Bitwa o Genewę czyli św. Franciszek Salezy vs Kalwin & spółka.

Św. Franciszek Salezy mając zaledwie 15 lat, udał się do Paryża, by studiowad na tamtejszym słynnym
uniwersytecie. Ponadto w kolegium jezuitów studiował klasykę, studiował ponadto na Sorbonie
teologię i zagadnienia biblijne. Do rzetelnych studiów biblijnych przygotował się dodatkowo przez
naukę języka hebrajskiego i greckiego.
W czasie tych studiów owładnęły nim wątpliwości, czy się zbawi, czy nie jest on przeznaczony na
potępienie. Właśnie wtedy wystąpił we Francji Kalwin ze swoją nauką o przeznaczeniu. Franciszek
odzyskał spokój dopiero wtedy, gdy oddał się w niepodzielną opiekę Matki Bożej w kościele św.
Stefana des Gres. „Jeśli nie mogę kochad Boga w życiu wiecznym, to pragnę Go przynajmniej kochad
ze wszystkich swoich sił na ziemi” mawiał.
W 192zgłosił się do swojego biskupa, by ten go przyjął w poczet swoich duchownych. Święcenia
kapłaoskie otrzymał w roku 1593 przy niechętnej zgodzie rodziców. Jednocześnie został prepozytem
kolegiaty św. Piotra, co uczyniło go drugą osobą po miejscowym biskupie.
W rok potem (1594) za zezwoleniem biskupa Franciszek udał się w charakterze misjonarza do okręgu
Chablais, by umocnid w wierze katolików i aby próbowad odzyskad dla Chrystusa tych, którzy odpadli
od wiary i przeszli na kalwinizm. Właśnie ten rejon Szwajcarii został wówczas przyłączony do Sabaudii
(1593). Wśród niesłychanych trudów Franciszek musiał przełęczami pokonywad wysokości Alp,
dochodzące w owych stronach do ponad 4000 m. Odwiedzał wioski i poszczególne zagrody
wieśniaków. Miał dar nawiązywania kontaktu z ludźmi prostymi, umiał ich przekonywad, swoje
spotkania okraszał złotym humorem. Na murach i parkanach rozlepiał ulotki - zwięzłe wyjaśnienia
prawd wiary. Wśród jego cnót na pierwszy plan wybijała się niezwykła łagodnośd. Był z natury
popędliwy i skory do wybuchów. Jednakże długoletnią pracą nad sobą potrafił zdobyd się na tyle
słodyczy i dobroci, że przyrównywano go do samego Chrystusa.
W epoce fanatyzmu i zaciekłych sporów Franciszek objawiał wprost wyjątkowy umiar i łagodnośd.
Jego ujmująca uprzejmośd i takt spowodowały, iż nazwano go "światowcem pośród świętych". W
kontaktach między ludźmi wyznawał zasadę: "Więcej much się złapie na kroplę miodu aniżeli na całą
beczkę octu". Według podania miał on w ten sposób odzyskad dla Kościoła około 70 tysięcy
odpadłych od katolicyzmu do kalwinizmu. To było także przyczyną zamachu na jego życie, z którego
wyszedł cało i szczęśliwie. W swojej żarliwości apostolskiej Franciszek posunął się do tego, że w
przebraniu udał się do Genewy i złożył wizytę głowie Kościoła kalwioskiego, Teodorowi Beze, usiłując
nakłonid go do powrotu na łono Kościoła katolickiego. Wizytę ponowił Franciszek aż trzy razy,
chociaż nie dała ona konkretnych wyników.
Misja w Chablais trwała 4 lata. W roku 1599 papież Klemens VIII mianował Franciszka biskupem
pomocniczym. Po otrzymaniu święceo (sakry) biskupich Franciszek udał się ponownie do Chablais, by
dokooczyd tam swoją misję (1601).
W 1602 r. został biskupem Genewy po śmierci biskupa Graniera. Z właściwą sobie żarliwością zabrał
się natychmiast do dzieła. Rozpoczął od wizytacji 450 parafii swojej diecezji, położonej po większej
części w Alpach. Niestrudzenie przemawiał, spowiadał, udzielał sakramentów świętych, rozmawiał z
księżmi, nawiązywał bezpośrednie kontakty z wiernymi. Wizytował także klasztory. Zreformował
kapitułę katedralną. Zdając sobie sprawę, jak wielkie spustoszenia może sprawid ignorancja religijna,
popierał Bractwo Nauki Chrześcijaoskiej. Za podstawę nauczania wiary służył katechizm, ułożony
niedawno przez kardynała św. Roberta Bellarmina. Sam także cały wolny czas poświęcał nauczaniu.
Stworzył nowy ideał pobożności - życie duchowe, wewnętrzne, praktykowane w klasztorach, wydobył
z ukrycia, aby "wskazywało drogę tym, którzy żyją wśród świata". Jego celem było rozwijanie
osobistej pobożności, znajdującej miejsce w życiu każdego chrześcijanina, niezależnie od stanu i
godności, doprowadzenie do właściwej via devote, w sferę którą pragną on wprowadzid osoby
świeckie. W tym celu napisał „Filoteę- wprowadzenie w życie pobożne.”

Początki reformacji w Genewie (1513r) miały podłoże polityczne, związane z buntem przeciw księciu-
biskupowi P. de la Beume. Biskupi genewscy od dawna pochodzili wyłącznie z domu książąt
sabaudzkich. Tocząc walkę o niezależnośd miasto zawarło sojusz z Bernem (1526r). Wraz z

sojuszniczym wojskiem przybył również Farel (1534r). Pozyskał dla swoich idei masy mieszczaostwa.
Rada miejska poparła nowa wiarę i zabroniła odprawiad mszę. Biskup wraz z kapitułą musiał opuścid
miasto w 1533r. Reformacja została oficjalnie przyjęta 21 maja 1556. Paostwo miasto odłączyło się
od rzymsko-klatolickiej diecezji (która zachowała swoją nazwę do 1819r – rezydencją biskupa było
Annec w Sabaudii).
Kalwin po raz pierwszy przybył do Genewy w 1536r na zaproszenie swojego rodaka Farela. Przyczynił
się w znacznym stopniu do upadku resztek katolicyzmu. Kalwin napisał katechizm i wyznanie wiary
(Mszę św. określił jako przeklęte i diabelskie nabożeństwo). Kto odmówił przysięgi na nowe
wyznanie wiary miał byd wydalony z miasta. Dwa lata później sam został wypędzony gdy
przeciwstawił się radzie miejskiej, która pod naciskami sprzymierzonego Berna, chciała wprowadzid
zykwiliaoskie praktyki.
W latach 1540 i 1541 kardynał Giacomo Sadoleto skierował list do rady miejskiej, podejmując próby
odzyskania miasta dla wiary katolickiej.
W 1541 Kalwin , na prośbę mieszkaoców powrócił Genewy. Jednak jako warunek postawił żądanie
uniezależnienia dyscypliny kościelnej od jurysdykcji władz miejskich. Rada miejska stopniowo stawała
się instrumentem w rekach Reformatora, głownie dzięki obsadzeniu jej składu „swoimi ludźmi”.
Drugim filarem władzy była hierarchia religijna (pastorzy, doktorzy, starsi i diakoni), których zadaniem
było nauczanie doktryny kalwioskiej i tępienie przeciwnych poglądów. Mieli prawo wymagad od
obywateli rygorystycznego posłuszeostwa. Mając takie poparcie Kalwin wprowadzał w życie ideał
teokratycznej „republiki chrześcijaoskiej”.
Utworzono kolegium pastorów i konsystorz (coś na wzór inkwizycji), który miał nadzorowad życie
mieszkaoców i karad wykroczenia. Nad każdą dzieląca miasta czuwał jej własny strażnik, który
przyjmował donosy krewnych i sąsiadów. Zabroniono gry w karty, taoców i uczęszczania do teatru,
karano za noszenie luksusowych strojów, likwidowano gospody.
Kalwinowi nie brakowało przeciwników, którzy uważali, że dawnego księcia sabaudzkiego zastąpił
francuski dyktator. Wobec opornych stosowano kary: upomnienia lub ekskomuniki. W użyciu były też
tortury. Przeciwników nowej wiary wydawano władzy świeckiej. Od roku 1541-1546 wydano łącznie
56 wyroków śmierci, a 78 osób zostało wygnanych. Geruet został ścięty w 1547; Bolsec (1551r) i M.
Servet (1553) zostali spaleni na stosie. Sprzeciw wobec stosowanych represji spowodował ,że w
wyborach do rady miejskiej w 1548r przewagę uzyskali jego przeciwnicy. W 1555r doszło do
zamieszek ,które Kalwin wykorzystał do zniszczenia swoich przeciwników i podporządkowania sobie
władzy paostwowej. Od tej pory trzymał władzę mocną ręką , wypuścił ja dopiero na łożu śmierci.
Jego następcą został T. Beza (jedyny jego przyjaciel, który mimo tego wyróżnienia bał sie swego
mistrza).
W !602 miasto zostało zaatakowane przez księstwo Sabaudii, jednak atak został odpart. Aneksja
Genewy przez Napoleona w 1799r spowodowało oficjalne uznanie kultu katolickiego. W 1819r
parafie rzymsko-katolickie włączono do diecezji w Lozannie.