Ograniczniki przepięć.

1.Rodzaje przepięć

- atmosferyczne

- łączeniowe

- zwarciowe

2. Rodzaje ograniczników przepięć

- zaworowe iskiernikowe (iskiernik wielokrotny + stos zmiennooporowy z karborundu (węglik
krzemu SIC))

- zaworowe bez iskiernikowe MOV ( warystorowy stos zmiennooporowy z tlenków metali MOV)

- zaworowe z wydmuchem elektromagnetycznym

3. Definicje

-napięcie znamionowe jest to napięcie, na które urządzenie zostało zbudowane i oznaczone. Jest to
najwyższa dopuszczalna wartość skuteczna napięcia roboczego, która może być doprowadzona na
stałe do zacisków odgromnika i przy której zapewnione jest prawidłowe jego działanie.

- poziom ochrony jest to najwyższa szczytowa napięcia na zaciskach odgromnika, która nie powinna
być przekroczona przy doprowadzeniu do zacisków odgromnika w określonych warunkach i układach
probierczych udarów piorunowych i łączeniowych o znormalizowanym kształcie i wartości
szczytowej.

-charakterystyki napięciowo prądowe

Rys.22 Porównanie charakterystyk napięciowo-prądowych stosu zmiennooporowego odgromnika zaworowego z
SiC (iskiernikowego zaworowego ogranicznika przepięć), ogranicznika MOV (beziskiernikowego zaworowego
ogranicznika przepięć)oraz rezystora liniowego. Gruba linia pozioma oznacza najwyższe napięcie robocze sieci.

5, Właściwości ochronne

Bloki warystorów z ZnO cechują się znacznie większą nieliniowością charakterystyki prądowo- napię ciowej niż
warystory z SiC i dzięki temu mogą być włączone w sposób ciągły bezpośrednio (z wyeliminowaniem
iskiernika) pod napięcie robocze sieci zarówno podczas ograniczania przepięć jak i w warunkach normalnej
pracy. Fakt ten powoduje e odgromnik MO reaguje na każdą zmianę napięcia na swoich zaciskach, podczas gdy
odgromnik zaworowy iskiernikowy dopiero w chwili zapłonu iskiernika staje się aktywny w procesie
ograniczania przepięcia. Dlatego te odgromniki bez iskiernikowe znacznie przewyższają skutecznością ochrony
tradycyjne odgromniki iskiernikowe SiC a także odgromniki iskiernikowe z warystorami ZnO.

Rys.23 Charakterystyka napięciowo-prądowa ogranicznika z tlenków metali z naniesionymi napięciami

charakterystycznymi. Oznaczenia: U

c

– napięcie trwałej pracy; U

r

– napięcie znamionowe; U

mrf

– fazowa wartość

najwyższego napięcia roboczego sieci.

Rys.18 Charakterystyka napięciowo-prądowa stosu
zmiennooporowego z SiC (1);rezystancja tego stosu w funkcji
prądu (2); charakterystyka idealna stosu (3).

6.

Sposób

doboru ograniczników

Napięcie znamionowe odgromnika musi by co najmniej równe najwyższemu napięciu sieci względem ziemi
(odgromniki zaworowe przeznaczone do ochrony od przepięć atmosferycznych są włączane zawsze pomiędzy
przewód fazowy a ziemię ). Zatem musi by spełniony również warunek:

Unodgr

≥

kzUm

gdzie: kz – współczynnik skuteczności uziemienia punktu zerowego sieci. Tak więc o wyborze napięcia
znamionowego odgromnika zaworowego decydują : najwyższe napięcie robocze sieci Um i sposób uziemienia
punktu zerowego.