Integracja Polski z UE

Integracja Polski z UE

Dr Beata Przybylska-Maszner

Dr Beata Przybylska-Maszner

-wykład 1

-wykład 1

Poznań 2009

Poznań 2009

Literatura podstawowa

1. J. Barcz, A. Michoński (red.), Polska w Unii Europejskiej,

Wybór dokumentów, Traktat Akcesyjny, Traktaty

stanowiące podstawę Unii, Prawo polskie – dokumenty,

Warszawa 2003.

2. A. Domagała, Integracja Polski z Unią Europejską,

Warszawa 2008.

3. R. Duda, Integracja Posli z Unią Europejską. Wybrane

aspekty polityki integracyjnej w latach 194-2004, Wrocław

2004.

4. „Polska w Unii Europejskiej. Nasze warunki członkostwa”,

Dokument przygotowany w oparciu o Raport „Rezultaty

negocjacji o członkostwo Polski w Unii Europejskiej i

wstępna ocena ich skutków gospodarczo-społecznych” ze

stycznia 2003 r. Rządowego Centrum Studiów

Strategicznych oraz „Raport na temat rezultatów negocjacji

o członkostwo Rzeczpospolitej Polskiej w Unii Europejskiej”

z 17 grudnia 2002 roku, Warszawa 2003

Literatura uzupełniająca

•

Michałek J.J., Siwiński W., Socha M.W. (red.): Polska w

Unii Europejskiej. Dynamika konwergencji ekonomicznej,

PWN Warszawa 2007

•

Cztery lata członkostwa Polski w UE Bilans korzyści. i

kosztów społeczno-gospodarczych, Urząd Komitetu

Integracji Europejskiej, Warszawa 2008

http://

www.ukie.gov.pl/raport2008

•

Raport na temat korzyści i kosztów przystąpienia Polski

do strefy euro, NBP, Warszawa 2004

Warunki zaliczenia

•

Test

• Obecność na zajęciach

Kontakt
• dyżury w sesji letniej: poniedziałek 13.00-

15.00, sob.-nie. wg planu zajęć

informacja pokój nr 248

• mail: [e-mail]

Część I

Polska droga do UE

Historia relacji między Polską a Wspólnotami Europejskimi/Unią Europejską ,

z szczególnym uwzględnieniem:

Układ Europejski – dokument wyznaczający ramy stosunków między Rzeczpospolitą Polską

a UE

–

wykładnia układów o stowarzyszeniu

–

zakres czasowy i terytorialny Układu

–

treść Układu – (liberalizacja handlu towarowego, inne obszary współpracy)

–

instytucje stowarzyszenia

Przygotowania do członkostwa Polski w UE

–

zarys historii negocjacji

–

przygotowania polityczne

–

przygotowania gospodarcze

Pytania kontrolne

Zagadnienia

1

Stosunki pomiędzy Polską a Wspólnotami Europejskimi do 1991 r.

2 Układ Europejski: geneza

3 Układ Europejski główne postanowienia i ocena ex post

4 Przygotowanie Polski do integracji z UE

5 Główne instytucje odpowiedzialne za koordynacje procesu integracyjnego

6 Przygotowanie Unii Europejskiej do poszerzenia: Agenda 2000, Traktat

amsterdamski, Traktat nicejski

7 Wybrane aspekty negocjacji akcesyjnych

8 Proces dostosowań do kryteriów członkostwa

9 Opinia publiczna a integracja Polski z UE

10 Traktat akcesyjny i warunki członkostwa

11 Korzyści i koszty członkostwa Polski w UE - ujęcie makro i mikroekonomiczne

12 Korzyści i koszty członkostwa Polski w UE - ujęcie makro i mikroekonomiczne

13 Korzyści i koszty członkostwa Polski w UE - ujęcie makro i mikroekonomiczne

14 Koszty i korzyści przystąpienia Polski do strefy euro

15 Konwergencja realna i nominalna – scenariusze dla Polski

-Kalendarium

integracji Polski z

Unią Europejską

Europa
zachodnia

Europa

wschodnia

Współpraca

gospodarcza

1951 (1952) Traktat paryski

EWWiS (Francja, Włochy,

Niemcy, Belgia, Holandia,

Luksemburg)

1957 (1958) Traktaty

Rzymskie – EWG i Euratom

Rada Wzajemnej

Pomocy Gospodarczej

(

RWPG) (1949–1991).

Współpraca

wojskowa

NATO

Układ o Przyjaźni,

Współpracy i Pomocy

Wzajemnej
(1955 – 1991)

Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG)
(1949– 1991).

Państwa członkowskie

NATO i Układu Warszawskiego na przełomie 1949-1990

początki …

• Wspólnoty Europejskie nie były uznawane przez

ZSRR.

• W 1986 roku Michaił Gorbaczow zezwolił na

osobne rokowania państw RWPG z WE.

Współpraca gospodarcza

• sektorowe umowy handlowe

• zawierane najczęściej w formie wymiany not

• umożliwiały dostęp do rynku EWG wybranych grup

towarowych, zwłaszcza artykułów rolnych,

tekstyliów i wyrobów hutniczych.

• Pierwszą umowę tego typu, dotyczącą eksportu

produktów rolnych, Polska zawarła w 1965 roku

EWG chroni swój rynek

• Daleko posunięty protekcjonizm Wspólnot —

wynikający z wprowadzania polityki handlowej —

powodował, że umowy z państwami socjalistycznymi

postrzegano w Brukseli jako ich zagrożenie.

• Wprowadzenie przez EWG od 1 stycznia 1975 r. zasad

wspólnej polityki handlowej wobec państw

socjalistycznych.

• Według projektu Komisji Europejskiej wcześniej

obowiązujące dwustronne umowy handlowe miały być

zastąpione umowami handlowymi o niepreferencyjnym

charakterze, zawieranymi pomiędzy państwami

socjalistycznymi i EWG.

Kontakty polityczne

pomiędzy Wspólnotami a

rządem polskim

• miały miejsce głównie za pośrednictwem

przewodniczącego Rady Ministrów obradującej w

ramach Europejskiej Współpracy Politycznej.

• Do ich nasilenia doszło w następstwie kryzysu

społeczno-ekonomicznego w Polsce w sierpniu 1980

r. oraz wprowadzenia 13 grudnia 1981 r. stanu

wojennego.

Reakcja WE

• 1) potępienie polityki władz polskich z jednoczesnym wysunięciem żądań

zniesienia stanu wojennego, respektowania praw człowieka oraz uznania

pluralizmu politycznego i związkowego;

• 2) przyłączenie się do sankcji ekonomicznych zastosowanych wobec Polski

przez społeczność międzynarodową (m.in. zawieszenie kredytów

handlowych, zerwanie negocjacji w sprawie refinansowania polskiego

długu w Klubie Paryskim);

• 3) zastosowanie sankcji ekonomicznych wobec Związku Radzieckiego

(zmiany w polityce kredytowej i importowej).

• 4. za pośrednictwem organizacji pozarządowych EWG udzielała

społeczeństwu polskiemu od 1980 r. znacznej pomocy humanitarnej

Nową

Ostpolitik

oparto na

trzech zasadniczych filarach:

Warunkowość, dyferencjacja i spójność

•

Zgodnie z zasadą warunkowości państwom Europy

Środkowowschodniej przyznaje się pomoc po spełnieniu przez nie

określonych warunków:

1) wprowadzeniu zasady prymatu prawa; 2) respektowaniu praw człowieka; 3) ustanowieniu

systemu wielopartyjnego; 4) przeprowadzeniu wolnych wyborów; 5) przejściu na tory

gospodarki wolnorynkowej.

•

Zasada dyferencjacji obligowała Wspólnoty do różnicowania

przyznawanej pomocy i indywidualnego opracowywania programów dla

każdego z państw omawianego regionu, w zależności od stopnia

zaawansowania procesu reform i jego zdolności

absorpcyjnych.

•

Zasada spójności zakłada współzależność między aspektami

politycznymi i ekonomicznymi.

Wspólna deklaracja EWG–RWPG

(Joint Declaration EEC–CMEA)

• Podpisana 25 czerwca 1988 r. w Luksemburgu

pomiędzy Europejską Wspólnotą Gospodarczą a

Radą Wzajemnej Pomocy Gospodarczej Wspólna

• Podpisanie deklaracji stanowiło wyraz uznania EWG

przez RWPG jako organizacji międzynarodowej i

umożliwiło ustanowienie oficjalnych stosunków

między nimi oraz stosunków bilateralnych między

EWG i poszczególnymi państwami członkowskimi

RWPG.

• W praktyce oznaczało to możliwość nawiązania

oficjalnych stosunków dyplomatycznych oraz

zawierania dwustronnych umów handlowych

1988

• Nawiązanie stosunków

dyplomatycznych między Polską a

EWG

• podjęcie negocjacji w sprawie umowy

o handlu i współpracy

1989

Przełomowy rok

• -

zawarcie umowy o handlu i współpracy

przez rząd Tadeusza Mazowieckiego

• -powołanie do życia Przedstawicielstwa

RP przy WE w Brukseli

• - narodziny programu pomocowego

PHARE

w 1990 roku pierwszym ambasadorem

przy wspólnotach zostaje

Jan Kułakowski – (do czerwca 1996)

Personalia

 

• Polscy ambasadorzy przy WE/UE:

•

Jan Kułakowski

1990-1996

•

Jan Truszczyński

1996-2000

•

Marek Grela 2000 -2005

• Jan Tombiński 2005

•  

• Ambasadorzy WE/UE w Polsce

•

Anouk Dijckmester 1990-1995

•

Rolf Timans 1995-1999

•

Bruno Dethomas

1999- 2006

Umowa w sprawie handlu i współpracy

handlowej i gospodarczej 1989

• podpisana 19 września 1989 r.

• charakter niepreferencyjny

• stanowi wyraz normalizacji wzajemnych stosunków

gospodarczych

• potwierdza prawo państw członkowskich EWG do

zawierania bilateralnych umów gospodarczych z

Polską (z wyjątkiem umów dotyczących handlu i

innych spraw będących w gestii EWG)

Umowa w sprawie handlu i współpracy

handlowej i gospodarczej 1989

• W umowie strony przyznały sobie wzajemne koncesje

handlowe, a EWG zobowiązała się do likwidacji

dyskryminacyjnych ograniczeń ilościowych, jakim poddany

był import z Polski

• Umowa potwierdza konieczność wzajemnego stosowania

klauzuli najwyższego uprzywilejowania między Polską a

państwami członkowskimi EWG oraz potrzebę zawierania

umów o ochronie inwestycji na zasadzie niedyskryminacji i

wzajemności.

• Umowa nie dotyczy handlu tekstyliami i produktami rolnymi

kwestie te regulują porozumienia sektorowe.

Umowa w sprawie handlu i współpracy

handlowej i gospodarczej 1989

• Na mocy tej umowy wzajemne kontakty

uległy zinstytucjonalizowaniu przez

powołanie Komisji Mieszanej spełniającej

oprócz funkcji związanych z realizacją

Umowy również rolę arbitra w spornych

kwestiach handlowych.

1.1.1990

• Rozpoczęcie negocjacji umowy

stowarzyszeniowej

• delegacji polskiej przewodniczy Jarosław

Mulewicz, a jej członkami byli m.in. wiceminister

współpracy gospodarczej z zagranicą Andrzej

Olechowski i pełnomocnik rządu ds. integracji

europejskiej i pomocy zagranicznej Jacek

Saryusz-Wolski; kluczową rolę odgrywa też

ambasador Jan Kułakowski.

16.12.1991

• Podpisanie w Brukseli Układu Europejskiego

umowy o stowarzyszeniu

Układ Europejski

- nakreśla ramy tzw. dialogu politycznego,

- zawiera regulacje dotyczące swobodnego

przepływu towarów, przepływu pracowników,

płatności, kapitału i konkurencji

- reguluje kwestie współpracy gospodarczej,

kulturalnej i finansowej.

układy o stowarzyszeniu

• Stowarzyszenie jest wyjątkowym typem związku pomiędzy UE a

krajem, który nie jest jej członkiem.

• Związek taki nie ogranicza się wyłącznie do ustalenia zasad handlu,

ale obejmuje ścisłą współpracę gospodarczą i pomoc polityczną oraz

finansową.

• Układy o stowarzyszeniu, zawierające specyficzne uregulowania

gospodarczo-polityczne, mają umożliwiać i ułatwiać współpracę i

finansowanie wsparcia dla państw stowarzyszonych z Unią.

• Podstawę prawną dla układów o stowarzyszeniu stanowi art. 310 ex

238 Traktatu o ustanowieniu Wspólnoty Europejskiej.

Układy o współpracy

• Podstawa prawna układów o współpracy, zwanych

niekiedy układami handlowymi, zawiera się w art. 300

ex 228 Traktatu o ustanowieniu Wspólnoty

Europejskiej.

• Układy o współpracy (tzw. pierwszej generacji) nie

mają tak szerokiego zakresu regulacyjnego jak

układy o stowarzyszeniu, ponieważ ich wyłącznym

celem jest intensywna współpraca gospodarcza z

państwami trzecimi. Nie powodują także tak daleko

idących konsekwencji politycznych jak układy o

stowarzyszeniu.

Układy o współpracy

WE zawarły z

• m.in. z państwami Maghrebu: Algierią, Marokiem i Tunezją (w

1976 r.), z państwami Mashreku: Egiptem, Jordanią, Libanem i

Syrią (w 1977 r.) oraz z Izraelem (w 1975 r.). Ponadto ze Sri

Lanką (w 1975 r.), Meksykiem (w 1975 r.), Kanadą (w 1976 r.),

Bangladeszem (w 1976 r.), Brazylią (w 1980 r.), Indiami (w 1981

r.), Urugwajem (w 1983 r.), Pakistanem (w 1985 r.), Chinami (w

1985 r.), Panamą (w 1985 r.), a także z organizacjami

międzynarodowymi: ASEAN-em (w 1980 r.), Paktem Andyjskim

(w 1983 r.), Radą Współpracy Arabskich Państw Zatoki Perskiej

(w 1983 r.).

• Za układ o współpracy uznaje się także podpisaną w 1992 r.

umowę pomiędzy Wspólnotą Europejską a EFTA (Europejskim

Stowarzyszeniem Wolnego Handlu) o Europejskim Obszarze

Gospodarczym

Układ Europejski

Układ Europejski

Układ Europejski określił zasady wzajemnych stosunków gospodarczych

stron:

• prowadzenia działalności gospodarczej,

• wprowadzenia stref wolnego handlu.

• wprowadził asymetrię praw na korzyść Polski ze względu na

opóźnienia w rozwoju gospodarczym Polski oraz konieczność

głębokiej reformy naszej gospodarki.

Wspólnoty zobowiązały się znosić cła i ograniczenia ilościowe w handlu

szybciej niż Polska.

Unia zadeklarowała zniesienie barier po 6 latach (z wyłączeniem

tekstyliów po pięciu), Polska po 10 latach ( z wyłączeniem

samochodów po siedmiu).

Układ nie zajmował się artykułami rolnymi i przemysłem spożywczym,

gdzie bariery handlowe miały pozostać bez zmian.

Układ Europejski

• Układy zawierają także szereg postanowień

typowych dla traktatowej praktyki

stowarzyszeniowej, które w efekcie doprowadzić

mają do stworzenia w ciągu 10 lat strefy wolnego

handlu artykułami przemysłowymi między stronami

układów.

•

Układ zawarty z Polską składa się z preambuły,

122 artykułów podzielonych na 9 części,

protokołów, załączników oraz deklaracji wspólnej i

deklaracji jednostronnej.

Układ Europejski

• Układ uregulował inne zagadnienia, np.

• zbliżanie ustawodawstw i przepisów prawnych, współpraca w celu

zmniejszenia różnic w dziedzinie normalizacji i certyfikacji,

• współdziałanie w dziedzinie energetyki i ochrony środowiska,

• dokonywał harmonizacji działań w sferze pomocy dla małych i

średnich przedsiębiorstw,

• ustanawiał mechanizmy zwalczania przestępstw gospodarczych –

głównie „praniu brudnych pieniędzy” i walce z narkotykami.
.

Układ Europejski

• Realizacją Układu miały się zająć specjalnie w tym celu powołane organy

wspólne Wspólnot i Polski

• – Rada Stowarzyszenia (skład: Rada UE, Komisja UE, rząd Polski)

• - Parlamentarny Komitet Stowarzyszenia (przedstawiciele parlamentów

UE i Polski).

• Strony umowy zgodziły się na umieszczenie w preambule układu

deklaracji mówiącej, że celem Polski jest wejście do Unii Europejskiej

na prawach pełnoprawnego członka.

• W efekcie realizacji porozumienia Polska uzyskała nieograniczony

dostęp do rynku UE dla całego eksportu przemysłowego. Dzięki temu

umożliwiło to wzrost skali produkcji i obniżkę kosztów

Układ Europejski

• jest umową o charakterze mieszanym, tj. zawartą przez

Wspólnoty Europejskie i ich państwa członkowskie, dlatego musi

być ratyfikowany zarówno przez Polskę i Parlament Europejski,

jak i przez wszystkie państwa członkowskie Wspólnot

Europejskich.

• Ze względu na długą procedurę ratyfikacyjną układu równocześnie

z jego podpisaniem zawarto Układ przejściowy między Polską a

Wspólnotami Europejskimi, umożliwiający wejście w życie

postanowień dotyczących handlu i spraw z nim związanych od 1

marca 1992 r., tj. przed zakończeniem procedury ratyfikacyjnej

Układu.

• Wejście w życie całego Układu

Europejskiego nastąpiło 1 lutego 1994

11.09.1992

• Memorandum Grupy Wyszehradzkiej

(dotyczące podjęcia negocjacji

członkowskich, wspólnego ustalenia

kalendarza i kryteriów integracji )

przedłożone w Luksemburgu ministrom

spraw zagranicznych WE przez Polskę,

Czechosłowację i Węgry.

21-22.06.1993

kryteria kopenhaskie

Ustalenia dla państw Europy Środkowej i

Wschodniej.

Zalicza się do nich:

• - posiadanie stabilnych instytucji, gwarantujących

demokrację

• - zbudowanie państwa prawa - przestrzeganie praw

człowieka i praw mniejszości narodowych

• - istnienie gospodarki rynkowej

• - zdolność do podjęcia zobowiązań, wynikających z

członkostwa w dziedzinie unii politycznej oraz

gospodarczej i walutowej

1994

• Złożenie wniosku o członkostwo w UE

08-09.12.1994

• „Strategia przygotowania do

członkostwa".

• Na szczycie UE w Essen po raz

pierwszy obecni byli przedstawiciele

państw Europy Środkowej (Polskę

reprezentował premier Waldemar

Pawlak).

strategia przedakcesyjna

(

pre-accession strategy

)

• Strategia implementuje postanowienia

układu europejskiego dotyczące

pomocy finansowej w ramach programu

PHARE

• Nacisk na dialog pomiędzy państwami

członkowskimi Unii i państwami

kandydującymi umożliwiający

wzajemną wymianę opinii w ważnych

kwestiach.

01.01.1995

• Deklaracje kanclerza Niemiec H.

Kohla i prezydenta Francji J. Chiraca

o perspektywach przystąpienia Polski,

Czech i Węgier do UE w roku 2000.

15-16.12.1995

• Określenie na szczycie UE w Madrycie

orientacyjnego kalendarza przygotowań do

poszerzenia.

• 01.01.1996 Kulminacja ostrych sporów UE -

Polska m.in. o bezcłowy import części samochodów

(Daewoo), restrukturyzację sektora paliwowego i

hutnictwa.

• W konsekwencji doprowadzono do przedłużenia o

rok ochrony celnej polskiego rynku naftowego i

stalowego.

Cannes 1995

• Biała księga w sprawie przygotowania

krajów stowarzyszonych Europy

Środkowej i Wschodniej do integracji z

rynkiem wewnętrznym Unii Europejskiej

• wytyczne w zakresie harmonizacji

ustawodawstwa państw z przepisami

obowiązującymi w Unii

20-21.06.1996

• Uznanie przez premiera

Włodzimierza Cimoszewicza na

szczycie UE we Florencji, że Polska

nie musi wejść do Unii w roku 2000.

1996- 1997

• Powstanie Komitetu Integracji Europejskiej

• 1996 Jan Truszczyński ambasadorem RP przy

Unii.

• 15.07.1997 Opublikowanie przez Komisję

Europejską opinii o kandydatach do UE

• 30.11.1997 Wprowadzenie przez Unię zakazu

dostępu do rynku UE polskich mleczarń

Opinia KE avis

• Polska jest demokratycznym państwem o stabilnych instytucjach

gwarantujących rządy prawa, prawa człowieka i poszanowanie mniejszości

narodowych;

• Polska może być uznana za funkcjonującą gospodarkę rynkową i będzie w stanie

sprostać presji konkurencji i sił rynkowych w Unii w średnim okresie;

• Jeżeli będą kontynuowane prace nad przeniesieniem dorobku prawnego

Wspólnot tzw. acquis communautaire, szczególnie w zakresie rynku

wewnętrznego oraz nad jego wprowadzeniem w życie, Polska powinna stać się

zdolna do pełnego uczestnictwa w rynku wewnętrznym w średniej perspektywie.

NSI 1997

• rząd przyjął Narodową Strategię

Integracji,

• systematyzującą dotychczasowe

przedsięwzięcia integracyjne i

określającą zadania dostosowawcze w

okresie bezpośrednio

poprzedzającym członkostwo.

W grudniu 1997 r.

• szefowie państw i rządów UE podczas

szczytu Rady Europejskiej w Luksemburgu

zaprosili Cypr, Czechy, Estonię, Polskę,

Słowenię i Węgry do negocjacji w sprawie

przystąpienia do Unii.

Partnerstwo dla

członkostwa 1998

• 25 marca 1998 r. Komisja Europejska przyjęła dokument

„Partnerstwo dla Członkostwa”.

• Program zawiera listę krótko- i średniookresowych zadań, które

Polska musi zrealizować zanim zostanie pełnoprawnym członkiem

UE.

• Za najważniejsze uznano: wzmocnienie struktur

administracyjnych i poprawa jej działania, wzmocnienie kontroli

granicznej i służb policyjnych pod kątem zwalczania nielegalnej

imigracji, przemytu narkotyków, walki z międzynarodowymi

grupami przestępczymi, stopniowe przyjmowanie dorobku

prawnego Unii.

„Narodowy Program Przygotowania

Polski do Członkostwa w UE” 1998

28 kwietnia 1998 r. przez KIE „Narodowego Programu Przygotowania

Polski do Członkostwa w Unii Europejskiej” (NPPC).

• Jest to dokument określający kierunki działań dostosowawczych i

harmonogram ich realizacji.

NPPC składa się z dwóch części:

• Wprowadzenia - syntezy, zawierającej opis celu i zadań

dostosowawczych.

• Szczegółowego opisu priorytetów.

Środki finansowe na realizację NPPC pochodzą z funduszu PHARE i są

podzielone w następujący sposób:

• 30% środków - na wspieranie struktur administracyjnych,

• 70% środków - na wspieranie inwestycji w szczególności w sferze

rozwoju regionalnego, wspierania małych i średnich

przedsiębiorstw, rolnictwa, ochrony środowiska i transportu.

Negocjacje………..

Negocjacje akcesyjne rozpoczęły się zgodnie z

kalendarzem określonym na szczycie w Luksemburgu

31 marca 1998 r.
• Głównym negocjatorem KE został Klaus van der Pas, a

za negocjacje z Polską odpowiedzialna była Françoise

Gaudenzi-Aubier.

Negocjacje…………

•

Negocjacje zainaugurowało spotkanie w ramach

Międzyrządowej Konferencji Akcesyjnej, w trakcie której

obie strony przedstawiły Oświadczenia wstępne.

• 27 kwietnia rozpoczął się pierwszy etap rokowań, polegający

na przeglądzie prawa polskiego pod kątem jego zgodności z

prawodawstwem wspólnotowym, tzw.

screening

, który

zasadniczo zakończył się w listopadzie 1999 r.

• (W latach 2000-2001 przeprowadzono

screening

dodatkowy)

Zasady negocjacji

• negocjacje o członkostwo w Unii Europejskiej

prowadziło 12 państw:

• Cypr, Czechy, Estonia, Polska, Słowenia i Węgry

(Grupa Luksemburska)

• Bułgaria, Malta, Litwa, Łotwa, Słowacja i Rumunia

(Grupa Helsińska).

• Zgodnie z obowiązującą w negocjacjach zasadą

"zróżnicowania", każdy z krajów kandydujących

jest traktowany osobno, indywidualnie oceniane

są także postępy w dochodzeniu do standardów

członkostwa.

Negocjacje

• Negocjacje dotyczące rozszerzenia Unii odbywają się

podczas

Międzyrządowej Konferencji Akcesyjnej

.

• Jest to instrument instytucjonalny powołany na czas trwania

negocjacji jako forum spotkań uzgodnieniowych pomiędzy

państwami członkowskimi a krajami kandydującymi.

• Negocjatorami ze strony Unii Europejskiej są wszystkie

państwa członkowskie (negocjator zbiorowy).

• Ich stanowiska negocjacyjne reprezentuje kraj aktualnie

sprawujący

prezydencję

Unii.

Zasady

• Unia Europejska sformułowała podstawowe zasady, według

których prowadzone są negocjacje:

- stanowiska stron wobec problemu negocjacyjnego w jednym

obszarze nie wpływają na stanowiska stron w innych obszarach

negocjacyjnych;

- uzgodnienia częściowe osiągnięte podczas negocjacji nie są

traktowane jako ostateczne,

• - państwo kandydujące na wstępie negocjacji deklaruje wolę

przyjęcia całego dorobku prawnego UE;

- propozycje okresów przejściowych może zgłosić zarówno

państwo kandydujące, jak i Unia Europejska;

Negocjacje akcesyjne

• - obydwie strony biorące udział w

negocjacjach łączy wspólny cel:

• - państwo kandydujące do Unii Europejskiej

negocjuje z piętnastoma państwami

członkowskimi, zaś

Komisja Europejska

spełnia tylko rolę pośrednika pomiędzy

państwami kandydującymi a członkowskimi;

Negocjacje

• Obrady przebiegały na dwóch szczeblach
• — na poziomie szefów delegacji (ministrów spraw

zagranicznych państwa kandydującego oraz

państw członkowskich)

• - na szczeblu zastępców szefów delegacji (tj.

głównych negocjatorów państw kandydujących

oraz członków COREPER-u (Komitetu Stałych

Przedstawicieli).

•

 

Günter VERHEUGEN

Komisarz Unii Europejskiej

do Spraw Rozszerzenia

•  

Eneko LANDÁBURU

Dyrektor Generalny Dyrekcji do Spraw Rozszerzenia (DG ELARG)

Hiszpan  

• Françoise GAUDENZI Aubier

• Dyrektor Zespołu do Spraw Polski w Dyrekcji Generalnej Komisji

Europejskiej do Spraw Rozszerzenia (DG ELARG)

Główna Negocjator do Spraw Polski

1.

Swobodny przepływ towarów

2.

Swobodny przepływ osób

3.

Swoboda świadczenia usług

4.

Swobodny przepływ kapitału

5.

Prawo spółek

6.

Polityka konkurencji

7.

Rolnictwo

8.

Rybołówstwo

9.

Polityka transportowa

10.

Podatki

  11.

Unia Gospodarcza i Walutowa

12.

Statystyka

13.

Polityka społeczna i zatrudnienie

14.

Energia

15.

Polityka przemysłowa

16.

Małe i średnie przedsiębiorstwa

17.

Nauka i badania

18.

Edukacja, kształcenie i młodzież

19.

Telekomunikacja i technologie informacyjne

20.

Kultura i polityka audiowizualna

 

21.

Polityka regionalna i koordynacja instrumentów strukturalnych

22.

Środowisko

23.

Ochrona konsumentów i zdrowia

24.

Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne

25.

Unia celna

26.

Stosunki zewnętrzne

27.

Wspólna Polityka Zagraniczna Bezpieczeństwa

28.

Kontrola finansowa

29.

Finanse i budżet

W drugiej fazie

negocjacji,

• w oparciu o przeprowadzony screening państwa kandydujące

przygotowują swoje stanowiska negocjacyjne w poszczególnych

obszarach negocjacyjnych i przedkładają je aktualnej

Prezydencji Unii Europejskiej.

• W odpowiedzi na otrzymane stanowiska negocjacyjne krajów

kandydujących, Komisja Europejska - w porozumieniu z krajami

członkowskimi UE - przygotowuje odpowiednie stanowiska Unii

Europejskiej.

• Następuje wtedy tzw. "otwarcie" obszarów - czyli podjęcie

dwustronnych negocjacji w danej dziedzinie.

25.05.1998

• Wstrzymanie przez Komisję Europejską 34 mln

ECU (euro) z 212 mln przeznaczonych dla Polski

w ramach PHARE na 1998 rok.

• Komisja uzasadniła tę decyzję złym

przygotowaniem części projektów; eurosceptycy

na polskiej prawicy widzieli w tym spisek

przeciw ówczesnemu szefowi KIE Ryszardowi

Czarneckiemu

27.07.1998

• Przejęcie kierowania Komitetem

Integracji Europejskiej przez

premiera Jerzego Buzka.

04.11.1998

• Opublikowanie pierwszego, dorocznego raportu

Komisji Europejskiej o postępach Polski na

drodze do członkostwa; potwierdzenie dobrej

oceny Polski w spełnianiu kryteriów

politycznych i ekonomicznych, braki w

dostosowaniu prawodawstwa i instytucji do

norm Unii

22-23.03.1999

Zatwierdzenie na szczycie UE w Berlinie
Agendy 2000

- reforma wspólnej polityki rolnej i funduszy

strukturalnych dla zacofanych regionów UE

- ramy budżetowe na lata 2000-2006 przewidujące

potrojenie pomocy dla kandydatów od 2000 roku

(utworzenie funduszy ISPA i SAPARD) oraz

rezerwę dla ewentualnych nowych członków od 2002

roku.

13.11.1999

• Opublikowanie drugiego raportu o

postępach Polski na drodze do Unii

Europejskiej.

• Komisja ocenia dostosowania prawne i

instytucjonalne jako zbyt wolne,

umieszczając w tej dziedzinie Polskę

na ostatnim miejscu, obok Czech.

14.04.2000

• Jacek Saryusz-Wolski, były doradca

premiera Jerzego Buzka ds.

integracji europejskiej, prorektor

Kolegium Europejskiego -

sekretarzem Komitetu Integracji

Europejskiej.

08.11.2000

• Opublikowanie raportu Komisji Europejskiej o postępach

Polski i innych państw członkowskich w drodze do UE.

• Polska wraz z Węgrami i Estonią znalazła się wśród państw

najbliższych spełnienia ekonomicznych kryteriów

członkostwa.

• Raport podkreślił "dostateczną stabilność

makroekonomiczną" i "imponującą" stopę wzrostu (trzecią

w regionie po Słowenii i Węgrach), ale - jak wynika z

raportu - przejawami "nierównowagi" są wysoka inflacja i

deficyt w rachunku bieżącym.

• od daty wejścia w życie Traktatu Nicejskiego Unia będzie w

stanie powitać nowe państwa, gdy tylko będą zdolne do

sprostania obowiązkom, wynikającym z członkostwa.

• w pierwszym dniu szczytu do Nicei przyjechali również

szefowie rządów państw kandydujących (m.in. premier

Jerzy Buzek).



07.12.2000-11.12.2000

15.06.2001-16.06.2001

• Podczas szczytu Unii Europejskiej w Goeteborgu szefowie państw

członkowskich zobowiązali się, że "kandydaci, którzy będą gotowi", mogą

zakończyć negocjacje członkowskie przed końcem 2002 roku i przystąpić do

Unii w 2004 roku.

• "Proces poszerzenia jest nieodwracalny. Pod warunkiem, że postępy na

drodze do spełnienia kryteriów członkostwa będą kontynuowane w

niezmienionym tempie, mapa drogowa (harmonogram rokowań) powinna

umożliwić zakończenie negocjacji do końca 2002 roku w wypadku tych

krajów kandydujących, które będą gotowe"

- oświadczyli przywódcy Piętnastki w dokumencie końcowym szczytu.

2001

• 23.10.2001Jan Truszczyński zastąpił na stanowisku

głównego negocjatora Jana Kułakowskiego.

• 02.11.2001 Danuta Huebner dotychczas sekretarz

wykonawczy Europejskiej Komisji Gospodarczej

Narodów Zjednoczonych została sekretarzem stanu w

MSZ ds. integracji europejskiej. Zakres kompetencji

nowej minister obejmuje całość spraw europejskich w

MSZ i Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej.

13.11.2001

Czwarty Raport Komisji

• Polska ma szanse zakończyć negocjacje do końca 2002 roku i

przystąpić do UE w 2004.

• Komisja chwali zwłaszcza Polskę za "intensywną pracę" w

przyjmowaniu nowych ustaw dostosowanych do UE.

• Komisja zaleciła zintensyfikowanie reform gospodarki i usprawnienie

administracji, żeby skuteczniej egzekwować dostosowane prawo.

Raport krytykuje rozbieżności między polityką władz pieniężnych i

fiskalnych, co nie znaczy, że zaleca podporządkowanie NBP rządowi.

Oczekuje wręcz umocnienia niezależności banku centralnego. Jedną z

największych słabości wytkniętych Polsce było też niezreformowane

rolnictwo.

14.12.2001-

15.12.2001

• Szczyt Unii Europejskiej w Laeken pod Brukselą zamieścił w

dokumencie końcowym listę 10 krajów kandydujących do UE, które

mają szansę na członkostwo w 2004 roku.

• "Rada Europejska zgadza się z Komisją Europejską, która uważa, że

jeżeli obecne tempo negocjacji i reform w państwach kandydujących

zostaną utrzymane, Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta,

Polska, Słowacja, Słowenia i Węgry mogłyby być gotowe”.

• "UE jest zdeterminowana, żeby do końca 2002 roku doprowadzić do

pomyślnego końca negocjacje członkowskie z krajami kandydującymi,

które są gotowe, tak żeby te kraje mogły wziąć udział w wyborach do

Parlamentu Europejskiego w 2004 roku jako członkowie".

przełom styczeń - luty 2002

• Powołanie polskich przedstawicieli w Konwencie. W

konwencie Polskę reprezentowali: jako

przedstawieciele rządu minister ds. europejskich

Danuta Hübner i jej zastępca Janusz Trzciński;

przedstawiciel Sejmu Józef Oleksy (SLD) i

zastępująca go Marta Fogler (PO) oraz Senatu -

Edmund Wittbrodt (Senat 2000) i jego zastępczyni

Genowefa Grabowska (SLD).

21.06.2002-22.06.2002

Szczyt Unii Europejskiej w

Sewilli,

• Szczyt nie sprecyzował miesiąca

rozszerzenia.

• Premier Leszek Miller zadeklarował gotowość

do przystąpienia do UE

1 stycznia 2004 roku.
• Szczyt nie rozwiązał kwestii warunków

finansowych członkostwa Polski i innych

kandydatów.

Sewilla

• Z myślą m.in. o poszerzeniu szczyt wydał

bezprecedensową deklarację, która potwierdza

opublikowane równocześnie oświadczenie rządu

irlandzkiego, że Traktat z Nicei

"nie stanowi zagrożenia dla tradycyjnej polityki

neutralności wojskowej Irlandii".

Ma to przekonać Irlandczyków, żeby zaaprobowali

traktat w ponownym referendum.

09.10.2002

• Przewodniczący Komisji Europejskiej Romano Prodi

uroczyście ogłosił w wystąpieniu na sesji Parlamentu

Europejskiego listę krajów rekomendowanych przez

Komisję do członkostwa Unii Europejskiej w 2004 roku.

• „Biorąc pod uwagę postępy poczynione przez te

kraje, zapis drogi przebytej we wdrażaniu

zobowiązań, które podjęły, i wszystko to, co zostało

zrobione w ramach przygotowań, Komisja uważa, że

te kraje wypełnią kryteria ekonomiczne i dorobek

prawno-instytucjonalny Unii i będą gotowe do

członkostwa od 2004 r."

- Romano Prodi .

24.10.2002-25.10.2002

• Podczas szczytu UE w Brukseli przywódcy "15" zatwierdzili ponawiane

od stycznia propozycje Komisji, żeby zacząć obejmować nowych

członków dopłatami dla rolników od 25 proc. teoretycznie należnych

dopłat w 2004 roku, a następnie zwiększać je do 30, 35, 40, 50, 60,

70, 80 i 90 w kolejnych latach aż do 100 proc. w 2013 roku.

• Szczyt przejął w znacznej mierze dwustronne uzgodnienia prezydenta

Francji J. Chiraca i kanclerza Niemiec G. Schroedera, żeby zamrozić

wydatki rolne Unii w latach 2007-2013 na poziomie z 2006 roku.

• Przywódcy zaoferowali 10 kandydatom na lata 2004-2006 łącznie 23

mld euro z funduszy dla uboższych krajów i regionów, o 2,6 mld euro

mniej niż proponowała Komisja Europejska. Polska mogłaby

wykorzystać z tego do 12,4 mld euro, czyli o 1,4 mld mniej niż chciała

Komisja.

13.12.2002-14.12.2002

• Polska na Szczycie UE w Kopenhadze zakończyła negocjacje akcesyjne.

• Negocjacje trwały do ostatniego momentu.

• Ostatecznie Polska wynegocjowała, że w latach 2004-2006 bezpośrednio

do budżetu wpłynie 6 mld złotych czyli 1,5 mld euro.

• Dopłaty bezpośrednie dla rolników w całości w pierwszym roku wyniosą

55 proc., w drugim - 60 proc., a w trzecim - 65 proc.

• Polska uzyskała też zgodę na utrzymanie 7-procentowej stawki VAT w

budownictwie mieszkaniowym oraz zwiększenie kwoty hurtowej

sprzedaży mleka o 1,5 mln ton.

• Na ochronę granicy wschodniej, do przyznanych wcześniej 172 mln euro,

uzyskaliśmy dodatkową kwotę w wysokości 100 mln euro.

Od Aten do Aten

U stóp Akropolu pełnomocnicy 15 państw członkowskich Unii
Europejskiej i 10 krajów do niej przystępujących, podpisali w środę 16
kwietnia 2003 r. Traktat Akcesyjny, który stanowi prawną podstawę
członkostwa Polski w UE.
W imieniu Polski Traktat podpisali: premier Leszek Miller, minister
spraw zagranicznych Włodzimierz Cimoszewicz oraz minister ds.
europejskich Danuta Hübner.
Na uroczystości był obecny też prezydent Aleksander Kwaśniewski,
który wygłosił krótkie przemówienie chwilę przed podpisaniem
dokumentu.