Poło

żenie ogólnogeograficzne i rzeźba terenu Polski.

1. Położenie geograficzne Polski.

(atlas str. 39-40)

- w umiarkowanych szerokościach geograficznych półkuli północnej,
- w centralnej części Europy, zaliczanej do strefy czasu środkowoeuropejskiego liczonego
według 15° E,
- w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego z dominacją obszarów lasów liściastych
i mieszanych,
- w strefie gleb brunatnych i płowych,
- na pograniczu starych płytowych struktur geologicznych Europy Wschodniej i młodszych
struktur fałdowych zachodniej i południowej części kontynentu.
- znajduje się w pasie Niżu Europejskiego między Bałtykiem a łukiem Karpat i Sudetów,
- w zlewisku Morza Bałtyckiego (w ponad 99%) oraz w dorzeczach Wisły i Odry (w 87,9%),

2. Położenie matematyczne Polski.

Najbardziej wysunięte punkty:
- na północy Przylądek Rozewie 54

0

50` N

- na wschodzie kolano Bugu na wschód od Strzyżowa 24

0

08 szer geogr. E

- na południu szczyt Opołonek lub Przełęcz Użocka 49

0

00 szer geogr. N

- na zachodzie zakole Odry na zachód od Cedyni szer geogr. 14

0

07 E

Rozciągłość południkowa wynosi 5

0

50’ (649 km długości wzdłuż południka 19

0

), stąd wynika

różnica w długości dnia i nocy między północnymi i południowymi końcami Polski.
Konsekwencje :
W lecie obszary północnej Polski mają dzień o ponad godzin

ę dłuższy niż tereny

Polski południowej.
W zimie natomiast dzień nad morzem jest krótszy niż dzień w Polsce południowej.

Konsekwencjami rozciągłości równoleżnikowej (10

0

01’, czyli 689 km wzdłuż 52

0

szerokości

geograficznej północnej) jest różnica czasu miejscowego między zachodnimi, a wschodnimi
krańcami Polski.

http://sciaga.onet.pl/21255,1,sciaga_druk.html

3. Położenie polityczne, granice i powierzchnia Polski.

Kształt państwa przypomina koło z charakterystyczną wypustką - to Półwysep Helski (34 km
długości, średnia szerokość 500 m).
Od zachodu Polska graniczy z Niemcami (467 km),
od południa z Czechami (790 km) i Słowacją (541 km),
od wschodu z Ukrainą (529 km), Białorusią (416 km), Litwą (103 km) i Rosją (210 km).

Ogólna długość granic Polski (na lądzie i wodach granicznych) wynosi 3496 km.

http://pl.wikipedia.org/wiki/Powierzchnia_Polski

4. Rzeźba powierzchni Polski.

- dominują niziny – 91,3 % powierzchni (0,2% pow, zajmują góry - powyżej 1000 m n.p.m.
- średnia wysokość - 173 m n.p.m.,
- najwyższym szczytem - Rysy – 2499 m n.p.m.
- najniżej położony punkt - depresja na

Żuławach Wiślanych Raczki Elbląskie— lustro

wody Jeziora Druzno, osiąga poziom 1,8 m poniżej lustra wody Bałtyku.
- pasowy układ rze

źby (wysokości bezwzględne terenu rosną w kierunku z północnego zachodu na

południe:
- Pobrzeża Południowobałtyckie,
- pojezierza ( Pojezierze Wielkopolskie, Pojezierze Pomorskie, Pojezierze Mazurskie)
- Niziny Środkowopolskie (Nizina Śląska, Nizina Wielkopolska, Nizina Mazowiecka, Nizina
Podlaska, Polesie Lubelskie,)
- wyżyny (Wyżyna Śląska, Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, Wyżyna Małopolska (w jej
obrębie Niecka Nidziańska i Wyżyna Kielecka), Wyżyna Lubelska, Roztocze

- kotliny (Kotlina Oświęcimska, Kotlina Sandomierska),
- góry (Sudety – najwyższe pasmo: Karkonosze, szczyt: Śnieżka 1602 m n.p.m.
Karpaty – najwyższe pasmo: Tatry, szczyt: Rysy 2499 m n.p.m. (inne pasma to np.
Beskid Wysoki z Babią Górą 1725 m n.p.m., Bieszczady z Tarnicą 1346 m n.p.m., Gorce
z Turbaczem 1310 m n.p.m.)
Góry Świętokrzyskie – najwyższe pasmo: Łysogóry, szczyt: Łysica 612 m n.p.m.

http://www.wiking.edu.pl/article.php?id=142

- zróżnicowane typy rzeźby:
* rzeźba polodowcowa staroglacjalna – niziny,
młodoglacjalna – pojezierza,
górska – Tatry, Karkonosze,
* rzeźba krasowa – tereny wapienne,
* rzeźba eoliczna – pobrzeże (wydmy), środkowa Polska,
* rzeźba lessowa - wyżyny