auto

w firmie

NOWE SPOSOBY ODLICZANIA VAT

Poniedziałek

17 marca 2014 nr 52 (3693)

gazetaprawna.pl

Radosław Kowalski
doradca podatkowy

Po uzyskaniu przez Polskę zgody

Rady UE na czasowe pogorszenie

sytuacji podatników w porów-

naniu ze stanem sprzed 1 maja

2004 r. (czyli przed przyjęciem

Polski do Unii Europejskiej) pra-

wodawca, w ekspresowym tem-

pie, znowelizował ustawę o po-

datku od towarów i usług (dalej:

ustawa o VAT). Głównym celem

tej nowelizacji jest zmiana zasad

opodatkowania VAT pojazdów sa-

mochodowych.

Tylko w przypadku używania

samochodów o dopuszczalnej

masie całkowitej przekraczają-

cej 3,5 tony i motorowerów po-

datnicy automatycznie zyska-

ją pewność, że cała kwota VAT

z faktury zakupowej (ale również

z importu usług, WNT itp.) do-

tyczącej nabycia pojazdu, uży-

wania, eksploatacji, paliwa itp.

stanowić będzie podatek nali-

czony. W innych przypadkach

potrzebna będzie szczegółowa

analiza.

Podatnicy, którzy wykorzystu-

ją w prowadzonej działalności

inne pojazdy, zmuszeni będą

ustalić, czy podatek naliczony

to cały (100 proc.) VAT, czy tylko

jego połowa (limit w wysokości

50 proc.).

Pomimo przejściowego charak-

teru regulacji (mają obowiązywać

do końca 2016 roku, z możliwo-

ścią przedłużenia) ustawodawca

zdecydował się na zamieszczenie

w słowniku ustawy o VAT defi nicji

pojęcia „pojazd samochodowy”.

Oznacza to, że będzie musiało

ono być w ten sposób postrzega-

ne przy stosowaniu każdej regu-

lacji ustawy o VAT, a jednocześnie

stanowi ukryty komunikat, że

do takich regulacji należy przy-

zwyczaić się, gdyż zagoszczą one

w polskim systemie prawnym na

dłużej.

Według nowej defi nicji usta-

wowej, na potrzeby VAT, za po-

jazd samochodowy uznamy każdy

pojazd silnikowy (czyli wyposa-

żony w silnik, z wyjątkiem mo-

toroweru i pojazdu szynowego),

którego konstrukcja umożliwia

jazdę z prędkością przekraczającą

25 km/h, inny niż ciągnik rolni-

czy, którego dopuszczalna masa

całkowita nie przekracza 3,5 tony.

Zamieszczone w defi nicji ode-

słanie do przepisów ustawy z 20

czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu

drogowym (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr

108, poz. 908 z późn. zm.) pozba-

wia złudzeń, eliminując de facto

wszelkie spory na temat stosowa-

nia lub niestosowania ograniczeń

i wyłączeń właściwych dla pojaz-

dów samochodowych dla pojaz-

dów innych niż samochody oso-

bowe, takich jak np. motocykle

czy quady. Będą one musiały być

traktowane identycznie jak typo-

we samochody osobowe, gdyż na

płaszczyźnie VAT zaliczymy je do

kategorii pojazdy samochodowe.

[przykład 1]

Podatnicy wykorzystujący

w działalności pojazdy o dopusz-

czalnej masie całkowitej wyższej

niż 3,5 tony mogą być spokojni

– pojazdy te nie są według usta-

wodawcy pojazdami samochodo-

wymi i wobec nich nie będą miały

zastosowania żadne szczególne

unormowania w VAT, które ogra-

niczałyby podatek naliczony czy

prawo do jego rozliczania.

Jak po 1 kwietnia rozliczać

zakup i używanie samochodów

Jakie ograniczenia
Pojawi się sformułowanie:
wydatki związane z pojaz-
dami samochodowymi.
Zaliczenie do tej grupy
będzie się wiązało z ogra-
niczeniem VAT naliczonego

str. F2

Grupa pojazdów
uprzywilejowanych
Pojazdy te ze względu na
cechy konstrukcyjne i status
formalny dadzą użytkow-
nikom korzyści podatkowe

str. F2

Konieczna szczegółowa
ewidencja
Podatnik wykorzystujący
pojazdy inne niż uprzywilejo-
wane wyłącznie na potrzeby
działalności gospodarczej
będzie musiał prowadzić
ewidencję przebiegu str. F4

Sprzedaż i wynajem
Podatnicy zajmujący się
taką działalnością zacho-
wają prawo do pełnego
odliczenia VAT bez prowa-
dzenia ewidencji, jednak ich
sytuacja ulegnie zmianie

str. F5

Korekta jako antidotum
Nie będzie już zwolnie-
nia dla aut używanych.
Aby złagodzić podatnikom
skutki jego braku, wprowa-
dzono system korekt

str. F5

Nieodpłatne używanie
bez podatku
Zniesiony został obowiązek
opodatkowania pojazdów
samochodowych niezwiąza-
nych z działalnością str. F6

Co w przepisach
przejściowych
W niektórych przypadkach
czasowo eliminują, wpro-
wadzają ograniczenia lub
modyfi kacje w stosowaniu
nowych regulacji

str. F7

spis treści

Pojazdy osobowe – VAT naliczony

Stan prawny
do 31 marca 2014 r.

Stan prawny od 1 kwietnia 2014 r.
(dotyczy samochodów, dla których
nie jest prowadzona ewidencja
przebiegu)

Nabycie/import/WNT
– 60 proc., nie więcej
niż 6000 zł

Nabycie/import/WNT – 50 proc.

Leasing/najem/dzierżawa/
umowy podobne – 60 proc.,
nie więcej niż 6000 zł; przy
wykupie kolejne 60 proc.,
nie więcej niż 6000 zł

Leasing/najem/dzierżawa/umowy
podobne – 50 proc.; przy wykupie
kolejne 50 proc.

Eksploatacja – 100 proc.

Eksploatacja – 50 proc.

Zakup paliwa do napędu
– 0 proc.

Zakup paliwa – 50 proc. (do 30 czerwca
2015 r. – 0 proc.) (z zastrzeżeniem samo-
chodów z kratką i z homologacją N1)

DEFINICJA

Pojazdy samo-

chodowe to pojazdy

o dopuszczalnej masie całkowi-

tej nieprzekraczającej 3,5 tony,

w rozumieniu przepisów

o ruchu drogowym

auto

w firmie

NOWE SPOSOBY ODLICZANIA VAT

Poniedziałek

17 marca 2014 nr 52 (3693)

gazetaprawna.pl

Radosław Kowalski
doradca podatkowy

Po uzyskaniu przez Polskę zgody

Rady UE na czasowe pogorszenie

sytuacji podatników w porów-

naniu ze stanem sprzed 1 maja

2004 r. (czyli przed przyjęciem

Polski do Unii Europejskiej) pra-

wodawca, w ekspresowym tem-

pie, znowelizował ustawę o po-

datku od towarów i usług (dalej:

ustawa o VAT). Głównym celem

tej nowelizacji jest zmiana zasad

opodatkowania VAT pojazdów sa-

mochodowych.

Tylko w przypadku używania

samochodów o dopuszczalnej

masie całkowitej przekraczają-

cej 3,5 tony i motorowerów po-

datnicy automatycznie zyska-

ją pewność, że cała kwota VAT

z faktury zakupowej (ale również

z importu usług, WNT itp.) do-

tyczącej nabycia pojazdu, uży-

wania, eksploatacji, paliwa itp.

stanowić będzie podatek nali-

czony. W innych przypadkach

potrzebna będzie szczegółowa

analiza.

Podatnicy, którzy wykorzystu-

ją w prowadzonej działalności

inne pojazdy, zmuszeni będą

ustalić, czy podatek naliczony

to cały (100 proc.) VAT, czy tylko

jego połowa (limit w wysokości

50 proc.).

Pomimo przejściowego charak-

teru regulacji (mają obowiązywać

do końca 2016 roku, z możliwo-

ścią przedłużenia) ustawodawca

zdecydował się na zamieszczenie

w słowniku ustawy o VAT defi nicji

pojęcia „pojazd samochodowy”.

Oznacza to, że będzie musiało

ono być w ten sposób postrzega-

ne przy stosowaniu każdej regu-

lacji ustawy o VAT, a jednocześnie

stanowi ukryty komunikat, że

do takich regulacji należy przy-

zwyczaić się, gdyż zagoszczą one

w polskim systemie prawnym na

dłużej.

Według nowej defi nicji usta-

wowej, na potrzeby VAT, za po-

jazd samochodowy uznamy każdy

pojazd silnikowy (czyli wyposa-

żony w silnik, z wyjątkiem mo-

toroweru i pojazdu szynowego),

którego konstrukcja umożliwia

jazdę z prędkością przekraczającą

25 km/h, inny niż ciągnik rolni-

czy, którego dopuszczalna masa

całkowita nie przekracza 3,5 tony.

Zamieszczone w defi nicji ode-

słanie do przepisów ustawy z 20

czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu

drogowym (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr

108, poz. 908 z późn. zm.) pozba-

wia złudzeń, eliminując de facto

wszelkie spory na temat stosowa-

nia lub niestosowania ograniczeń

i wyłączeń właściwych dla pojaz-

dów samochodowych dla pojaz-

dów innych niż samochody oso-

bowe, takich jak np. motocykle

czy quady. Będą one musiały być

traktowane identycznie jak typo-

we samochody osobowe, gdyż na

płaszczyźnie VAT zaliczymy je do

kategorii pojazdy samochodowe.

[przykład 1]

Podatnicy wykorzystujący

w działalności pojazdy o dopusz-

czalnej masie całkowitej wyższej

niż 3,5 tony mogą być spokojni

– pojazdy te nie są według usta-

wodawcy pojazdami samochodo-

wymi i wobec nich nie będą miały

zastosowania żadne szczególne

unormowania w VAT, które ogra-

niczałyby podatek naliczony czy

prawo do jego rozliczania.

Jak po 1 kwietnia rozliczać

zakup i używanie samochodów

Jakie ograniczenia
Pojawi się sformułowanie:
wydatki związane z pojaz-
dami samochodowymi.
Zaliczenie do tej grupy
będzie się wiązało z ogra-
niczeniem VAT naliczonego

str. F2

Grupa pojazdów
uprzywilejowanych
Pojazdy te ze względu na
cechy konstrukcyjne i status
formalny dadzą użytkow-
nikom korzyści podatkowe

str. F2

Konieczna szczegółowa
ewidencja
Podatnik wykorzystujący
pojazdy inne niż uprzywilejo-
wane wyłącznie na potrzeby
działalności gospodarczej
będzie musiał prowadzić
ewidencję przebiegu str. F4

Sprzedaż i wynajem
Podatnicy zajmujący się
taką działalnością zacho-
wają prawo do pełnego
odliczenia VAT bez prowa-
dzenia ewidencji, jednak ich
sytuacja ulegnie zmianie

str. F5

Korekta jako antidotum
Nie będzie już zwolnie-
nia dla aut używanych.
Aby złagodzić podatnikom
skutki jego braku, wprowa-
dzono system korekt

str. F5

Nieodpłatne używanie
bez podatku
Zniesiony został obowiązek
opodatkowania pojazdów
samochodowych niezwiąza-
nych z działalnością str. F6

nych z działalnością

nych z działalnością

Co w przepisach
przejściowych
W niektórych przypadkach
czasowo eliminują, wpro-
wadzają ograniczenia lub
modyfi kacje w stosowaniu
nowych regulacji

str. F7

spis treści

Pojazdy osobowe – VAT naliczony

Stan prawny
do 31 marca 2014 r.

Stan prawny od 1 kwietnia 2014 r.
(dotyczy samochodów, dla których
nie jest prowadzona ewidencja
przebiegu)

Nabycie/import/WNT
– 60 proc., nie więcej
niż 6000 zł

Nabycie/import/WNT – 50 proc.

Leasing/najem/dzierżawa/
umowy podobne – 60 proc.,
nie więcej niż 6000 zł; przy
wykupie kolejne 60 proc.,
nie więcej niż 6000 zł

Leasing/najem/dzierżawa/umowy
podobne – 50 proc.; przy wykupie
kolejne 50 proc.

Eksploatacja – 100 proc.

Eksploatacja – 50 proc.

Zakup paliwa do napędu
– 0 proc.

Zakup paliwa – 50 proc. (do 30 czerwca
2015 r. – 0 proc.) (z zastrzeżeniem samo-
chodów z kratką i z homologacją N1)

DEFINICJA

Pojazdy samo-

chodowe to pojazdy

o dopuszczalnej masie całkowi-

tej nieprzekraczającej 3,5 tony,

w rozumieniu przepisów

o ruchu drogowym

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]

1 / 8

F2

Dziennik Gazeta Prawna,

17 marca 2014 nr 52 (3693)

gazetaprawna.pl

VAT

Jakie ograniczenia

W ustawie o VAT pojawi się nowe sformułowanie: wydatki

związane z pojazdami samochodowymi. Zaliczenie do tej grupy

będzie wiązało się z ograniczeniem VAT naliczonego

Począwszy od 1 kwietnia 2014 r. ograniczeniu podlegać będzie VAT

naliczony od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi.

Inaczej niż do końca marca 2014 r., ograniczenie podatku nali-

czonego dotyczyć będzie już nie tylko nabycia samych pojazdów,

ale wszelkich wydatków związanych z pojazdami samochodowymi.

Podatkiem naliczonym będzie wówczas 50 proc. VAT.

Do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, wobec

których stosować się będzie ograniczenie podatku naliczonego,

zaliczymy te dotyczące:

1) nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia

lub importu ich części składowych;

2) używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierża-

wy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane

z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3;

3) nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu,

wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub

konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związa-

nych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Zaznaczyć trzeba, że nie będzie obowiązywać – z zastrzeżeniem

paliwa w okresie przejściowym (o czym dalej) – zakaz ani ograni-

czenie prawa do odliczenia podatku naliczonego, a jedynie limito-

wany, do 50 proc., będzie podatek naliczony.

W konsekwencji jeżeli podatnik stosuje odliczanie częściowe

(czyli rozlicza VAT według proporcji), do kwoty podatku naliczo-

nego defi niowanego jako 50-proc. VAT związanego z pojazdami

samochodowymi zastosuje proporcję.

[przykład 2]

Podkreślić należy, że pierwszy raz w ponad 20-letniej hi-

storii polskiego VAT ograniczeniem objęty zostanie podatek

naliczony przy nabyciu towarów i usług służących eksploata-

cji pojazdów samochodowych. Niewątpliwie dla części podat-

ników zaskoczeniem będzie to, że nie mogą odliczyć całego

VAT z faktury za części, naprawy, płyny eksploatacyjne (np.

do spryskiwacza, chłodniczy, olej silnikowy itp.), opony, usługi

wymiany kół/opon (niebawem zacznie się akcja wymiany kół

z zimowych na letnie), a nawet za przejazd autostradą płat-

ną czy za parking.

Dla niektórych podatników pułapką może okazać się ubezpie-

czenie pojazdu na kwoty netto.

[przykład 3]

Ograniczenia VAT naliczonego podatnicy nie zastosują jedynie

w trzech grupach przypadków:

1) gdy pojazdy samochodowe będą wykorzystywane wyłącznie

do działalności gospodarczej podatnika;

2) gdy pojazdy samochodowe będą przeznaczone do przewozu co

najmniej 10 osób łącznie z kierowcą (musi to wynikać z ofi cjalnych

dokumentów pojazdu);

3) wobec towarów montowanych w pojazdach samochodowych

i do związanych z tymi towarami usług montażu, naprawy i kon-

serwacji, jeżeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektyw-

nie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności

gospodarczej podatnika.

Ciekawe, ale niestety mające stosunkowo wąskie zastosowanie

jest trzecie z wyłączeń. Prawodawca nie wprowadza żadnego innego

wymogu poza tym, że wyposażenie (towary montowane w pojeździe)

obiektywnie ma służyć wyłącznie działalności. Do takiej kategorii,

z pewnością, można zaliczyć taksometry, oznaczenia TAXI (w tym

„koguty”), oznaczenia samochodów ochrony, wyposażenie specja-

listyczne karetek pogotowia, samochodów technicznych, karawa-

nów, urządzenia reklamowe itp. Jednak już takie wyposażenie jak

CB radia zapewne nie zostaną uznane za obiektywnie przeznaczone

wyłącznie do wykorzystania w działalności gospodarczej.

Powstała grupa pojazdów

uprzywilejowanych

Pojazdy te ze względu na swoje cechy konstrukcyjne i status

formalny dadzą użytkownikom korzyści podatkowe

Od 1 kwietnia ograniczeń przy odliczaniu VAT naliczonego nie bę-

dzie się stosować, gdy pojazd samochodowy wykorzystywany będzie

wyłącznie do działalności gospodarczej. Ustawodawca utworzył

grupę pojazdów uprzywilejowanych, które ze względu na swoje

cechy konstrukcyjne uznawane będą za wykorzystywane wyłącz-

nie na potrzeby fi rmy. Ich lista jest znacznie krótsza niż ta, która

obowiązywała przed 2014 rokiem.

Do kategorii pojazdów uprzywilejowanych zaliczymy:

1) pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające

jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej

do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:

PRZYKŁAD 1

Zakup motoroweru

Podatnik posiadający pizzerię zakupi w kwietniu 2014 roku na potrze-
by prowadzonej działalności gospodarczej motorower, który będzie
mu służył do wykonywania drobnych zakupów oraz dostarczania
pizzy. Przy nabyciu pojazdu podatnikowi będzie przysługiwało prawo
do odliczenia całego VAT zawartego w cenie, podobnie jak będzie
miał też prawo do rozliczania podatku z ceny paliwa, części itp.

PRZYKŁAD 2

Przy użyciu proporcji

Firma Westbud Sp. z o.o. ma samochód osobowy, który wykorzystuje
w prowadzonej działalności gospodarczej. Firma nie będzie prowadzić
ewidencji przebiegu samochodu. Z uwagi na to, że podatnik wykonuje
zarówno działalnością zwolnioną, jak i opodatkowaną według stawki
podstawowej, przy odliczeniu podatku naliczonego stosuje odlicza-
nie częściowe przy zastosowaniu proporcji 80 proc. W maju 2014 r.
spółka zakupi komplet kół letnich, których cena wynosi 10 000 zł netto.
W fakturze dokumentującej zakup kół zostanie wykazany VAT w kwocie
2300 zł. Podatek naliczony wyniesie zatem 1150 zł (2300 zł x 50 proc.).
Ze względu na to, że samochód służyć będzie zarówno do działalności
zwolnionej, jak i opodatkowanej według stawki podstawowej, podatnik
rozliczy 920 zł (1150 zł x 80 proc.).

WAŻNE

Od 1 kwietnia 2014 r. nie będą mieć zastosowania

żadne limity kwotowe podatku naliczonego. Jedynym ograni-

czeniem będzie udział procentowy, który wyniesie 50 proc.

WAŻNE

Ograniczenie w odliczaniu VAT będzie stosowane

nie tylko w przypadku nabycia świadczenia od kontrahen-

ta krajowego, który jest podatnikiem VAT, ale również przy

WNT, imporcie usług, opodatkowaniu nabycia towaru przez

nabywcę, imporcie towarów

F2

Dziennik Gazeta Prawna,

17 marca 2014 nr 52 (3693)

gazetaprawna.pl

VAT

Jakie ograniczenia

W ustawie o VAT pojawi się nowe sformułowanie: wydatki

związane z pojazdami samochodowymi. Zaliczenie do tej grupy

będzie wiązało się z ograniczeniem VAT naliczonego

Począwszy od 1 kwietnia 2014 r. ograniczeniu podlegać będzie VAT

naliczony od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi.

Inaczej niż do końca marca 2014 r., ograniczenie podatku nali-

czonego dotyczyć będzie już nie tylko nabycia samych pojazdów,

ale wszelkich wydatków związanych z pojazdami samochodowymi.

Podatkiem naliczonym będzie wówczas 50 proc. VAT.

Do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, wobec

których stosować się będzie ograniczenie podatku naliczonego,

zaliczymy te dotyczące:

1) nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia

lub importu ich części składowych;

2) używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierża-

wy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane

z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3;

3) nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu,

wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub

konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związa-

nych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Zaznaczyć trzeba, że nie będzie obowiązywać – z zastrzeżeniem

paliwa w okresie przejściowym (o czym dalej) – zakaz ani ograni-

czenie prawa do odliczenia podatku naliczonego, a jedynie limito-

wany, do 50 proc., będzie podatek naliczony.

W konsekwencji jeżeli podatnik stosuje odliczanie częściowe

(czyli rozlicza VAT według proporcji), do kwoty podatku naliczo-

nego defi niowanego jako 50-proc. VAT związanego z pojazdami

samochodowymi zastosuje proporcję.

[przykład 2]

Podkreślić należy, że pierwszy raz w ponad 20-letniej hi-

storii polskiego VAT ograniczeniem objęty zostanie podatek

naliczony przy nabyciu towarów i usług służących eksploata-

cji pojazdów samochodowych. Niewątpliwie dla części podat-

ników zaskoczeniem będzie to, że nie mogą odliczyć całego

VAT z faktury za części, naprawy, płyny eksploatacyjne (np.

do spryskiwacza, chłodniczy, olej silnikowy itp.), opony, usługi

wymiany kół/opon (niebawem zacznie się akcja wymiany kół

z zimowych na letnie), a nawet za przejazd autostradą płat-

ną czy za parking.

Dla niektórych podatników pułapką może okazać się ubezpie-

czenie pojazdu na kwoty netto.

[przykład 3]

Ograniczenia VAT naliczonego podatnicy nie zastosują jedynie

w trzech grupach przypadków:

1) gdy pojazdy samochodowe będą wykorzystywane wyłącznie

do działalności gospodarczej podatnika;

2) gdy pojazdy samochodowe będą przeznaczone do przewozu co

najmniej 10 osób łącznie z kierowcą (musi to wynikać z ofi cjalnych

dokumentów pojazdu);

3) wobec towarów montowanych w pojazdach samochodowych

i do związanych z tymi towarami usług montażu, naprawy i kon-

serwacji, jeżeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektyw-

nie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności

gospodarczej podatnika.

Ciekawe, ale niestety mające stosunkowo wąskie zastosowanie

jest trzecie z wyłączeń. Prawodawca nie wprowadza żadnego innego

wymogu poza tym, że wyposażenie (towary montowane w pojeździe)

obiektywnie ma służyć wyłącznie działalności. Do takiej kategorii,

z pewnością, można zaliczyć taksometry, oznaczenia TAXI (w tym

„koguty”), oznaczenia samochodów ochrony, wyposażenie specja-

listyczne karetek pogotowia, samochodów technicznych, karawa-

nów, urządzenia reklamowe itp. Jednak już takie wyposażenie jak

CB radia zapewne nie zostaną uznane za obiektywnie przeznaczone

wyłącznie do wykorzystania w działalności gospodarczej.

Powstała grupa pojazdów

uprzywilejowanych

Pojazdy te ze względu na swoje cechy konstrukcyjne i status

formalny dadzą użytkownikom korzyści podatkowe

Od 1 kwietnia ograniczeń przy odliczaniu VAT naliczonego nie bę-

dzie się stosować, gdy pojazd samochodowy wykorzystywany będzie

wyłącznie do działalności gospodarczej. Ustawodawca utworzył

grupę pojazdów uprzywilejowanych, które ze względu na swoje

cechy konstrukcyjne uznawane będą za wykorzystywane wyłącz-

nie na potrzeby fi rmy. Ich lista jest znacznie krótsza niż ta, która

obowiązywała przed 2014 rokiem.

Do kategorii pojazdów uprzywilejowanych zaliczymy:

1) pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające

jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej

do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:

PRZYKŁAD 1

Zakup motoroweru

Podatnik posiadający pizzerię zakupi w kwietniu 2014 roku na potrze-
by prowadzonej działalności gospodarczej motorower, który będzie
mu służył do wykonywania drobnych zakupów oraz dostarczania
pizzy. Przy nabyciu pojazdu podatnikowi będzie przysługiwało prawo
do odliczenia całego VAT zawartego w cenie, podobnie jak będzie
miał też prawo do rozliczania podatku z ceny paliwa, części itp.

PRZYKŁAD 2

Przy użyciu proporcji

Firma Westbud Sp. z o.o. ma samochód osobowy, który wykorzystuje
w prowadzonej działalności gospodarczej. Firma nie będzie prowadzić
ewidencji przebiegu samochodu. Z uwagi na to, że podatnik wykonuje
zarówno działalnością zwolnioną, jak i opodatkowaną według stawki
podstawowej, przy odliczeniu podatku naliczonego stosuje odlicza-
nie częściowe przy zastosowaniu proporcji 80 proc. W maju 2014 r.
spółka zakupi komplet kół letnich, których cena wynosi 10 000 zł netto.
W fakturze dokumentującej zakup kół zostanie wykazany VAT w kwocie
2300 zł. Podatek naliczony wyniesie zatem 1150 zł (2300 zł x 50 proc.).
Ze względu na to, że samochód służyć będzie zarówno do działalności
zwolnionej, jak i opodatkowanej według stawki podstawowej, podatnik
rozliczy 920 zł (1150 zł x 80 proc.).

WAŻNE

Od 1 kwietnia 2014 r. nie będą mieć zastosowania

żadne limity kwotowe podatku naliczonego. Jedynym ograni-

czeniem będzie udział procentowy, który wyniesie 50 proc.

WAŻNE

Ograniczenie w odliczaniu VAT będzie stosowane

nie tylko w przypadku nabycia świadczenia od kontrahen-

ta krajowego, który jest podatnikiem VAT, ale również przy

WNT, imporcie usług, opodatkowaniu nabycia towaru przez

nabywcę, imporcie towarów

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]

2 / 8

F3

Dziennik Gazeta Prawna,

17 marca 2014 nr 52 (3693)

gazetaprawna.pl

a) klasyfi kowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym

do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub

b) z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków;

2) pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które

posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie

przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddziel-

ne elementy pojazdu;

3) pojazdy specjalne, które spełniają również warunki zawarte

w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:

a) agregat elektryczny/spawalniczy,

b) do prac wiertniczych,

c) koparka, koparko-spycharka,

d) ładowarka,

e) podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,

f) żuraw samochodowy,

– jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ru-

chu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym.

Na szczególną uwagę zasługuje to, że inaczej niż we wcześniej-

szych stanach prawnych, dla uznania pojazdu za wykorzystywany

wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej jeden rząd siedzeń

konieczny będzie również wówczas, gdy pojazd ma odkrytą część

ładunkową oraz jeżeli stanowi ona odrębną część konstrukcyjną

– czyli np. w przypadku samochodów pick-up.

[przykład 4]

Spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych określo-

nych w pkt 1 i 2 stwierdzi się na podstawie dodatkowego badania

technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli

pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę

stację, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpo-

wiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań. Inaczej niż to było

wcześniej, badanie będzie miało charakter materialny, co oznacza,

że nie można go zastąpić innym dowodem.

[przykład 5]

Nie będzie istniał obowiązek dostarczenia do urzędu skarbowe-

go zaświadczenia z okręgowej stacji kontroli pojazdów. Część po-

datników, korzystająca z pojazdów uprzywilejowanych podatkowo

(z kategorii 1 i 2 powyższego wyszczególnienia), będzie musiała

przeprowadzić badanie techniczne nawet wtedy, gdy już raz ich

pojazdy były takiemu poddawane.

Na podstawie przepisów przejściowych badanie techniczne pojaz-

dów używanych przed 1 kwietnia 2014 r. należało będzie przeprowa-

dzić w terminie najbliższego obowiązkowego okresowego badania

technicznego, nie później jednak niż przed upływem 3 miesięcy od

dnia wejścia w życie nowelizacji.

[przykład 6]

Swoją aktualność zachowają jedynie badania, którym były pod-

dane samochody van i wielozadaniowe z jednym rzędem siedzeń

(o ile nie było w nich przeróbek).

[przykład 7]

Kiedy potrzebne powtórne badania

Mimo że podatnicy przy odliczaniu VAT, tak jak obecnie, nie będą

musieli przedkładać zaświadczeń z okręgowej stacji kontroli po-

jazdów, to jednak muszą pamiętać, że wprowadzenie w pojeździe

zmian konstrukcyjnych powodujących niespełnianie warunków

zmieni sposób rozliczeń VAT. Pozbawi ich bowiem prawa do odli-

czenia 100 proc. VAT naliczonego, umożliwiając 50-proc. odliczenie.

Podatnik utraci prawo do klasyfi kowania całego VAT jako naliczo-

nego od dnia wprowadzenia zmian, ale w skrajnych przypadkach

(przy braku możliwości dokonania stosownego ustalenia) nawet

od początku rozliczania podatku.

[przykład 8]

W wyniku najnowszych zmian w ustawie o VAT znacznie skró-

cona została lista samochodów specjalnych (w porównaniu ze sta-

nem prawnym z 2013 roku) i co ważne, wyszczególnienie ustawowe

będzie mieć charakter zamknięty (patrz katalog pojazdów s. F2).

Oznacza to, że w żaden sposób nie będzie mogło być przez podat-

ników uzupełnione.

[przykład 9]

Status samochodów specjalnych potwierdzi treść dokumentów

wydanych zgodnie z przepisami ustawy o ruchu drogowym.

VAT

RADZIMY

Warto zastanowić się nad wykonaniem przed 1 kwiet-

nia kosztownych napraw, zakupem kół na wymianę (a jeżeli

jeszcze nie są dostępne, to wpłatą zaliczki w 100 proc.). Od tego

dnia można będzie odliczyć tylko 50 proc. VAT naliczonego

PRZYKŁAD 3

Ubezpieczenie netto

Firma RadKow wykorzystuje w swojej działalności samochód osobowy.
Z uwagi na to, że jest czynnym podatnikiem VAT, ubezpieczając samo-
chód wybrała opcję ubezpieczenia od kwoty netto. Ponieważ jeden
z pracowników miał wypadek, pojazd musiał być naprawiony w ramach
ubezpieczenia AC. Koszt naprawy wyniósł 15 000 zł netto. Taką też
kwotę zwrócił podatnikowi ubezpieczyciel, a podatnik będzie musiał
dopłacić serwisowi VAT w kwocie 3450 zł (15 000 zł x 23 proc.). Niestety,
rozliczając podatek naliczony, podatnik odliczy tylko 1725 zł (3450 zł
x 50 proc.), a drugą połowę VAT z faktury za naprawę będzie musiał
sfi nansować własnymi środkami bez możliwości odliczenia.

PRZYKŁAD 4

Zmiana zasad dla pick-upów

Podatnik VAT wykorzystuje w prowadzonej działalności samochód typu
pick-up z podwójną kabiną (czyli z więcej niż jednym rzędem siedzeń).
Samochód był poddany badaniu w okręgowej stacji kontroli pojazdów,
dzięki czemu dokonując zakupu w 2013 roku, podatnik odliczył VAT
naliczony, a następnie odliczał VAT od paliwa. Niestety, okazało się, że od
1 kwietnia 2014 r. w zakresie VAT samochód będzie miał status pojazdu
samochodowego objętego ograniczeniami w odliczaniu VAT naliczonego,
przy czym VAT od paliwa podatnik rozliczy w 50 proc. tylko i wyłącznie
o ile pojazd spełni warunki zapisane w przepisie przejściowym (czyli
pojazd homologowany jako inny niż osobowy oraz właściwa relacja
ładowności do liczby miejsc: przy 3 i więcej, i ładowności ponad 500 kg).

PRZYKŁAD 5

Wymagane badanie

W kwietniu 2014 r. podatnik zakupi samochód typu van z jednym rzędem
siedzeń i z trwałą przegrodą, odliczając przy tym cały VAT zawarty w cenie.
Taka konstrukcja pojazdu została potwierdzona w specyfi kacji pojazdu.
Podatnik ma również zdjęcia obrazujące, jak pojazd wygląda. Podatnik
chciał przeprowadzić badanie w okręgowej stacji kontroli pojazdów, ale
samochód został skradziony. Niestety, ze względu na to, że podatnik nie
przeprowadził badania i nie uzyskał zaświadczenia, będzie musiał skorygo-
wać odliczony uprzednio VAT stosując 50-proc. podatek naliczony.

Wymóg ponownego badania

Aktualne wcześniejsze

zaświadczenie

Pojazdy samochodowe, inne niż samo-
chody osobowe, mające jeden rząd
siedzeń, który oddzielony jest od części
przeznaczonej do przewozu ładunków
ścianą lub trwałą przegrodą z otwartą
częścią przeznaczoną do przewozu
ładunków. Pojazdy samochodowe, inne
niż samochody osobowe, które posia-
dają kabinę kierowcy z jednym rzędem
siedzeń i nadwozie przeznaczone do
przewozu ładunków jako konstrukcyj-
nie oddzielne elementy pojazdu.

Pojazdy samochodowe, inne
niż samochody osobowe,
mające jeden rząd siedzeń,
który oddzielony jest od części
przeznaczonej do przewozu
ładunków ścianą lub trwałą
przegrodąn klasyfikowane na
podstawie przepisów o ruchu
drogowym do podrodzaju
wielozadaniowy, van.

F3

Dziennik Gazeta Prawna,

17 marca 2014 nr 52 (3693)

gazetaprawna.pl

a) klasyfi kowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym

do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub

b) z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków;

2) pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które

posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie

przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddziel-

ne elementy pojazdu;

3) pojazdy specjalne, które spełniają również warunki zawarte

w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:

a) agregat elektryczny/spawalniczy,

b) do prac wiertniczych,

c) koparka, koparko-spycharka,

d) ładowarka,

e) podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,

f) żuraw samochodowy,

– jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ru-

chu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym.

Na szczególną uwagę zasługuje to, że inaczej niż we wcześniej-

szych stanach prawnych, dla uznania pojazdu za wykorzystywany

wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej jeden rząd siedzeń

konieczny będzie również wówczas, gdy pojazd ma odkrytą część

ładunkową oraz jeżeli stanowi ona odrębną część konstrukcyjną

– czyli np. w przypadku samochodów pick-up.

[przykład 4]

Spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych określo-

nych w pkt 1 i 2 stwierdzi się na podstawie dodatkowego badania

technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli

pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę

stację, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpo-

wiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań. Inaczej niż to było

wcześniej, badanie będzie miało charakter materialny, co oznacza,

że nie można go zastąpić innym dowodem.

[przykład 5]

Nie będzie istniał obowiązek dostarczenia do urzędu skarbowe-

go zaświadczenia z okręgowej stacji kontroli pojazdów. Część po-

datników, korzystająca z pojazdów uprzywilejowanych podatkowo

(z kategorii 1 i 2 powyższego wyszczególnienia), będzie musiała

przeprowadzić badanie techniczne nawet wtedy, gdy już raz ich

pojazdy były takiemu poddawane.

Na podstawie przepisów przejściowych badanie techniczne pojaz-

dów używanych przed 1 kwietnia 2014 r. należało będzie przeprowa-

dzić w terminie najbliższego obowiązkowego okresowego badania

technicznego, nie później jednak niż przed upływem 3 miesięcy od

dnia wejścia w życie nowelizacji.

[przykład 6]

Swoją aktualność zachowają jedynie badania, którym były pod-

dane samochody van i wielozadaniowe z jednym rzędem siedzeń

(o ile nie było w nich przeróbek).

[przykład 7]

Kiedy potrzebne powtórne badania

Mimo że podatnicy przy odliczaniu VAT, tak jak obecnie, nie będą

musieli przedkładać zaświadczeń z okręgowej stacji kontroli po-

jazdów, to jednak muszą pamiętać, że wprowadzenie w pojeździe

zmian konstrukcyjnych powodujących niespełnianie warunków

zmieni sposób rozliczeń VAT. Pozbawi ich bowiem prawa do odli-

czenia 100 proc. VAT naliczonego, umożliwiając 50-proc. odliczenie.

Podatnik utraci prawo do klasyfi kowania całego VAT jako naliczo-

nego od dnia wprowadzenia zmian, ale w skrajnych przypadkach

(przy braku możliwości dokonania stosownego ustalenia) nawet

od początku rozliczania podatku.

[przykład 8]

W wyniku najnowszych zmian w ustawie o VAT znacznie skró-

cona została lista samochodów specjalnych (w porównaniu ze sta-

nem prawnym z 2013 roku) i co ważne, wyszczególnienie ustawowe

będzie mieć charakter zamknięty (patrz katalog pojazdów s. F2).

Oznacza to, że w żaden sposób nie będzie mogło być przez podat-

ników uzupełnione.

[przykład 9]

Status samochodów specjalnych potwierdzi treść dokumentów

wydanych zgodnie z przepisami ustawy o ruchu drogowym.

VAT

RADZIMY

Warto zastanowić się nad wykonaniem przed 1 kwiet-

nia kosztownych napraw, zakupem kół na wymianę (a jeżeli

jeszcze nie są dostępne, to wpłatą zaliczki w 100 proc.). Od tego

dnia można będzie odliczyć tylko 50 proc. VAT naliczonego

PRZYKŁAD 3

Ubezpieczenie netto

Firma RadKow wykorzystuje w swojej działalności samochód osobowy.
Z uwagi na to, że jest czynnym podatnikiem VAT, ubezpieczając samo-
chód wybrała opcję ubezpieczenia od kwoty netto. Ponieważ jeden
z pracowników miał wypadek, pojazd musiał być naprawiony w ramach
ubezpieczenia AC. Koszt naprawy wyniósł 15 000 zł netto. Taką też
kwotę zwrócił podatnikowi ubezpieczyciel, a podatnik będzie musiał
dopłacić serwisowi VAT w kwocie 3450 zł (15 000 zł x 23 proc.). Niestety,
rozliczając podatek naliczony, podatnik odliczy tylko 1725 zł (3450 zł
x 50 proc.), a drugą połowę VAT z faktury za naprawę będzie musiał
sfi nansować własnymi środkami bez możliwości odliczenia.

PRZYKŁAD 4

Zmiana zasad dla pick-upów

Podatnik VAT wykorzystuje w prowadzonej działalności samochód typu
pick-up z podwójną kabiną (czyli z więcej niż jednym rzędem siedzeń).
Samochód był poddany badaniu w okręgowej stacji kontroli pojazdów,
dzięki czemu dokonując zakupu w 2013 roku, podatnik odliczył VAT
naliczony, a następnie odliczał VAT od paliwa. Niestety, okazało się, że od
1 kwietnia 2014 r. w zakresie VAT samochód będzie miał status pojazdu
samochodowego objętego ograniczeniami w odliczaniu VAT naliczonego,
przy czym VAT od paliwa podatnik rozliczy w 50 proc. tylko i wyłącznie
o ile pojazd spełni warunki zapisane w przepisie przejściowym (czyli
pojazd homologowany jako inny niż osobowy oraz właściwa relacja
ładowności do liczby miejsc: przy 3 i więcej, i ładowności ponad 500 kg).

PRZYKŁAD 5

Wymagane badanie

W kwietniu 2014 r. podatnik zakupi samochód typu van z jednym rzędem
siedzeń i z trwałą przegrodą, odliczając przy tym cały VAT zawarty w cenie.
Taka konstrukcja pojazdu została potwierdzona w specyfi kacji pojazdu.
Podatnik ma również zdjęcia obrazujące, jak pojazd wygląda. Podatnik
chciał przeprowadzić badanie w okręgowej stacji kontroli pojazdów, ale
samochód został skradziony. Niestety, ze względu na to, że podatnik nie
przeprowadził badania i nie uzyskał zaświadczenia, będzie musiał skorygo-
wać odliczony uprzednio VAT stosując 50-proc. podatek naliczony.

Wymóg ponownego badania

Aktualne wcześniejsze

zaświadczenie

Pojazdy samochodowe, inne niż samo-
chody osobowe, mające jeden rząd
siedzeń, który oddzielony jest od części
przeznaczonej do przewozu ładunków
ścianą lub trwałą przegrodą z otwartą
częścią przeznaczoną do przewozu
ładunków. Pojazdy samochodowe, inne
niż samochody osobowe, które posia-
dają kabinę kierowcy z jednym rzędem
siedzeń i nadwozie przeznaczone do
przewozu ładunków jako konstrukcyj-
nie oddzielne elementy pojazdu.

Pojazdy samochodowe, inne
niż samochody osobowe,
mające jeden rząd siedzeń,
który oddzielony jest od części
przeznaczonej do przewozu
ładunków ścianą lub trwałą
przegrodąn klasyfikowane na
podstawie przepisów o ruchu
drogowym do podrodzaju
wielozadaniowy, van.

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]

3 / 8

F4

Dziennik Gazeta Prawna,

17 marca 2014 nr 52 (3693)

gazetaprawna.pl

Konieczna szczegółowa

ewidencja

Podatnik, który wykorzystuje wyłącznie na potrzeby działal-

ności gospodarczej pojazdy inne niż uprzywilejowane, będzie

musiał prowadzić ewidencję przebiegu

Najnowsze regulacje ustawy o VAT nie pozostawiają wątpliwości,

że wprowadzając ograniczenie w odliczaniu podatku naliczonego

prawodawca przyjął jednocześnie generalne domniemanie uży-

wania przez podatników pojazdów samochodowych nie tylko na

potrzeby działalności gospodarczej, ale również do innych celów.

Bezpośrednią konsekwencją takiego założenia będzie konieczność

wykazania i udowodnienia przez podatnika, że samochód służy

wyłącznie działalności. Niestety, jak się okazało, wcześniejsze po-

mysły optymalizacyjne podatników były przedwczesne. Przepisy

podatkowe nie pozostawiają żadnych złudzeń co do tego, że tylko

niewielka grupa podatników nie zastosuje limitu podatku naliczo-

nego, używając samochodów innych niż uprzywilejowane.

Jeśli podatnik będzie chciał uniknąć ograniczeń przy odliczaniu

VAT naliczonego, będzie musiał stworzyć zasady używania pojaz-

du, które gwarantować będą wykorzystywanie go wyłącznie na

potrzeby działalności oraz w związku z tym prowadzić ewidencję

przebiegu, z której jednoznacznie wynikać będzie, iż samochód

służy tylko i wyłącznie działalności gospodarczej.

Dla stosowania 100-proc. VAT naliczonego całość przebiegu samo-

chodu będzie musiała mieć pokrycie w ewidencji. UWAGA! Nawet

tylko sporadyczne wykorzystanie pojazdu w innym celu pozbawi

podatnika prawa do odliczenia 100 proc. VAT naliczonego.

[przykład 10]

Podatnik, który zaprowadzi ewidencję i będzie stosować cały VAT

naliczony, będzie musiał poinformować o tym organ podatkowy

w terminie 7 dni od dnia, w którym poniesie pierwszy wydatek

związany z tym odliczeniem.

Jeżeli podatnik zaprzestanie prowadzenia ewidencji, będzie mu-

siał o tym poinformować organ podatkowy. Informacja powinna

być przekazana nie później niż przed dniem dokonania zmiany.

Wszelkie zmiany w wykorzystaniu pojazdu powinny być poprze-

dzone zgłoszeniem – musi ono być złożone w urzędzie skarbowym

przed dniem, w którym taka zmiana będzie dokonana. Realizacja

tego obowiązku niejednokrotnie będzie niewykonalna (np. gdy

z przyczyn losowych podatnik będzie musiał używać samochodu

wykorzystywanego wyłącznie w działalności gospodarczej: przed-

siębiorca krótko przed wyjazdem na wakacje miał kolizję samocho-

dem prywatnym i musi skorzystać z tego, który był przeznaczony

wyłącznie do działalności gospodarczej). W przepisach ustawy o VAT

zamieszczona została specyfi kacja danych, jakie będą musiały zna-

leźć się w ewidencji. Zgodnie z ustawowym katalogiem ewidencja

przebiegu pojazdu bedzie musiała zawierać:

1) numer rejestracyjny pojazdu samochodowego;

2) dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji;

3) stan licznika przebiegu pojazdu samochodowego na dzień

rozpoczęcia prowadzenia ewidencji, na koniec każdego okresu roz-

liczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji;

4) wpis osoby kierującej pojazdem samochodowym dotyczący

każdego wykorzystania tego pojazdu obejmujący:

a) kolejny numer wpisu,

b) datę i cel wyjazdu,

c) opis trasy (skąd – dokąd),

d) liczbę przejechanych kilometrów,

e) imię i nazwisko oraz podpis osoby kierującej pojazdem

– potwierdzony przez podatnika w zakresie autentyczności wpisu

osoby kierującej pojazdem, jeżeli nie jest ona podatnikiem;

5) liczbę przejechanych kilometrów na koniec każdego okresu

rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji.

VAT

PRZYKŁAD 6

Kolejne zaświadczenie

Firma Kow wykorzystuje w swojej działalności samochód typu pick-up
z pojedynczą kabiną. W 2013 roku samochód był poddany badaniu w okrę-
gowej stacji kontroli pojazdów, a jego status podatkowy został potwierdzony
zaświadczeniem i wpisem do dowodu rejestracyjnego. Po wprowadzeniu
nowych przepisów, w terminie 3 miesięcy od 1 kwietnia 2014 r., musi jednak
ponownie przejść badanie i uzyskać kolejne zaświadczenie.

PRZYKŁAD 7

Van bez badania

Firma Kow wykorzystuje w działalności również samochód van z jednym
rzędem siedzeń i trwałą przegrodą. W 2011 roku samochód był poddany
badaniu w okręgowej stacji kontroli pojazdów, a jego status podatkowy
został potwierdzony zaświadczeniem i wpisem do dowodu rejestra-
cyjnego. W maju 2014 r. przypada termin obowiązkowego badania
technicznego. W ramach takiego badania nie musi być przeprowadzone
badanie na potrzeby VAT, gdyż wcześniejsze badanie zachowało ważność.

PRZYKŁAD 8

Skutki przeróbki

Podatnik wykorzystywał w działalności gospodarczej samochód van
z jednym rzędem siedzeń. W kwietniu 2014 r. zostanie on poddany
badaniu. Po kilku miesiącach samochód będzie przerobiony (podatnik
zdemontuje kratkę i dołoży tylne siedzenie). Jeśli podatnik nie zawiado-
mi urzędu skarbowego o dokonanych zmianach, a modyfi kacja zostanie
ujawniona w trakcie kontroli podatkowej, to organ zapewne uzna, że
podatnik nie powinien odliczać całego podatku naliczonego od począt-
ku używania pojazdu (jeśli podatnik nie będzie dysponował żadnymi
dowodami wskazującymi na to, kiedy zostały dokonane przeróbki).

PRZYKŁAD 9

Bez ewidencji

Firma ABC Sp. z o.o. wykorzystuje w prowadzonej działalności banko-
wóz, który faktycznie służy do transportu środków pieniężnych. Do
końca marca 2014 r. podatnik rozliczał pełen VAT naliczony. Po wejściu
ustawy w życie nie wprowadzi ewidencji przebiegu. Chociaż samochód
jest pojazdem specjalnym, podatnik nie będzie mógł od 1 kwietnia
traktować jako naliczonego całego VAT zakupowego.

Warunki odliczenia pełnego VAT

Cały VAT będzie stanowić podatek naliczony od wydatków zwią-

zanych z używaniem pojazdów samochodowych, innych niż

konstrukcyjnie przeznaczonych wyłącznie na potrzeby działal-

ności, jeżeli łącznie spełnione zostaną dwa warunki:



podatnik zastosuje wewnętrzne zasady używania, zapewniają-

ce wykorzystywanie pojazdów wyłącznie na potrzeby działal-

ności oraz



prowadzić będzie ewidencję potwierdzającą wykorzystywanie

pojazdu wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej.

F4

Dziennik Gazeta Prawna,

17 marca 2014 nr 52 (3693)

gazetaprawna.pl

Konieczna szczegółowa

ewidencja

Podatnik, który wykorzystuje wyłącznie na potrzeby działal-

ności gospodarczej pojazdy inne niż uprzywilejowane, będzie

musiał prowadzić ewidencję przebiegu

Najnowsze regulacje ustawy o VAT nie pozostawiają wątpliwości,

że wprowadzając ograniczenie w odliczaniu podatku naliczonego

prawodawca przyjął jednocześnie generalne domniemanie uży-

wania przez podatników pojazdów samochodowych nie tylko na

potrzeby działalności gospodarczej, ale również do innych celów.

Bezpośrednią konsekwencją takiego założenia będzie konieczność

wykazania i udowodnienia przez podatnika, że samochód służy

wyłącznie działalności. Niestety, jak się okazało, wcześniejsze po-

mysły optymalizacyjne podatników były przedwczesne. Przepisy

podatkowe nie pozostawiają żadnych złudzeń co do tego, że tylko

niewielka grupa podatników nie zastosuje limitu podatku naliczo-

nego, używając samochodów innych niż uprzywilejowane.

Jeśli podatnik będzie chciał uniknąć ograniczeń przy odliczaniu

VAT naliczonego, będzie musiał stworzyć zasady używania pojaz-

du, które gwarantować będą wykorzystywanie go wyłącznie na

potrzeby działalności oraz w związku z tym prowadzić ewidencję

przebiegu, z której jednoznacznie wynikać będzie, iż samochód

służy tylko i wyłącznie działalności gospodarczej.

Dla stosowania 100-proc. VAT naliczonego całość przebiegu samo-

chodu będzie musiała mieć pokrycie w ewidencji. UWAGA! Nawet

tylko sporadyczne wykorzystanie pojazdu w innym celu pozbawi

podatnika prawa do odliczenia 100 proc. VAT naliczonego.

[przykład 10]

Podatnik, który zaprowadzi ewidencję i będzie stosować cały VAT

naliczony, będzie musiał poinformować o tym organ podatkowy

w terminie 7 dni od dnia, w którym poniesie pierwszy wydatek

związany z tym odliczeniem.

Jeżeli podatnik zaprzestanie prowadzenia ewidencji, będzie mu-

siał o tym poinformować organ podatkowy. Informacja powinna

być przekazana nie później niż przed dniem dokonania zmiany.

Wszelkie zmiany w wykorzystaniu pojazdu powinny być poprze-

dzone zgłoszeniem – musi ono być złożone w urzędzie skarbowym

przed dniem, w którym taka zmiana będzie dokonana. Realizacja

tego obowiązku niejednokrotnie będzie niewykonalna (np. gdy

z przyczyn losowych podatnik będzie musiał używać samochodu

wykorzystywanego wyłącznie w działalności gospodarczej: przed-

siębiorca krótko przed wyjazdem na wakacje miał kolizję samocho-

dem prywatnym i musi skorzystać z tego, który był przeznaczony

wyłącznie do działalności gospodarczej). W przepisach ustawy o VAT

zamieszczona została specyfi kacja danych, jakie będą musiały zna-

leźć się w ewidencji. Zgodnie z ustawowym katalogiem ewidencja

przebiegu pojazdu bedzie musiała zawierać:

1) numer rejestracyjny pojazdu samochodowego;

2) dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji;

3) stan licznika przebiegu pojazdu samochodowego na dzień

rozpoczęcia prowadzenia ewidencji, na koniec każdego okresu roz-

liczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji;

4) wpis osoby kierującej pojazdem samochodowym dotyczący

każdego wykorzystania tego pojazdu obejmujący:

a) kolejny numer wpisu,

b) datę i cel wyjazdu,

c) opis trasy (skąd – dokąd),

d) liczbę przejechanych kilometrów,

e) imię i nazwisko oraz podpis osoby kierującej pojazdem

– potwierdzony przez podatnika w zakresie autentyczności wpisu

osoby kierującej pojazdem, jeżeli nie jest ona podatnikiem;

5) liczbę przejechanych kilometrów na koniec każdego okresu

rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji.

VAT

PRZYKŁAD 6

Kolejne zaświadczenie

Firma Kow wykorzystuje w swojej działalności samochód typu pick-up
z pojedynczą kabiną. W 2013 roku samochód był poddany badaniu w okrę-
gowej stacji kontroli pojazdów, a jego status podatkowy został potwierdzony
zaświadczeniem i wpisem do dowodu rejestracyjnego. Po wprowadzeniu
nowych przepisów, w terminie 3 miesięcy od 1 kwietnia 2014 r., musi jednak
ponownie przejść badanie i uzyskać kolejne zaświadczenie.

PRZYKŁAD 7

Van bez badania

Firma Kow wykorzystuje w działalności również samochód van z jednym
rzędem siedzeń i trwałą przegrodą. W 2011 roku samochód był poddany
badaniu w okręgowej stacji kontroli pojazdów, a jego status podatkowy
został potwierdzony zaświadczeniem i wpisem do dowodu rejestra-
cyjnego. W maju 2014 r. przypada termin obowiązkowego badania
technicznego. W ramach takiego badania nie musi być przeprowadzone
badanie na potrzeby VAT, gdyż wcześniejsze badanie zachowało ważność.

PRZYKŁAD 8

Skutki przeróbki

Podatnik wykorzystywał w działalności gospodarczej samochód van
z jednym rzędem siedzeń. W kwietniu 2014 r. zostanie on poddany
badaniu. Po kilku miesiącach samochód będzie przerobiony (podatnik
zdemontuje kratkę i dołoży tylne siedzenie). Jeśli podatnik nie zawiado-
mi urzędu skarbowego o dokonanych zmianach, a modyfi kacja zostanie
ujawniona w trakcie kontroli podatkowej, to organ zapewne uzna, że
podatnik nie powinien odliczać całego podatku naliczonego od począt-
ku używania pojazdu (jeśli podatnik nie będzie dysponował żadnymi
dowodami wskazującymi na to, kiedy zostały dokonane przeróbki).

PRZYKŁAD 9

Bez ewidencji

Firma ABC Sp. z o.o. wykorzystuje w prowadzonej działalności banko-
wóz, który faktycznie służy do transportu środków pieniężnych. Do
końca marca 2014 r. podatnik rozliczał pełen VAT naliczony. Po wejściu
ustawy w życie nie wprowadzi ewidencji przebiegu. Chociaż samochód
jest pojazdem specjalnym, podatnik nie będzie mógł od 1 kwietnia
traktować jako naliczonego całego VAT zakupowego.

Warunki odliczenia pełnego VAT

Cały VAT będzie stanowić podatek naliczony od wydatków zwią-

zanych z używaniem pojazdów samochodowych, innych niż

konstrukcyjnie przeznaczonych wyłącznie na potrzeby działal-

ności, jeżeli łącznie spełnione zostaną dwa warunki:



podatnik zastosuje wewnętrzne zasady używania, zapewniają-

ce wykorzystywanie pojazdów wyłącznie na potrzeby działal-

ności oraz



prowadzić będzie ewidencję potwierdzającą wykorzystywanie

pojazdu wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej.

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]

4 / 8

F5

Dziennik Gazeta Prawna,

17 marca 2014 nr 52 (3693)

gazetaprawna.pl

Należy jednak wskazać na wyjątkową sytuację, w której ewiden-

cja przybierze inny kształt.

W przypadku gdy pojazd samochodowy będzie udostępniany

osobie niebędącej pracownikiem podatnika, wpis wykorzystania

pojazdu, o którym mowa w pkt 4:

1) będzie dokonywany przez osobę, która udostępnia pojazd;

2) obejmie:

a) kolejny numer wpisu,

b) datę i cel udostępnienia pojazdu,

c) stan licznika na dzień udostępnienia pojazdu,

d) liczbę przejechanych kilometrów,

e) stan licznika na dzień zwrotu pojazdu,

f) imię i nazwisko osoby, której udostępniony został pojazd.

Inaczej niż na płaszczyźnie podatków dochodowych, w VAT ewi-

dencja nie wyznaczy żadnego limitu podatku do odliczenia. Jeżeli

wystąpi niezgodność pomiędzy liczbą kilometrów wykazanych

w ewidencji i faktycznie przejechanych, podatnik utraci prawo

do traktowania jako podatek naliczony całego VAT wynikającego

z faktury, dokumentu celnego czy należnego przy WNT, imporcie

usług tudzież opodatkowaniu towaru przez nabywcę.

Prawodawca nie wskazuje, czy ewidencja może być prowadzona

elektronicznie, czy musi być w formie papierowej. Jednak nie został

wprowadzony wymóg podpisu, co może sugerować zgodę na wersję

elektroniczną. W projekcie z 23 grudnia 2013 r. widniał zapis, według

którego podatnik mógł wykorzystywać ewidencję VAT-owską na

potrzeby podatku dochodowego, jednak ostatecznie ustawodawca

zrezygnował z takiego wyraźnego odesłania.

Samochody do sprzedaży

i na wynajem

Podatnicy zajmujący się sprzedażą lub wynajmem samochodów

zachowają prawo do pełnego odliczenia VAT bez prowadzenia

ewidencji, jednak i ich sytuacja ulegnie zmianie

Przedsiębiorcy, których przedmiotem działalności gospodarczej jest

sprzedaż lub wynajem pojazdów, nie będą musieli prowadzić ewi-

dencji dla rozliczania całego VAT. Jednak uprawnienie takie dotyczyć

będzie tylko tych pojazdów samochodowych, które przeznaczone

będą wyłącznie do odsprzedaży oraz pojazdów przeznaczonych wy-

łącznie do oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy naj-

mu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze.

Zarówno wobec pojazdów będących towarami, jak i przezna-

czonych do odpłatnego używania niezbędne będzie wypełnienie

warunku wyłączności.

[przykłady 11 i 12]

Muszą zatem zostać spełnione łącznie następujące warunki:



sprzedaż lub oddanie w używanie jest przedmiotem działal-

ności;



pojazdy nie są inaczej wykorzystywane przez podatnika;



w przypadku oddania w używanie umowa musi mieć charak-

ter odpłatny.

Korekta jako antidotum

na brak zwolnienia

Nie będzie już zwolnienia dla samochodów używanych. Aby

złagodzić podatnikom skutki jego braku, ustawodawca wpro-

wadził system korekt

W głównej mierze w związku z zapowiadaną likwidacją zwol-

nienia dla samochodów używanych, w nowo dodanym art. 90b

ustawy o VAT ustawodawca wprowadzi system korekt podat-

ku naliczonego. W jego ramach podatnik może być zobligowa-

ny lub uprawniony (w zależności od kierunku modyfi kacji) do

skorygowania VAT naliczonego. Korekta taka wystąpi jedynie

w przypadku zmiany wykorzystania pojazdu samochodowego

w okresie 60 miesięcy od dnia jego nabycia, importu lub oddania

w używanie. Dla pojazdów o wartości nie wyższej niż 15 000 zł

okres korekty wyniesie jedynie 12 miesięcy.

Istotą takiego rozwiązania jest to, że w przypadku zmiany spo-

sobu wykorzystania pojazdu w okresie korekty podatnik będzie

musiał (w przypadku korekty na plus może, przy korekcie na

VAT

PRZYKŁAD 10

Przebieg bez pokrycia

Podatnik wykorzystuje w działalności gospodarczej samochód osobowy
i prowadzić będzie ewidencję przebiegu. Odliczy więc cały VAT zawarty
w cenie świadczeń nabywanych w związku z używaniem pojazdu. Jeśli
w czasie kontroli organ podatkowy wykaże, że np. 30 km przejechanych
według wskazań licznika nie znajduje pokrycia w ewidencji (a załóżmy, że
ogólna liczba kilometrów przejechanych od zaprowadzenia ewidencji wyniesie
ponad 15 000), to może zakwestionować prawo do rozliczenia całego VAT.

PRZYKŁAD 11

Pojazd demonstracyjny

Dealer samochodowy zarejestrował i traktuje jako demonstracyjny
samochód osobowy będący towarem handlowym. Jedynym sposobem,
aby podatnik dokonał pełnego odliczenia VAT naliczonego zawartego
w cenie pojazdu, ale i w paliwie oraz świadczeniach związanych z jego
używaniem, będzie prowadzenie ewidencji przebiegu.

PRZYKŁAD 12

Samochód zastępczy

Dealer samochodowy, który w ramach prowadzonej działalności
gospodarczej zajmuje się również świadczeniem usług serwisowych
i wynajmem samochodów, wykorzystuje w działalności pojazdy samo-
chodowe, które zasadniczo są wynajmowane klientom. W związku
z tym, że jedna z napraw została wykonana niewłaściwie, klient oddał
pojazd do naprawy z tytułu gwarancji. Podatnik udostępnił klientowi
nieodpłatnie samochód zastępczy, wykorzystując w tym celu samochód
przeznaczony do wynajmu (dla których podatnik nie będzie prowadził
ewidencji, ale odlicza pełen VAT). Ponieważ podatnik oddał samochód
w nieodpłatne używanie, to aby w dalszym ciągu mógł rozliczać podatek
naliczony, będzie musiał zaprowadzić ewidencję przebiegu.

WAŻNE

Ewidencję przebiegu pojazdu trzeba będzie prowa-

dzić od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samocho-

dowego wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika

do dnia jego zakończenia

UWAGA!

Za brak lub nieprawdziwe informacje grozić będą

dotkliwe sankcje karne skarbowe (w skrajnych przypadkach

grzywna nawet do 720 stawek dziennych, czyli przy najwyż-

szej stawce może to być aż 16 128 000 zł!)

F5

Dziennik Gazeta Prawna,

17 marca 2014 nr 52 (3693)

gazetaprawna.pl

Należy jednak wskazać na wyjątkową sytuację, w której ewiden-

cja przybierze inny kształt.

W przypadku gdy pojazd samochodowy będzie udostępniany

osobie niebędącej pracownikiem podatnika, wpis wykorzystania

pojazdu, o którym mowa w pkt 4:

1) będzie dokonywany przez osobę, która udostępnia pojazd;

2) obejmie:

a) kolejny numer wpisu,

b) datę i cel udostępnienia pojazdu,

c) stan licznika na dzień udostępnienia pojazdu,

d) liczbę przejechanych kilometrów,

e) stan licznika na dzień zwrotu pojazdu,

f) imię i nazwisko osoby, której udostępniony został pojazd.

Inaczej niż na płaszczyźnie podatków dochodowych, w VAT ewi-

dencja nie wyznaczy żadnego limitu podatku do odliczenia. Jeżeli

wystąpi niezgodność pomiędzy liczbą kilometrów wykazanych

w ewidencji i faktycznie przejechanych, podatnik utraci prawo

do traktowania jako podatek naliczony całego VAT wynikającego

z faktury, dokumentu celnego czy należnego przy WNT, imporcie

usług tudzież opodatkowaniu towaru przez nabywcę.

Prawodawca nie wskazuje, czy ewidencja może być prowadzona

elektronicznie, czy musi być w formie papierowej. Jednak nie został

wprowadzony wymóg podpisu, co może sugerować zgodę na wersję

elektroniczną. W projekcie z 23 grudnia 2013 r. widniał zapis, według

którego podatnik mógł wykorzystywać ewidencję VAT-owską na

potrzeby podatku dochodowego, jednak ostatecznie ustawodawca

zrezygnował z takiego wyraźnego odesłania.

Samochody do sprzedaży

i na wynajem

Podatnicy zajmujący się sprzedażą lub wynajmem samochodów

zachowają prawo do pełnego odliczenia VAT bez prowadzenia

ewidencji, jednak i ich sytuacja ulegnie zmianie

Przedsiębiorcy, których przedmiotem działalności gospodarczej jest

sprzedaż lub wynajem pojazdów, nie będą musieli prowadzić ewi-

dencji dla rozliczania całego VAT. Jednak uprawnienie takie dotyczyć

będzie tylko tych pojazdów samochodowych, które przeznaczone

będą wyłącznie do odsprzedaży oraz pojazdów przeznaczonych wy-

łącznie do oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy naj-

mu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze.

Zarówno wobec pojazdów będących towarami, jak i przezna-

czonych do odpłatnego używania niezbędne będzie wypełnienie

warunku wyłączności.

[przykłady 11 i 12]

Muszą zatem zostać spełnione łącznie następujące warunki:



sprzedaż lub oddanie w używanie jest przedmiotem działal-

ności;



pojazdy nie są inaczej wykorzystywane przez podatnika;



w przypadku oddania w używanie umowa musi mieć charak-

ter odpłatny.

Korekta jako antidotum

na brak zwolnienia

Nie będzie już zwolnienia dla samochodów używanych. Aby

złagodzić podatnikom skutki jego braku, ustawodawca wpro-

wadził system korekt

W głównej mierze w związku z zapowiadaną likwidacją zwol-

nienia dla samochodów używanych, w nowo dodanym art. 90b

ustawy o VAT ustawodawca wprowadzi system korekt podat-

ku naliczonego. W jego ramach podatnik może być zobligowa-

ny lub uprawniony (w zależności od kierunku modyfi kacji) do

skorygowania VAT naliczonego. Korekta taka wystąpi jedynie

w przypadku zmiany wykorzystania pojazdu samochodowego

w okresie 60 miesięcy od dnia jego nabycia, importu lub oddania

w używanie. Dla pojazdów o wartości nie wyższej niż 15 000 zł

okres korekty wyniesie jedynie 12 miesięcy.

Istotą takiego rozwiązania jest to, że w przypadku zmiany spo-

sobu wykorzystania pojazdu w okresie korekty podatnik będzie

musiał (w przypadku korekty na plus może, przy korekcie na

VAT

PRZYKŁAD 10

Przebieg bez pokrycia

Podatnik wykorzystuje w działalności gospodarczej samochód osobowy
i prowadzić będzie ewidencję przebiegu. Odliczy więc cały VAT zawarty
w cenie świadczeń nabywanych w związku z używaniem pojazdu. Jeśli
w czasie kontroli organ podatkowy wykaże, że np. 30 km przejechanych
według wskazań licznika nie znajduje pokrycia w ewidencji (a załóżmy, że
ogólna liczba kilometrów przejechanych od zaprowadzenia ewidencji wyniesie
ponad 15 000), to może zakwestionować prawo do rozliczenia całego VAT.

PRZYKŁAD 11

Pojazd demonstracyjny

Dealer samochodowy zarejestrował i traktuje jako demonstracyjny
samochód osobowy będący towarem handlowym. Jedynym sposobem,
aby podatnik dokonał pełnego odliczenia VAT naliczonego zawartego
w cenie pojazdu, ale i w paliwie oraz świadczeniach związanych z jego
używaniem, będzie prowadzenie ewidencji przebiegu.

PRZYKŁAD 12

Samochód zastępczy

Dealer samochodowy, który w ramach prowadzonej działalności
gospodarczej zajmuje się również świadczeniem usług serwisowych
i wynajmem samochodów, wykorzystuje w działalności pojazdy samo-
chodowe, które zasadniczo są wynajmowane klientom. W związku
z tym, że jedna z napraw została wykonana niewłaściwie, klient oddał
pojazd do naprawy z tytułu gwarancji. Podatnik udostępnił klientowi
nieodpłatnie samochód zastępczy, wykorzystując w tym celu samochód
przeznaczony do wynajmu (dla których podatnik nie będzie prowadził
ewidencji, ale odlicza pełen VAT). Ponieważ podatnik oddał samochód
w nieodpłatne używanie, to aby w dalszym ciągu mógł rozliczać podatek
naliczony, będzie musiał zaprowadzić ewidencję przebiegu.

WAŻNE

Ewidencję przebiegu pojazdu trzeba będzie prowa-

dzić od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samocho-

dowego wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika

do dnia jego zakończenia

UWAGA!

Za brak lub nieprawdziwe informacje grozić będą

dotkliwe sankcje karne skarbowe (w skrajnych przypadkach

grzywna nawet do 720 stawek dziennych, czyli przy najwyż-

szej stawce może to być aż 16 128 000 zł!)

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]

5 / 8

F6

Dziennik Gazeta Prawna,

17 marca 2014 nr 52 (3693)

gazetaprawna.pl

minus musi), proporcjonalnie do okresu pozostałego do końca

okresu korekty, podatek naliczony.

[przykład 13]

Zaznaczyć należy, że w przypadku korekty in plus (tj. zwięk-

szającej podatek naliczony) powodowanej zmianą przeznacze-

nia pojazdu i zaprowadzenia dla niego ewidencji przebiegu,

przy zawiadomieniu złożonym do urzędu skarbowego po upły-

wie 7 dni od rozpoczęcia prowadzenia ewidencji o momencie

korekty przesądzi dopiero data złożenia stosownego zawiado-

mienia.

[przykład 14]

Z opcji takiej skorzystają również podatnicy, którzy byli ob-

jęci limitem VAT naliczonego, a dokonując sprzedaży w okre-

sie korekty, będą musieli opodatkować taką dostawę. Podatnik

dokonujący sprzedaży pojazdu i opodatkowujący ją w okresie

korekty, odzyska tym sposobem część VAT, która uprzednio nie

stanowiła podatku naliczonego.

[przykład 15]

Korekta dokonywana będzie w rozliczeniu za okres, w którym

nastąpi zmiana, a przy wyliczeniu proporcji należy przyjąć, że

nowe wykorzystanie dotyczy już całego miesiąca, w którym na-

stąpiła zmiana.

[przykład 16]

Ze względu na to, że korekta nie dotyczy odliczenia podatku,

a jedynie VAT naliczonego, u podatników, którzy stosują odliczenia

częściowe, wykorzystując pojazd zarówno do działalności z prawem,

jak i bez prawa do odliczenia, w ramach korekty będzie musiała

być zastosowana proporcja, którą podatnik rozliczył rozpoznany

uprzednio podatek naliczony (50 proc. przy nabyciu).

[przykład 17]

Nieodpłatne używanie

bez podatku

Powróci brak obowiązku opodatkowania wykorzystania na

potrzeby niezwiązane z działalnością pojazdów samochodo-

wych z ograniczonym podatkiem naliczonym

W związku z tym, że w przypadku znacznej grupy pojazdów sa-

mochodowych podatkiem naliczonym przy ich nabyciu, imporcie,

WNT jest tylko część VAT, ustawodawca, zgodnie z ukształtowaną

już praktyką prawną, wyłączył obowiązek opodatkowania nieod-

płatnego wykorzystania takich pojazdów na potrzeby niezwiązane

z działalnością gospodarczą podatnika. Tym razem prawodawca

zastrzegł, że wyłączenie ma zastosowanie również do tych po-

jazdów, które są wykorzystywane przez podatnika oddającego

w nieodpłatne używanie na podstawie umowy leasingu, najmu,

dzierżawy lub umowy o podobnym charakterze (tj. nie są jego

własnością, a jest tylko ich użytkownikiem).

Wyłączenie takie (opodatkowania) będzie miało zastosowanie

również przy samochodach nabytych, wytworzonych, impor-

towanych, wprowadzonych do kraju w ramach WNT, a także

przyjętych w używanie na podstawie umowy najmu, leasingu

lub dzierżawy przed 1 kwietnia 2014 r., które były objęte ograni-

czeniem podatku naliczonego w ramach limitu 50 proc. – 5000 zł

lub odpowiednio 60 proc. – 6000 zł.

W związku z tym, że uprzednio obowiązujące wyłączenia

w opodatkowaniu nieodpłatnego wykorzystania samochodów

VAT

PRZYKŁAD 13

Zmiana w trakcie użytkowania

Podatnik w kwietniu 2014 r. zakupi samochód. W cenie samochodu wyka-
zana będzie kwota 20 000 zł jako VAT, z czego jako podatek naliczony
podatnik rozliczy 10 000 zł (20 000 zł x 50 proc.). W czwartym miesiącu
używania podatnik zaprowadzi ewidencję przebiegu (rozpocznie wykorzy-
stywanie samochodu wyłącznie do działalności) i w tym samym miesiącu
poinformuje o tym urząd skarbowy. W rozliczeniu za ten miesiąc dokona
korekty, zwiększając podatek naliczony o kwotę 9500 zł stanowiącą 57/60
z połowy VAT wykazanego w fakturze zakupowej.

PRZYKŁAD 14

Spóźniona informacja

Podatnik w kwietniu 2014 r. kupi samochód. W cenie samochodu wykaza-
na będzie kwota 12 000 zł VAT, z czego jako podatek naliczony podatnik
rozliczy 6000 zł (12 000 zł x 50 proc.). W czwartym miesiącu używania
podatnik zaprowadzi ewidencję przebiegu, ale urząd skarbowy poinformuje
o tym w październiku (tj. w siódmym miesiącu używania). Korekta może być
dokonana dopiero w deklaracji za październik, zwiększając podatek naliczony
o kwotę 5400 zł stanowiącą 54/60 z połowy VAT wykazanego w fakturze
zakupowej.

PRZYKŁAD 15

Korekta przy sprzedaży

Podatnik kupił w grudniu 2013 r. samochód osobowy, rozliczając 6000 zł
VAT z podatku wykazanego na fakturze w kwocie 18 000 zł. W 2014 roku
dokona zbycia samochodu w październiku. W deklaracji za październik
podatnik wykaże VAT naliczony w kwocie 10 000 zł, co stanowi 50/60
nierozliczonego uprzednio VAT (VAT z faktury: 18 000 zł – VAT naliczony:
6000 zł = 12 000 zł; miesięczna kwota w cyklu 60-miesięcznym to
200 zł, stąd po przemnożeniu przez pozostałą liczbę miesięcy, czyli 50,
wyznacza kwotę 10 000 zł).

PRZYKŁAD 16

Proporcja w ewidencji

Podatnik, który po 1 kwietnia będzie prowadził ewidencję przebiegu
i dokonywał odliczania pełnego podatku naliczonego, zaprzestanie
prowadzenia działalności w ostatnim dniu miesiąca. Mimo że cały
miesiąc (bez jednego dnia) będzie prowadzona ewidencja, ten miesiąc
musi być uwzględniony przy wyznaczaniu proporcji na potrzeby zmniej-
szenia podatku naliczonego.

PRZYKŁAD 17

Korekta u podatnika odliczającego VAT

częściowo

Podatnik stosujący odliczanie częściowe z proporcją 20 proc. kupił
w grudniu 2013 r. samochód osobowy, rozliczając VAT naliczony
w kwocie 1200 zł (20 proc. x 6000 zł), VAT z podatku wykazanego na
fakturze w kwocie 18 000 zł. W październiku 2014 r. podatnik dokona
zbycia samochodu. W deklaracji za październik wykaże VAT naliczony
w kwocie 2000 zł, co stanowi 20 proc. z 10 000 zł, czyli 50/60 nierozli-
czonego uprzednio VAT (obliczenia jak w przykładzie 14 x 20 proc.).

Okres korekty

Korekty z uwagi na zmianę sposobu wykorzystania lub zbycie

można będzie dokonać w okresie:



60 miesięcy dla pojazdów samochodowych o wartości począt-

kowej wyższej niż 15 000 zł,



12 miesięcy dla pojazdów samochodowych o wartości począt-

kowej nieprzekraczającej 15 000 zł.

F6

Dziennik Gazeta Prawna,

17 marca 2014 nr 52 (3693)

gazetaprawna.pl

minus musi), proporcjonalnie do okresu pozostałego do końca

okresu korekty, podatek naliczony.

[przykład 13]

Zaznaczyć należy, że w przypadku korekty in plus (tj. zwięk-

szającej podatek naliczony) powodowanej zmianą przeznacze-

nia pojazdu i zaprowadzenia dla niego ewidencji przebiegu,

przy zawiadomieniu złożonym do urzędu skarbowego po upły-

wie 7 dni od rozpoczęcia prowadzenia ewidencji o momencie

korekty przesądzi dopiero data złożenia stosownego zawiado-

mienia.

[przykład 14]

Z opcji takiej skorzystają również podatnicy, którzy byli ob-

jęci limitem VAT naliczonego, a dokonując sprzedaży w okre-

sie korekty, będą musieli opodatkować taką dostawę. Podatnik

dokonujący sprzedaży pojazdu i opodatkowujący ją w okresie

korekty, odzyska tym sposobem część VAT, która uprzednio nie

stanowiła podatku naliczonego.

[przykład 15]

Korekta dokonywana będzie w rozliczeniu za okres, w którym

nastąpi zmiana, a przy wyliczeniu proporcji należy przyjąć, że

nowe wykorzystanie dotyczy już całego miesiąca, w którym na-

stąpiła zmiana.

[przykład 16]

Ze względu na to, że korekta nie dotyczy odliczenia podatku,

a jedynie VAT naliczonego, u podatników, którzy stosują odliczenia

częściowe, wykorzystując pojazd zarówno do działalności z prawem,

jak i bez prawa do odliczenia, w ramach korekty będzie musiała

być zastosowana proporcja, którą podatnik rozliczył rozpoznany

uprzednio podatek naliczony (50 proc. przy nabyciu).

[przykład 17]

Nieodpłatne używanie

bez podatku

Powróci brak obowiązku opodatkowania wykorzystania na

potrzeby niezwiązane z działalnością pojazdów samochodo-

wych z ograniczonym podatkiem naliczonym

W związku z tym, że w przypadku znacznej grupy pojazdów sa-

mochodowych podatkiem naliczonym przy ich nabyciu, imporcie,

WNT jest tylko część VAT, ustawodawca, zgodnie z ukształtowaną

już praktyką prawną, wyłączył obowiązek opodatkowania nieod-

płatnego wykorzystania takich pojazdów na potrzeby niezwiązane

z działalnością gospodarczą podatnika. Tym razem prawodawca

zastrzegł, że wyłączenie ma zastosowanie również do tych po-

jazdów, które są wykorzystywane przez podatnika oddającego

w nieodpłatne używanie na podstawie umowy leasingu, najmu,

dzierżawy lub umowy o podobnym charakterze (tj. nie są jego

własnością, a jest tylko ich użytkownikiem).

Wyłączenie takie (opodatkowania) będzie miało zastosowanie

również przy samochodach nabytych, wytworzonych, impor-

towanych, wprowadzonych do kraju w ramach WNT, a także

przyjętych w używanie na podstawie umowy najmu, leasingu

lub dzierżawy przed 1 kwietnia 2014 r., które były objęte ograni-

czeniem podatku naliczonego w ramach limitu 50 proc. – 5000 zł

lub odpowiednio 60 proc. – 6000 zł.

W związku z tym, że uprzednio obowiązujące wyłączenia

w opodatkowaniu nieodpłatnego wykorzystania samochodów

VAT

PRZYKŁAD 13

Zmiana w trakcie użytkowania

Podatnik w kwietniu 2014 r. zakupi samochód. W cenie samochodu wyka-
zana będzie kwota 20 000 zł jako VAT, z czego jako podatek naliczony
podatnik rozliczy 10 000 zł (20 000 zł x 50 proc.). W czwartym miesiącu
używania podatnik zaprowadzi ewidencję przebiegu (rozpocznie wykorzy-
stywanie samochodu wyłącznie do działalności) i w tym samym miesiącu
poinformuje o tym urząd skarbowy. W rozliczeniu za ten miesiąc dokona
korekty, zwiększając podatek naliczony o kwotę 9500 zł stanowiącą 57/60
z połowy VAT wykazanego w fakturze zakupowej.

PRZYKŁAD 14

Spóźniona informacja

Podatnik w kwietniu 2014 r. kupi samochód. W cenie samochodu wykaza-
na będzie kwota 12 000 zł VAT, z czego jako podatek naliczony podatnik
rozliczy 6000 zł (12 000 zł x 50 proc.). W czwartym miesiącu używania
podatnik zaprowadzi ewidencję przebiegu, ale urząd skarbowy poinformuje
o tym w październiku (tj. w siódmym miesiącu używania). Korekta może być
dokonana dopiero w deklaracji za październik, zwiększając podatek naliczony
o kwotę 5400 zł stanowiącą 54/60 z połowy VAT wykazanego w fakturze
zakupowej.

PRZYKŁAD 15

Korekta przy sprzedaży

Podatnik kupił w grudniu 2013 r. samochód osobowy, rozliczając 6000 zł
VAT z podatku wykazanego na fakturze w kwocie 18 000 zł. W 2014 roku
dokona zbycia samochodu w październiku. W deklaracji za październik
podatnik wykaże VAT naliczony w kwocie 10 000 zł, co stanowi 50/60
nierozliczonego uprzednio VAT (VAT z faktury: 18 000 zł – VAT naliczony:
6000 zł = 12 000 zł; miesięczna kwota w cyklu 60-miesięcznym to
200 zł, stąd po przemnożeniu przez pozostałą liczbę miesięcy, czyli 50,
wyznacza kwotę 10 000 zł).

PRZYKŁAD 16

Proporcja w ewidencji

Podatnik, który po 1 kwietnia będzie prowadził ewidencję przebiegu
i dokonywał odliczania pełnego podatku naliczonego, zaprzestanie
prowadzenia działalności w ostatnim dniu miesiąca. Mimo że cały
miesiąc (bez jednego dnia) będzie prowadzona ewidencja, ten miesiąc
musi być uwzględniony przy wyznaczaniu proporcji na potrzeby zmniej-
szenia podatku naliczonego.

PRZYKŁAD 17

Korekta u podatnika odliczającego VAT

częściowo

Podatnik stosujący odliczanie częściowe z proporcją 20 proc. kupił
w grudniu 2013 r. samochód osobowy, rozliczając VAT naliczony
w kwocie 1200 zł (20 proc. x 6000 zł), VAT z podatku wykazanego na
fakturze w kwocie 18 000 zł. W październiku 2014 r. podatnik dokona
zbycia samochodu. W deklaracji za październik wykaże VAT naliczony
w kwocie 2000 zł, co stanowi 20 proc. z 10 000 zł, czyli 50/60 nierozli-
czonego uprzednio VAT (obliczenia jak w przykładzie 14 x 20 proc.).

Okres korekty

Korekty z uwagi na zmianę sposobu wykorzystania lub zbycie

można będzie dokonać w okresie:



60 miesięcy dla pojazdów samochodowych o wartości począt-

kowej wyższej niż 15 000 zł,



12 miesięcy dla pojazdów samochodowych o wartości począt-

kowej nieprzekraczającej 15 000 zł.

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]

6 / 8

F7

Dziennik Gazeta Prawna,

17 marca 2014 nr 52 (3693)

gazetaprawna.pl

osobowych na potrzeby niezwiązane z działalnością gospodar-

czą utraciło swoją moc wraz z końcem 2013 r., ustawodawca

likwiduje taką lukę czasową, stanowiąc, że nowe wyłączenie

obowiązuje od 1 stycznia 2014 r. Takie antydatowanie przepi-

sów wyraźnie wskazuje na to, że wcześniej (przy poprzedniej,

niedawnej, nowelizacji ustawy o VAT) ustawodawcy umknął

taki problem – dobrze, że tym razem zauważył brak stosow-

nego wyłączenia.

W najgorszej sytuacji pozostają ci podatnicy, którzy nabyli

pojazd w systemie VAT-marża lub od podmiotu niebędącego

podatnikiem VAT – dokonując dostawy pojazdu używanego

nie zastosują zwolnienia (jeżeli pojazd służył innej działalno-

ści niż zwolniona od VAT), a jednocześnie zbywca nie będzie

miał czego skorygować.

Co wynika z przepisów

przejściowych

W niektórych przypadkach przewidziano czasową eliminację,

ograniczenia lub modyfi kację w stosowaniu nowych regulacji

To, że część podatników, chcąc zachować prawo do odliczenia

100 proc. VAT naliczonego, będzie zmuszona poddać swoje po-

jazdy ponownym badaniom, zostało już wcześniej zasygnali-

zowane. Spowodowane jest to głównie tym, że nie wszystkie

pojazdy, które przed 1 kwietnia 2014 r., a nawet przed 2014 ro-

kiem dawały prawo do pełnego odliczenia, zachowały swoją

uprzywilejowaną pozycję.

Badania techniczne

Od 1 kwietnia – poza samochodami specjalnymi – uwarunko-

wania konstrukcyjne uzasadniać będą odliczenie całego VAT je-

dynie w przypadku samochodów z jednym rzędem siedzeń. To

oznacza, że np. właściciel pick-upa z pojedynczą kabiną będzie

musiał udać się do okręgowej stacji kontroli pojazdów, ale już

ten, którego pick-up ma podwójną kabinę, nie powinien tracić

czasu, bo taki samochód nie uprawni go do pełnego VAT nali-

czonego (oczywiście bez ewidencji).

Takie dodatkowe badanie techniczne powinno być przeprowa-

dzone w terminie najbliższego, po 1 kwietnia 2014 r., obowiąz-

kowego okresowego badania technicznego, nie później jednak

niż przed upływem 3 miesięcy od początku kwietnia. Gdyby

jednak przed przeprowadzeniem badania w trybie opisanym

w poprzednim zdaniu podatnik zamierzał zbyć pojazd, nie tracąc

stosowanego uprzednio 100-proc. podatku naliczonego, wówczas

dodatkowe badanie techniczne powinno być przeprowadzone

nie później niż przed dniem dokonania dostawy.

Umowa leasingu

Realizując zasadę poszanowania praw nabytych, ustawodawca,

podobnie jak to miało miejsce w 2010 roku, umożliwi podatni-

kom kontynuację odliczania (tj. na dotychczasowych zasadach)

podatku naliczonego z faktur wystawianych w ramach umowy

leasingu, najmu, dzierżawy i usług o podobnym charakterze.

Zgodnie z regulacjami przejściowymi, jeżeli podatnik zawią-

że umowę leasingu, najmu, dzierżawy lub podobną samocho-

du z kratką, w tym N1 (czyli generalnie z pełnym VAT naliczo-

nym do końca marca 2014 r.), przed 1 kwietnia 2014 r. i do tego

dnia pojazd zostanie mu wydany, wówczas – pod warunkiem

rejestracji umowy do końca kwietnia i w zakresie nieobjętym

zmianami – będzie mógł klasyfi kować jako naliczony cały VAT

z faktur leasingowych. Zamrożenie będzie skuteczne wyłącznie

do opłat leasingowych (najmu, dzierżawy), ale już nie do innych

wydatków (paliwo, eksploatacja) – w tym zakresie będzie to po-

jazd samochodowy klasyfi kowany na zasadzie ogólnej.

Wymóg rejestracji przez podatnika, w powiązaniu z zastrzeże-

niem dotyczącym zmian w umowach, nie pozostawia wątpliwo-

ści co do tego, że w przypadku cesji umowy kolejny korzystający

nie skorzysta z prawa do kwalifi kowania całego VAT z opłat za

używanie jako podatku naliczonego.

Podkreślić należy, że zarejestrowane będą musiały być również

te umowy o używanie, które były zwarte w 2010 roku i raz już

były rejestrowane w urzędzie skarbowym.

[przykład 19]

VAT

PRZYKŁAD 18

Użytkowanie odpłatne

Firma Kowex udostępnia pracownikom osobowe samochody służbowe na
potrzeby osobiste. Z tego tytułu z wynagrodzenia pracownika potrącane jest
200 zł. Świadczenie podlega opodatkowaniu VAT według stawki 23-proc.

PRZYKŁAD 19

Konieczna rejestracja umowy

W 2010 roku podatnik zawiązał umowę leasingu samochodu z kratką.
Umowa została zarejestrowana w urzędzie skarbowym w styczniu 2011 r.
Dzięki temu podatnik odliczał VAT z opłat leasingowych. Umowa trwa do
grudnia 2014 r. Aby w dalszym ciągu móc odliczać cały VAT z opłat leasin-
gowych, musi zarejestrować ponownie umowę w kwietniu 2014 r.

UWAGA!

Dzięki przepisom przejściowym nie należy obawiać

się, iż 1 kwietnia 2014 r. powstanie obowiązek skorygowa-

nia in minus podatku naliczonego odliczonego od pojazdów

nabytych przed tą datą. Z innej strony podatnik zbywają-

cy w nowym stanie prawnym w okresie korekty samochód

osobowy (czyli bez VAT do odliczenia lub z ograniczonym po-

datkiem naliczonym) opodatkuje sprzedaż, nie korzystając

ze zwolnienia, ale będzie mógł odzyskać część nieodliczonego

uprzednio VAT (patrz fragment dotyczący przepisów przej-

ściowych)

WAŻNE!

Wyłączenie z opodatkowania VAT używania pojaz-

dów samochodowych z ograniczonym podatkiem naliczo-

nym dotyczyć będzie wyłącznie czynności nieodpłatnych

i nie będzie mieć zastosowania do oddania samochodów

w odpłatne używanie (nawet na warunkach nierynkowych)

[przykład 18]

Wewnątrzwspólnotowe nabycie

bez zaświadczenia

Od 1 kwietnia 2014 r. podatnicy wprowadzający do Polski,

z innych państw Unii Europejskiej, w ramach WNT samo-

chody nie będą już mieć obowiązku uzyskiwania zaświad-

czenia z urzędu skarbowego dla potrzeb rejestracji tych

pojazdów. Jest to efektem uchylenia art. 105 ustawy o VAT,

który uprzednio nakładał na organy podatkowe obowiązek

wydawania takich zaświadczeń. Dodatkową konsekwencją

takiej zmiany będzie eliminacja opłaty skarbowej od wydania

takiego zaświadczenia.

F7

Dziennik Gazeta Prawna,

17 marca 2014 nr 52 (3693)

gazetaprawna.pl

osobowych na potrzeby niezwiązane z działalnością gospodar-

czą utraciło swoją moc wraz z końcem 2013 r., ustawodawca

likwiduje taką lukę czasową, stanowiąc, że nowe wyłączenie

obowiązuje od 1 stycznia 2014 r. Takie antydatowanie przepi-

sów wyraźnie wskazuje na to, że wcześniej (przy poprzedniej,

niedawnej, nowelizacji ustawy o VAT) ustawodawcy umknął

taki problem – dobrze, że tym razem zauważył brak stosow-

nego wyłączenia.

W najgorszej sytuacji pozostają ci podatnicy, którzy nabyli

pojazd w systemie VAT-marża lub od podmiotu niebędącego

podatnikiem VAT – dokonując dostawy pojazdu używanego

nie zastosują zwolnienia (jeżeli pojazd służył innej działalno-

ści niż zwolniona od VAT), a jednocześnie zbywca nie będzie

miał czego skorygować.

Co wynika z przepisów

przejściowych

W niektórych przypadkach przewidziano czasową eliminację,

ograniczenia lub modyfi kację w stosowaniu nowych regulacji

To, że część podatników, chcąc zachować prawo do odliczenia

100 proc. VAT naliczonego, będzie zmuszona poddać swoje po-

jazdy ponownym badaniom, zostało już wcześniej zasygnali-

zowane. Spowodowane jest to głównie tym, że nie wszystkie

pojazdy, które przed 1 kwietnia 2014 r., a nawet przed 2014 ro-

kiem dawały prawo do pełnego odliczenia, zachowały swoją

uprzywilejowaną pozycję.

Badania techniczne

Od 1 kwietnia – poza samochodami specjalnymi – uwarunko-

wania konstrukcyjne uzasadniać będą odliczenie całego VAT je-

dynie w przypadku samochodów z jednym rzędem siedzeń. To

oznacza, że np. właściciel pick-upa z pojedynczą kabiną będzie

musiał udać się do okręgowej stacji kontroli pojazdów, ale już

ten, którego pick-up ma podwójną kabinę, nie powinien tracić

czasu, bo taki samochód nie uprawni go do pełnego VAT nali-

czonego (oczywiście bez ewidencji).

Takie dodatkowe badanie techniczne powinno być przeprowa-

dzone w terminie najbliższego, po 1 kwietnia 2014 r., obowiąz-

kowego okresowego badania technicznego, nie później jednak

niż przed upływem 3 miesięcy od początku kwietnia. Gdyby

jednak przed przeprowadzeniem badania w trybie opisanym

w poprzednim zdaniu podatnik zamierzał zbyć pojazd, nie tracąc

stosowanego uprzednio 100-proc. podatku naliczonego, wówczas

dodatkowe badanie techniczne powinno być przeprowadzone

nie później niż przed dniem dokonania dostawy.

Umowa leasingu

Realizując zasadę poszanowania praw nabytych, ustawodawca,

podobnie jak to miało miejsce w 2010 roku, umożliwi podatni-

kom kontynuację odliczania (tj. na dotychczasowych zasadach)

podatku naliczonego z faktur wystawianych w ramach umowy

leasingu, najmu, dzierżawy i usług o podobnym charakterze.

Zgodnie z regulacjami przejściowymi, jeżeli podatnik zawią-

że umowę leasingu, najmu, dzierżawy lub podobną samocho-

du z kratką, w tym N1 (czyli generalnie z pełnym VAT naliczo-

nym do końca marca 2014 r.), przed 1 kwietnia 2014 r. i do tego

dnia pojazd zostanie mu wydany, wówczas – pod warunkiem

rejestracji umowy do końca kwietnia i w zakresie nieobjętym

zmianami – będzie mógł klasyfi kować jako naliczony cały VAT

z faktur leasingowych. Zamrożenie będzie skuteczne wyłącznie

do opłat leasingowych (najmu, dzierżawy), ale już nie do innych

wydatków (paliwo, eksploatacja) – w tym zakresie będzie to po-

jazd samochodowy klasyfi kowany na zasadzie ogólnej.

Wymóg rejestracji przez podatnika, w powiązaniu z zastrzeże-

niem dotyczącym zmian w umowach, nie pozostawia wątpliwo-

ści co do tego, że w przypadku cesji umowy kolejny korzystający

nie skorzysta z prawa do kwalifi kowania całego VAT z opłat za

używanie jako podatku naliczonego.

Podkreślić należy, że zarejestrowane będą musiały być również

te umowy o używanie, które były zwarte w 2010 roku i raz już

były rejestrowane w urzędzie skarbowym.

[przykład 19]

VAT

PRZYKŁAD 18

Użytkowanie odpłatne

Firma Kowex udostępnia pracownikom osobowe samochody służbowe na
potrzeby osobiste. Z tego tytułu z wynagrodzenia pracownika potrącane jest
200 zł. Świadczenie podlega opodatkowaniu VAT według stawki 23-proc.

PRZYKŁAD 19

Konieczna rejestracja umowy

W 2010 roku podatnik zawiązał umowę leasingu samochodu z kratką.
Umowa została zarejestrowana w urzędzie skarbowym w styczniu 2011 r.
Dzięki temu podatnik odliczał VAT z opłat leasingowych. Umowa trwa do
grudnia 2014 r. Aby w dalszym ciągu móc odliczać cały VAT z opłat leasin-
gowych, musi zarejestrować ponownie umowę w kwietniu 2014 r.

UWAGA!

Dzięki przepisom przejściowym nie należy obawiać

się, iż 1 kwietnia 2014 r. powstanie obowiązek skorygowa-

nia in minus podatku naliczonego odliczonego od pojazdów

nabytych przed tą datą. Z innej strony podatnik zbywają-

cy w nowym stanie prawnym w okresie korekty samochód

osobowy (czyli bez VAT do odliczenia lub z ograniczonym po-

datkiem naliczonym) opodatkuje sprzedaż, nie korzystając

ze zwolnienia, ale będzie mógł odzyskać część nieodliczonego

uprzednio VAT (patrz fragment dotyczący przepisów przej-

ściowych)

WAŻNE!

Wyłączenie z opodatkowania VAT używania pojaz-

dów samochodowych z ograniczonym podatkiem naliczo-

nym dotyczyć będzie wyłącznie czynności nieodpłatnych

i nie będzie mieć zastosowania do oddania samochodów

w odpłatne używanie (nawet na warunkach nierynkowych)

[przykład 18]

Wewnątrzwspólnotowe nabycie

bez zaświadczenia

Od 1 kwietnia 2014 r. podatnicy wprowadzający do Polski,

z innych państw Unii Europejskiej, w ramach WNT samo-

chody nie będą już mieć obowiązku uzyskiwania zaświad-

czenia z urzędu skarbowego dla potrzeb rejestracji tych

pojazdów. Jest to efektem uchylenia art. 105 ustawy o VAT,

który uprzednio nakładał na organy podatkowe obowiązek

wydawania takich zaświadczeń. Dodatkową konsekwencją

takiej zmiany będzie eliminacja opłaty skarbowej od wydania

takiego zaświadczenia.

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]

7 / 8

F8

Dziennik Gazeta Prawna,

17 marca 2014 nr 52 (3693)

gazetaprawna.pl

Część podatników, znając treść przepisów obowiązujących

od 1 kwietnia 2014 r., podjęła próbę rejestracji umów jeszcze

w lutym lub marcu. W niektórych urzędach podatnicy spotkali

się z odmową, w innych umowy były zarejestrowane. Problem

w tym, że rejestracja umowy dokonana przed 1 kwietnia 2014 r.

może przysporzyć podatnikom problemów. Skoro bowiem prze-

pis przejściowy jeszcze nie obowiązuje w momencie rejestracji

umowy, to mogą pojawić się wątpliwości o skuteczność takiego

działania w kontekście wymogu formalnego zachowania praw

nabytych.

Żadna rejestracja w urzędzie skarbowym nie będzie wyma-

gana w przypadku umów leasingu, najmu, dzierżawy samo-

chodów osobowych.

VAT od paliwa

W założeniu najnowsze regulacje dotyczące odliczania VAT

naliczonego od zakupów związanych z pojazdami samochodo-

wymi miały się opierać na zasadzie 3 x 50 proc. (50 proc. VAT

przy nabyciu i używaniu, 50 proc. VAT przy nabyciu paliwa,

50 proc. przy eksploatacji). Niestety, ustawodawca podatkowy

nie do końca i nie od razu wprowadzi takie rozwiązanie. Otóż,

wbrew wcześniejszym zapowiedziom, nie wszyscy podatnicy

wykorzystujący w swojej działalności pojazdy samochodowe od

razu rozliczą 50 proc. VAT od paliwa. Konsekwencją wprowa-

dzenia przepisu przejściowego jest to, że do 30 czerwca 2015 r.

nie można odliczać VAT naliczonego, nawet w 50 proc., przy

nabyciu paliwa do pojazdów samochodowych innych niż wy-

korzystywane wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej

(tj. innych niż pojazdy uprzywilejowane podatkowo ze wzglę-

du na cechy konstrukcyjne, dla których nie jest prowadzona

ewidencja przebiegu).

Wyjątkiem jest tutaj paliwo do samochodów z kratką i N1,

a dokładniej pojazdów samochodowych o dopuszczalnej ma-

sie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, innych niż osobowe,

w których liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kie-

rowcy wynosi:

a) 1 – jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa

niż 425 kg,

b) 2 – jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa

niż 493 kg,

c) 3 lub więcej – jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub

większa niż 500 kg.

Nabywając paliwo (olej napędowy, benzyna, gaz) do takich

pojazdów, podatnik wyznaczy jako podatek naliczony połowę

VAT z faktury (podobnie przy odwrotnym obciążeniu) i dokona

jego rozliczenia według właściwych dla siebie zasad.

[przykład 20]

Korekta podatku naliczonego

W związku z wprowadzeniem systemu korekt podatku naliczo-

nego determinowanego zmianą sposobu wykorzystania pojazdu,

przy założeniu, że w zależności od kierunku korekty może ona

być na plus lub na minus, prawodawca postanowił doprecyzo-

wać w przepisach przejściowych, jak powinny one być stosowane

przez podatników, którzy nabyli (importowali, wprowadzili do

Polski w ramach WNT) pojazdy samochodowe przed 1 kwietnia

2014 r. Zaznaczyć należy, że brak regulacji przejściowych mógł-

by w praktyce skutkować koniecznością korekty odliczonego

uprzednio VAT. Na szczęście jednak wyraźnie zostało wskazane,

że korekta proporcjonalna w trybie art. 90b ustawy o VAT ma

zastosowanie jedynie w odniesieniu do pojazdów nabytych, wy-

tworzonych, importowanych (o WNT w warunkach przemiesz-

czenia ustawodawca najwyraźniej zapomniał, ale uważam, że

należy przyjąć, iż do tych też to ma zastosowanie) od 1 kwietnia

2014 r.

[przykład 21]

Wyjątek, na korzyść podatników, został przewidziany dla sy-

tuacji, w której następuje zbycie, w okresie korekty, samochodu

osobowego (czyli bez VAT do odliczenia lub z ograniczonym po-

datkiem naliczonym). W takim przypadku podatnik nie będzie

stosował już zwolnienia i musi opodatkować sprzedaż (również

np. przekazanie na potrzeby osobiste), ale będzie mógł odzyskać

część nieodliczonego uprzednio VAT. Należy jednak podkreślić,

że zbycie po okresie korekty (60 lub odpowiednio 12 miesięcy)

pozostanie neutralne podatkowo i nie uprawni podatnika do

zwiększenia podatku naliczonego.

[przykład 22]

VAT

PRZYKŁAD 20

Tylko połowa

Podatnik dokonujący odliczenia częściowego według proporcji 60 proc.
nabywa paliwo do samochodu z kratką. W kwietniu 2014 r. podatnik zakupi
paliwa za łączną kwotę 1000 zł netto. Podatek naliczony zostanie przez
niego wykazany w kwocie 115 zł (230 zł x 50 proc.), z czego podatnik odliczy
60 proc., czyli 69 zł (115 zł x 60 proc.).

PRZYKŁAD 21

Bez zmian

30 marca 2014 r. podatnik zakupi samochód z homologacją N1 odliczając cały
VAT zawarty w cenie. Mimo że od kwietnia nie będzie prowadził ewidencji
przebiegu, a co za tym idzie będzie stosował limit 50-proc., nie ma obowiąz-
ku dokonania korekty VAT odliczonego przy nabyciu pojazdu.

PRZYKŁAD 22

Bez odliczenia

W kwietniu 2014 r. podatnik sprzeda samochód osobowy kupiony
w styczniu 2004 r. bez odliczenia VAT. Dostawa będzie podlegać opodat-
kowaniu VAT według stawki 23 proc., ale podatnik nie odliczy żadnego
podatku naliczonego.

WAŻNE

Badanie nie będzie powtarzane, a samochód

zachowa swój uprzywilejowany status, jeżeli jest to van

lub wielozadaniowy z jednym rzędem siedzeń. Badanie

takiego pojazdu dokonane przed 1 kwietnia 2014 r. zachowu-

je swoją ważność

Kiedy zachowamy prawo do odliczenia VAT

przy leasingu

Aby zachować prawo do odliczenia VAT z faktur leasingowych,

od 1 kwietnia będą musiały być spełnione poniższe warunki:



pojazd, którego dotyczy umowa, musi być objęty 100-proc.

VAT naliczonym przed 1 kwietnia 2014 r.,



umowa powinna być zawarta do końca marca 2014 r. (odlicze-

nie zachowane w zakresie, w jakim nie uległa zmianie),



pojazd musi być wydany korzystającemu do końca marca

2014 r. (prawodawca wskazuje na „podatnika”, co może su-

gerować, że odbioru mógł dokonać leasingodawca – dla bez-

pieczeństwa (z ostrożności podatkowej) lepiej, by odbiór był

dokonany przez korzystającego.

Umowa o używanie pojazdu zawiązana przed końcem I kwar-

tału 2014 roku powinna zostać zarejestrowana w urzędzie skar-

bowym w ciągu 30 dni od dnia wejścia w życie przepisów przez

korzystającego jako podatnika dokonującego odliczenia.

F8

Dziennik Gazeta Prawna,

17 marca 2014 nr 52 (3693)

gazetaprawna.pl

Część podatników, znając treść przepisów obowiązujących

od 1 kwietnia 2014 r., podjęła próbę rejestracji umów jeszcze

w lutym lub marcu. W niektórych urzędach podatnicy spotkali

się z odmową, w innych umowy były zarejestrowane. Problem

w tym, że rejestracja umowy dokonana przed 1 kwietnia 2014 r.

może przysporzyć podatnikom problemów. Skoro bowiem prze-

pis przejściowy jeszcze nie obowiązuje w momencie rejestracji

umowy, to mogą pojawić się wątpliwości o skuteczność takiego

działania w kontekście wymogu formalnego zachowania praw

nabytych.

Żadna rejestracja w urzędzie skarbowym nie będzie wyma-

gana w przypadku umów leasingu, najmu, dzierżawy samo-

chodów osobowych.

VAT od paliwa

W założeniu najnowsze regulacje dotyczące odliczania VAT

naliczonego od zakupów związanych z pojazdami samochodo-

wymi miały się opierać na zasadzie 3 x 50 proc. (50 proc. VAT

przy nabyciu i używaniu, 50 proc. VAT przy nabyciu paliwa,

50 proc. przy eksploatacji). Niestety, ustawodawca podatkowy

nie do końca i nie od razu wprowadzi takie rozwiązanie. Otóż,

wbrew wcześniejszym zapowiedziom, nie wszyscy podatnicy

wykorzystujący w swojej działalności pojazdy samochodowe od

razu rozliczą 50 proc. VAT od paliwa. Konsekwencją wprowa-

dzenia przepisu przejściowego jest to, że do 30 czerwca 2015 r.

nie można odliczać VAT naliczonego, nawet w 50 proc., przy

nabyciu paliwa do pojazdów samochodowych innych niż wy-

korzystywane wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej

(tj. innych niż pojazdy uprzywilejowane podatkowo ze wzglę-

du na cechy konstrukcyjne, dla których nie jest prowadzona

ewidencja przebiegu).

Wyjątkiem jest tutaj paliwo do samochodów z kratką i N1,

a dokładniej pojazdów samochodowych o dopuszczalnej ma-

sie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, innych niż osobowe,

w których liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kie-

rowcy wynosi:

a) 1 – jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa

niż 425 kg,

b) 2 – jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa

niż 493 kg,

c) 3 lub więcej – jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub

większa niż 500 kg.

Nabywając paliwo (olej napędowy, benzyna, gaz) do takich

pojazdów, podatnik wyznaczy jako podatek naliczony połowę

VAT z faktury (podobnie przy odwrotnym obciążeniu) i dokona

jego rozliczenia według właściwych dla siebie zasad.

[przykład 20]

Korekta podatku naliczonego

W związku z wprowadzeniem systemu korekt podatku naliczo-

nego determinowanego zmianą sposobu wykorzystania pojazdu,

przy założeniu, że w zależności od kierunku korekty może ona

być na plus lub na minus, prawodawca postanowił doprecyzo-

wać w przepisach przejściowych, jak powinny one być stosowane

przez podatników, którzy nabyli (importowali, wprowadzili do

Polski w ramach WNT) pojazdy samochodowe przed 1 kwietnia

2014 r. Zaznaczyć należy, że brak regulacji przejściowych mógł-

by w praktyce skutkować koniecznością korekty odliczonego

uprzednio VAT. Na szczęście jednak wyraźnie zostało wskazane,

że korekta proporcjonalna w trybie art. 90b ustawy o VAT ma

zastosowanie jedynie w odniesieniu do pojazdów nabytych, wy-

tworzonych, importowanych (o WNT w warunkach przemiesz-

czenia ustawodawca najwyraźniej zapomniał, ale uważam, że

należy przyjąć, iż do tych też to ma zastosowanie) od 1 kwietnia

2014 r.

[przykład 21]

Wyjątek, na korzyść podatników, został przewidziany dla sy-

tuacji, w której następuje zbycie, w okresie korekty, samochodu

osobowego (czyli bez VAT do odliczenia lub z ograniczonym po-

datkiem naliczonym). W takim przypadku podatnik nie będzie

stosował już zwolnienia i musi opodatkować sprzedaż (również

np. przekazanie na potrzeby osobiste), ale będzie mógł odzyskać

część nieodliczonego uprzednio VAT. Należy jednak podkreślić,

że zbycie po okresie korekty (60 lub odpowiednio 12 miesięcy)

pozostanie neutralne podatkowo i nie uprawni podatnika do

zwiększenia podatku naliczonego.

[przykład 22]

VAT

PRZYKŁAD 20

Tylko połowa

Podatnik dokonujący odliczenia częściowego według proporcji 60 proc.
nabywa paliwo do samochodu z kratką. W kwietniu 2014 r. podatnik zakupi
paliwa za łączną kwotę 1000 zł netto. Podatek naliczony zostanie przez
niego wykazany w kwocie 115 zł (230 zł x 50 proc.), z czego podatnik odliczy
60 proc., czyli 69 zł (115 zł x 60 proc.).

PRZYKŁAD 21

Bez zmian

30 marca 2014 r. podatnik zakupi samochód z homologacją N1 odliczając cały
VAT zawarty w cenie. Mimo że od kwietnia nie będzie prowadził ewidencji
przebiegu, a co za tym idzie będzie stosował limit 50-proc., nie ma obowiąz-
ku dokonania korekty VAT odliczonego przy nabyciu pojazdu.

PRZYKŁAD 22

Bez odliczenia

W kwietniu 2014 r. podatnik sprzeda samochód osobowy kupiony
w styczniu 2004 r. bez odliczenia VAT. Dostawa będzie podlegać opodat-
kowaniu VAT według stawki 23 proc., ale podatnik nie odliczy żadnego
podatku naliczonego.

WAŻNE

Badanie nie będzie powtarzane, a samochód

zachowa swój uprzywilejowany status, jeżeli jest to van

lub wielozadaniowy z jednym rzędem siedzeń. Badanie

takiego pojazdu dokonane przed 1 kwietnia 2014 r. zachowu-

je swoją ważność

Kiedy zachowamy prawo do odliczenia VAT

przy leasingu

Aby zachować prawo do odliczenia VAT z faktur leasingowych,

od 1 kwietnia będą musiały być spełnione poniższe warunki:



pojazd, którego dotyczy umowa, musi być objęty 100-proc.

VAT naliczonym przed 1 kwietnia 2014 r.,



umowa powinna być zawarta do końca marca 2014 r. (odlicze-

nie zachowane w zakresie, w jakim nie uległa zmianie),



pojazd musi być wydany korzystającemu do końca marca

2014 r. (prawodawca wskazuje na „podatnika”, co może su-

gerować, że odbioru mógł dokonać leasingodawca – dla bez-

pieczeństwa (z ostrożności podatkowej) lepiej, by odbiór był

dokonany przez korzystającego.

Umowa o używanie pojazdu zawiązana przed końcem I kwar-

tału 2014 roku powinna zostać zarejestrowana w urzędzie skar-

bowym w ciągu 30 dni od dnia wejścia w życie przepisów przez

korzystającego jako podatnika dokonującego odliczenia.

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]

8 / 8