background image

INTERAKCJE POMIĘDZY 

LEKAMI  

A  

ŻYWNOŚCIĄ 

 

Zaburzenia wchłaniania i wydalania leków 

Katedra Żywienia i Dietetyki  

Akademia Medyczna w Bydgoszczy 

na podstawie 

M. Jarosz, J. Dzieniszewski, 2003 

background image

Mechanizmy interakcji pomiędzy żywnością a 

lekami 

I.

Wpływ żywności na farmakokinetykę leków 

1.

Zaburzenia wchłaniania i wydalania leków 

2.

Zaburzenia biotransformacji leków w 
organizmie 

3.

Działania synergiczne leków i składników 
pożywienia 

II.

Wpływ leków na wartość odżywczą pokarmu 

background image

1.

Zaburzenia wchłaniania i wydalania leków 

 

Proces wchłaniania leku do krwioobiegu, z 

przewodu pokarmowego po podaniu doustnym 

trwa 2 x dłużej

 

niż po podaniu podskórnym czy 

domięśniowym. 

background image

Czynniki wpływające na sprawność procesu 

wchłaniania leków ze światła przewodu 

pokarmowego do krwioobiegu 

Perystaltyka żołądka, 

Stopień oraz jakość wypełnienia żołądka treścią 
pokarmową, 

pH treści żołądkowej, 

Perystaltyka jelit. 

background image

 

Do interakcji na etapie wchłaniania leku 

dochodzi wówczas, gdy lek spożywany jest 

trakcie

 jedzenia, w okresie 

1,5 godz. przed

 

posiłkiem lub w ciągu 

2 godz. po

 

jego spożycia. 

1.

Zaburzenia wchłaniania leków 

background image

Czynniki 

zwiększające

 

wchłanianie jelitowe 

Głodzenie; skraca czas przebywania substancji 
farmakologicznych w żołądku. Głodzenie ma 
istotne znaczenie w przypadku terapii lekami 
wrażliwymi na niskie pH. 

Tłuszcze; ułatwiają wchłanianie leków 
rozpuszczalnych w tłuszczach. 

 

background image

Obecność treści pokarmowej w żołądku istotnie 
zmniejsza lub znacznie opóźnia wchłanianie 
niektórych leków (antybiotyki, sulfonamidy). 

Tłuszcze; zmniejszają wchłanianie leków 
rozpuszczalnych w wodzie. 

Polisacharydy i in. zw. wielkocząsteczkowe; mogą 
adsorbować niektóre preparaty farmakologiczne. 

Obecne w żywności składniki mineralne; mogą 
tworzyć nierozpuszczalne w wodzie połączenia 
chelatowe z wieloma lekami (fluorochinolony, 
tetracykliny). 

Dieta wysokobiałkowa; opóźnia opróżnianie 
przewodu pokarmowego. 

Czynniki 

zmniejszające

 

wchłanianie jelitowe 

background image

ZABURZENIA 

WCHŁANIANIA I WYDALANIA 

LEKÓW 

background image

AZYTROMYCYNA (1/2) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

sumamed, zithromax 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Ostre zakażenie bakteryjne górnych dróg 
oddechowych, 

Poza szpitalne zakażenia dolnych dróg 
oddechowych, 

Zakażenia dróg moczowo – płciowych (chlamydia 
trochamatis, neisseria gonorrhoeae) 

Zakażenia skóry i tkanek miękkich. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm interakcji 

 Każdy posiłek 
zwłaszcza 
zawierający duży 
węglowodanów. 

 Zmniejszenie 
stężenia leku we 
krwi. 

 zmniejszenie 

wchłaniania leku z 
przewodu 
pokarmowego w 
wyniku jego 
adsorpcji, głównie 
przez plisacharydy. 

AZYTROMYCYNA (2/2) 

3.

Konsekwencje kliniczne: 

Brak lub zmniejszenie skuteczności leczenia. 

background image

BENZYLOPENICYLINA (1/2) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

megacylin 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Zakażenia paciorkowcowe (angina), 

Profilaktyka choroby reumatycznej i zapalenia 
wsierdzia u chorych z wadami serca. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm interakcji 

 Soki cytrusowe. 

 Zmniejszenie 
stężenia leku we 
krwi. 

 Zmniejszenie 

wchłaniania leku z 
przewodu 
pokarmowego,prawdo
podobnie, w wyniku 
połączenia z kwasem 
cytrynowym. 

BENZYLOPENICYLINA (2/2) 

3. Konsekwencje kliniczne: 

Osłabienie lub brak efektu terapeutycznego. 

background image

CHINAPRYL (1/2) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

accupro, acuitel, korec 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Nadciśnienie tętnicze, 

Zastoinowa niewydolność krążenia. 

background image

CHINAPRYL (2/2) 

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm 

interakcji 

 Posiłki 
bogatotłuszczowe 

 Zmniejszenie 
stężenia leku we 
krwi. 

 Zmniejszenie 

wchłaniania leku – 
tworzą się słabo 
wchłanialne 
kompleksy leku z 
kwasami 
tłuszczowymi. 

3. Konsekwencje kliniczne: 

Osłabienie lub brak efektu terapeutycznego. 

background image

ERYTROMYCYNA (1/2) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

erytromycinum, 

davercin, klacid 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Zakażenie układu oddechowego, 

W zakażeniach paciorkowcowych, listeriozie, 
rzeżączce – u pacjentów uczulonych na penicylinę. 

Zakażenie H. pylori. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm interakcji 

 Soki cytrusowe. 

 Zmniejszenie 
stężenia leku we 
krwi. 

 Zmniejszenie 

wchłaniania leku z 
przewodu 
pokarmowego, 
prawdopodobnie, w 
wyniku połączenia z 
kwasem cytrynowym. 

ERYTROMYCYNA (2/2) 

3. Konsekwencje kliniczne: 

Osłabienie lub brak efektu terapeutycznego. 

background image

FENYTOINA (1/2) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

dilantin, epanutin, 

phenytoinum 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Padaczka grand 

– mal, padaczka ogniskowa, 

Nerwoból nerwu trójdzielnego, 

Komorowe zaburzenia rytmu w wyniku działania 
naparstnicy. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm 

interakcji 

Kazeiniany 
Karagen 
Skrobia 
kukurydziana 
Olej kokosowy 
Mleko 
Jogurt 
Twaróg 

 Zmniejszenie o 
około 50% stężenia 
leku we krwi. 

 Zmniejszenie 

wchłaniania leku z 
przewodu 
pokarmowego, w 
wyniku jego 
adsorpcji przez 
związki zawarte w 
tych produktach. 

FENYTOINA (2/2) 

3. Konsekwencje kliniczne: 
• Brak lub zmniejszenie skuteczności leczenia. 

background image

FLUOROCHINOLONY (1/2) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

CYPROFLOKSACYNA: cipro, ciprobay, cipronex 

NORFLOKSACYNA: nolicin, noroxin 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Zakażenia dróg moczowych, oddechowych, 
przewodu pokarmowego, skóry, tkanek miękkich, 
kości i stawów. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm 

interakcji 

Kazeiniany 
Karagen 
Skrobia 
kukurydziana 
Olej kokosowy 
Mleko 
Jogurt 
Twaróg 

 Zmniejszenie o 
około 50% stężenia 
leku we krwi. 

 Zmniejszenie 

wchłaniania leku z 
przewodu 
pokarmowego, w 
wyniku jego 
adsorpcji przez 
związki zawarte w 
tych produktach. 

FLUOROCHINOLONY (2/2) 

3. Konsekwencje kliniczne: 
• Brak lub zmniejszenie skuteczności leczenia. 

background image

NAPARSTNICA (1/2) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

bemecor, digoxin 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Zastoinowa niewydolność krążenia typu 
skurczowego z powiększeniem lewej komory 
serca. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm 

interakcji 

 Błonnik, otręby, 
owsianka. 

 Zmniejszenie 
stężenia leku we 
krwi. 

 Zmniejszenie 

wchłaniania leku z 
przewodu 
pokarmowego w 
wyniku jego 
adsorpcji przez 
błonnik. 

NAPARSTNICA (2/2) 

3.

Konsekwencje kliniczne: 

Brak lub zmniejszenie skuteczności leczenia. 

background image

RIFABUTYNA (1/2) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

mycobutin 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Gruźlica, 

Zakażenia Mycoplasma avium. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm interakcji 

 Każdy posiłek 
zwłaszcza 
węglowodanowy. 
 

 Zmniejszenie 
stężenia leku we 
krwi. 

 Zmniejszenie 

wchłaniania leku z 
przewodu 
pokarmowego w 
wyniku jego adsorpcji, 
głównie przez 
polisacharydy. 

RIFABUTYNA (2/2) 

3.

Konsekwencje kliniczne: 

Brak lub zmniejszenie skuteczności leczenia. 

background image

TETRACYKLINA (1/2) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

tetracyclinum i inne 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Zakażenie dróg rodnych chlamydiami, 

Atypowe zapalenie płuc (Mycoplasma pneumoniae, 
Chlamydia), 

Borelioza,Tularemia 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm interakcji 

 Produkty mleczne: 
mleko, jogurt, 
twaróg, biały ser i 
inne 

 Zmniejszenie o 
ok. 50% stężenia 
leku we krwi. 

 Zmniejszenie 

wchłaniania leku z 
przewodu 
pokarmowego, 
ponieważ sole wapnia 
tworzą związki 
nierozpuszczalne w 
wodzie. 

TETRACYKLINA (2/2) 

3.

Konsekwencje kliniczne: 

Brak lub zmniejszenie skuteczności leczenia. 

background image

WITAMINA A 

– retinol (1/2) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

vitaminum A 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Niedobór witaminy A, 

Łuszczyca, trądzik, rybia łuska. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm interakcji 

 Olestra (poliester 
sacharozy) 

– 

substytut tłuszczu – 
dodatek do 
żywności. 

 Zmniejszenie 
stężenia leku we 
krwi. 

 Zmniejszenie 

wchłaniania leku z 
przewodu 
pokarmowego poprzez 
ograniczenie 
możliwości 
rozpuszczania wit. A w 
tłuszczach. 

WITAMINA A (2/2) 

3.

Konsekwencje kliniczne: 

Brak lub zmniejszenie skuteczności leczenia. 

background image

WITAMINA E 

– tokoferol (1/2) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

biopto-E, embial,  

fort-e-vite, vitaminum E, witamina E 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Niedobór witaminy E, 

Chromanie przestankowe, 

Niepłodność, 

Postępująca dystrofia mięśniowa. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm interakcji 

 Olestra (poliester 
sacharozy) 

– 

substytut tłuszczu – 
dodatek do 
żywności. 

 Zmniejszenie 
stężenia leku we 
krwi. 

 Zmniejszenie 

wchłaniania leku z 
przewodu 
pokarmowego poprzez 
ograniczenie 
możliwości 
rozpuszczania wit. E w 
tłuszczach. 

WITAMINA E (2/2) 

3.

Konsekwencje kliniczne: 

Brak lub zmniejszenie skuteczności leczenia. 

background image

ŻELAZO (1/2) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

ascofer, hemofer, 

hemofer prolongatum, ferrum hausman i inne 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Niedokrwistość z niedoboru żelaza. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm interakcji 

 Kawa, 
Herbata (taniny). 

 Zmniejszenie 
stężenia leku we 
krwi. 

 

Wiązanie żelaza 

przez taninę, co 
uniemożliwia jego 
wchłanianie z 
przewodu 
pokarmowego. 

ŻELAZO (2/2) 

3.

Konsekwencje kliniczne: 

Brak lub zmniejszenie skuteczności leczenia. 

background image

TROJPIERŚCIENIOWE LEKI PRZECIWDEPRESYJNE 

(1/4) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

amitryptylina, 

dezypramina, imipramina, nortryptylina, 
protryptylina 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Zespoły depresyjne z niepokojem i lękiem oraz z 
pobudzeniem psychomotorycznym, 

Zespoły depresyjne z zahamowaniem 

psychomotorycznym bez niepokoju i lęku. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm interakcji 

 Błonnik: otręby, 
owsianka. 

 

Zmniejszenie

 

stężenia leku we 
krwi. 

 Zmniejszenie 

wchłaniania leku z 
przewodu 
pokarmowego, w 
wyniku jego adsorpcji 
przez błonnik. 

TROJPIERŚCIENIOWE LEKI PRZECIWDEPRESYJNE 

(2/4) 

3.

Konsekwencje kliniczne: 

Brak poprawy nastroju i uczucia lęku (możliwość 

samobójstwa). 

background image

Składnik żywności 

Skutek 

interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm interakcji 

 Posiłki z dużą 
zawartością 
tłuszczów 
(zwłaszcza 
smażone jajka, 
bekon, masło, 
pełnotłuste mleko, 
smalec). 

 

Wzrost

 

stężenia leku i 
jego 
metabolitów we 
krwi. 

 

Zwiększone wchłanianie 

leku z przewodu 
pokarmowego w wyniku 
rozpuszczenia leku w 
tłuszczach emulgowanych 
przez kwasy żółciowe. 

TROJPIERŚCIENIOWE LEKI PRZECIWDEPRESYJNE 

(3/4) 

background image

3.

Konsekwencje kliniczne (może wystąpić): 

Tachykardia, 

Spadek ciśnienia, 

Pobudzenie, 

Zaburzenie świadomości, 

Rozszerzenie źrenic. 

TROJPIERŚCIENIOWE LEKI PRZECIWDEPRESYJNE 

(4/4) 

background image

ALBENDAZOL (1/2) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

Zentel 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Jelitowe inwazje pasożytnicze (owsikiem, 
tęgoryjcem, włosogłówką, węgorkiem 
jelitowym, glistą ludzką, 

Wągrzyca ośrodkowego układu nerwowego. 

background image

ALBENDAZOL (2/2) 

Składnik żywności 

Skutek interakcji 

z lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm interakcji 

Posiłek 
zawierający 
tłuszcze (zwłaszcza 
smażone jaja, 
bekon, masło, 
pełnotłuste mleko, 
smalec) 

Wzrost stężenia 
leku we krwi 

– 

jest ono 
kilkakrotnie 
większe niż po 
jego zażyciu na 
czczo. 

Przyspieszenie i 

zwiększenie wchłaniania 
leku z przewodu 
pokarmowego w wyniku 
rozpuszczenia leku w 
tłuszczach 
emulgowanych przez 
kwasy żółciowe 

3.

Konsekwencje kliniczne: 

Mogą wystąpić bóle głowy. 

background image

GRYZEOFULWINA (1/2) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

fulcin, fulvicin, gricin, 

grisefuline, griseofulvinum, likudenim, polygris 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Grzybica skóry (także owłosionej) i paznokci. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji 

z lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm interakcji 

 Posiłek 
zawierający tłuszcze 
(zwłaszcza smażone 
jajka, bekon, pełno 
tłuste mleko, 
smalec). 

 Wzrost stężenia 
leku we krwi.  

Zwiększenie 

wchłaniania leku z 
przewodu 
pokarmowego w wyniku 
rozpuszczania leku w 
tłuszczach 
emulgowanych przez 
kwasy żółciowe. 

GRYZEOFULWINA (2/2) 

3.

Konsekwencje kliniczne: 

Mogą wystąpić; bóle głowy, wysypka skórna, 

suchość błony śluzowej jamy ustnej, zmęczenie, 

bezsenność. 

background image

LIT (1/3) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

bromek litowy, lithium, 

microsol, lithiumm, cytrynian litowy, glukonian 
litowy, mikroplex lithium, neurolithium, orotan 
litowy, quilonorom, siarczan litowy, lithiofor, 

węglan litowy, carbolith, doralith, hypnorex lithane 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Stany maniakalne, 

Zapobiegawczo w psychozie afektywnej jedno- i 
dwubiegunowej oraz psychozie schizoafektywnej. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm 

interakcji 

 Ograniczenie 
spożycia sodu 
(NaCl-

sól kuchenna) 

zwłaszcza u osób 
starszych (po 65 r. 
życia). 

 Wzrost stężenia 
litu we krwi. 

 

Zwiększenie 

resorpcji leku w 
kanalikach 
nerkowych. 

LIT (2/3) 

background image

LIT (3/3) 

3.

Konsekwencje kliniczne: 

Niedociśnienie tętnicze z zawrotami głowy,  

Zaburzenia rytmu serca, 

Tachykardia, 

Zaburzenia widzenia, 

Nadmierna senność lub bezsenność, 

Depresja, zdenerwowanie. 

background image

LEKI ALKALIZUJĄCE ZAWIERAJĄCE ALUMINIUM (1/2) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

alusal, alugastrin, 

maalox i inne 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Choroba refluksowa żołądkowo-przełykowa, 

Dyspepsja czynnościowa. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm 

interakcji 

 Sok pomarańczowy 
(kwas cytrynowy). 
 Napoje z kwasem 
cytrynowym. 

 5 – 10 krotny 
wzrost stężenia 
aluminium we krwi i 
moczu dobowym. 

 

Wzrost wchłaniania 

aluminium z 
przewodu 
pokarmowego i jego 
wydalania przez 
nerki. 

LEKI ALKALIZUJĄCE ZAWIERAJĄCE ALUMINIUM (2/2) 

3. Konsekwencje kliniczne: 
• Hipoteza: Istnieje ryzyko rozwoju otępienia 

mózgowego (toksyczne działanie na O.U.N) 

background image

TEOFILINA (1/4) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

euphyllin, 

theophyllinium prolongatum  

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Astma oskrzelowa. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm 

interakcji 

 Czerwona papryka 
oraz sosy i przeciery 
z papryki.  

 Zwiększenie 
stężenia leku we 
krwi. 

 

Zwiększenie 

wchłaniania leku z 
przewodu 
pokarmowego (w 
nieznanym 
mechanizmie). 

TEOFILINA (2/4)  

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm 

interakcji 

 Tłuszcz 
pokarmowy (posiłki 
obfite w tłuszcze 
zwierzęce). 

 Zwiększenie 
stężenia leku we 
krwi. 

 

Zwiększenie 

wchłaniania leku z 
przewodu 
pokarmowego w 
wyniku 
rozpuszczania leku 
w tłuszczach 
emulgowanych 
przez kwasy 
żółciowe. 

TEOFILINA (3/4) 

background image

TEOFILINA (4/4) 

3.

Konsekwencje kliniczne: 

Techykardia, 

Zaburzenia rytmu serca (skurcze dodatkowe), 

Zaburzenia snu, niepokój, pobudzenie 
psychoruchowe, 

Hipotonia, 

Ból głowy, 

Skurcze mięśni. 

background image

UWAGA: w przypadku niektórych preparatów 

teofiliny (np. Theolair) efekt może być odwrotny – 

tzn. zmniejszenie wchłaniania i stężenia leku we 

krwi. 

background image

WARFARYNA - antagonista wit. K (1/3) 

1.

Preparaty farmaceutyczne: 

coumadin, marevan, 

warfarin i inne 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Zapobieganie chorobie zakrzepowo-zatorowej. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji 

z lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm interakcji 

 Warzywa kapustne i 
inne produkty 
żywnościowe 
zawierające dużo wit. K: 
kapusta, brukselka, 
zielona sałata, kalarepa, 
szparagi, szpinak, 
awokado i jego 
przetwory,  

 Wzrost stężenia 
witaminy K we 
krwi. 

 

Zwiększone 

wchłanianie 
witaminy K z 
przewodu 
pokarmowego 
spowodowane 
zwiększoną podażą 
tej witaminy.  

WARFARYNA (2/3) 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm 

interakcji 

soczewica, kalafior, 
brokuły, soja, płatki 
owsiane, wątroba, jaja, olej 
kukurydziany i sojowy. 

j.w 

j.w 

WARFARYNA (3/3) 

3. Konsekwencje kliniczne: 
• Wzrost ryzyka powstawania zakrzepów i ich 

powikłań: 

-

zator tętnicy płucnej lub zatorowość płucna, 

-

udar mózgu, zawał serca. 

background image

ß-ADRENOLITYKI (1/4)  

1.

Preparaty farmaceutyczne:

 

ALPRENOL: aptin,   

ATENOLOL: atenolol, normocard,  

METOPROLOL: beloc, betaloc, metocard, 

OXPRENOLOL: coretal, trasicor, 

PINDOLOL: betapindolol, pinbetol, viksen,  

PROPRANOLOL: alvocadryl, bedranol, beprane, 
betaprol, elblor, inderal, propranolol, propranolol 
prolongatum, 

SATALOL: biosotal, sotalex,  

METOCARD, 

METOPROLOL,  

METOPROLOL PROLONGATUM i inne 

background image

ß-ADRENOLITYKI (2/4) 

2.

Główne wskazania do stosowania: 

Nadciśnienie tętnicze, 

Choroba niedokrwienna serca, 

Zaburzenia rytmu serca, 

Nadczynność tarczycy. 

background image

Składnik żywności 

Skutek interakcji z 

lekiem i 

konsekwencje 

kliniczne 

Mechanizm interakcji 

 Posiłki z dużą 
zawartością 
tłuszczów 
(zwłaszcza smażone 
jajka, bekon, masło, 
pełnotłuste mleko, 
smalec). 

 Wzrost stężenia 
leku we krwi 

– może 

on być nawet 
kilkakrotnie większy 
niż po zażyciu leku 
na czczo (2 godziny 
przed jedzeniem). 

 

Zwiększone 

wchłanianie leku z 
przewodu 
pokarmowego w 
wyniku 
rozpuszczenia leku w 
tłuszczach 
emulgowanych przez 
kwasy żółciowe. 

ß-ADRENOLITYKI (3/4) 

background image

3.

Konsekwencje kliniczne (mogą wystąpić): 

Zwolnienie czynności serca (bradykardia) 

Zaburzenia przewodzenia serca (blok 
przedsionkowo-komorowy II i III

°) 

Niedociśnienie tętnicze, niewydolność serca. 

ß-ADRENOLITYKI (4/4) 

background image

Proces eliminacji leku zachodzi głównie w nerkach i 

wątrobie 

Proces wydalania leków (ich metabolitów) z 
moczem zależy od stopnia ich jonizacji. Na stopień 
dysocjacji leków wpływa zaś pH moczu. 

Dlatego wydalanie leków o charakterze kwaśnym 
będzie przedłużone - spowolnione w moczu o 
odczynie kwaśnym.  

Istotne jest zatem uwzględnienie możliwości 
zakwaszania bądź alkalizacji moczu przez dobór 
odpowiednich produktów spożywczych. 

1.

Zaburzenia wydalania leków 

background image

Produkty żywnościowe zakwaszające: 

mięso, ryby, 

jaja, produkty zbożowe

zwiększają wydalanie

 

preparatów farmaceutycznych o charakterze słabych 
zasad, np. 

amfetamina. 

Produkty żywnościowe alkalizujące: 

mleko i jego 

przetwory, warzywa i owoce

zwiększają wydalanie

 

leków o charakterze słabych kwasów, np. 

fenobarbital

1.

Zaburzenia wydalania leków 

background image

Dieta bogatobiałkowa 

zwiększając metabolizm

 

leków przyczynia się tym samym do 

przyspieszenia ich wydalania

Kwaśny odczyn moczu może przyczyniać się do 

wytrącania 

preparatów 

wapnia, sulfonamidów

 czy 

innych leków zasadowych tworzących w 
środowisku kwaśnym nierozpuszczalne sole. 

1.

Zaburzenia wydalania leków