Slajd – 1

Moduł 3

Edukacja

globalna

z klasą

Edukacja

globalna

z klasą

Kurs internetowy dla nauczycieli

MODUŁ 3

Obraz dobrej edukacji globalnej

Kurs internetowy jest współfinansowany w ramach programu polskiej współpracy
rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w 2011 r.

Slajd – 2

Moduł 3

obraz dobrEj

Edukacji globalnEj

14 listopada – 4 grudnia 2011

Celem modułu jest przedstawienie metod charakterystycznych dla edukacji globalnej i ważnych dla niej zasad.

Po ukończeniu tego modułu:

º

będziesz wiedział/a, jak prowadzić zajęcia z edukacji globalnej, by uczniowie i uczennice uczyli się efektywniej;

º

będziesz potrafił/a w sposób etyczny mówić o problemach globalnych i dobierać obrazy do swoich zajęć;

º

wytłumaczysz zasady dobrej edukacji globalnej;

º

będziesz posiadał/a podstawową wiedzę na temat migracji międzynarodowych.

obraz dobrEj

Edukacji globalnEj

Slajd – 3

Moduł 3

Podejście do

Edukacji

Edukacja globalna to nie tylko nowe treści, ale również specyficzny sposób ich przedstawiania i uczenia o nich.
Wiele tematów edukacji globalnej (np. zakres praw człowieka) to kontrowersyjne zagadnienia; szczególnie w takich
wypadkach warto stworzyć uczniom i uczennicom więcej przestrzeni i przenieść na nich część odpowiedzialności za
proces uczenia się. Sprzyja temu:

Na kolejnych slajdach rozwijamy te wątki i proponujemy ćwiczenia, które zwracają na nie szczególną uwagę.

Na podstawie „Getting started with Global Citizenship: A Guide for New Teachers”, Oxfam GB 2008

Podejście do

Edukacji

PODejśCie

DO eDUkACji

º

łączenie faktów i zjawisk

º

zadawanie pytań

º

odkrywanie różnych

punktów widzenia i wartości

º

zachęcanie do zaangażowania

Slajd – 4

Moduł 3

zadawanie Pytań

Uczniowie i uczennice będą uczyli się bardziej efektywnie, jeśli będą mogli zadawać pytania.

º

Gdy uczennice i uczniowie sami zadają pytania, są bardziej zaangażowani w proces uczenia się.

º

Zadanie pytań kluczowych nadaje strukturę procesowi uczenia się.

º

Zadawanie pytań skłania do refleksji nad naszymi przekonaniami i stereotypami (np. „Dlaczego tak myślisz?”).

Jedną z ról nauczyciela jest zachęcanie młodych ludzi do zadawania pytań. Dobrym ćwiczeniem jest na przykład „Łańcuch DLACZEGO”; pozwala między innymi
dotrzeć do prawdziwych przyczyn omawianego zjawiska.

Źródło: „Getting started with Global Citizenship: A Guide for New Teachers”, Oxfam GB 2008

zadawanie Pytań

Dlaczego ludzie emigrują do Polski?

Dlaczego? By zarobić
więcej pieniędzy.

Dlaczego? By wysłać
je do rodziny do domu.

Dlaczego? Ich rodzin
nie stać na leki lub
edukacje dzieci.

Dlaczego? Uciekają
jako uchodźcy.

Dlaczego? W ich
krajach toczy się
konflikt, który im
zagraża.

Dlaczego? Wojna
domowa.

Dlaczego? Konflikt
etniczny.

Dlaczego? Konflikt
o zasoby.

Dlaczego? Ich kraj
został zaatakowany
przez inne państwo.

Dlaczego? Wierzą,
że w Polsce ich
życie będzie
łatwiejsze

Dlaczego? Mają
nadzieję, że w Polsce
znajdą pracę,
otrzymają dostęp do
opieki medycznej
i edukacji.

Dlaczego? Nie mają
pracy.

Dlaczego? Za mało
zarabiają za swoje
plony.

º

łączenie faktów i zjawisk

º

zadawanie pytań

º

odkrywanie różnych

punktów widzenia i wartości

º

zachęcanie do zaangażowania

Slajd – 5

Moduł 3

Łączenie faktów

i zjawisk

N

auczyciel powinien zachęcać uczniów do

łączenia faktów i zjawisk na kilku poziomach:

º

poszukiwanie

związków pomiędzy ludźmi żyjącymi w różnych regionach świata (np. poprzez handel

º

międzynarodowy powiązani są robotnicy w fabryce i konsumenci);

º

poszukiwanie

połączeń pomiędzy tematami, które są omawiane (np. handel międzynarodowy i ubóstwo);

º

pokazywanie

połączenia tego, co lokalne z tym, co globalne (np. odpowiedzialne wybory konsumenckie rodziny i ich wpływ na warunki pracy w odległych

fabrykach).

Możesz wykorzystać ćwiczenie pt. „Zagadka” by zachęcić uczniów do samodzielnego połączenia pozornie niezwiązanych ze sobą faktów.

Dlaczego jean nie chodzi do szkoły? (jak powiązane są losy jeana i krzyśka?)

Krzysiek ma 13 lat i właśnie dostał od rodziców kolejny telefon.
W 2009 roku na świecie sprzedano ponad 1,2 miliarda telefonów komórkowych.
Zyski z kopalni zagarniają zagraniczni właściciele, a pracownicy otrzymują mniej niż 10 zł dziennie.
W klasie Krzyśka wszyscy koledzy mają telefony komórkowe.
W Kongo, w prowincji Jeana, dzieci stanowią 1/3 pracowników kopalń kobaltu.
Do produkcji telefonów komórkowych wykorzystuje się 30 rodzajów metali.
Rodzice Krzyśka bardzo się denerwują, gdy nie wiedzą, gdzie jest.
Jean musi zarabiać, aby jego rodzice i czterej bracia mieli co jeść.
Kongo jest jednym z dwóch krajów afrykańskich odpowiadających za połowę wydobycia złóż kobaltu.
Jean ma 13 lat i pracuje w kopalni, gdzie przez 6 dni w tygodniu po 11 godzin dziennie nosi ciężkie worki z kobaltem.
Kopalnie w Afryce stanowią zagrożenie dla życia ludzi i dla środowiska naturalnego.
W wiosce Jeana nie ma prądu, wody pitnej, nie ma też dobrze wyposażonej kliniki medycznej.
Krzysiek często gubi swoje telefony komórkowe.

Jean musiał przestać chodzić do szkoły.

Zapoznaj się z całym ćwiczeniem.

Źródło: „Getting started with Global Citizenship: A Guide for New Teachers”, Oxfam GB 2008

Łączenie faktów

i zjawisk

º

łączenie faktów i zjawisk

º

zadawanie pytań

º

odkrywanie różnych

punktów widzenia i wartości

º

zachęcanie do zaangażowania

Slajd – 6

Moduł 3

odkrywanie różnych

Punktów widzenia

i wartości

Edukacja globalna zakłada między innymi:

º

świadomość, że nasze przekonania i poglądy wynikają z naszego systemu wartości (np. to jak oceniamy
przyczyny ubóstwa), a inni mogą zupełnie inaczej postrzegać te same zagadnienia;

º

poszanowanie innych punktów widzenia, nawet w sytuacji, w której się z nimi nie zgadzamy.

Jest kilka metod, które pomagają uczniom porównać poglądy i odpowiedzieć sobie na pytanie, skąd wynikają ich
przekonania. Jednym z nich jest dyskusja TAK/NIE.
Po dwóch przeciwnych stronach sali powieś kartki z napisami „zgadzam się” oraz „nie zgadzam się”. Poproś uczniów
i uczennice, aby zajęli miejsca w klasie w taki sposób, by ich położenie odzwierciedlało stosunek do stwierdzenia
„kraje ubogie powinny same sobie pomóc, a nie liczyć na wsparcie od bogatszych państw.” Zachęć ich do wyrażenia
swojej opinii i przedstawienia argumentacji za swoim stanowiskiem. Ćwiczenie można powtarzać z innymi
stwierdzeniami, np. „Polska powinna otworzyć granice dla wszystkich imigrantów, którzy chcą się tutaj osiedlić”.

Możesz poprowadzić zajęcia na podstawie scenariusza „Moim zdaniem”

Źródło: „Getting started with Global Citizenship: A Guide for New Teachers”, Oxfam GB 2008

odkrywanie różnych

Punktów widzenia

i wartości

º

łączenie faktów i zjawisk

º

zadawanie pytań

º

odkrywanie różnych

punktów widzenia i wartości

º

zachęcanie do zaangażowania

Slajd – 7

Moduł 3

zachęta do

zaangażowania

Edukacja globalna stawia sobie za cel zachęcenie młodych ludzi do zaangażowania na rzecz zmiany w skali globalnej i lokalnej. W tym
kontekście konieczne jest:

º

tłumaczenie uczennicom i uczniom, że

działania podejmowane przez zwykłych ludzi (np. odpowiedzialne wybory konsumenckie)

mają znaczenie;

º

pokazywanie

sposobów odpowiedzialnego zaangażowania i motywowanie do niego;

º

wyposażanie młodych ludzi w 

umiejętności potrzebne do podejmowania działań mądrych i skutecznych.

Dobrze, jeśli zajęcia dotyczące wyzwań globalnych i współzależności kończą się refleksją nad możliwością zmiany sytuacji. Takim
podsumowaniem pracy nad pewnym działem może być poniższe ćwiczenie. Warto też zachęcić uczniów do zaangażowania w jedno
z działań, które zaproponują (nawet jeśli będzie to „tylko” wypromowanie strony wybranej kampanii społecznej przez swoje konto na
Facebooku).
Poproś uczniów o narysowanie poniższego diagramu i zapisanie na osiach, jak ich zdaniem może rozwijać się sytuacja, którą omawiacie.

Źródło: „Getting started with Global Citizenship: A Guide for New Teachers”, Oxfam GB 2008

Rolą nauczyciela jest pokazywanie możliwości zaangażowania i tłumaczenie jego zasadności, nie możemy jednak jako nauczyciele
zmuszać młodych ludzi do działania.

zachęta do

zaangażowania

Obecna sytuacja

Preferowana przyszłość

Prawdopodobna przyszłość

º

łączenie faktów i zjawisk

º

zadawanie pytań

º

odkrywanie różnych

punktów widzenia i wartości

º

zachęcanie do zaangażowania

Slajd – 8

Moduł 3

dobra Edukacja

globalna

Nauczyciele zajmujący się eG często zadają sobie pytanie, jak poprawić efektywność pracy. W odpowiedzi
przygotowaliśmy zestaw wskazówek, które pomagają ulepszać naszą pracę z dnia na dzień. ich zadaniem
jest zwrócenie uwagi na rzeczy kluczowe dla powodzenia edukacji globalnej.

Warto stosować je jako kryterium oceny własnych zajęć, a także doboru materiałów do pracy z klasą czy oferowanych
przez organizacje pozarządowe projektów edukacyjnych.
Na kolejnym slajdzie podaliśmy 10 zasad dobrej edukacji.

dobra Edukacja

globalna

Slajd – 9

Moduł 3

dobra Edukacja

globalna

º

Edukacja globalna

kładzie nacisk na współzależności pomiędzy globalną Północą i globalnym Południem,

nie ogranicza się do prezentacji problemów globalnych.

º

Edukacja globalna

uczy krytycznego myślenia i formułowania własnych opinii na tematy globalne, nie

promuje jednej ideologii, nie oferuje gotowych odpowiedzi.

º

Edukacja globalna ukazuje procesy globalne w ich

wymiarze lokalnym, pokazując ich konsekwencje dla

zwykłych ludzi; nie ogranicza się do abstrakcyjnych pojęć.

º

Edukacja globalna pokazuje

znaczenie działań jednostek w reakcji na globalne wyzwania, nie utrwala

poczucia bezradności.

º

Edukacja globalna tłumaczy

potrzebę odpowiedzialnego zaangażowania w rozwiązywanie problemów

globalnych, nie służy wyłącznie zbieraniu funduszy na cele charytatywne.

º

Edukacja globalna stosuje

aktualny i obiektywny opis ludzi i zjawisk, nie utrwala istniejących stereotypów.

º

Edukacja globalna pokazuje

przyczyny i konsekwencje zjawisk globalnych, nie ogranicza się do faktografii.

º

Edukacja globalna promuje

zrozumienie i empatię, nie odwołuje się tylko do współczucia.

º

Edukacja globalna

szanuje godność prezentowanych osób, nie sięga do drastycznych obrazów, nie szokuje

przemocą.

º

Edukacja globalna

oddaje głos ludziom, których sytuację pokazuje, nie opiera się na domysłach

i wyobrażeniach.

dobra Edukacja

globalna

Zapoznaj się z opisem zasad dobrej edukacji globalnej, ich znajomość jest konieczna do wykonania zadania praktycznego.
kliknij tutaj by pobrać tekst

Slajd – 10

Moduł 3

film i obraz

w edukacji

globalnEj

Coraz częściej w  edukacji globalnej wykorzystujemy filmy i  zdjęcia wykonane w  krajach globalnego Południa. Materiały wizualne są
atrakcyjnym narzędziem do wykorzystania:

º

ułatwiają wyobrażenie sobie realiów życia w innym regionie świata,

º

stymulują do dyskusji,

º

pozwalają na przekazanie dużej ilości informacji w przystępnej formie,

º

są atrakcyjne dla uczniów i uczennic.

O czym należy pamiętać wykorzystując film i zdjęcia?

º

Filmy lub zdjęcia to tylko narzędzia pracy, nigdy nie są celem samym w sobie; dlatego trzeba dobrać je w taki sposób, by ułatwiały
realizację ustalonego celu zajęć.

º

Prezentując materiały wizualne powinniśmy poinformować uczennice i uczniów gdzie, kiedy i przez kogo zostały stworzone.

º

Młodym ludziom trudno skupić się przez dłuższy czas na oglądaniu filmu, dlatego warto przygotować karty obserwacji, które
ukierunkują ich uwagę na kluczowe kwestie.

º

Wybierając filmy lub zdjęcia musimy upewnić się, że nie są drastyczne, zostały zrobione z poszanowaniem godności ludzi na ich
przedstawianych i nie będą podtrzymywały stereotypów.

º

Nigdy nie powinniśmy pozostawiać filmu ani zdjęć bez omówienia.

º

Nawet film dokumentalny może być nieobiektywny, może przedstawiać niepełny obraz sytuacji – to reżyser decyduje, co i w jaki
sposób pokazać. Twoim zadaniem jest wtedy uzupełnienie obraz sytuacji.

W czasie warsztatu stacjonarnego uczestniczki i uczestnicy otrzymają zestaw 10 filmów dokumentalnych na temat zagadnień globalnych

razem ze scenariuszami zajęć i kartami obserwacji stworzonymi na ich podstawie. Zachęcamy do wykorzystywania ich w pracy z uczniami!

film i obraz

w edukacji

globalnEj

Slajd – 11

Moduł 3

temat: migracje

Migracje to kolejny temat z zakresu edukacji globalnej, który wymaga wieloaspektowego pokazania.
Tematykę tę można z powodzeniem prezentować na geografii, historii, wiedzy o społeczeństwie, na
lekcjach języka polskiego i języków obcych. Można również przygotować zadania dotyczące migracji na
zajęcia z przedmiotów matematyczno-przyrodniczych.

Na kolejnych ekranach zaprezentujemy:

º

podstawowe definicje,

º

przyczyny i skutki migracji,

º

argumenty zwolenników i przeciwników otwarcia granic,

º

sytuację migrantów w Polsce i stosunek naszego społeczeństwa do tego tematu.

Posłużymy się przy tym tekstami, mapami i wykresami, odwołamy się do konkretnych przykładów z życia migrantów.

temat: migracje

Slajd – 12

Moduł 3

migracje,

uchodźstwo

Migracje to przemieszczenia różnych grup społecznych pomiędzy różnymi skupiskami ludności, np. pomiędzy krajami
lub miastami, pomiędzy różnymi rejonami geograficznymi i państwowymi. Dzielimy je na przymusowe (gdy ktoś musi
uciekać) lub dobrowolne (gdy ktoś chce, ale nie musi wyjechać), legalne (gdy ktoś przemieszcza się legalnie i posiada
dokumenty na legalny pobyt) i nielegalne oraz na stałe (czyli bezpowrotne) i czasowe (powrotne).

imigracja to przybycie do kraju w celu osiedlenia się lub długotrwałego pobytu. Imigrantami są osoby, które przyjeżdżają
do danego kraju np. do Polski.

emigracja to opuszczenie swojego kraju w celu osiedlenia się lub długotrwałego pobytu w innym kraju czyli np. emigracja
z Polski do Wielkiej Brytanii.

Uchodźcy to osoby, którym przyznano status uchodźcy. We wszystkich krajach, które podpisały Konwencję Genewską
(międzynarodowy dokument ONZ z 1951 roku), w tym także w Polsce, przyznaje się status uchodźcy. Status uchodźcy
może otrzymać „osoba, która opuściła swój kraj pochodzenia, ponieważ odczuwa uzasadnioną obawę przed
prześladowaniem z  powodu rasy, religii, narodowości, poglądów politycznych, przynależności do określonej grupy
społecznej” (wg Konwencji Genewskiej).

Źródło: „Migracje na świecie” kinga Białek

migracje,

uchodźstwo

Slajd – 13

Moduł 3

Przyczyny migracji

Powody migracji mogą być:

º

ekonomiczne (emigracja do kraju o lepszym statusie ekonomicznym, np. migranci poszukują lepszej pracy);

º

naukowe (przyjazdy do kraju, w  którym można zdobyć wykształcenie, np. studenci i  studentki biorą udział
w programach stypendialnych );

º

biznesowe (przyjazdy do kraju, w którym jest legalna możliwość pracy, ale status ekonomiczny tego kraju nie
musi być lepszy od statusu kraju pochodzenia, np. nauczyciele języków obcych, biznesmeni);

º

zapewnienie bezpieczeństwa (przyjazdy do krajów gwarantujących bezpieczeństwo, np. uchodźcy);

º

środowiskowe (opuszczenie obszarów szczególnie zagrożonych klęskami żywiołowymi lub obszarów o niedoborze
wody pitnej – pustynniejących).

Dokładnie pamiętam, kiedy mama podeszła do mnie i ze łzami w oczach powiedziała „Zostałeś wybrany, wyjeżdżasz

do szkoły na kubę”. Był rok 1985. Miałem wtedy dwanaście lat, a w moim kraju wybuchła straszna wojna domowa.

Tarik, lat 39, Południowy Sudan

Możesz poprosić uczniów o zidentyfikowanie przyczyn migracji

korzystając z opowiadania Tarika „Moja podróż dookoła świata”.

Przyczyny migracji

Slajd – 14

Moduł 3

skala migracji na

świecie

Obecnie prawie 3% populacji świata żyje poza krajem swojego urodzenia, jest to około 214 mln ludzi. Z roku na rok
liczba międzynarodowych migrantów zwiększa się. (Dane Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji).

LiCZBA MiGrANTóW MięDZyNArODOWyCh

Dane z UN World Migrant Stock (http://esa.un.org/migration).

Wspólnie z uczniami i uczennicami odpowiedzcie na pytanie: dlaczego liczba migrantów międzynarodowych stale się
zwiększa? Co temu sprzyja? Co to oznacza?

153 000 000

1990

100 000 000

0

200 000 000

1995

2000

2005

2010

168 000 000

378 000 000

195 000 000

214000 000

skala migracji na

świecie

Slajd – 15

Moduł 3

Źródło: www.worldmapper.org © Copyright SASI Group (University of Sheffield) and Mark Newman (University of
Michigan).
Możecie razem z klasą zidentyfikować obszary, które są najbardziej popularnymi miejscami pobytu migrantów (USA,
Ue, ale także indie, Pakistan, arabskie kraje Zatoki Perskiej, Nigeria). Podziel klasę na grupy i poproś o wyszukanie
w internecie przyczyn migracji do wymienionych regionów.

kierunki migracji

na świecie

kierunki migracji

na świecie

Udział migrantów w  populacji poszczególnych krajów znacznie się różni. Zamieszczona grafika to mapa, na której
wielkość kraju jest wprost proporcjonalna do liczby migrantów zamieszkujących w nim.

Slajd – 16

Moduł 3

skala i kierunki

ruchu uchodźców

Uchodźca to specyficzny typ migranta. W ostatnich latach liczba osób posiadających status uchodźcy spadła o kilka milionów, ale nadal ponad 16
milionów ludzi posiada ten status (mniej więcej co piętnasty migrant posiada status uchodźcy, czyli ochronę prawną państwa, w którym przebywa).

LiCZBA UChODŹCóW

Obecnie najwięcej uchodźców pochodzi z:

º

Afganistanu (ponad 3 mln osób)

º

Iraku (ponad 1,5 mln osób)

º

Somalii

º

Demokratycznej Republiki Konga

º

Myanmar (dawna Birma).

Schronienia uchodźcom najczęściej udzielają:

º

Pakistan (1,9 mln)

º

Iran

º

Syria

º

Niemcy

º

Jordania.

Dane pochodzą z „UNHCR Global Trends 2010”
Ustalcie z klasą przyczyny ucieczek ludzi z krajów wymienionych w pierwszej kolumnie. Zastanówcie się, dlaczego takie właśnie kraje przyjmują
najwięcej uchodźców?

1990

1995

2000

2005

2010

18 500 000

0

10 000 000

20 000 000

18 500 000

15 600 000

13 800 000

16 000 000

skala i kierunki

ruchu uchodźców

Dane z UN World Migrant Stock (http://esa.un.org/migration).

Slajd – 17

Moduł 3

skutki migracji

Ekonomiści generalnie oceniają skutki migracji jako pozytywne.
Z perspektywy kraju wysyłającego:

º

przekazy pieniężne wysyłane do ojczyzny od przebywających za granicą to ważny zastrzyk gotówki (dla rodziny
migranta i dla całej gospodarki);

W 2010 roku do krajów globalnego Południa trafiło 307 mld $ w przekazach pieniężnych od migrantów, to dwukrotnie
więcej niż oficjalna pomoc rozwojowa przekazywana przez rządy najbogatszych krajów.

º

dochodzi do zjawiska zwanego „drenażem mózgów” (najlepiej wykształcone osoby emigrują do krajów bogatych
dzięki ułatwionemu dostępowi do wiz lub programom stypendialnym; takie programy tworzone są celowo, by
przyciągnąć najzdolniejszych, ale odbija się to negatywnie na potencjale krajów wysyłających).

W Zambii w ostatnich latach liczba praktykujących lekarzy spadła w wyniku migracji z 1600 do 400.
Oczekuje się, że w najbliższych trzech latach z Indii wyjedzie około miliona inżynierów; wykształcenie jednego fachowca
kosztuje około 20 000 $, w pewnym sensie Indie wesprą więc resztę świata kwotą 20 mld $.
Z perspektywy kraju przyjmującego:

º

możliwość obniżenia kosztów pracy dzięki taniej sile roboczej (w  tym osób chętnych do wykonywania prac,
których nie chcą wykonywać obywatele danego kraju);

º

w niektórych krajach obecność dużej liczby migrantów może spowodować spadek płac w najsłabiej opłacanych
zawodach i odbić się negatywnie na przychodach najbiedniejszych obywateli (prowadzone badania potwierdziły
tę tezę dla USA, ale dla Wielkiej Brytanii wynik był odwrotny);

º

w  wielu krajach europejskich różnice kulturowe pomiędzy migrantami a  większością populacji prowadzą do
napięć i konfliktów na tle etnicznym.

Źródło: “economic effects of Migration”, The Levin institute, www.globalization101.org

skutki migracji

Slajd – 18

Moduł 3

czy możemy

otworzyć granice?

Od wielu lat w  debatach publicznych spierają się zwolennicy i  przeciwnicy wolnej emigracji, zakładającej zupełne
otwarcie granic. Warto przyjrzeć się argumentom obu stron.

Argumenty zwolenników:

º

prawo każdego człowieka do swobodnego
przemieszczania się;

º

ułatwienie legalizacji pobytu osobom, które już
przebywają w innym kraju i wyjęcie ich z „szarej
strefy”;

º

uproszczenie polityki wizowej i zmniejszenie
kosztów administracyjno-biurowych;

º

otwarte granice sprzyjają komunikacji, rozwijają
nowe szlaki handlowe i turystykę, sprzyjają
tworzeniu nowych więzi społecznych;

º

duża mobilność ludności sprzyja zacieraniu się
granic społecznych i ekonomicznych.

Argumenty przeciwników:

º

osłabienie instytucji państwa, znaczenia
obywatela i narodu;

º

brak kontroli nad przemieszczaniem się dużych
grup ludności, co może rodzić problemy związane
z przeludnieniem czy nawet kryzysy humanitarne;

º

osłabiona kontrola nad bezpieczeństwem
narodowym (np. nielegalny pobyt, nielegalny
handel, grupy przestępcze);

º

trudności w dostosowaniu prawa
międzynarodowego do praw lokalnych.

Debata oksfordzka na temat wolnej migracji może być formą prezentacji projektu uczniowskiego o tematyce migracji.

Źródło: „Migracje na świecie” kinga Białek

czy możemy

otworzyć granice?

Slajd – 19

Moduł 3

migranci w Polsce

Polska jest nadal krajem emigracji. Według danych BAEL w 2007 roku poza granicami kraju przebywało około pół miliona
Polek i Polaków (głównie w Niemczech i Wielkiej Brytanii). W tym samym czasie w Polsce legalnie przebywało ponad sto
tysięcy cudzoziemców. Nie wiadomo, ilu nielegalnych imigrantów mieszkało w tym samym czasie w Polsce.

Więcej na ten temat w: „imigranci w polskim społeczeństwie” pod red. Pawła Dzilińskiego, Warszawa 2009

Stosunek Polaków do cudzoziemców
Polacy mają różny stosunek do cudzoziemców w zależności od regionu świata, z którego pochodzą.

Źródło: „Badanie opinii publicznej na rzecz integracji obywateli państw afrykańskich w Polsce”, red. Paweł Średziński,
Warszawa 2010
Zajęcia dotyczące tolerancji mogą być dobrą przestrzenią do dyskusji o tym, skąd wynikają różnice widoczne na
wykresie. Dlaczego bardziej lubimy mieszkańców europy Zachodniej niż romów?

Osoby z Europy Zachodnie

j

Afrykańczycy

Osoby z kra

jów b. Związku

Radzieckiego (WNP)

Az

jaci

Romowie (Cyganie)

bardzo lubię

raczej lubię

ani nie lubię, ani nie lubi/nie wiem

raczej nie lubię

bardzo nie lubię

Jakie są Pani(i) odczucia
jeśli chodzi o poszczególne
grupy etniczne. W jakim
stopniu lubi Pani lub też
nie lubi...?

migranci w Polsce

5%

3%

2%

2%

2%

36%

23%

24%

20%

13%

54%

63%

58%

64%

51%

4%

8%

13%

11%

24%

1%

3%

3%

3%

10%

Slajd – 20

Moduł 3

migracje w szkole

Matematyka

º





Poproś uczennice i uczniów o przygotowanie krótkiej sondy na temat stosunku ich koleżanek i kolegów ze szkoły
do cudzoziemców. Wyniki sondy uczniowie powinni przedstawić na wykresach kołowych i  słupkowych, ćwicząc
odpowiednie kalkulacje.

Informatyka

º





Poproś uczniów o przygotowanie wykresów dotyczących światowych trendów w migracjach na podstawie danych
ze stron internetowych Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji (www.iom.int) i  Wysokiego Komisarza ONZ ds.
Uchodźców (www.unhcr.org). Z pomocą nauczyciela geografii lub WOS-u omów wyniki pracy uczniów.

Geografia

º





Podziel klasę na grupy, każdej z nich przydziel inny rodzaj migracji (ekonomiczne, polityczne, środowiskowe) i poproś
o zaznaczenie na mapie konturowej świata szlaków migracyjnych dla ruchów ludności danego typu.

Wiedza o społeczeństwie

º





Zorganizuj w  szkole spotkanie z  imigrantem, który opowie o  sytuacji cudzoziemców w  Polsce. Jeśli w  Twojej
miejscowości nie ma cudzoziemców, pomóż uczniom umówić wywiad z migrantem (np. przez skype’a lub telefon).
Wywiad można zamieścić w szkolnej gazetce.

Biologia

º





Przeanalizuj z klasą zjawisko uchodźstwa klimatycznego. Poproś uczennice i uczniów, by przygotowali w grupach
plakaty na temat przyczyn migracji środowiskowych, regionów, w których obecnie takie migracje istnieją i prób
zaradzenia temu zjawisku.

migracje w szkole

Slajd – 21

Moduł 3

więcej informacji

na temat

migracji (dla

zainteresowanych)

º





„Migracje świata” tekst Kingi Białek dla CEO

º





A. Olszewska, A. Zawadzka „Przespaceruj się w moich butach. O spotkaniach międzykulturowych”, wyd. Instytut
Spraw Publicznych, Warszawa 2009

º





„Dziś przypłyną tu dwa trupy” reportaż Witolda Szabłowskiego, „Gazeta Wyborcza” z dnia 6 lipca 2009 r.

º





www.refugee.pl portal REFUGEE to gazeta polskich uchodźców

więcej informacji

na temat

migracji (dla

zainteresowanych)

Slajd – 22

Moduł 3

zadaniE praktycznE

1.

Zapoznaj się z przykładami działań szkolnych opisanych w materiale pomocniczym. Przeanalizuj je pod kątem

zgodności z zasadami edukacji globalnej przedstawionymi w tym module. W sprawozdaniu opisz, w jaki sposób
przykłady realizują zasady trzy wybrane zasady przez Ciebie zasady edukacji globalnej ze slajdu 9.

º

Przykładowe działania szkolne z zakresu edukacji globalnej

º

Zasady dobrej edukacji globalnej

2.

Przeprowadź z uczniami lekcję z wykorzystaniem filmu dokumentalnego „My kupujemy, kto płaci?” z pakietu „Patrz

i zmieniaj”.

Pakiet otrzymasz dopiero w czasie warsztatu stacjonarnego (18 lub 25 listopada), na poprowadzenie

zajęć z klasą (90 minut) i ich opisanie w sprawozdaniu pozostanie ci czas do 4 grudnia.

ZADANie DLA ChęTNyCh

3.

Wykorzystaj informacje dotyczące migracji zamieszczone w module, polecane materiały dodatkowe i własną

wiedzę do zaplanowania i przeprowadzenia własnej lekcji, która spełnia Twoim zdaniem warunki dobrej edukacji
globalnej.

zadaniE praktycznE

Slajd – 23

Moduł 3

Zapraszamy do wypełnienia sprawozdania z trzeciego modułu, masz na to czas do 4 grudnia.

Już teraz zapoznaj się z pytaniami! Kliknij w zakładkę „Sprawozdanie”.

W czwartym module:

º





poznasz przykład gry symulacyjnej, którą możesz wykorzystać w pracy z uczniami

º





przyjrzysz się możliwościom prowadzenia projektów uczniowskich o tematyce globalnej

º





poznasz kilka sposobów na prowadzenie edukacji globalnej na godzinie wychowawczej

º





dowiesz się więcej na temat zmian klimatu.

Podsumowanie

Podsumowanie