Wszechświat – to cała przestrzeń, razem z wschodzącym w jej skład
elementami materialnymi (galaktyki) i niematerialnymi(energia).
Galaktyki – zgrupowania gwiazd i otaczających je międzygwiezdnych
pyłów i gazów. Dysk galaktyczny – charkterystyczną cechą ułożenia materii
w dysku jest występowanie spiralnie zakrzywionych ramion.
Układ słoneczny – zespół ciał niebieskich, który składa się z gwiazdy
centralnej i krążących wokół niej planet. Planeta – ciało niebieskie, które
świeci światłem odbitym. Krąży wokół Słońca po eliptycznej orbicie.
Księżyc – ciało niebieskie krążące po orbitach wokół planet. Również świecą
światłem odbitym. Planetoidy – bardzo małe ciała niebieskie (średnica
poniżej 100km) krążące wokół słońca. Najwięcej ich znajduje się pomiędzy
orbitą Marsa i Jowisza. Meteroidy – drobne cząstki międzyplanetarnej
materii (pył, lód). Komety – ciała niebieskie krążące wokół Słońca po bardzo
wydłużonych orbitach. Promieniowanie Słońca i wiatr słoneczny rozgrzewa
jądro komety, co prowadzi do powstania warkocza komety.
Planety: A) Wewnętrzne(Merkury, Wenus, Ziemia, Mars): -małe rozmiary,
-warstwowa budowa wnętrza oraz istnienie metalicznego jądra, -stosunkowo
duża gęstość, -mniej lub bardziej gęsta atmosfera.
B) Zewnętrzne(Jowisz, Saturn, Uran, Neptun): -duże rozmiary -mała
gęstość(zbudowane głównie z cieczy i gazów), -bardzo gruba i gęsta
atmosfera.
Fazy księżyca: 1) Nów – faza, gdy księżyca nie widać, gdyż znajduje się on
pomiędzy Słońcem a Ziemią. 2) Pierwsza kwadra – księżyc pokonał ¼
drogi wokół Ziemi, znajduje się on pod kątem prostym w stosunku do osi
Ziemia-Słońce. Oświetlona jest połowa księżycowej tarczy. 3) Pełnia – Faza
gdy Ziemia znajduje się pomiędzy Księżycem i Słońcem. Księżyc jest
oświetlony w całości. 4) Ostatnia kwadra – Księżyc pokonał ¾ drogi wokół
Ziemi, znajduje się on znów pod kątem prostym w stosunku do osi Ziemia-
Słońce. Oświetlona jest połowa tarczy.
Korona Słoneczna – widoczna podczas zaćmienia zewnętrzna część
atmosfery słonecznej.
Zaćmienie Słońca – nazywamy zasłonięcie całej lub części tarczy słonecznej
przez Księżyc. Zaćmienie Słońca następuje w fazie nowiu Księżyca.
Dochodzi do niego, gdy Księżyc znajdzie się pomiędzy Słońcem a Ziemią.
Zaćmienie Księżyca – nazywamy zasłonięcie całej lub części tarczy
naturalnego satelity przez cień Ziemi. Dochodzi do niego, gdy Ziemia
znajdzie się pomiędzy Słońcem a Księżycem, czyli w fazie pełni Księżyca.
22 czerwca – początek astronomicznego lata, 23 września – jesień, 22
grudzień – zima, 21 marzec – wiosna.
Następstwa ruchu obiegowego: -

zmienne w ciągu roku punkty wschodu i

zachodu Słońca na horyzoncie, -występowanie pór roku, -występowanie stref
klimatycznych, -zmieniające się w ciągu roku widoczne gwiazdy,
-występowanie stref oświetlenia. -kalendarz
Następstwa ruchu obrotowego: -pozorny ruch gwiazd, - siła Coriolisa, -
dzień i noc, -spłaszczenie Ziemi w okolicach biegunów i wyciągnięcie jej na
równiku, - odhylenia kierunków wiatrów stałych
Doba słoneczna – to czas, który musi minąć pomiędzy dwoma kolejnymi
górowaniami Słońca na nieboskłonie.
Doba cywilna – ze względów prakycznych, związanych z aktywnością
człowieka biologiczną ludzi, początek doby przesunięto o 12 godzin.
Czas słoneczny – to górowanie Słońca na całej długości danego konkretnego
południka w tym samym czasie.
Czas miejscowy – czas nad innym południkiem od tego nad którym Słońce
obecnie góruje

Czas strefowy – czas obowiązujący w strefach o szerokości 15° długości
geograficznych, równy czasowi słonecznemu średniemu środkowego
południka strefy

.

Czas uniwersalny – środek strefy czasowej wyznaczony przez południk
zerowy.

Linia zmiany daty – umowna granica na powierzchni Ziemi, między
obszarami o stałej różnicy daty, poprowadzona mniej więcej wzdłuż 180
południka (biegnie tylko po Oceanie Spokojnym, nie przecinając lądów ani
wysp). Na wschód od linii zmiany daty jest zawsze data wcześniejsza o jeden
dzień.