18 równanie ruchu płynu lepkiego
W przepływie laminarnym w którym wektor prędkości elementu płynu są względem siebie
równoległe, zgodnie z hipotezą Newtona, dynamiczny współczynnik lepkości µ jest równy:
µ=σ/(∂v/∂u) σ-naprężenie sztywne, v-prędkość przepływu
∂v/∂u – składowa gradientu prędkości w kierunkach prostopadłych do V
Kinetyczny współczynnik lepkości jest równy ilorazowi dynamicznego wsp. lepkości płynu µ
i jego gęstości ρ υ=µ/ρ.
Do pomiaru lepkości służą wiskozymetry, lepkościomierze wykorzystujące różnice zjawiska
fizycznego o przebiegu zbliżonym do zjawiska lepkości. Są to lepkościomierze kapilarne,
rotacyjne, ultradźwiękowe.
Lepkościomierz Eulera – pomiar lepkości oparty jest na prawie Hagena. Zgodnie z tym
prawem strumień objętości cieczy w przepływie laminarnym przez kapilarę jest równy.
4
128
d
l
p
Q
∆
=
µ
π
∆p – różnica ciśnień między końcami kapilary
l, d – długość i średnica kapiary
µ – dynamiczny współczynnik lepkości cieczy
Lepkościomierz Höplera – pomiar oparty na prawie Stokena. Kula a gęstości ρ
k
opada z
prędkością v w cieczy o ρ
c
wypełniającej cylinder lepkościomierza poddana jest
oddziaływaniu sił:
- ciężkości G=(π/6)d
3
y ρ
k
- wyporu W=(π/6)d
3
y ρ
c
- oporu ośrodka
Cx
V
d
P
c
2
4
2
2
ρ
π
=
Współczynnik lepkości względnej ε = T/(kγ) ; T-czas wypływu, γ-stała wypływu
Gdy wypadowa tych sił jest równa zero, kulka upada ze stałą prędkością v=const.
Dla G=W+P wynosi
Cx
d
k
T
L
v
c
c
−
−
=
ρ
ρ
ρ
ρ
0
3
4
Dla Re < Q
2
siła wyporu wynosi W=P – 3πµvd
Dla ruchu laminarnego Cx=24/Re Re=(V
0
dρ
c
)/µ
(
)
(
)
l
T
pd
d
T
l
V
c
k
c
k
18
18
2
2
0
ρ
ρ
µ
µ
ρ
ρ
ρ
−
=
⇒
−
=
=
Dla zmniejszenia błędu systematycznego wykorzystuje się zależność µ=(ρ
k
-ρ
c
)k
H
T
T – czas opadania kuli ; k
H
– stała przyrządu