background image

 

 

28,086

Ne3s

2

3p

2

wzgl.masa 
atomowa

symbol

liczba 
atomowa

konfiguracja 
atomowa

Si

14

 

 
 
 
 
 
 

background image

Masa atomowa (M

atomowa

jest masą określonego atomu,  
wyrażoną w atomowych jednostkach masy,  
gramach lub jednostkach pochodnych.  
Masa cząsteczkowa (M

c

jest masą określonej cząsteczki,  
wyrażoną w atomowych jednostkach masy, gramach lub 
jednostkach pochodnych  

Masa molowa (M

m

)jest masą jednego mola wyrażoną w gramach  

(jednostka: gram

·

mol

-1

)                             

(masa molowa M

m

 jest taką liczbą gramów danej substancji,  

która jest co do wielkości równa jej  
(względnej) masie cząsteczkowej M

c

,  

wyrażonej w atomowych jednostkach masy). 

Atomowa jednostka masy (ajm.; u):  
masa atomu C

12

 wynosi dokładnie 12 u;  

1 u= 1.6605 · 10

-27

 kg ( 10

-24

 g ) ,  

( ~masa 1 atomu H ) .  
(Iloczyn ajm w g i N

jest równy 1.0) 

L

L

I

I

C

C

Z

Z

B

B

A

A

 

 

A

A

V

V

O

O

G

G

A

A

D

D

R

R

O

O

:

:

 

 

N

N

A

A

=

=

6

6

,

,

0

0

2

2

2

2

·

·

1

1

0

0

2

2

3

3

 

 

heksan : 
C

6

H

14

: 72 + 14= 86 u    

 

 

 

masa cząsteczkowa (M

c

) cząsteczki heksanu  

jest równa  86 u  (1.43 

10

-22

 g ) 

86 

.

 1.66 

.

  10

-24

 u = 1.43

.

10

-22

 g (masa 1 cząsteczki) 

 

masa molowa (M

m

heksanu jest równa 86 g 

.

 mol

-1 

1.43

.

10

-22 

 [g ]

.

 6.02 

.

 10

23  

= 86 g 

.

 mol

-1

masa molowa (M

m

) jest masą 1 mola 

danej substancji  
( w jednym molu jest N

A

 cząsteczek ) 

 
Masa atomowa chloru wynosi 35,453 u, a magnezu 24,305 u  
Niecałkowite wartości mas atomowych biorą się z faktu  
występowania w przyrodzie izotopów,  
to jest takich odmian pierwiastków,  
których jądra zawierają różne ilości neutronów.  
W przypadku chloru w przyrodzie występują dwa izotopy:  
o liczbach masowych 35 i 37: 
jądro izotopu  

35

Cl zawiera 17 protonów i 18 neutronów,  

a izotopu  

37

Cl 17 protonów i 20 neutronów.  

Obydwie odmiany izotopowe mają oczywiście tę samą ilość  
17 elektronów krążących wokół jądra.  

background image

Rozpowszechnienie obu izotopów jest różne i wynosi:  
74,4 % w przypadku  
oraz 25,6 % w przypadku drugiej odmiany.  
 

M

M

a

a

s

s

a

a

 

 

a

a

t

t

o

o

m

m

o

o

w

w

a

a jest średnią ważoną  

mas atomowych obydwu odmian izotopowych,  
z uwzględnieniem ich rozpowszechnienia w przyrodzie. Zwykle wszystkie izotopy 
oznaczane są tym samym symbolem.  
Reguła ta nie dotyczy wodoru, którego izotopy noszą nazwy:  
deuter i  tryt i niekiedy oznaczane są symbolami D i T.  
Np. wzór „ciężkiej wody” – wody zawierającej zwiększoną ilość deuteru zapisywano 
D

2

O.  

Skład izotopowy pierwiastków ustala się metodą spektrometrii masowej  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 
 
 
 
 

 

Cząstka 

 

Masa, g 

 

Masa, u 

 

Ładunek, 

C 

 

Symbol 

 

Trwałość 

poza 

jądrem 

 

proton 

 

1,6726*10

-24

 

 

1,00728 

 

+1,602*10

-19

 

 

p 

 

duża 

 

neutron 

 

1,6749*10

-24

 

 

1,00867 

 

 

n 

 

mała 

 

elektron 

 

0,91096*10

-27

 

 

1/1836 

 

-1,602*10

-19

 

 

e 

 

duża 

 

 

W obojętnych atomach pierwiastków liczba protonów i elektronów jest jednakowa. Liczba ta jest 
charakterystyczna dla danego pierwiastka i nosi nazwę liczby atomowej. Stąd współczesna definicja 
pierwiastka określa go jako rodzaj materii złożony z atomów o jednakowej liczbie protonów.