Choroby włosów
Lek.med. Beata Imko-Walczuk
Fazy rozwoju włosów
Faza
Okres
trwania
cechy
%włosów
w danej
fazie
anagen
4-7 lat
W pełni ukształtowana i
gł
ę
boko poło
ż
ona
opuszka włosa
66-90%
katagen
1-2 tyg
Stopniowy zanik
opuszki, rogowacenie
opuszki, przesuwanie
ku górze
0.5-2%
telogen
2-4 m-ce
Wytworzenie kolby ze
zrogowaciałego
korzenia włosa, płytkie
umiejscowienie
2-18%
Nadmierne wypadanie włosów
Łysienie plackowate
Łysienie androgenowe
Łysienie telogenowe
Łysienie mechaniczne
-
wyrywanie – trichotillomania
- wycieranie
- nadmierne naci
ą
ganie włosów
Łysienie -cd
Łysienie metaboliczne
-
niedobór
ż
elaza
- zaburzenia czynno
ś
ci tarczycy
- awitaminoza B12
- cukrzyca
Łysienie w chorobach gor
ą
czkowych (dur)
Łysienie kiłowe
Łysienie toksyczne
-
Tal
-
Arsen
-
Rt
ęć
Łysienie-cd
Łysienie polekowe
-
ś
rodki cytostatyczne i immunosupresyjne
-
Antykoagulanty
-
Leki p/tarczycowe
-
Inne-Levodopa, wit. A
Przyczyny łysienia bliznowaciej
ą
cego
(nieodwracalnego)
Choroby dziedziczne i zaburzenia
rozwojowe
-
Niedorozwój skóry
-
Znami
ę
naskórkowe
-
Nietrzymanie barwnika
-
Rogowacenie kanalikowate Mibelliego
Urazy fizyczne
-
Mechaniczne
-
Oparzenia
-
Odczyny porentgenowskie
Przyczyny łysienia bliznowaciej
ą
cego
(nieodwracalnego)
Grzybice
-
Grzybica woszczynowa
Zaka
ż
enia paso
ż
ytnicze
-
Leiszmanioza
Zaka
ż
enia wirusowe
-
półpasiec (z wtórnym nadka
ż
eniem bakteryjnym
zmian powod
ą
jacym proces bliznowacenia)
Zaka
ż
enia bakteryjne
-
Gru
ź
lica
-
Kiła III- rz
ę
dowa
-
Czyraczno
ść
, figówka, tr
ą
dzik martwiczy
Przyczyny łysienia bliznowaciej
ą
cego
(nieodwracalnego)
Nowotwory skóry
Inne:
-
Liszaj płaski mieszkowy
-
DLE
-
Morphea
-
Pyoderma gangrenosum
Łysienie plackowate
Ograniczone ogniska wyłysienia
Brak bliznowacenia
Włosy wykrzyknikowe w badaniu
mikroskopowym
Łysienie plackowate
Genetyczne -AD
Stres emocjonalny
Czynniki immunologiczne
Współistnienie ch. Autoimmunologicznych
Atopia
Zaburzenia Th/Ts – stan zapalny
Nagłe pojawienie si
ę
Du
ż
a cz
ęść
przypadków –samowyleczenie
Alopecia maligna- cz
ę
sto brak odrostu
Łysienie plackowate
Ogniska pozbawione włosów – okr
ą
głe,
owalne, dobrze odgraniczone, ró
ż
na wielko
ść
Skóra niezmieniona, gładka, l
ś
ni
ą
ca
Bez bliznowacenia
Zaj
ę
cie całej skóry głowy –
alopecia totalis
Zaj
ę
cie wszystkich rodzajów włosów –
łysienie uogólnione –
alopecia universalis
Zaj
ę
cie głowy i ciała, brak tendencji do
odrostu –
łysienie zło
ś
liwe
Łysienie plackowate
Zmiany paznokciowe
Podłu
ż
ne pobruzdowanie
Ś
cie
ń
czenie
Pofałdowanie
Drobne wgł
ę
bienie
Dystroficzne zniszczenie płytek
Zmiany oczne
Podra
ż
nienie oczu
Cz
ę
ste wpadanie cial obcych do worka
spojówkowego
Łysienie plackowate
Ró
ż
nicowanie:
Wyrywanie włosów
Grzybica
Kiła
Leczenie:
Ogólne:kortykosteroidy, witaminy,l.
Psychotropowe, cyklosporyna A
Miejscowe: silne sterydy, alergeny
kontaktowe, 2% roztwór minoksidilu,
krioterapia płynnym azotem –masa
ż
azotowy
Fotochemioterapia -PUVA
Łysienie androgenowe
Łysienie dziedziczone autosomalnie
dominuj
ą
co z ró
ż
n
ą
penetracj
ą
genu
Mieszki włosowe wra
ż
liwe na działanie
5-alfa-reduktazy, przekształcaj
ą
cej
testosteron w dihydrotestosteron
Trwała utrata włosów w k
ą
tach
czołowych – zakola i na szczycie głowy
Głównie m
ęż
czy
ź
ni
Zwykle pocz
ą
tek w III dekadzie
ż
ycia
Łysienie androgenowe
Androgeny: dihydrotestosteron –
pobudza mieszki włosowe w obr
ę
bie
twarzy i narz
ą
dów płciowych a hamuje
w obr
ę
bie głowy
Przedłu
ż
enie telogenu na niekorzy
ś
c
anagenu- trichogram
Poprzedzone łojotokiem lub łupie
ż
em
tłustym
Proces post
ę
puj
ą
cy
Brak bliznowacenia
Łysienie androgenowe
Przerzedzenie i wypadanie włosów w
okolicy k
ą
tów czołowych a nast
ę
pnie
czubka głowy.
Nigdy nie dotyczy okolicy skroniowej i
poni
ż
ej wyniosło
ś
ci potylicznej
Typy łysienia wg klasyfikacji Hamiltona
Łysienie androgenowe
Leczenie:
2% minoksidil
Wit B2, H
Leki p/ grzybicze w szamponie
Finasteryd –inhibitor 5 alfa - reduktazy
Chirurgiczne przeszczepianie włosów
Łysienie androgenowe u
kobiet
Po 30 r
ż
.
Zaburzenia gospodarki hormonalnej,
zahamowanie aktywno
ś
ci estrogenów,
poczatek w okresie klimakterium
Podobne do typu m
ę
skiego lub rozlana
Typ m
ę
ski – genetyka + zaburzenia
androgenowe (
Ś
RODKI
ANTYKONCEPCYJNE)
Typ rozlany – androgeny w normie
Czynniki prowokuj
ą
ce: detergenty w
szamponach, lakiery do włosów, farby, stres.
Łysienie telogenowe
Rozlana utrata włosów – łysienie rozlane
Głównie kobiety
Du
ż
a liczba włosów w badaniu
mikroskopowym
Okolica- szczyt głowy i okolica czołowa
Mo
ż
e towarzyszy
ć
łojotok
Mo
ż
liwe zmiany paznokciowe:poprzeczne,
rowkowate zagł
ę
bienia w proksymalnej
cz
ęś
ci paznokcia
Łysienie telogenowe
Skrócenie fazy anagenu
Wcze
ś
niejsze wej
ś
cie w faz
ę
telogenu
Pojawienie si
ę
nowych włosów
opó
ź
nione jest o o około 8-10 tygodni –
przewaga włosów telogenowych –
zwi
ę
kszone przerzedzenie włosów
Łysienie telogenowe
Po porodzie
Odstawienie lub zmiana doustnych
ś
rodków antykoncepcyjnych
Rozległe zabiegi operacyjne
Stres psychiczny
Ci
ęż
kie choroby ogólnoustrojowe
przebiegaj
ą
ce z gor
ą
czk
ą
Rygorystyczna dieta odchudzaj
ą
ca
Nadmierne owłosienie
Nadmierne owłosienie - Hypertrichosis
Hirsutyzm
Hypertrichosis
Porost włosów w obszarach niezale
ż
nych od
androgenów; w miejscach normalnie
nieowłosionych a pokrytej jedynie meszkiem
włosowym
Grupa schorze
ń
o ró
ż
nej etiologii
Czynniki etniczne i genetyczne
Rola czynników mechanicznych, fizycznych i
chemicznych:
W otoczeniu ran
Wzdłu
ż ż
ylaków
W miejscach wstrzykiwa
ń
leków obliteruj
ą
cych
Leki:kortykosteroidy, cyklosporyna A
Hypertrichosis
Nadmierne owłosienie uogólnione
Wrodzone: ludzie-psy, ludzie-małpy
Nabyte : stan polekowy, skórny zespół
paraneoplastyczny
Nadmierne owłosienie ograniczone
Okolica mi
ę
dzyłopatkowa
Okolica krzy
ż
owo –l
ę
d
ź
wiowa –
rozszczep kr
ę
gosłupa
Hirsutyzm
Zwi
ę
kszona liczba włosów w obszarach skóry
zale
ż
nych od androgenów
Jedynie kobiety
Idiopatyczny
Zaburzenia hormonalne:przerost lub guz
nadnerczy, zespól policystycznych jajników,
guzy jajnika, niedoczynno
ść
przytarczyc,
choroby przysadki mózgowej, doustne
ś
rodki
antykoncepcyjne
Hirsutyzm
Lokalizacja
Skóra twarzy
Okolica wzgórka łonowego o typie
m
ę
skim
Klatka piersiowa
Objawy wirylizacji
Hirsutyzm
Badania dodatkowe:
Poziom androgenów – androsteronu,
testosteronu