O2 – pieni się

•

H2O2 + benzydyna – kolor ciemno niebieski

•

Hyrazyd kw. triaminoftalowego – luminescencja

Próby dowodowe:

•

spektroskopia

•

metoda mikrokrystaliczna

•

metoda porfirynowa

Wykazanie przynależności gatunkowej: metody immunologiczne wykrywające gatunkowo specyficzne białka.

Ustalenie grupy krwi – metoda absorpcji – elucji ( 4 stopnie – inkubacja z przeciwciałami, płukanie lodowatym
NaCl, 56 stopni – elucjia przeciwciał i inkubacja z krwinkami wzorcowymi)

183. Zasady dziedziczenia cech układów- grupowych ABO, Rh i MN
allele: A1, A2, B, i

antgen C: genotypy CC lub Cc
antygen c: genotypy cc
antygen D: genotypy DD lub Dd. Allel d jest genem niemym i genotyp dd nie koduje żadnego antygenu

antygen E: genotypy EE lub Ee
antygen e: genotyp ee

Najsilniejszy jest D i to na podstawie jego obecności określa się czy ktoś ma fenotyp Rh + czy –

Allele M, N

184. Wykluczenie rodzicielstwa bez badania drugiego rodzica
jeżeli ma się pewność, matka jest na 100% matka biologiczna to można sobie darować oznaczanie jej próbek.

4 niezależne wyłączenia wykluczają ojcostwo. Potwierdzenie jeżeli 99,999% - prawdopodobieństwo graniczące
z pewnością.

185. Protokół pobrania krwi do badania na obecność alkoholu

jest jednocześnie protokołem lekarskiego badania klinicznego trzeźwości

a.

informacja pacjenta o spożywaniu alkoholu w ciągu ostatnich 24h

b. informacja o zażywaniu w tym czasie leków
c.

ogólna orientacja badanego

d. ogólny wygląd badanego
e.

zachowanie się badanego

f.

objawy zaburzeń równowagi

g. reakcja źrenic na światło i zbieżność
h. niezborność ruchów

Kontrola woni z ust.
Próba Taschena – 10s obrotów wokół osi ciała i badanie oczopląsu przy patrzeniu na obiekt umieszczony w
odległości 25cm. Im więcej alkoholu tym dłużej trwa oczopląs.
Na koniec lekarz stwierdza czy pacjent wykazuje objawy działania alkoholu oraz wewntualny stopień tego
działania. (nie jest | jest nieznacznie | jest wyraźnie pod wpływem alkoholu)

186. Stężenie alkoholu we krwi a kliniczne oznaki nietrzeźwości
nie koreluje

187. Metody badania stężenia alkoholu we krwi.

188. Badanie wydychanego powietrza na obecność alkoholu.

189. Działanie niskich stężeń alkoholu we krwi na organizm człowieka

190. Współczynnik rozmieszczenia alkoholu w organizmie.

191. Eliminacja alkoholu z organizmu
wydalanie – z moczem, powietrzem wydychanym , potem
spalanie – do aldehydu i kw. octowego i H2O i CO2

192. Opinie retrospektywne i prospektywne co do stężenia alkoholu we krwi

rachunek retrospektywny Widmarka
a = c * p * r

a – ilość alkoholu w gramach
c – stężenie alkoholu w mg/g [%o]
p – ciężar ciała w kilogramach
r – współczynnik rozmieszczenia – wyznaczany na podstawie masy ciała i wzrostu (metody Foresta Seidl,
Watsona,)
193. Znaczenie badania moczu na obecność alkoholu w określeniu okresu alkoholemii
w moczu prawie nie tworzy się alkohol endogenny. Materiał porównawczy.

194. Rodzaje kolizji pieszego z pojazdem

•

potrącenie – kontakt ze zderzakiem, maską, błotnikiem z odrzuceniem pieszego

•

potrącenie skośne z odrzuceniem ciała

•

przejechanie

•

wleczenie | rolowanie

195. Przejechanie pieszego przez samochód – mechanizm i charakterystyka obrażeń

196. Potracenie pieszego przez samochód – mechanizm i charakterystyka obrażeń

rozległość obrażeń i ich charakter zależą od:

•

prędkości pojazdu

•

jego budowy

•

hamowania

•

wieku ofiary

główne obrażenia:

•

urazy czaszki i stawu szczytowo-potylicznego

•

złamania kręgosłupa

•

rany darte w okolicy pachwin

•

rozkawałkowanie

•

złamania kości

•

rozległe otarcia naskórka mogące odwzorowywać ślady bieżnika, po przeciwnej stronie głębokie
otarcia w wyniku kontaktu z nawierzchnią

•

oderwanie skóry i mięśni od kości w wyniku przejechania

Jeżeli samochód uderza dziecko to trafia przeważnie w punkt poniżej jego środka ciężkości: następuje wtedy
upadek na nawierzchnię i może nastąpić przejechanie.

Jeżeli samochód uderza dorosłego lub gwałtownie hamuje przed kolizją to uderza zwykle poniżej środka
ciężkości a uderzona osoba może zostać odrzucona.

197. Obrażenia u kierowcy przy zderzeniu czołowym
Jeżeli głowa uderza o szybę przednią:

•

otarcia naskórka

•

powierzchowne rany cięte czoła, nosa, i twarzy przebiegające pionowo

•

może dojść do rany dartej

Obrażenia spowodowane uderzeniem w kierownicę:

•

ślady na klatce odwzorowujące kierownicę

•

poprzeczne złamania mostka zwykle III przestrzeń m-żebrowa

•

obustronne złamania żeber

•

przebicie płuc spowodowane złamanymi żebrami

•

krwiaki i pęknięcia płuc

•

pęknięcie serca

•

przerwanie aorty

•

rozerwanie wątroby i śledziony

Obrażenia spowodowane uderzeniem kolanami w deskę rozdzielczą:

•

pęknięcie rzepki

•

złamania dystalne kości udowych

•

klinowate wbicie rzepki miedzy kości

•

zwichnięcia w stawie biodrowym

•

złamania szyjki k. udowej

•

protruzja głowy kości udowej do miednicy

Obrażenia spowodowane działaniem pasów bezpieczeństwa i poduszek powietrznych

•

podbiegnięcia krwawe

•

rozerwanie jelit, trzustki, kręgosłupa lędźwiowego (zespół pasa biodrowego)

•

jeżeli z. pasa biodrowego towarzyszą otarcia naskórka i podbiegnięcia krwawe to nazywa się to
objawem pasa biodrowego

•

złamania żeber, mostka, obojczyka

•

złamania w odcinku szyjnym kręgosłupa

•

otarcia naskórka w okolicy piersiowej w wyniku działania poduszki

198. Obrażenia u pasażera obok kierowcy przy zderzeniu czołowym
analogiczne do kierowcy z wyjątkiem obrażeń kl. powstałych przy uderzeniu o kierownicę.

199. Obrażenia u motocyklistów przy zderzeniu czołowym kierowca i pasażer
Urazy szyi i głowy, rozległe złamania czaszki zwłaszcza jej podstawy, rozległe otarcia naskórka.

Pasażerowie: rany darte skóry tylnej okolicy głowy, złamania tylnego dołu czaszki, stłuczenia typu contre coup
płatów czołowych, otarcia skóry pleców i łokci.

200. Sekcja zwłok pieszego po kolizji z samochodem

a.

poszukiwanie zanieczyszczeń, odprysków lakieru, odłamków szkła etc.

b. wykonanie dokładnego opisu porównawczego, zdjęć, rysunków wszystkich zranień i obrażeń
c.

warstwowe preparowanie, łącznie ze skóra pleców

d. ścisła rewizja całego układu kostnego z preparatyką mięśni i części twardych
e.

badania w celu wykrycia zatorów tłuszczowych i powietrznych

201. Biologiczne przyczyny wypadków drogowych
biologiczne = subiektywne

•

nietrzeźwość

•

wpływ trucizn, leków, spalin

•

zły stan zdrowia

•

zmęczenie

•

zasłabnięcie

•

nieprzestrzeganie zasad ruchu drogowego

202. Kolejne działania lekarza podczas oględzin zwłok w miejscu ujawnienia

a.

opis ułożenia zwłok

b. opis rozmieszczenia śladów
c.

szkic ułożenia zwłok

d. zdjęcia fotograficzne
e.

oględziny odzieży – poszczególne warstwy w takim porządku jak są znalezione na zwłokach

f.

oględziny zwłok po całkowitym rozebraniu – ubranie się zabezpiecza

g. Zdjęcia
h. Ocena znamion śmierci
i.

Ocena reakcji interletalnych

j.

Opis zanieczyszczenia zwłok

k. Obrażenie z określeniem ich przyżyciowości
l.

Jeżeli nie wiadomo jaka tożsamość to dokładny opis, zdjęcia twarzy i znaków szczególnych.

Do lekarza należy ustalenie
czy szczątki są ludzkie
określenie płci
przybliżonego wieku i czasu zgonu

przypuszczalnej przyczyny zgonu

a także pomoc organom ścigania, podyktowanie protokółu, udzielenie interpretacji otoczenia i obrażeń.

203. Tok postępowania podczas sekcji
Oględziny zewnętrzne zwłok
Ustalenie tożsamości
Opis ubrania
Po całkowitym obnażeniu:

-

płeć

-

budowa ciała

-

długość

-

masa ciała

-

typ owłosienia

-

wygląd spojówek, źrenic

-

zawartość naturalnych otworów ciała

-

obecność blizn i tatuaży

-

znamiona śmierci

-

opis obrażeń ciała ( rozmiary, kształt, umiejscowienie, barwa, charakter brzegów, wygląd dna,
głębokość ran)

-

pobranie do badania śladów bilogicznych

Otwarcie zwłok
Zbadanie:

-

jamy czaszki

-

klatki piersiowej

-

jamy brzusznej

Pomiar narządów oraz objętość treści płynnych.

204. Zabezpieczenie śladów biologicznych na miejscu ujawnienia zwłok

suche substancje do probówki
jeżeli mokre to wysuszyć
wyschnięte plamy zeskrobać i umieścić mieczy szkiełkami podstawowymi.
wszystko przechowywać w torbach papierowych.
Ślady płynne – jedna część do probówki, drugą wysuszyć

205. Omów podstawowe pojęcia z genetyki: gen dominujący i recesywny, allele, homozygota,
heterozygota, fenotyp, genotyp, kodominacja

206.

Ogólne zasady wykluczania ojcostwa.

207.

Rodzaje ekspertyz w dochodzeniu spornego ojcostwa i ich siła wykluczeniowa.

208.

Jakie układy wchodzą w skład ekspertyzy pierwszego stopnia?

209.

Ekspertyza DNA w badaniu spornego ojcostwa.

210.

Ekspertyza DNA w ustalaniu tożsamości osoby, Ustalaniu pokrewieństwa oraz identyfikacji

osobniczej śladu biologicznego (głównie plamy krwi)

211.

Badanie nasienia medycynie sądowej

212.

Oznaczanie przynależności grupowej krwi metodę bezpośrednia i pośrednią