Makroekonomia I, ¢wiczenia 2

Jan Hagemejer

1 PKB a ceny

1) nominalny - liczony w cenach bie»¡cych
2) realny - liczony w cenach staªych (uzyskany przez
zastosowanie deatora,
wyra»aj¡cego wpªyw inacji: PKB nominalny po-
dzielony przez deator).

PKB realny =

PKB nominalny

Deator PKB

Deator PKB=PKB nominalny

PKB realny

2 Indeksy cenowe

Laspeyres'a:

I

L

p

=

P

n
i=1

p

it

q

i0

P

n
i=1

p

i0

q

i0

Paasche'go:

I

P

p

=

P

n
i=1

p

it

q

it

P

n
i=1

p

i0

q

it

Fischer'a:

I

F

p

=

q

I

L

p

· I

P

p

3 Indeksy ilo±ciowe

Laspeyres'a:

I

L

q

=

P

n
i=1

p

i0

q

it

P

n
i=1

p

i0

q

i0

Paasche'go:

I

P

q

=

P

n
i=1

p

it

q

it

P

n
i=1

p

it

q

i0

Fischer'a:

I

F

q

=

q

I

P

q

· I

L

q

4 Pa«stwo a obieg okr¦»ny:

Pa«stwo:

•

Podatki bezpo±rednie: T

d

(od dochodów)

•

Podatki po±rednie: T

e

(od wydatków)

•

Wydatki na dobra i usªugi: G

•

Transfery, ±wiadczenia spoªeczne: T r

PKB w cenach rynkowych = wydatki na dobra
nalne = C + I + G (w cenach zakupu czyli razem z
podatkami)

Y =

PKB w cenach bazowych = C + I + G − T e=

PKB w cenach czynników produkcji (wynagrodzenia
czynników produkcji, to wszystko to co zostaªo po
opªaceniu podatków po±rednich)

1

™ródªo: Begg, Dornbusch, Fischer
Rozporz¡dzalne dochody osobiste = DP I = Y −T

d

+

T r

Oszcz¦dno±ci prywatne (czyli wszystko to, co zo-
staªo z dochodu czynników po opªaceniu podatków
bezpo±rednich, dodaniu transferów oraz odj¦ciu caª-
kowitych wydatków na konsumpcj¦ gospodarstw do-
mowych)

S = Y + T r − T

d

− C

Albo:

Y = S + C + T

d

− T r

(1)

Pami¦tajmy, »e od strony popytu (w cenach czynni-
ków):

Y = C + I + G − T

e

(2)

Š¡czymy 1 z 2 i otrzymujemy:

S + C + T

d

− T r = C + I + G − T

e

albo:

S + T

d

+ T

e

= I + G + T r

czyli znów: odpªywy = dopªywy
Albo inaczej:

S + T d + T e − T r − G = I

Czyli:

S + N B = I

N B

to nadwy»ka bud»etowa

albo

S − I = DB.

A zatem oszcz¦dno±ci prywatne nansuj¡ inwestycje
w gospodarce i decyt bud»etowy.

5 Zagranica a obieg okr¦»ny:

Eksport (X)- dobra wytworzone w kraju, a nast¦p-
nie sprzedane za granic¦
Import (M)- dobra nabywane za granic¡.
Ekport netto, NX = X − M
Importu nie liczymy w PKB od strony produkcji
(tylko warto±¢ dodana producentów krajowych)
Od strony popytu, konsumpcja, inwestycje i wydatki
rz¡dowe skª¡daj¡ si¦ zarówno z produkcji krajowej,
jak z importu:
Czyli PKB w cenach bazowych (wynagrodzenia czyn-
ników produkcji):

2

P KB = C + I + G + X − M − T

e

Czyli PKB w cenach bazowych:

Y = C + I + G + X − M − T

e

= C + I + G + N X − T

e

Pami¦tajmy, »e: Y = S + C + T

d

− T r

albo S =

Y + T r − T

d

− C

:

A zatem:

C + I + G + X − M − T

e

= S + C + T

d

− T r

, czyli:

S + T d + T e − T r + M = I + G + X

Odpªywy = Dopªywy

S − I = G + T r − T

e

− T

d

+ N X

Nadwy»ka sektora prywatnego musi odpowiada¢ albo
decytowi bud»etowemu albo nadwy»ce bilansu han-
dlowego.
Albo inaczej:

I = S + N B − N X

Czyli:

inwestycje = oszcz¦dno±ci prywatne +

oszcz¦dno±ci bud»etowe + oszcz¦dno±ci zagranicy
(decyt bli¹niaczy).

6 Rachunkowo±¢ DN wedªug

SNA

Produkt narodowy brutto:

P N B = GN P = C + I

b

+ G + N X

gdzie NX = NX

G

+ N X

F

, bilans handlowy (X − B)

+ dochód netto zagranicznych czynników produkcji
(eksport netto czynników produkcji).

I

b

= I

N

+ A

(Amortyzacja), a wi¦c

Produkt narodowy netto:

N N P = GN P − A

Dochód narodowy (PNN w cenach czynni-
ków):

DN = N I = N N P − T

e

(podatki po±rednie).

Dochód osobisty:

DO = P N = N I − T

π

+

subsydia−π

N

− SS(ZU S) +

T r + G%

Czyli dochód osobisty, to dochód narodowy minus
podatki po±rednie, niepodzielone zyski korporacji,
podatek od zysków korporacji (plus subsydia do do-
chodu), skªadki na ubezpieczenia spoªeczne, plus
transfery (±wiadczenia spoªeczne) i odsetki od dªugu
publicznego (obligacji).

DR = DP I = P I − T

d

(podatki bezpo±rednie)

Z drugiej strony:
Produkt krajowy brutto:

P KB = GDP = GN P − N X

F

= C + I

b

+ G + N X

g

I na koniec, przypomnienie, »e dochód rozporz¡-
dzalny mo»na przeznaczy¢ na konsumpcj¦ i oszcz¦d-
no±ci prywatne:

DR = DP I = C + S

Decyt bud»etowy w tym uj¦ciu:

DB

=

BD

=

G + T r +

subsydia +

odsetki od dªugu publicznego − T

e

− T

d

− T

π

3