28,086

Ne3s

2

3p

2

wzgl.masa
atomowa

symbol

liczba
atomowa

konfiguracja
atomowa

Si

14

Masa atomowa (M

atomowa

)

jest masą określonego atomu,
wyrażoną w atomowych jednostkach masy,
gramach lub jednostkach pochodnych.
Masa cząsteczkowa (M

c

)

jest masą określonej cząsteczki,
wyrażoną w atomowych jednostkach masy, gramach lub
jednostkach pochodnych

Masa molowa (M

m

)jest masą jednego mola wyrażoną w gramach

(jednostka: gram

·

mol

-1

)

(masa molowa M

m

jest taką liczbą gramów danej substancji,

która jest co do wielkości równa jej
(względnej) masie cząsteczkowej M

c

,

wyrażonej w atomowych jednostkach masy).

Atomowa jednostka masy (ajm.; u):
masa atomu C

12

wynosi dokładnie 12 u;

1 u= 1.6605 · 10

-27

kg ( 10

-24

g ) ,

( ~masa 1 atomu H ) .
(Iloczyn ajm w g i N

A

jest równy 1.0)

L

L

I

I

C

C

Z

Z

B

B

A

A

A

A

V

V

O

O

G

G

A

A

D

D

R

R

O

O

:

:

N

N

A

A

=

=

6

6

,

,

0

0

2

2

2

2

·

·

1

1

0

0

2

2

3

3

heksan :
C

6

H

14

: 72 + 14= 86 u

masa cząsteczkowa (M

c

) cząsteczki heksanu

jest równa 86 u (1.43

.

10

-22

g )

86

.

1.66

.

10

-24

u = 1.43

.

10

-22

g (masa 1 cząsteczki)

masa molowa (M

m

)

heksanu jest równa 86 g

.

mol

-1

1.43

.

10

-22

[g ]

.

6.02

.

10

23

= 86 g

.

mol

-1

masa molowa (M

m

) jest masą 1 mola

danej substancji
( w jednym molu jest N

A

cząsteczek )

Masa atomowa chloru wynosi 35,453 u, a magnezu 24,305 u
Niecałkowite wartości mas atomowych biorą się z faktu
występowania w przyrodzie izotopów,
to jest takich odmian pierwiastków,
których jądra zawierają różne ilości neutronów.
W przypadku chloru w przyrodzie występują dwa izotopy:
o liczbach masowych 35 i 37:
jądro izotopu

35

Cl zawiera 17 protonów i 18 neutronów,

a izotopu

37

Cl 17 protonów i 20 neutronów.

Obydwie odmiany izotopowe mają oczywiście tę samą ilość
17 elektronów krążących wokół jądra.

Rozpowszechnienie obu izotopów jest różne i wynosi:
74,4 % w przypadku
oraz 25,6 % w przypadku drugiej odmiany.

M

M

a

a

s

s

a

a

a

a

t

t

o

o

m

m

o

o

w

w

a

a jest średnią ważoną

mas atomowych obydwu odmian izotopowych,
z uwzględnieniem ich rozpowszechnienia w przyrodzie. Zwykle wszystkie izotopy
oznaczane są tym samym symbolem.
Reguła ta nie dotyczy wodoru, którego izotopy noszą nazwy:
deuter i tryt i niekiedy oznaczane są symbolami D i T.
Np. wzór „ciężkiej wody” – wody zawierającej zwiększoną ilość deuteru zapisywano
D

2

O.

Skład izotopowy pierwiastków ustala się metodą spektrometrii masowej

Cząstka

Masa, g

Masa, u

Ładunek,

C

Symbol

Trwałość

poza

jądrem

proton

1,6726*10

-24

1,00728

+1,602*10

-19

p

duża

neutron

1,6749*10

-24

1,00867

0

n

mała

elektron

0,91096*10

-27

1/1836

-1,602*10

-19

e

duża

W obojętnych atomach pierwiastków liczba protonów i elektronów jest jednakowa. Liczba ta jest
charakterystyczna dla danego pierwiastka i nosi nazwę liczby atomowej. Stąd współczesna definicja
pierwiastka określa go jako rodzaj materii złożony z atomów o jednakowej liczbie protonów.