2014-01-28
1
Doc. Ewa Swoboda – Kope
ć
Zakład Mikrobiologii Stomatologicznej
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Badania serologiczne w infekcjach o etiologii
grzybiczej –
wa
ż
ny element uzupełniaj
ą
cy
rutynow
ą
diagnostyk
ę
mikologiczn
ą
pozwalaj
ą
ce
odró
ż
ni
ć
zaka
ż
enie układowe od kolonizacji
oraz podj
ąć
decyzj
ę
o wdro
ż
eniu leczenia
przeciwgrzybicznego.
Inwazyjne grzybice układowe
Inwazja grzyba
Infekcje gł
ę
bokie Fungemia
Rozsianie
Kolonizacja
Inwazyjne grzybice układowe
Czynniki etiologiczne (USA)
Układowa kandydoza 59%
Aspergilloza
14%
Kryptokokoza 9%
Histoplzmoza
4%
Kokcydioidomykoza
3%
Blastomykoza 3%
Fusarium spp. 1%
Scedosporium spp. 1%
Zygomykoza
1%
Inne (Penicillium spp.,
Malssezia, Trichosporon spp.) 5%
Czynniki ryzyka Inwazyjnych grzybic układowych
Inwazyjna aspergilloza
chemioterapia (białaczki, guzy lite)
terapia immunosupresyjna
kortykosterydy (GVHD)
Inwazyjna kandydoza
chemioterapia (białaczki, guzy lite)
terapia immunosupresyjna
kortykosterydy (GVHD)
operacje w obr
ę
bie jamy brzusznej
hospitalizacja w OIOM i chirurgicznym OIT
antybiotykoterapia o szerokim spektrum
cewniki
ż
ywienie pozajelitowe
noworodki przedwcze
ś
nie urodzone
hemodializoterapia
oparzenia
Kryptokokoza
AIDS
onkohematologia
terapia immunosupresyjna
,
Inwazyjne grzybice układowe
Wyzwanie diagnostyczne
Metody tradycyjne pozwalaj
ą
na uzyskanie wyników z
opó
ź
nieniem, interpretacja utrudniona
niecharakterystyczne objawy kliniczne
badania Rtg i skany CT nie s
ą
ani swoiste ani czułe
badania histopatologiczne wymagaj
ą
inwazyjnych
procedur i s
ą
mało czułe
hodowla mikrobiologiczna – ograniczona czuło
ść
,
trudna interpretacja
Odpowiednio wczesne rozpoznanie jest krytyczne dla
efektywnego leczenia
unikania zb
ę
dnego podawania kosztownej i toksycznej
terapii przeciwgrzybiczej
2014-01-28
2
Stosowane techniki serologiczne
Odczyny precypitacyjne
- podwójna dyfuzja w
ż
elu
- immunoelektroforeza przeciwpr
ą
dowa
Aglutynacyjne – „Pastorex”
Fluorescencyjne – immunofluorescencja po
ś
rednia
Immunoemzymatyczne – ELISA
Diagnostyka inwazyjnych zaka
ż
e
ń
grzybiczych
Badania serologiczne powinny by
ć
wykonywane równolegle z
posiewami i preparatami bezpo
ś
rednimi z materiału klinicznego
Post
ę
powanie diagnostyczne powinno si
ę
opiera
ć
o wszystkie
dost
ę
pne metody badania: kliniczne, radiologiczne, histologiczne,
metody klasycznej diagnostyki mikrobiologicznej, metody
serologiczne, enzymatyczne oraz biologii molekularnej
Ka
ż
da z metod diagnostycznych obarczona jest znacz
ą
cymi
ograniczeniami, decyzja o niezb
ę
dno
ś
ci wdro
ż
enia terapii
przeciwgrzybiczej powinna si
ę
opiera
ć
o interpretacj
ę
wyników co
najmniej kilku bada
ń
Diagnostyka inwazyjnych zaka
ż
e
ń
grzybiczych
Wykrywanie antygenów kr
ążą
cych Candida i Aspergillus w surowicy
wydaje si
ę
poprawi
ć
diagnostyk
ę
u pacjentów z grup ryzyka
Regularne badanie pacjentów z grup ryzyka mo
ż
e by
ć
pomocne w
diagnostyce
Aktualnie stosowane metody opieraj
ą
si
ę
na wykrywaniu komponentów
ś
ciany komórkowej okre
ś
lonych gatunków grzybów – mannoprotein,
pełni
ą
cych role markerów antygenowych.
W okresie utrzymywania si
ę
układowego zaka
ż
enia grzybiczego
antygeny te wyst
ę
puj
ą
w krwiobiegu przej
ś
ciowo, s
ą
łatwo eliminowane
przez powstaj
ą
ce kompleksy immunologiczne oraz na drodze
endocytozy przez komórki Kupffera w w
ą
trobie
„Złoty standard” w rozpoznaniu kandydozy
układowej / inwazyjnej kandydozy
Dodatnia hodowla z krwi
Dodatni wynik badania histologicznego
bioptatów
Diagnostyka inwazyjnej kandydozy
Mannan
polisacharyd niekowalentnie zwi
ą
zany ze
ś
cian
ą
komórkow
ą
stanowi około 7% suchej masy komórki
jeden z wielu antygenów Candida spp. i główny
marker inwazyjnej kandydozy
Diagnostyka inwazyjnej kandydozy
Wynik ujemny nie wyklucza rozpoznania ze wzgl
ę
du na
bardzo niskie st
ęż
enia i szybkie eliminowanie mannanu w
toku zaka
ż
enia
Ł
ą
czne wykrywanie antygenu mannanowego i przeciwciał
anty-mannanowych
U pacjentów dodatnich w kierunku przeciwciał anty-
mannanowych trudniej jest wykry
ć
antygen mannanowy
Na wykrywanie antygenu mannanowego w surowicy ma
wpływ ilo
ść
testów wykonanych dla pacjenta – regularne
monitorowanie tych dwóch parametrów pozwala na
wczesne wykrycie konwersji na wynik dodatni
2014-01-28
3
Aspergilloza
Inwazyjna aspergilloza (IA) - osoby ze
znacznym upo
ś
ledzeniem odporno
ś
ci
Aspergilloza u osób
immunokompetentnych
- Aspergilloza allergiczna
- aspergilloza nie-alergiczna –
grzybniak
kropidlakowy
Inwazyjna aspergilloza
Płucna (75%) w pocz
ą
tkowej fazie, pó
ź
niej
rozsiew drog
ą
krwi do innych narz
ą
dów (oczy,
nerki, ko
ś
ci)
Rhinosinusitis – zapalenie błony
ś
luzowej jam
nosa i zatok przynosowych (5 -10%)
Rozsiana wielonarz
ą
dowa – 25%
Rozsiana z zaj
ę
ciem OUN – 10 – 40 %
Inwazyjna aspergilloza
Metody tradycyjne
Diagnostyka histopatologiczna jest limitowana uzyskaniem
materiału do bada
ń
metod
ą
inwazyjn
ą
oraz nisk
ą
czuło
ś
ci
ą
– na podstawie stwierdzenia strz
ę
pków grzybni
nie mo
ż
na zidentyfikowa
ć
rodzaju grzyba oraz oznaczy
ć
wra
ż
liwo
ść
na leki przeciwgrzybicze
Uzyskanie hodowli z krwi – niemo
ż
liwe. Niezb
ę
dna
hodowla z miejsca tocz
ą
cego si
ę
zaka
ż
enia (metody
inwazyjne: BAL, bioptaty)
Inwazyjna aspergilloza
Istotn
ą
warto
ść
ma wykrywanie kr
ążą
cego w krwi antygenu
galaktomannanowego (GM).
GM jest polisacharydem
ś
ciany komórkowej grzybów ple
ś
niowych
nale
żą
cych do rodzaju Aspergillus (A. fumigatus, A. flavus, A. Niger,
A.terreus i in.)
Dodatni wynik badania w kierunku antygenemii Aspergillus jest
jednym z kryteriów mikrobiologicznych rekomendowanych przez
Europian Organization for Research and Treatment of Cancer oraz
Mycosis Study Group (EORTC/MSG) do rozpoznania IA pomimo
ujemnych wyników uzyskanych w klasycznych badaniach
mikologicznych u pacjentów z nowotworami hematologicznymi
Dla wszystkich pacjentów, u których uzyskano wynik dodatni,
rekomendowane jest powtórzenie badania z nowej próbki krwi.
Zgodnie z kryteriami EORTC/MSG, dwa kolejno uzyskane wyniki
dodatnie s
ą
konieczne do zaklasyfikowania badania jako prawdziwie
dodatniego
Inwazyjna aspergilloza
Przesiewowa diagnostyka u pacjentów z grup ryzyka
Badanie w kierunku Aspergillus GM dwa razy w tygodniu
Wymóg kolejnych bada
ń
dodatnich – wynik prawdziwie
dodatni
Badanie kolejnych próbek po otrzymaniu pierwszego
wyniku dodatniego maksymalizuje swoisto
ść
wyniku
badania (wyniki fałszywie-dodatnie)
Inwazyjna aspergilloza
Monitorowanie leczenia
Obni
ż
aj
ą
ce si
ę
poziomy GM u pacjentów
odpowiadaj
ą
cych na terapi
ę
Rosn
ą
ce st
ęż
enia u pacjentów umieraj
ą
cych
Brak obni
ż
enia miana antygenu –
niepowodzenie terapii
modyfikacja leczenia
2014-01-28
4
Inwazyjna aspergilloza
Wskazania do badania antygenemii
Screening IA dwa razy w tygodniu w fazie ci
ęż
kiej
immunosupresji
Diagnostyka IA u pacjentów z koresponduj
ą
cymi
objawami klinicznymi
Monitorowanie terapii przeciwgrzybiczej raz lub dwa razy
w tygodniu celem oceny odpowiedzi na wdro
ż
one
leczenie
Ś
ledzenie historii próbek dodatnich
Aspergilloza u osób
immunokompetentnych
Aspergilloza alergiczna
Uczulenie na ple
ś
nie – alergiczna aspergilloza
oskrzelowo-płucna (astma). Pacjenci z
mukowiscydoz
ą
– wysokie zagro
ż
enie
Ci
ą
głe wdychanie spor w
ś
rodowisku –
zewn
ą
trzpochodne zapalenie p
ę
cherzyków
płucnych: płuco hodowcy ptaków
płuco farmera
Aspergilloza u osób
immunokompetentnych
Aspergilloza nie-alergiczna
Aspergilloma (grzybniak kropidlakowy) – skutek
kolonizacji istniej
ą
cych wcze
ś
niej jam płucnych
(gru
ź
lica, rozedma, sarkoidoza, rak płuca) przez
micelium grzyba tworz
ą
ce kul
ę
grzybni, tzw.
„Aspergillus ball”
Przewlekła martwicza aspergilloza płuc jest
szczególnie progresywn
ą
,
ś
mierteln
ą
postaci
ą
choroby
Serologiczna diagnostyka inwazyjnych grzybic
układowych
Inwazyjna kandydoza –
Platelia Candida AG Plus (EIA)
wykrywanie kr
ążą
cego antygenu mannanowego w
surowicy
Platelia Candida Ab Plus (EIA)
wykrywanie przeciwciał przeciw mannanowi w
surowicy
Inwazyjna aspergilloza
Platelia Aspergillus EIA
wykrywanie kr
ążą
cego antygenu
galaktomannanowego w surowicy
Serologiczna diagnostyka zaka
ż
enia Aspergillus
spp. u osób immunokompetentnych
Platelia Aspergillus IgG
Po
ś
redni, mikropłytkowy test immunoenzymatyczny do
wykrywania przeciwciał klasy IgG skierowanych przeciw
rekombinowanemu antygenowi Aspergillus
Narz
ę
dzie do przesiewowej diagnostyki w ró
ż
nych
przewlekłych formach aspergilloz wyst
ę
puj
ą
cych u osób
immunokompetentnych
astma, aspergilloma, przewlekła martwicza aspergilloza płuc
zewn
ą
trzpochodne zapalenie p
ę
cherzyków płucnych: płuco
farmera, płuco hodowcy ptaków
Serologiczna diagnostyka inwazyjnych grzybic
układowych
Kryptokokoza
Rozpoznanie no
ż
e by
ć
ustalone wył
ą
cznie w oparciu o ł
ą
czone wyniki
bada
ń
klinicznych, radiologicznych i biologicznych (mikrobiologia,
histologia, serologia) – ka
ż
dy z tych elementów pojedynczo powinien
by
ć
interpretowany z gł
ę
bok
ą
rozwag
ą
Premier Cryptococcal Antigen (Bioscience, Inc.) – test
immunoenzymatyczny do „screeningu” lub półilo
ś
ciowej detekcji
otoczkowego polisacharydowego antygenu Cryptococcus neoformans w
surowicy lub płynie mózgowo-rdzeniowym
2014-01-28
5
Wykrywanie swoistych przeciwciał anty-Candida
Dotyczy osób z prawidłowo działaj
ą
cym układem
odporno
ś
ciowym
IgM – wczesne zaka
ż
enie
IgG dodatnie – du
ż
y odsetek populacji – cz
ę
sty
kontakt z grzybami, flora fizjologiczna
Miano przeciwciał u zdrowych – od1:20 do 1:40
Warto
ść
miana 1:160 i powy
ż
ej oraz dynamika zmiany
ilo
ś
ci przeciwciał
ś
wiadczy o zaka
ż
eniu
Materiałem do badania słu
ż
y surowica
Badania serologiczne powinny by
ć
wykonywane równolegle
z posiewami i preparatami bezpo
ś
rednimi z materiału
klinicznego
Diagnostyka serologiczna grzybic obejmuje wykrycie u
chorego w surowicy i innych płynach ustrojowych:
przeciwciał przeciwgrzybiczych i okre
ś
lenie ich ilo
ś
ci
poprzez podanie miana
antygenów kr
ążą
cych i okre
ś
lenie ich miana
Wykrycie antygenów kr
ążą
cych grzybów z rodzaju
Candida, Cryptococcus, Aspergillus
ma znaczenie u osób s upo
ś
ledzon
ą
odporno
ś
ci
ą
przydatne w diagnostyce chorób z ostrym
przebiegiem (inwazyjna aspergiloza, kryptokokoza
OUN)
kilkakrotne badanie ilo
ś
ciowe w przebiegu
choroby w skojarzeniu z objawami klinicznymi
mo
ż
e słu
ż
y
ć
do monitorowania skuteczno
ś
ci
leczenia
Wykrycie antygenu mannanowego w surowicy
Test Pastorex – oznaczenie jako
ś
ciowe wykorzystuj
ą
ce
zjawisko aglutynacji.
wa
ż
na rola diagnostyczna w kandydozach układowych
cz
ą
steczki lateksu opłaszczone szczurzym przeciwciałem
monoklonalnym EBCA-1 przeciwko
β
1-5 oligomannozydowi.
Reaguj
ą
c z antygenem, cz
ą
stki daj
ą
aglutynacj
ę
widoczn
ą
„gołym okiem”
czuło
ść
– 2,5 ng/ml
swoisto
ść
– 99,7%
Trudno
ś
ci
ą
jest b. mała ilo
ść
kr
ążą
cego mannanu, rz
ę
du 1 ng/ml, wskutek
czego nale
ż
y wykonywa
ć
sukcesywne oznaczenia z kolejnych próbek
Pastorex® Candida
Czuło
ść
okre
ś
lono
ś
rednio na 32% podczas badania 173
pacjentów.
Okres półtrwania mannanu w surowicy jest bardzo krótki –
uzyskane wyniki zale
żą
od cz
ę
sto
ś
ci pobrania próbek
Czuło
ść
testu zale
ż
y od odpowiedzi immunologicznej
pacjenta
Czuło
ść
testu zale
ż
y od gatunku:
Monoklonalne ab rozpoznaj
ą
ag gatunków w kolejno
ś
ci od
reaguj
ą
cych z najwy
ż
szej czuło
ś
ci
ą
:
glabrata > guillermondii, albicans, tropicalis > parapsilosis >
pseudotropicalis (kefyr)
Ag C.krusei reaguje z tymi przciwciałami bardzo słabo
Platelia
TM
Candida Ag
Platelia Candida Ag – jest to
immunoenzymatyczny jednostopniowy
„kanapkowy” test do jako
ś
ciowego oraz
ilo
ś
ciowego wykrywania kr
ążą
cego antygenu.
czuło
ść
– 0,5 ng/ml
2014-01-28
6
Platelia
TM
Candida Ag
Badania kliniczne
Retrospektywne dla 106 pacjentów (336 surowic) w trzech szpitalach
akademickich we Francji: czuło
ść
– 51,5%
Czuło
ść
ró
ż
ni si
ę
w zale
ż
no
ś
ci od gatunku:
C.tropicalis – 70%
C.glabrata
– 58,3%
C.albicans
– 52,2,%
C.kefyr
–
50%
C.parapsilosis – 37,5%
C.krusei
–
20%
Wyniki badania czuło
ś
ci koreluj
ą
z liczb
ą
i cz
ę
sto
ś
ci
ą
badania próbek
Platelia
TM
Candida Ag
Uzasadnione jednoczasowe wykrywanie Ab i Ag
Pacjenci bez ab antymannanowych: czuło
ść
78,8%
Pacjenci z dodatnim wynikiem ab: antygen mannanowy jest
znacznie trudniejszy do wykrycia
Niektórzy pacjenci wykazuj
ą
dodatni wynik dla obu markerów
Prognoza rozwoju infekcji mo
ż
e by
ć
ł
ą
czona z równowag
ą
pomi
ę
dzy antygenemi
ą
a wytwarzaniem przeciwciał
Poł
ą
czenie dwóch testów zwi
ę
ksza czuło
ść
do 78,8%
Platelia
TM
Candida Ag
Studzienki mikropłytki opłaszczone s
ą
szczurzymi
przeciwciałami monoklonalnymi skierowanymi przeciwko
α
1-5
oligomannozydom Candida
Ogrzanie surowicy do100˚C celem rozpuszczania kompleksów
immunologicznych i wytr
ą
cenie białek surowicy, które mog
ą
interferowa
ć
w reakcji immunoenzymatycznej
Inkubacja surowicy pacjenta i koniugatu (przeciwciał
antymannanowych znakowanych peroksydaz
ą
). W obecno
ś
ci
antygenu mannanowego powstaje kompleks mAb-mannan-
mAb/peroksydaza
Wywoływanie reakcji barwnej po płukaniu, uwidocznienie
powstałych kompleksów po dodaniu substratu dla peroksydazy
Odczytu absorbancji dokonuje si
ę
przy długo
ś
ci fali
450/620 nm
W diagnozowaniu inwazyjnych zaka
ż
e
ń
wywołanych przez grzyby
z rodzaju Aspergillus poszukuje si
ę
kr
ążą
cego antygenu
galaktomannanowego w surowicy pacjenta.
Platelia Aspergillus Ag
Antygen wykrywany jest testem immunoenzymatycznym.
Studzienki mikropłytki opłaszczono monoklonalnymi
przeciwciałami skierowanymi przeciwko antygenowi
galaktomannanowemu, które wi
ążą
rozpuszczalny antygen
wyst
ę
puj
ą
cy w surowicy pacjenta. Do wykrycia zwi
ą
zanego
antygenu u
ż
yto koniugatu mAb z peroksydaz
ą
. W przypadku
obecno
ś
ci antygenu galaktomannanowego powstaje kompleks
mAb-galaktomannan-mAb/peroksydaza. Reakcja barwna
powstaje po dodaniu substratu dla peroksydazy. Absorbancj
ę
odczytuje si
ę
przy długo
ś
ci fali 450/620 nm.
Czuło
ść
metody – 1 ng/ml
Platelia
TM
Aspergillus EIA
Wynik ujemny nie wyklucza rozpoznanie aspergillozy inwazyjnej
Pacjentom zagro
ż
onym wyst
ą
pieniem aspergillozy inwazyjnej
badanie nale
ż
y wykonywa
ć
dwa razy w tygodniu
Celowana terapia przeciwgrzybicza mo
ż
e obni
ż
y
ć
czuło
ść
metody
Wykryto powinowactwo m-przeciwciał stosowanych w te
ś
cie do
Penicillium, Alternaria, Paecilomyces
Reakcje dodatnie wyst
ę
puj
ą
zazwyczaj przed objawami
klinicznymi oraz radiologicznymi
Wykrywanie swoistych przeciwciał anty-Aspergillus
Nie stwierdza si
ę
u ludzi zdrowych
Ma znaczenie u ludzi z prawidłowo działaj
ą
cym
układem odporno
ś
ciowym
Wa
ż
ne w diagnostyce chorób z długim i łagodnym
przebiegiem (grzybniak kropidlakowy, alergiczna
posta
ć
aspergilozy płucnej)
Ograniczone w innych schorzeniach
Materiałem do badania słu
ż
y surowica
2014-01-28
7
Pastorex Aspergillus
Odczyn aglutynacji lateksowej.
Cz
ą
steczki lateksu opłaszczone s
ą
monoklonalnymi przeciwciałami
skierowanymi przeciwko cz
ą
stkom galaktomannanu.
Zjawisko aglutynacji jest widoczne „gołym okiem”
czuło
ść
15 ng/ml
swoisto
ść
96%
Nie badano wpływu nadmiaru albuminy, lipidów, hemoglobiny i
bilirubiny na jako
ść
oznaczenia
Czuło
ść
okre
ś
lono na 41% podczas badania 268 pacjentów
Fluktuacja st
ęż
enia galaktomannanu zale
ż
y od przebiegu infekcji
wyniki zale
żą
od liczby i cz
ę
sto
ś
ci pobrania od danego pacjenta
próbek
Wykrywanie kr
ążą
cych antygenów dla grzybów z
rodzaju Cryptococcus
Materiał do badania w przypadku podejrzenia zaka
ż
enia
Cryptococcus neoformans stanowi
ą
surowica i płyn
mózgowo-rdzeniowy (najlepiej oba materiały)
Poszukujemy kr
ążą
cego antygenu polisacharydowego
otoczki (glikuronoksylomannan)
Stosowane testy: - lateksowy
- immunoenzymatyczny (EIA).
Czuło
ść
testu lateksowego – 50 ng/ml
Czuło
ść
odczynu immunoenzymatycznego jest około 10 razy
wi
ę
ksza.
Interpretacja wyników
Badania powinny by
ć
powtarzane kilkakrotnie ze
wzgl
ę
du na zbyt mał
ą
ilo
ść
kr
ążą
cego antygenu w
surowicy pacjenta
Wynik ujemny nie zawsze wyklucza zaka
ż
enie
Wynik dodatni jest wskazaniem do badania ilo
ś
ciowego
poprzez wykonanie szeregu rozcie
ń
cze
ń
surowicy
pacjenta
Wyniki fałszywie dodatnie
Pastorex Crypto-Plus
czynnik reumatoidalny
obecno
ść
niektórych nowotworów zło
ś
liwych
współistnienie zaka
ż
e
ń
: Trichosporon beigelii,
Klebsiella pnemoniae oksydazo(-)
wpływ zanieczyszcze
ń
zewn
ę
trznych (talk z
r
ę
kawic)
Fałszywie dodatnie wyniki testów na wykrywanie galaktomannanu w
diagnostyce aspergilozy (5 – 15%)
Zanieczyszczone pokarmy: warzywa, ry
ż
, produkty zbo
ż
owe
(obecno
ść
galaktofuranozy), mleko w proszku (wysokie
st
ęż
enie galaktomannanu). Przy interpretacji antygenemii u
małych dzieci oraz pacjentów z uszkodzeniem
ś
luzówki
przewodu pokarmowego (radioterapia, choroby jelit) nale
ż
y
uwzgl
ę
dni
ć
rodzaj diety.
Zanieczyszczone powietrze (kurz i tzw airborne fungi:
Penicillium chrysogenum, Aeromonas spp., Alternaria
spp.,Fusarium spp.)
Wykonywanie testów w pomieszczeniu, gdzie przeprowadza
si
ę
hodowle grzybów
Stosowanie niektórych antybiotyków – w niektórych partiach
do
ż
ylnych postaci piperacyliny i amoksycyliny z kwasem
klawulanowym wykryto galaktomannan
Fałszywie dodatnie wyniki testów na wykrywanie
galaktomannanu w diagnostyce aspergilozy (5 – 15%)
Pobieranie materiałów bawełnianym wacikiem
Obecno
ść
niektórych gatunków z rodzaju Candida (nie nale
żą
do nich C.albicans, C.krusei, C.glabrata, C.tropicalis)
Obecno
ść
Trypanosoma cruzi
Krzy
ż
owa reakcja z zawartymi w drobnoustrojach:
β
D-
galaktofuranoz
ą
,
β
D-galaktopyranoz
ą
,
α
D-mannopyranoz
ą
,
polisacharydami zawieraj
ą
cymi w składzie galaktoz
ę
lub sam
galaktomannan
Składniki mleka matki (w przypadku dzieci karmionych piersi
ą
)
2014-01-28
8
Dzi
ę
kuj
ę
za uwag
ę
☺