Œwiatowa Konferencja

Radiokomunikacyjna to

forum, na którym kraje

decyduj¹ o u¿ytkowaniu,

wspó³u¿ytkowaniu

i przeznaczeniu zakresów

czêstotliwoœci

radiowych,

umo¿liwiaj¹cych rozwój

wszelkiego

rodzaju s³u¿b

radiokomunikacyjnych.

Decyzje Konferencji

WRC-2000 da³y podstawy

dalszego rozwoju telewizji

satelitarnej i telefonii

komórkowej nowej

generacji.

R

ozwój s³u¿b radiokomunikacyjnych

zale¿y przede wszystkim od prze-

znaczonych dla nich zakresów czê-

stotliwoœci radiowych oraz uregulo-

wañ prawnych zwi¹zanych z u¿ytkowaniem

czêstotliwoœci. Przez s³u¿bê radiokomunikacyj-

n¹ rozumie siê ka¿dy system radiowy satelitar-

ny lub naziemny, którego dzia³anie opiera siê

na wykorzystaniu fal radiowych (czêstotliwoœci),

a wiêc radiofonia, telewizja, telefonia komórko-

wa, radionawigacja lotnicza i morska itd. Fale

radiowe, jak wiadomo nie znaj¹ granic _ zaga-

dnienie przeznaczenia ró¿nym s³u¿bom ra-

diokomunikacyjnym odpowiednich zakresów

czêstotliwoœci oraz opracowanie podstaw tech-

nicznych ich stosowania i stworzenie miêdzy-

narodowych uregulowañ prawnych jest za-

tem spraw¹ pierwszej wa¿noœci w celu za-

pewnienia bezkolizyjnego dzia³ania poszcze-

gólnych s³u¿b radiokomunikacyjnych. Proble-

matyk¹ t¹ zajmuj¹ siê Œwiatowe Konferencje

Radiokomunikacyjne (WRC,s _ World Radio-

communication Conferences) zwo³ywane co

dwa, trzy lata przez sektor radiokomunikacji

Miêdzynarodowego Zwi¹zku Telekomunika-

cyjnego (ITU _ International Telecommunica-

tion Union).

Od wyników Konferencji zale¿y przysz³oœæ ist-

niej¹cych i nowych s³u¿b radiokomunikacyj-

nych, poniewa¿ konferencja rozdziela widmo

czêstotliwoœci radiowych do wykorzystania

przez stale rosn¹c¹ liczbê zastosowañ radio-

wych, poczynaj¹c od s³u¿b ruchomych i syste-

32

ŒWIATOWA KONFERENCJA

RADIOKOMUNIKACYJNA

r

TELEKOMU

NIKCJA

q

przejrzeniem widma czêstotliwoœci radio-

wych i zagadnieñ regulacyjnych, zwi¹zanych

z zaawansowanymi zastosowaniami radioko-

munikacji ruchomej w kontekœcie segmentów

naziemnych i satelitarnych systemu IMT-2000

(International Mobile Telecommunication) oraz

okreœleniem ogólnoœwiatowego kana³u stero-

wania w celu umo¿liwienia wprowadzenia do

u¿ytku wielomodowych terminali i œwiatowego

roamingu dla tego systemu (telefonia komór-

kowa nowej generacji w Europie rozwijana

pod nazw¹ UMTS _ Universal Mobile Tele-

communications System _ Uniwersalny Sy-

stem £¹cznoœci Ruchomej),

q

przeanalizowaniem wyników badañ stu-

dialnych prowadzonych w ramach ITU na te-

mat mo¿liwoœci powiêkszenia liczby kana³ów

na kraj dla telewizji satelitarnej dla regionów

pierwszego i trzeciego *, okreœleniem pod-

staw do opracowania nowego planu dla tej

s³u¿by, umo¿liwiaj¹cy ka¿demu krajowi ekono-

miczny rozwój telewizji satelitarnej oraz zbada-

niem mo¿liwoœci rewizji (ujednolicenie przepi-

sów) odpowiednich czêœci miêdzynarodowe-

go Regulaminu Radiokomunikacyjnego.

W okresie miêdzykonferencyjnym wszystkie

kraje œwiata przygotowywa³y siê do WRC-

2000 bardzo intensywnie w ramach grup regio-

nalnych i specjalnie powo³anych zespo³ów

krajowych.

Prawie wszystkie kraje europejskie przygoto-

wywa³y siê do tej konferencji w ramach CEPT

(European Conference of Post and Telecom-

munications Administrations) grupuj¹cej euro-

pejskie administracje ³¹cznoœci.

Przygotowano Wspólne Propozycje Europej-

skie, które zg³oszono na Konferencji.

Nie oznacza³o to jednak, ¿e na WRC-2000

kraje by³y zobowi¹zane do œcis³ego przestrze-

gania wspólnych ustaleñ. Ka¿dy kraj jest suwe-

renny i w zale¿noœci od rozwoju sytuacji na

konferencji podejmuje ostateczne decyzje,

maj¹c na uwadze przede wszystkim obronê

w³asnych interesów.

Zagadnienia, którym na WRC-2000 poœwiêco-

no najwiêcej uwagi, dotyczy³y:

q

przeznaczenia dodatkowych czêœci wid-

ma czêstotliwoœci radiowych w skali globalnej

dla systemów ruchomych trzeciej generacji _

systemów IMT-2000; oprócz dotychczaso-

wych zakresów czêstotliwoœci przeznaczo-

nych dla IMT-2000 (1885

÷

2025 MHz oraz

2100

÷

2200 MHz) Konferencja przeznaczy³a

nastêpuj¹ce dodatkowe zakresy czêstotliwo-

œci dla tych systemów. Dla sk³adowej ziemskiej:

mów satelitarnych do radiodyfuzji (radiofonia

i telewizja) satelitarnej, lotniczej i morskiej na-

wigacji, a na s³u¿bie amatorskiej, radioastrono-

mii oraz eksploracji ziemi i badaniach g³êbokiej

przestrzeni kosmicznej koñcz¹c.

W WRC uczestnicz¹ administracje ³¹cznoœci

krajów z ca³ego œwiata nale¿¹ce do ITU, ma-

j¹ce prawo g³osu w ustalanych na Konferen-

cji sprawach oraz liczne (nie maj¹ce prawa g³o-

su) organizacje radiowe i telekomunikacyjne

zajmuj¹ce siê zarówno s³u¿bami naziemnymi,

jak i satelitarnymi.

Z ustaleñ Konferencji _ rewizji Regulaminu

Radiokomunikacyjnego, bêd¹cego czteroto-

mowym zbiorem przepisów i uregulowañ, rz¹-

dz¹cych w skali œwiatowej s³u¿bami radiowy-

mi _ wynikaj¹ zobowi¹zania dla wszystkich

rz¹dów. Dlatego wszystkie kraje aktywnie dzia-

³aj¹, aby forsowaæ swoje propozycje.

Ostatnia Œwiatowa Konferencja Radiokomuni-

kacyjna (WRC-2000) odby³a siê w Istambule

w Turcji w dniach od 8 maja do 2 czerwca

2000 r. Uczestniczy³o w niej oko³o 2500 dele-

gatów ze 150 krajów.

Porz¹dek obrad WRC-2000 obejmowa³ tema-

ty dotycz¹ce bardzo szerokiego wachlarza za-

gadnieñ, zwi¹zanych z u¿ytkowaniem widma

czêstotliwoœci radiowych przez ró¿ne s³u¿by

radiowe zarówno naziemne, jak i satelitarne.

Konferencja WRC-2000 zajmowa³a siê miêdzy

innymi:

q

przeanalizowaniem przepisów regulacyj-

nych i technicznych dotycz¹cych niektórych

s³u¿b radiokomunikacyjnych w celu ich uaktu-

alnienia i ujednolicenia,

q

przeanalizowaniem przepisów regulacyjnych

i zbadaniem mo¿liwoœci przeznaczenia odpo-

wiednich czêœci widma czêstotliwoœci radiowych

dla niektórych s³u¿b radiokomunikacyjnych,

q

przeanalizowaniem warunków wspó³u¿yt-

kowania radiokomunikacyjnych systemów

geostacjonarnych i niegeostacjonarnych,

q

przeanalizowaniem mo¿liwoœci dodatko-

wego ogólnoœwiatowego przeznaczenia za-

kresu czêstotliwoœci dla satelitarnych systemów

niegeostacjonarnych poni¿ej 1 GHz,

q

przeanalizowaniem wyników badañ grupy

studiów ITU, dotycz¹cych wykorzystania zakre-

sów czêstotliwoœci 1,5

÷

1,6 GHz dla ruchomej

s³u¿by satelitarnej (w ramach której przewidu-

je siê wykorzystanie tych zakresów czêstotli-

woœci przez lotnicz¹ ruchom¹ s³u¿bê satelitar-

n¹ i globalny morski system ³¹cznoœci w nie-

bezpieczeñstwie i bezpieczeñstwa),

q

przeanalizowaniem zastosowania techniki

cyfrowej w s³u¿bie ruchomej morskiej w zakre-

sie 156

÷

174 MHz i w konsekwencji rewizji od-

powiedniej czêœci miêdzynarodowego Regu-

laminu Radiokomunikacyjnego,

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 4/2001

* Wg podzia³u wprowadzonego przez UIT: region 1 _ ob-

szar europejski, region 2 _ obszar obu Ameryk, region

3 _ obszar afrykañsko-azjatycki

33

1710

÷

1885 MHz, 2500

÷

2690 MHz i czêœci

zakresu 806

÷

960 MHz stosowanych lub

planowanych do wykorzystania w systemach

ruchomych, a dla sk³adowej satelitarnej:

1525

÷

1559 MHz, 1610

÷

1645,5 MHz,

1646,5

÷

1660,5 MHz i 2483,5

÷

2500 MHz.

Stwarza to mo¿liwoœci rozwoju nowego uniwer-

salnego systemu komunikacji IMT-2000 i syste-

mów nastêpnych generacji:

q

opracowania nowego planu dla telewizji

satelitarnej w regionach 1 i 3,

q

warunków wspó³u¿ytkowania satelitarnych

systemów geostacjonarnych (GSO) i niegeo-

stacjonarnych (NGSO),

q

satelitarnych systemów radionawigacji dru-

giej generacji (amerykañski GPS _ Global Po-

sitioning System, rosyjski GLONASS _ Global

Navigation Satellite System, europejski _

Galileo); dla satelitarnej s³u¿by radionawiga-

cyjnej przeznaczono nastêpuj¹ce zakresy

czêstotliwoœci: dla kierunku kosmos_ Zie-

mia: 1164

÷

1215 MHz, 1260

÷

1300 MHz

i 5010

÷

5030 MHz, a dla kierunku Ziemia_ko-

smos: 1300

÷

1350 MHz i 5000

÷

5010 MHz.

W wyniku tych ustaleñ czêstotliwoœci systemu

europejskiego GALILEO oraz systemów GPS

i GLONASS nie nak³adaj¹ siê; odnoœnie do

wykorzystania obecnych i przysz³ych prze-

znaczeñ uregulowania dla GALILEO bêd¹

analogiczne jak dla GPS; odpowiednie posta-

nowienia chroni¹ istniej¹ce s³u¿by pracuj¹ce

w przedmiotowych zakresach czêstotliwoœci.

Przeznaczenie nowych zakresów czêstotli-

woœci stworzy³o podstawy rozwoju nowego

uniwersalnego systemu komunikacji IMT-2000

i systemów nastêpnych generacji _ systemu

umo¿liwiaj¹cego szybki i sta³y dostêp do us³ug

medialnych oraz niezawodnego roamingu (po-

³¹czeñ z innymi sieciami).

Opracowany nowy, zrewidowany plan dla te-

lewizji satelitarnej dla regionów 1 i 3, uwzglê-

dniaj¹cy m.in. nowy podzia³ geopolityczny

i bazuj¹cy na pokryciu krajowym, daje ka¿de-

mu krajowi tych regionów mo¿liwoœci wykorzy-

stania przydzielonych kana³ów do dosy³ania

i nadawania w³asnych programów w przypo-

rz¹dkowanej pozycji orbitalnej.

Warto wspomnieæ, ¿e w Regulaminie Radioko-

munikacyjnym dla telewizji satelitarnej przezna-

czono nastêpuj¹ce zakresy czêstotliwoœci:

dla kierunku satelita_Ziemia (down-links):

11,7

÷

12,5 GHZ w regionie 1

11,7

÷

12,2 GHz w regionie 3;

dla kierunku Ziemia_satelita (up-links):

14,5

÷

14,8 GHz w regionie 1 i w regionie 3

17,3

÷

18,1 GHz w regionie 1 i 3.

W zrewidowanym planie dla Polski zarezerwo-

wano pozycjê orbitaln¹ 50

o

E i nastêpuj¹ce

kana³y:

dla kierunku satelita_Ziemia (down-links): 22,

24, 26, 28, 30, 32, 24, 26, 38, 40 z polaryza-

cj¹ lewoskrêtn¹ (CL);

dla kierunku Ziemia_satelita (up-links):

1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15, 17, 19 z polaryzacj¹

prawoskrêtn¹ (CR).

Tê sam¹ co Polska pozycjê orbitaln¹ otrzyma-

³o jeszcze 7 krajów, m.in. Afganistan, Mo³da-

wia, Rumunia.

Zgodnie z postanowieniami WRC-2000 i przy-

jêt¹ procedur¹ wykorzystanie przydzielonych

ka¿demu krajowi kana³ów w planie musi nast¹-

piæ w okreœlonym terminie, w przeciwnym ra-

zie przydzia³ zostanie skreœlony. Chodzi bo-

wiem o nieblokowanie niepotrzebnie i tak

szczup³ych zasobów czêstotliwoœciowych. Za-

tem po otrzymaniu z UIT nie dokoñczonych na

WRC-2000 analiz kompatybilnoœciowych po-

winno siê rozpocz¹æ jak najszybciej odpowie-

dnie dzia³ania (ewentualnie z innymi krajami

posiadaj¹cymi tê sam¹ pozycjê orbitaln¹), ma-

j¹ce na celu zagospodarowanie przydzielo-

nego dobra.

Na podkreœlenie zas³uguje fakt, ¿e koñcowe

wyniki Konferencji s¹ rezultatem trudnych i d³u-

gotrwa³ych negocjacji oraz daleko id¹cych

wzajemnych ustêpstw, tak miêdzyregional-

nych, jak i poszczególnych krajów w niej ucze-

stnicz¹cych.

n

Filomena Grodzicka

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 4/2001