Strona 1
www.sgk.gofin.pl
2010-12-08 08:49:14
http://www.sgk.gofin.pl/11,2239,119691,opakowania-zwrotne.html
Zeszyty Metodyczne Rachunkowości
nr
7
z dnia 2010-04-01 nr kolejny 271
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., www.sgk.gofin.pl
Opakowania zwrotne
Prowadzimy sprzeda
ż
detaliczn
ą
towarów. Kupujemy towary w opakowaniach zwrotnych typu skrzynki, palety.
Na opakowania te dostawca wystawia faktur
ę
VAT, a nast
ę
pnie gdy je zwrócimy wystawia faktur
ę
koryguj
ą
c
ą
.
Jak ujmowa
ć
opakowania i ich zwrot w ksi
ę
gach rachunkowych?
1. Ogólne zasady ewidencji zakupu i zwrotu opakowa
ń
W praktyce dostawcy traktuj
ą
przekazanie opakowa
ń
zwrotnych jak dostaw
ę
odr
ę
bnego towaru. Opakowania te
podlegaj
ą
wówczas opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych, tj. tak jak dostawa innych towarów, a ich wydanie
udokumentowane jest faktur
ą
VAT.
W ksi
ę
gach rachunkowych nabywcy faktur
ę
dokumentuj
ą
c
ą
zakup opakowa
ń
zwrotnych oraz ich przyj
ę
cie
do magazynu mo
ż
na uj
ąć
w nast
ę
puj
ą
cy sposób:
1. Faktura VAT dokumentuj
ą
ca zakup opakowa
ń
:
a) warto
ść
w cenie zakupu
- Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu",
b) VAT naliczony
- Wn konto 22-1 "VAT naliczony i jego rozliczenie",
c) ł
ą
czna kwota zobowi
ą
zania wobec sprzedawcy
- Ma konto 21 "Rozrachunki z dostawcami",
d) Pz - przyj
ę
cie opakowa
ń
do magazynu:
- Wn konto 31-6 "Opakowania"
(w analityce: Opakowania w magazynie - własne),
- Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu".
W sytuacji gdy nast
ę
puje zwrot opakowa
ń
dostawcy stosowane s
ą
dwa alternatywne rozwi
ą
zania, a mianowicie:
1) zwrot opakowa
ń
do dostawcy jest udokumentowany faktur
ą
koryguj
ą
c
ą
VAT wystawion
ą
przez dostawc
ę
,
lub
2) zwrot opakowa
ń
do dostawcy jest odprzeda
żą
opakowa
ń
i jest dokumentowany faktur
ą
sprzeda
ż
y
wystawion
ą
przez zwracaj
ą
cego opakowania.
Z pism urz
ę
dów skarbowych zamieszczonych na stronie internetowej Ministerstwa Finansów wynika, i
ż
oba rozwi
ą
zania
mog
ą
by
ć
stosowane.
W omawianej sytuacji zwrot opakowa
ń
do dostawcy jest dokumentowany faktur
ą
koryguj
ą
c
ą
wystawion
ą
przez
dostawc
ę
. W tym przypadku zwrot ten mo
ż
na uj
ąć
w ksi
ę
gach rachunkowych nast
ę
puj
ą
cymi zapisami:
Strona 2
www.sgk.gofin.pl
2010-12-08 08:49:14
http://www.sgk.gofin.pl/11,2239,119691,opakowania-zwrotne.html
1. Wz - zwrot opakowa
ń
do dostawcy:
- Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu",
- Ma konto 31-6 "Opakowania"
(w analityce: Opakowania w magazynie - własne).
2. Faktura VAT koryguj
ą
ca otrzymana od sprzedawcy w zwi
ą
zku ze zwrotem opakowa
ń
:
a) kwota netto korekty
- Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu",
b) korekta VAT naliczonego
- Ma konto 22-1 "VAT naliczony i jego rozliczenie",
c) kwota ogółem
- Wn konto 21 "Rozrachunki z dostawcami".
2. Opakowania zwrotne kaucjonowane - zasady obrotu i ewidencji
Cz
ęść
towarów (napoje) zakupujemy od dostawców w butelkach zwrotnych, które równie
ż
s
ą
fakturowane.
Nast
ę
pnie, odsprzedaj
ą
c napoje w butelkach klientom detalicznym (osobom fizycznym) pobieramy od nich
kaucj
ę
za wydane butelki. Jak ksi
ę
guje si
ę
powy
ż
sz
ą
kaucj
ę
oraz pó
ź
niejszy zwrot tej kaucji w przypadku
zwrotu pustych butelek?
Istota kaucji
Je
ż
eli równolegle do sprzeda
ż
y towarów znajduj
ą
cych si
ę
w opakowaniach zwrotnych (np. napojów w butelkach)
sprzedawca pobiera od nabywcy kaucj
ę
, która zwracana jest nabywcy przy zwrocie tych opakowa
ń
, to opakowania takie
uznaje si
ę
za kaucjonowane. W sytuacji gdy powy
ż
sze opakowania nie zostan
ą
zwrócone w okre
ś
lonym terminie,
pobrana od nabywcy kaucja zaliczana jest na poczet zapłaty za te opakowania.
Przy dostawie towaru w opakowaniu kaucjonowanym, towarzysz
ą
cy sprzeda
ż
y pobór kaucji zabezpiecza sprzedawc
ę
przed ewentualn
ą
utrat
ą
nale
ż
no
ś
ci od nabywcy za przekazane mu opakowania zwrotne, które nadal pozostaj
ą
własno
ś
ci
ą
sprzedaj
ą
cego (nabywca zobowi
ą
zany jest do ich zwrotu pod rygorem utraty wpłaconej kaucji). Kaucja nie
jest form
ą
odpłatno
ś
ci. Zatrzymane z jej tytułu pieni
ą
dze nie s
ą
własno
ś
ci
ą
otrzymuj
ą
cego. W przypadku wypełnienia
zobowi
ą
zania (tutaj: oddania butelek) kaucja podlega zwrotowi.
Wydanie opakowa
ń
za kaucj
ą
w
ś
wietle przepisów o VAT
Kwota pobranej kaucji nie podlega opodatkowaniu VAT. Nie b
ę
d
ą
c bowiem kwot
ą
nale
ż
n
ą
z tytułu sprzeda
ż
y, nie
wpływa na obrót w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o VAT. Dlatego te
ż
, je
ż
eli podatnik sprzedał towar w opakowaniu
zwrotnym, pobieraj
ą
c lub okre
ś
laj
ą
c w umowie za to opakowanie kaucj
ę
, warto
ś
ci opakowania nie uwzgl
ę
dnia w tre
ś
ci
faktury dokumentuj
ą
cej sprzeda
ż
. Tak wynika z § 16 rozporz
ą
dzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r.
w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów
i usług, do których nie maj
ą
zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 212, poz. 1337 ze zm.).
W tym przypadku wydanie opakowa
ń
zwrotnych za kaucj
ą
(podobnie jak ich zwrot) dokumentuje si
ę
odr
ę
bnym
dokumentem sporz
ą
dzanym wył
ą
cznie w celu rozliczenia przekazanych opakowa
ń
, np. not
ą
obci
ąż
eniow
ą
. Informacje
dotycz
ą
ce opakowa
ń
zwrotnych mo
ż
na równie
ż
zamieszcza
ć
poni
ż
ej cz
ęś
ci merytorycznej faktury.
Mimo
ż
e kaucja podlega wył
ą
czeniu z podstawy opodatkowania w momencie wydania opakowa
ń
, wył
ą
czenie to
podlega korekcie w sytuacji, gdy odbiorca nie zwróci sprzedawcy wydanych opakowa
ń
w okre
ś
lonym terminie. Ich
przekazanie traktuje si
ę
wówczas na równi z dostaw
ą
towarów, jako czynno
ść
podlegaj
ą
c
ą
opodatkowaniu podatkiem
od towarów i usług, gdzie równowarto
ść
zatrzymanej kaucji stanowi nale
ż
no
ść
sprzedawcy za przekazane opakowania,
a wi
ę
c kwot
ę
brutto z tytułu sprzeda
ż
y, zawieraj
ą
c
ą
VAT. Na t
ę
okoliczno
ść
sprzedawca wystawia faktur
ę
VAT nie
pó
ź
niej ni
ż
siódmego dnia po dniu, w którym umowa przewidywała zwrot opakowa
ń
, za
ś
w przypadku braku okre
ś
lenia
tej daty w umowie - nie pó
ź
niej ni
ż
60. dnia od dnia wydania opakowa
ń
. Oznacza to,
ż
e w razie braku zwrotu opakowa
ń
kaucjonowanych, o terminie wystawienia faktury decydowa
ć
b
ę
dzie fakt, czy w umowie okre
ś
lono termin tego zwrotu,
Strona 3
www.sgk.gofin.pl
2010-12-08 08:49:14
http://www.sgk.gofin.pl/11,2239,119691,opakowania-zwrotne.html
czy te
ż
nie. Stanowi o tym § 16 ust. 2 ww. rozporz
ą
dzenia.
Jednostki dokonuj
ą
ce sprzeda
ż
y na rzecz osób fizycznych nieprowadz
ą
cych działalno
ś
ci gospodarczej oraz rolników
ryczałtowych, tak jak to ma miejsce w jednostce, o której mowa w pytaniu, s
ą
obowi
ą
zane - na mocy art. 111 ust. 1 ustawy o VAT
- prowadzi
ć
ewidencj
ę
obrotu i kwot podatku nale
ż
nego przy zastosowaniu kas rejestruj
ą
cych. Obowi
ą
zek wystawienia faktury
VAT takiemu nabywcy wyst
ą
pi - zgodnie art. 106 ust. 4 ustawy o VAT - wył
ą
cznie na jego
żą
danie.
Skoro wydanie opakowania zwrotnego za pobraniem kaucji nie stanowi obrotu, to otrzymanie i pó
ź
niejszy zwrot tej kaucji nale
ż
y
ewidencjonowa
ć
poza funkcjami fiskalnymi kasy (wpłata i wypłata gotówki).
Z raportu opakowa
ń
zwrotnych (niefiskalnego) mo
ż
na odczyta
ć
ł
ą
czne wydanie i ł
ą
czne przyj
ę
cie opakowa
ń
zwrotnych.
Dodatkowo mo
ż
na prowadzi
ć
ewidencj
ę
dotycz
ą
c
ą
przyjmowania opakowa
ń
zwrotnych w sposób, z którego wynikałoby,
ile opakowa
ń
w danym miesi
ą
cu (okresie rozliczeniowym) zostało zwróconych. Dane z ewidencji w powi
ą
zaniu
z raportem opakowa
ń
zwrotnych zawieraj
ą
cym dane sumaryczne o obrocie z tytułu pobranej kaucji umo
ż
liwiaj
ą
podatnikowi prawidłowe rozliczenie podatku od towarów i usług (skorygowanie podstawy opodatkowania, w sytuacji gdy
opakowania nie zostan
ą
zwrócone), bowiem zarówno w ustawie o podatku od towarów i usług, jak i w rozporz
ą
dzeniach
wykonawczych nie przewidziano zwolnienia z VAT dla sprzeda
ż
y opakowa
ń
, które nie zostan
ą
zwrócone. Ich dostawa
podlega wi
ę
c, co do zasady, opodatkowaniu według stawki 22%.
Ewidencja ksi
ę
gowa opakowa
ń
kaucjonowanych
W ksi
ę
gach rachunkowych pobran
ą
przez sprzedawc
ę
detalicznego kaucj
ę
(na podstawie niefiskalnych raportów
"obrotu" opakowaniami zwrotnymi) mo
ż
na uj
ąć
, zapisem:
- Wn konto 10 "Kasa",
- Ma konto 24 "Pozostałe rozrachunki"
(w analityce: Kaucja za butelki wydane klientom detalicznym).
Ewentualny zwrot powy
ż
szej kaucji w zwi
ą
zku ze zwrotem pustych butelek przez klientów nale
ż
y wprowadzi
ć
zapisem
odwrotnym: Wn konto 24, Ma konto 10.
Wydanie butelek (wraz z napojami) klientom detalicznym mo
ż
e by
ć
ewidencjonowane w ksi
ę
gach rachunkowych lub
jednostka mo
ż
e prowadzi
ć
wył
ą
cznie ewidencj
ę
pozabilansow
ą
tych opakowa
ń
.
W ksi
ę
gach rachunkowych obrót opakowaniami mo
ż
na ksi
ę
gowa
ć
zbiorczo - na podstawie niefiskalnych raportów
"obrotu" opakowaniami zwrotnymi. Zapisy w ewidencji bilansowej z tym zwi
ą
zane mog
ą
by
ć
nast
ę
puj
ą
ce:
- Wn konto 31-6 "Opakowania" (w analityce Butelki poza jednostk
ą
),
- Ma konto 31-6 "Opakowania" (w analityce Butelki).
Ewentualny zwrot pustych butelek ewidencjonowany b
ę
dzie zapisem odwrotnym.
Przykład
I. Zało
ż
enia:
1. Jednostka zajmuj
ą
ca si
ę
handlem detalicznym (sklep spo
ż
ywczy) zakupiła 100 szt. napojów w butelkach
zwrotnych, na które dostawca wystawił faktur
ę
VAT. Pozycja dotycz
ą
ca butelek zawierała nast
ę
puj
ą
ce dane:
a) warto
ść
netto butelek: 16,39 zł,
b) VAT nale
ż
ny: 3,61 zł,
c) razem warto
ść
butelek: 20,00 zł.
2. Jednostka sprzedała klientom detalicznym 80 szt. napojów, pobieraj
ą
c od nich kaucje w ł
ą
cznej wysoko
ś
ci:
(80 szt. x 0,20 zł/szt.) = 16,00 zł.
3. Jednostka przyj
ę
ła ze zwrotów: 80 szt. butelek, oraz zwróciła wpłacon
ą
wcze
ś
niej kaucj
ę
. Z kasy sklepu
wypłacono: (80 szt. x 0,20 zł) = 16,00 zł.
Strona 4
www.sgk.gofin.pl
2010-12-08 08:49:14
http://www.sgk.gofin.pl/11,2239,119691,opakowania-zwrotne.html
4. Przyj
ę
te puste butelki jednostka zwróciła dostawcy. Dostawca wystawił faktur
ę
koryguj
ą
c
ą
, która zawierała
nast
ę
puj
ą
ce dane:
a) warto
ść
netto zwróconych butelek: 13,11 zł,
b) VAT naliczony (zmniejszenie podatku): 2,89 zł,
c) razem warto
ść
zwróconych butelek: 16,00 zł.
5. Jednostka nie prowadzi ewidencji bilansowej butelek wydawanych klientom indywidualnym.
II. Dekretacja:
Opis operacji
Kwota
Konto
Wn
Ma
1. Faktura VAT - zakup opakowa
ń
(butelek):
a) warto
ść
w cenie zakupu
16,39 zł
30
b) VAT naliczony według stawki 22%
3,61 zł
22-1
c) ł
ą
czna kwota zobowi
ą
zania wobec sprzedawcy
20,00 zł
21
2. Pz - przyj
ę
cie (wraz z zakupionymi towarami - napojami) butelek
podlegaj
ą
cych zwrotowi
16,39 zł
31-6
30
3. Pobranie kaucji od klientów detalicznych
16,00 zł
10
24
4. Zwrot kaucji w zwi
ą
zku ze zwrotem pustych butelek przez klientów
16,00 zł
24
10
5. Wz - zwrot pustych butelek do dostawcy napojów
13,11 zł
30
31-6
6. Faktura koryguj
ą
ca:
a) kwota netto korekty
13,11 zł
30
b) korekta VAT naliczonego
2,89 zł
22-1
c) kwota ogółem
16,00 zł
21
III. Ksi
ę
gowania: