Podejście kliniczne

Podejście korelacyjne

Podejście eksperymentalne

Z

al

et

y

Obserwacja w naturalnych warunkach, nie ma sztuczności
laboratoryjnej

Możliwość dogłębnego poznania jednostki

Możliwość dogłębnego przeanalizowania psychiki pacjenta

Pozwala dostrzec znaczną ilość zjawisk

Pozwala uchwycić sposób funkcjonowania osoby jako pewnej
całości psychologicznej

Daje sposobność do dokonywania nowych obserwacji i
stawiania hipotez

Pozwala wykryć związki ilościowe (za
pomocą analizy czynnikowej)

umożliwia badanie wielu ludzi w ich
naturalnym środowisku

dbałość o zachowanie rygorów naukowych

skuteczność

precyzyjne kontrolowanie zmiennych

określa związki przyczynowo-skutkowe

ocena badanego jest obiektywna (pod
warunkiem, że nie jest to samopis)

W

ad

y

obejmuje zbyt małą ilość osób, by można było dokonać
rozróżnienia między zjawiskami ogólnymi a indywidualnymi

brak pomiarów ilościowych niezbędnych do dokonywania
porównań i weryfikowania hipotez

niesystematyczność obserwacji

subiektywna interpretacja danych

skomplikowane związki pomiędzy poszczególnymi czynnikami

nie pozwala na weryfikację trafności spostrzeżeń

brak możliwości wykrywania relacji
przyczynowo-skutkowych

ograniczenie badań do samoopisu

zniekształcenie badań w wyniku
samoopisu

pytania w kwestionariuszu ściśle
określone, sugerują odpowiedzi

koncentracja na niewielkiej liczbie zmiennych

niezdolność do analizy ważnych zjawisk
pojawiających się spontanicznie

U

w

ag

i

Próba zrozumienia człowieka

Przedmiotem badań 1 osoba

Obserwacja w warunkach naturalnych

Holistyczne ujęcie człowieka

Koncentracja na pomiarze

Przedmiotem badań są duże grupy
osób

Badanie związków między
konkretnymi aspektami
funkcjonowania człowieka

Próba zrozumienia zjawisk

Bezpośrednia kontrola nad zmiennymi

Próba ustalenia związków przyczynowych
między zjawiskami

P

rz

eds

ta

w

ic

ie

le

J. Charcot

P. Janet

M. Prince

Z. Freud

K. G. Jung

A. Adler

H. Murray

C. Rogers

G. Kelly

F. Galton

R. B. Cattel

H. Eysenck

W. Wundt

H. Ebbinghouse

I. Pawłow

J. Watson

C. Hull

B. Skinder

Opr. Maja Pęczak