Dwa ciała króla



Bizancjum: miniatura cesarza Ottona pokazująca, że jego ciało było czytane w dwóch sferach: ziemskiej i niebiańskiej [aureola

nad jego głową]



Władza świecka pochodzi od Boga



Freski z Rawenny: Justynian nosi aureolę



Aureola była atrybutem cesarza, nie tylko świętych [w pewnym momencie aby rozróżnić przedstawienie cesarza od świętego,

cesarz miał kwadratową aureolę]



Teoria dwóch natur Chrystusa: jest i człowiekiem, i Bogiem



Homouzja -

współistotność, jedno z fundamentalnych pojęć w historii doktryny chrześcijańskiej, przyjęte przez Sobór Nicejski I

(325) jako właściwe określenie relacji między osobami Trójcy Świętej — Synem i Ojcem. Jedna istota o dwóch naturach



Dogmat o tym, że Chrystus ma dwie natury, nie ciała [jak cesarz]



Persona gemina – podwójna osoba [która powinna mieć podwójne ciało]



Cesarz franków

: adoptowany syn Boga; akt koronacji aktem adopcji; Karola Wielkiego na cesarza koronuje papież, namaszcza go

tak jak namaszcza się biskupów – użycie sakramentaliów



Władza świecka i kościelna stają się równe



Wszelka władza prowadzi do Boga – na ziemi podlegamy władzy ziemskiej, nawet Chrystus płacił podatki



XIII – XIV wiek: sprecyzowanie sakramentów – koronacja przestaje być sakramentem [władza staje się świecka; Kościół traci nad

nią pewną władzę]



XIV – XV wiek: władza świecka wytwarza własną liturgię



Metora, że państwo jest ciałem króla [użyteczna przy scalaniu państwa – brak idei terytorium państwowego w tamtym okresie]



Ciałem króla jest królestwo – król ma prawo karać każdego kto się targnął na ziemię królestwa – bo tak jakby porywał się na

ciało króla!



Król ma 2 ciała:

 Śmiertelne, ludzkie
 Ziemie, królestwo – nieśmiertelne ciało



Kiedy król umiera tworzy się woskową kukłę – jest medium nieśmiertelnego królestwa póki nie nastąpi koronacja następcy



Sędziowie i prawnicy [political body] nie noszą żałoby po królu – bo to byłby sygnał, że umarła sprawiedliwość



Pogląd o nieśmiertelnym ciele jest heretycki; pochodzi z arabskiej interpretacji Arystotelesa [hyle – wieczna materia, która

zawsze jest; trzeba jej nadać formę, można ją utracić.

Wpływa to na założenie, że świat jest wieczny – a więc i państwo może być wieczne

Hyle- materia ; nic nie stwarza materii, ona sobie jest. Forma i hyle- forma i materia, materia wcielona; dopiero po złączeniu powstaje
materia wcielona, ale nie stwarza materii, ona jest po prostu.



Idea nieśmiertelnego ciała: korporacja [dziś] ~~ zakony są korporacjami; np.: Saint Benedict Corporation



Związek podwójnego ciała króla i feniksa – jest gatunkiem i jednostką jednocześnie

Król jako gatunek [nieśmiertelny] i król jako jednostka [śmiertelny]



Stały podatek – skoro państwo to wieczne ciało króla to trzeba płacić regularnie

Teologia „dwóch ciał króla”

Służy się kukle- jest to nieśmiertelne medium króla. Umarło tylko śmiertelne ciało króla



Augustus mortuus est, habemus novum Augustum

! (Umarł król, niech żyje król! )

(pierwotnie w średniowieczu słowa marszałka dworu francuskiego, wygłaszane po śmierci króla Francji i od razu ogłaszające
nowego monarchę, zapewniające brak kłótni i walk o sukcesję)

Pochówki- kukła jedzie na przedzie, a trumna z ciałem króla z tyłu. Sędziowie i prawnicy nie noszą żałoby, bo wtedy by uznali, że umarła też
sprawiedliwość.

Ciało zmarłego króla owijano w skromny całun i składano do trumny. Natomiast po królewsku odziany wizerunek królewski przewożono na
triumfalnym rydwanie podczas paradnej procesji pogrzebowej. Oddawano mu cześć zastrzeżoną dla samego króla, bo też reprezentował
nieśmiertelną godność królewską. Wizerunek miał być dla poddanych naocznym dowodem na to, że król nigdy nie umiera.
Poprzez ciało zmarłego króla śmieć triumfowała nad życiem. Natomiast triumfalny wizerunek władcy – obraz jego nieśmiertelnego ciała
wspólnotowego – stanowił naoczny dowód triumfu nad śmiercią.

Król ma w sobie dwa ciała, a mianowicie ciało naturalne (body natural) i ciało wspólnotowe (body politic). Ciało naturalne (...) jest ciałem
śmiertelnym, podlegającym wszystkim niemocom (...). Ale jego ciało wspólnotowe jest ciałem, którego nie można zobaczyć czy dotknąć”.
Król ma zatem – innymi słowy – dwie tożsamości. Jest konkretną istotą: śmiertelnym „istnieniem poszczególnym”, popełniającym błędy,
podlegającym słabościom i chorobom. Ale równocześnie przekracza swoją kondycję. Obok materialnego ciała, które starzeje się i umiera,
ma także ciało wspólnotowe. Jest ono utkane z oczekiwań poddanych i czyni króla Królem. Kantorowicz pisze: „ciało wspólnotowe króla
wydaje się być ukształtowane na podobieństwo »świętych duchów i aniołów«, gdyż reprezentuje ono, jak aniołowie, Niezmienność
w czasie”. Król-człowiek jest śmiertelny i ułomny. Może postępować nierozważnie, może błądzić i grzeszyć. Ale Król--monarcha jest zawsze
mądry, prawy i bez grzechu. Dlatego purytanie mogli obalić Karola I w imię hasła: „walczmy z królem, by obronić Króla”. Karola
I wyprowadzono z okien pałacu Whitehall na szafot i ścięto. Zgładzono śmiertelne ciało króla, ale uświęcone ciało wspólnotowe pozostało
nietknięte. „Król nigdy nie umiera, chociaż ciało jego naturalne umiera”, czytamy u Plowdena.

„Osoba złożona” łączy władzę duchową ze świecką. Anonim z Normandii twierdził, że istota władzy królewskiej jest dwoista jak natura
Chrystusa: Boga i człowieka. Chrystus jest Bogiem, narodzonym jako człowiek. Król jest człowiekiem, który ma udział w boskości. Ma
podwójną osobowość: gemina persona. Ludzki z natury, boski dzięki łasce.

Król rodzi się człowiekiem, lecz włada z boskiego nadania. Jest gwarantem ziemskiego ładu i daje swoim poddanym udział w boskości. Dla
poddanych musi być obrazem Boga na ziemi.

Związek ciała z figurą Feniksa: Feniks umierając spopiela się, a z jego popiołów wyłania się Feniks.

numerowanie królów, ale zawsze jest to samo imię, np. Ludwik IV, V, VI- król jako nieśmiertelna jednostka, numerowany jako śmiertelny -
tak samo jest z Feniksem.

Emblematem podwójnej natury królewskiej jest feniks – „samorodny ptak”, który odradza się wraz ze śmiercią poprzednika. Feniks jest
zawsze tylko jeden. Reprezentuje ten rzadki przypadek, kiedy jednostka i gatunek są tym samym. Gatunek jest nieśmiertelny, jednostka
śmiertelna. Feniks-ptak umiera, by zaraz ponownie odrodzić się zapewniając trwanie Feniksa--gatunku. Metafora Feniksa – „swojego syna,
swojego ojca i swojego dziedzica” – trafnie oddaje istotę władzy królewskiej. Śmierć króla nie jest zgonem, ale przeniesieniem.
Nieśmiertelna godność królewska odradza się w osobie sukcesora.