AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

21

W

Êród krajów UE Polska dyspo-
nuje najwi

´ksz¦ alokacj¦

z EFRROW (13,2 mld euro) na

realizacj

´ zada¾ w PROW 2007-2013.

Érodki uzupe¼nione s¦ o wk¼ad budàetu
krajowego, który wynosi 4 mld euro.
W ramach wydatków EFRROW finan-
sowane s

¦ takàe zobowi¦zania z lat

2004-2006, podj

´te w ramach Planu

Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata
2004-2006 w wysoko

Êci 3 mld euro.

Dzia

¼ania PROW 2007-2013 realizowa-

ne s

¦ w ramach 4 strategicznych osi

priorytetowych (Tabela 1).

Cele i dzia

¼ania PROW 2007-2013

zosta

¼y wybrane na podstawie przepi-

sów unijnych dotycz

¦cych EFRROW.

Wiele dzia

¼a¾ stanowi swoist¦ kontynu-

acj

´ dzia¼a¾ Planu Rozwoju Obszarów

Wiejskich na lata 2004-2006 oraz
Sektorowego Programu Operacyjnego
„Restrukturyzacja i modernizacja sekto-
ra

àywnoÊciowego oraz rozwój obsza-

rów wiejskich na lata 2004-2006”.

Zarz

¦dzanie i wdraàanie PROW

2007-2013 wymaga ustanowienia przez
kraje cz

¼onkowskie w¼aÊciwej struktury

instytucjonalnej, w sk

¼ad której wchodzi

Instytucja Zarz

¦dzaj¦ca i podmioty

wdra

àaj¦ce.

Instytucj

¦ Zarz¦dzaj¦c¦ PROW 2007-

2013 jest Minister w

¼aÊciwy do spraw

rozwoju wsi

1

– w Polsce Minister

Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Zadania
Instytucji Zarz

¦dzaj¦cej obejmuj¦ zarz¦-

dzanie i wdra

àanie programu w efektyw-

ny, skuteczny i prawid

¼owy sposób.

X

Instytucja Zarz

¦dzaj¦ca moàe delego-

wa

¨ cz´Ê¨ zada¾ do innych podmiotów,

zachowuj

¦c przy tym pe¼n¦ odpowie-

dzialno

ʨ za skutecznoʨ i prawid¼o-

wo

ʨ zarz¦dzania oraz wykonywania

tych zada

¾.

X

W Polsce zadania Instytucji Za rz

¦dza-

j

¦cej w zakresie wdraàania dzia¼a¾ ob-

j

´tych PROW 2007-2013, realizowane

s

¦ przez nast´puj¦ce podmioty:

Y

Agencj

´ Restrukturyzacji i Modernizacji

Rolnictwa (ARiMR).

Agencja Restrukturyzacji i Mo der-

nizacji Rolnictwa jest agencj

¦ p¼atnicz¦

dla wszystkich p

¼atnoÊci w ramach

PROW 2007-2013 oraz podmiotem
wdra

àaj¦cym dla 13 (z 21) dzia¼a¾.

Funkcja ta obejmuje przede wszystkim

zadania zwi

¦zane z przyj´ciem i obs¼u-

g

¦ wniosku o przyznanie pomocy, mo-

nitoringiem post

´pu wdraàania dzia¼a¾

i sprawozdawczo

Êci¦. ARiMR odpowia-

da tak

àe za wdraàanie pomocy tech-

nicznej w Programie.

Y

Fundacj

´ Programów Pomocy dla

Rolnictwa (FAPA w zakresie 1 dzia

¼a-

nia),

Y

Agencj

´ Rynku Rolnego (ARR) w za-

kresie 1 dzia

¼ania,

Y

samorz

¦dy województw w zakresie

6 dzia

¼a¾.

Tabela 2 okre

Êla odpowiedzialnoʨ

podmiotów wdra

àaj¦cych za poszcze-

gólne dzia

¼ania PROW 2007-2013.

PostÆp rzeczowo-finansowy

dla dziaaÍ PROW 2007-2013

W ci

¦gu ponad 5-letniego cz¼onko-

stwa Polski w UE ARiMR wyp

¼aci¼a

75,3 mld z

¼ (85% kwoty wyp¼aconej od

pocz

¦tku dzia¼alnoÊci). W ramach tej

kwoty, spo

Êród programów wspó¼finan-

sowanych z UE, najwi

´cej Êrodków

przekazano beneficjentom p

¼atnoÊci

bezpo

Êrednich (53%), PROW 2004-

2006 (15%) oraz Sektorowych Pro gra-
mów Operacyjnych (11%).

W ramach wsparcia zrealizowanego

przez ARiMR, systematycznie ro

Ênie

udzia

¼ wydatków przekazanych benefi-

cjentom PROW 2007-2013. Od pocz

¦t-

ku realizacji programu ARiMR wyp

¼aci-

¼a ponad 10,2 mld z¼, co stanowi ponad
14% wydatków przekazanych na pro-
gramy wspó

¼finansowane z UE. W struk-

turze wydatków ARiMR w 2009 r. (wg
stanu na 30 pa

Üdziernika 2009), PROW

2007-2013 stanowi 49% wszystkich
p

¼atnoÊci zrealizowanych przez ARiMR,

a 39% p

¼atnoÊci bezpoÊrednie.

Realizacja PROW 2007-2013

Tabela 1. Bud

àet PROW 2007-2013 w Polsce, w podziale na osie (w mld euro)

EFRROW

Bud

àet

pa

¾stwa

Razem

%

O

Ê 1. Poprawa konkurencyjnoÊci sektora rolnego i leÊnego

5,4

1,8

7,2

41,9

O

Ê 2. Poprawa Êrodowiska naturalnego i obszarów wiejskich

4,4

1,1

5,5

32,0

O

Ê 3. Jakoʨ àycia na obszarach wiejskich i róànicowanie

gospodarki wiejskiej

2,6

0,9

3,4

19,8

O

Ê 4. – LEADER

0,6

0,2

0,8

4,7

Pomoc techniczna

0,2

0,1

0,3

1,7

RAZEM 13,2

4,0

17,2

100,0

Ûród¼o: Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013

Wykres 1. Struktura p

¼atnoÊci realizowanych w ramach dzia¼a¾ PROW 2007-2013 wg stanu na

30.10.2009 r.

Ûród¼o: Opracowanie w¼asne

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

22

Od pocz

¦tku uruchomienia Programu

najwi

´ksza kwota, bo blisko 3,2 mld z¼

(31% p

¼atnoÊci w ramach PROW 2007-

2013, zosta

¼a przeznaczona na wsparcie

dla 782 tys. ró

ànych beneficjentów,

prowadz

¦cych produkcj´ rolnicz¦ na

terenach górskich i innych obszarach
o niekorzystnych warunkach gospoda-
rowania (ONW) (Wykres 1).

Na wyp

¼at´ rent strukturalnych ARiMR

wyda

¼a do tej pory z PROW 2007-2013

ponad 2,3 mld z

¼ (23%). Renty takie

otrzymuje miesi

´cznie oko¼o 67 tys.

rolników, którzy po uko

¾czeniu 55 lat

zdecydowali si

´ na przekazanie swoje-

go gospodarstwa.

ARiMR wyp

¼aci¼a z PROW 2007-2013

ponad 1,5 mld z

¼ (15% wydatków PROW

2007-2013) dla 100 tys. rolników, którzy

realizuj

¦ programy rolnoÊrodowiskowe

w swoich gospodarstwach. Gospodarstwa
przechodz

¦ce na ekologiczne metody

produkcji otrzymuj

¦ z tego programu

dofinansowanie przez 5 lat.

ARiMR wyp

¼aci¼a ponad 1,2 mld z¼

z PROW 2007-2013 dla blisko 12 tys.
rolników, którzy zrealizowali inwestycje
wspierane z dzia

¼ania „Modernizacja go-

spodarstw rolnych”. Wi

´kszoʨ tych pie-

ni

´dzy beneficjenci przeznaczyli na za-

kup nowoczesnych ci

¦gników, maszyn

i urz

¦dze¾ rolniczych.

Na premie u

¼atwiaj¦ce start m¼odym

rolnikom ARiMR wyda

¼a 245 mln z¼.

Tak

¦ premi´ otrzyma¼o ponad 4,9 tys.

beneficjentów.

Rolnikom, którzy zalesili grunty,

ARiMR wyp

¼aci¼a blisko 208 mln z¼. Po-

moc otrzyma

¼o prawie 10 tys. rolników,

którzy za

¼oàyli uprawy leÊne na s¼abych

glebach, niezapewniaj

¦cych plonu gwa-

rantuj

¦cego odpowiednie dochody.

Rolnicy i ich domownicy, którzy uru-

chomili przedsi

´wzi´cia tworz¦ce na

terenach wiejskich nowe miejsca pracy
w dzia

¼alnoÊci innej nià rolnicza, otrzy-

mali dofinansowanie z PROW 2007-
2013 w wysoko

Êci oko¼o 71,6 mln z¼.

Wsparcie z dzia

¼ania „Róànicowanie

w kierunku dzia

¼alnoÊci nierolniczej”

wyp

¼acone zosta¼o 888 beneficjentom.

Grupom producentów ARiMR wyp

¼a-

ci

¼a ponad 63,8 mln z¼. Do 30 paÜdzier-

nika 2009 r. zosta

¼o zarejestrowanych

w urz

´dach marsza¼kowskich 350 grup.

ARiMR wyp

¼aci¼a ponad 40,9 mln z¼

przedsi

´biorcom z sektora rolno-spo-

Tabela 2. Dzia

¼ania PROW 2007-2013 i alokacja Êrodków w ramach PROW 2007-2013 w podziale na instytucje wdraàaj¦ce

Nazwa dzia

¼ania

IW

Liczba projektów

Liczba beneficjentów

Bud

àet Êrodki publiczne

(w mln euro)

O

Ê 1. Poprawa konkurencyjnoÊci sektora rolnego i leÊnego

Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i le

Ênictwie (111)

FAPA

500

40 tys. uczestników

szkole

¾

40

U

¼atwianie startu m¼odym rolnikom (112)

ARiMR

33 600

33,6 tys.

420

Renty strukturalne (113)

ARiMR

–

50,4 tys.

2 187,6

Korzystanie z us

¼ug doradczych przez rolników i posiadaczy lasów (114)

ARiMR

1 200 000 (us

¼ug)

600 tys.

350

Modernizacja gospodarstw rolnych (121)

ARiMR

79 171

59,4 tys. gospodarstw

1 779,9

Zwi

´kszanie wartoÊci dodanej podstawowej produkcji rolnej i leÊnej (123)

ARiMR

3 500

1,5 tys. przedsi

´biorstw

1 100

Poprawianie i rozwijanie infrastruktury zwi

¦zanej z rozwojem i dostosowaniem

rolnictwa i le

Ênictwa (125)

UM

1 150

–

600

Uczestnictwo rolników w systemach jako

Êci àywnoÊci (132)

ARiMR

74 900

69 tys. gospodarstw

100

Dzia

¼ania informacyjne i promocyjne (133)

ARR

1 350

370

30

Grupy producentów rolnych (142)

ARiMR

–

350 GPR

140

O

Ê 2.Poprawa Êrodowiska naturalnego i obszarów wiejskich

Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych
warunkach gospodarowania (ONW) (211, 212)

ARiMR

–

750 tys. rocznie

2 448,7

Program rolno

Êrodowiskowy (214)

ARiMR

–

200 tys.

2 303,7

Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych ni

à rolne (221,223)

ARiMR

–

52 tys.

653,5

Odtwarzanie potencja

¼u produkcji leÊnej zniszczonego przez katastrofy oraz wprowa-

dzanie instrumentów zapobiegawczych (226)

ARiMR

1 000

–

140

O

Ê 3. Jakoʨ àycia na obszarach wiejskich i róànicowanie gospodarki wiejskiej

Ró

ànicowanie w kierunku dzia¼alnoÊci nierolniczej (311)

ARiMR

21 530

19,7 tys.

345,6

Tworzenie i rozwój mikroprzedsi

´biorstw (312)

ARiMR

28 670

27,3 tys.

1 023,6

Podstawowe us

¼ugi dla gospodarki i ludnoÊci wiejskiej (321)

UM

21 210

7,1 tys.

1 471,4

Odnowa i rozwój wsi (313, 323)

UM

20 080

9,7 tys.

589,6

O

Ê 4. LEADER

Wdra

àanie lokalnych strategii rozwoju (4.1/413)

UM

21 280

10,6 tys.

620,5

Wdra

àanie projektów wspó¼pracy (4.21)

UM

200

200 LGD

15

Funkcjonowanie lokalnej grupy dzia

¼ania, nabywanie umiej´tnoÊci i aktywizacja (4.31)

UM

11 200

200 LGD

152

Pomoc techniczna

ARiMR

8 700

520

266,6

Ûród¼o: Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

23

àywczego, którzy zrealizowali inwesty-
cje dofinansowywane z dzia

¼ania

„Zwi

´kszanie wartoÊci dodanej podsta-

wowej produkcji rolnej i le

Ênej”. Jego

celem jest poprawa konkurencyjno

Êci

przedsi

´biorstw w sektorze przetwór-

stwa i wprowadzania do obrotu produk-
tów rolnych, uwarunkowana wzrostem
warto

Êci dodanej, jakoÊci produkcji,

obni

àeniem kosztów oraz rozwojem

nowych produktów, procesów i techno-
logii produkcji, jak równie

à poprawa

warunków produkcji w odniesieniu do
obowi

¦zuj¦cych i nowowprowadza-

nych standardów.

ARiMR rozpocz

´¼a p¼atnoÊci w ra-

mach dzia

¼ania wdraàanego przez sa-

morz

¦dy województw „Funkcjonowanie

lokalnej grupy dzia

¼ania”. Do 30 paÜ-

dziernika 2009 r. ARiMR wyp

¼aci¼a dla

142 beneficjentów kwot

´ 5,3 mln z¼.

Warto

ʨ realizowanych p¼atnoÊci

w PROW 2007-2013 w poszczególnych
latach przedstawia Wykres 2.

Na uwag

´ zas¼uguje przyrost zreali-

zowanych p

¼atnoÊci w latach 2008-

2009, co jest pochodn

¦ uruchomienia

dzia

¼a¾ o najwi´kszym udziale w struk-

turze programu.

W 2007 r. w ramach PROW 2007-

2013 ARiMR wyp

¼aci¼a oko¼o 180 mln

z

¼, by w 2008 r. zrealizowa¨ p¼atnoÊci

na kwot

´ 4,7 mld z¼, a w 2009 r. (do 30

pa

Üdziernika) ponad 5,3 mld z¼. Bardzo

wysoka realizacja wyp

¼at w 2009 r.

przebiega

¼a z róànym nat´àeniem w po-

szczególnych miesi

¦cach. Wysokie wy-

p

¼aty w pierwszym i czwartym kwartale

roku wynikaj

¦ z realizacji p¼atnoÊci

w ramach dzia

¼ania „Wspieranie gospo-

darowania na obszarach górskich i in-
nych obszarach o niekorzystnych wa-
runkach gospodarowania” i „Programu
rolno-

Êrodowiskowego”, których kulmi-

nacja przypada na ten w

¼aÊnie okres.

Najwi

´ksze Êrodki, w stosunku do

limitu przyznanego dla dzia

¼a¾ w okre-

sie 2007-2013, wykorzystane zosta

¼y

w dzia

¼aniu „Wspieranie gospodarstw

niskotowarowych” (82% limitu finanso-
wego na lata 2007-2013), ONW (36%)
oraz dzia

¼aniach, w ramach których wy-

p

¼acane s¦ zobowi¦zania z lat 2004-

2006 (Tabela 3).

Wykres 2. Kwota pomocy udzielonej w ramach

PROW 2007-2013 w latach 2007-2009 w mld z

¼

Tabela 3. Realizacja dzia

¼a¾ PROW 2007-2013 wg stanu na 30.10.2009

Nazwa dzia

¼ania

Z

¼oàone

wnioski

Wydane

decyzje/ umowy

Kwota wydanych

decyzji/ umów

(w mln z

¼)

Liczba

beneficjentów

Wyp

¼acona kwota

(w mln z

¼)

Wykorzystanie

limitu

Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych
w rolnictwie i le

Ênictwie

1

0,0

0,0

0

U

¼atwianie startu m¼odym rolnikom

7 430

5 641

282,1

4 902

245,1

14,2%

Renty strukturalne*

17 064

13 663

14,5

66 645

2 336,1

29,7%

Korzystanie z us

¼ug doradczych

4 694

0

0,0

0

0,0

0,0%

Modernizacja gospodarstw rolnych

43 236

19 714

2 560,0

11 337

1 248,1

16,8%

Zwi

´kszanie wartoÊci dodanej podstawowej produkcji

rolnej i le

Ênej

1 269

397

558,1

58

40,9

0,9%

Poprawianie i rozwijanie infrastruktury zwi

¦zanej

z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i le

Ênictwa

209

31

142,7

0

0,0

0,0%

Uczestnictwo rolników w systemach jako

Êci àywnoÊci

7 957

0

0,0

0

0,0

0,0%

Dzia

¼ania informacyjne i promocyjne

1

0,0

0,0

Grupy producentów rolnych

321

299

58,4

234

63,8

12,6%

Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich
i innych obszarach o niekorzystnych warunkach
gospodarowania (ONW)

2 263 205

2 015 004

3 578,0

782 029

3 153,6

35,8%

Program rolno

Êrodowiskowy (p¼atnoÊci rolnoÊrodowi-

skowe)

254 141

148 084

1 523,0

88 260

1 523,0

18,4%

Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów
innych ni

à rolne

7 734

3 515

79,3

9 819

207,8

8,8%

Ró

ànicowanie w kierunku dzia¼alnoÊci nierolniczej

7 103

2 767

231,2

888

71,6

5,0%

Tworzenie i rozwój mikroprzedsi

´biorstw

4 981

153

19,3

0

0,0

0,0%

Podstawowe us

¼ugi dla gospodarki i ludnoÊci wiejskiej

1 937

52

193,3

0

0,0

0,0%

Odnowa i rozwój wsi

2 870

2 033

1 158,5

0

0,0

0,0%

Funkcjonowanie lokalnej grupy dzia

¼ania

627

271

52,2

142

5,3

1,0%

Wspieranie gospodarstw niskotowarowych –
zobowi

¦zania z lat 2004-2006

152 447

1300,9

82,1%

Pomoc Techniczna

149

42

10,01

0

0,0

0,0%

RAZEM

2 624 929

2 211 666

10 460,5

1 051 029

10 196,3

15,2%

* prezentowane kwoty przedstawiaj

¦ prognozowane wysokoÊci miesi´cznych p¼atnoÊci

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA

24

Struktura regionalna pomocy

Analiza wykorzystania pomocy udzie-

lonej w ramach PROW 2007-2013
w uk

¼adzie regionalnym wykaza¼a, àe

najwi

´ksze kwoty p¼atnoÊci zrealizowa-

ne zosta

¼y dla nast´puj¦cych woje-

wództw (Wykres 3):

X

mazowieckiego – 1 573,3 mln z

¼,

X

wielkopolskiego – 1 107,7 mln z

¼,

X

lubelskiego – 1 003,5 mln z

¼.

Najmniejsze kwoty p

¼atnoÊci zreali-

zowane zosta

¼y dla województwa opol-

skiego (210,2 mln z

¼) i Êl¦skiego (205,8

mln z

¼).

Analiza wykorzystania pomocy udzie-

lonej w ramach PROW 2007-2013
w uk

¼adzie regionalnym, na 1 gospodar-

stwo rolne powy

àej 1 ha, wg GUS wy-

kaza

¼a, àe wyàsze kwoty p¼atnoÊci na

1 gospodarstwo zrealizowane zosta

¼y

dla nast

´puj¦cych województw:

X

zachodniopomorskiego – 14,9 tys. z

¼,

X

warmi

¾sko-mazurskiego – 12,9 tys. z¼,

X

lubuskiego – 10,2 tys. z

¼.

Najmniejsze kwoty otrzyma

¼y woje-

wództwa:

Êl¦skie (2,5 tys. z¼), ma¼opolskie

(2,3 tys. z

¼) i podkarpackie (2,3 tys. z¼).

Warto zauwa

ày¨, àe Êrednia krajowa

wysoko

ʨ wsparcia udzielonego przez

ARiMR w ramach PROW 2007-2013
w przeliczeniu na 1 gospodarstwo powy-
àej 1 ha (wg GUS) wynosi 5,6 tys. z¼.

Ta sama analiza w odniesieniu do

beneficjentów zarejestrowanych
w Ewidencji Producentów ARiMR, na
1 zarejestrowanego beneficjenta wyka-
za

¼a, àe najwi´ksze kwoty p¼atnoÊci

zrealizowane zosta

¼y dla nast´puj¦cych

województw:

X

zachodniopomorskiego – 13,2 tys. z

¼,

X

lubuskiego – 10,2 tys. z

¼,

X

warmi

¾sko-mazurskiego – 10,1 tys. z¼.

Najmniejsze kwoty otrzyma

¼y dotych-

czas województwa:

Êl¦skie (2,4 tys. z¼),

podkarpackie (2,3 tys. z

¼) i ma¼opolskie

(2,2 tys. z

¼).

Érednia wielkoʨ pomocy przypada-

j

¦ca na 1 beneficjenta zarejestrowanego

w Ewidencji Producentów dla kraju
w ramach PROW 2007-2013 wynosi
5,2 tys. z

¼.

Analiza udzielonego wsparcia

Êrednio

na 1 ha UR w ramach PROW 2007-2013
wykaza

¼a, ià, najwi´ksze kwoty p¼atno-

Êci wyp¼acono dla województwa Êwi´-
tokrzyskiego – 934 z

¼.

Najmniejsze kwoty otrzyma

¼y dotych-

czas województwa:

Êl¦skie (473 z¼)

i opolskie (379 z

¼).

Érednia krajowa wysokoʨ wsparcia

w przeliczeniu na 1 ha u

àytków rolnych

dla kraju w ramach PROW 2007-2013
wynosi 644 z

¼.

Podsumowanie

Wej

Êcie Polski do UE wywo¼a¼o wie-

le korzystnych zmian w rolnictwie i na
wsi. Mieszka

¾cy wsi otrzymali moàli-

wo

ʨ korzystania z przemian gospodar-

czych, spo

¼ecznych i Êrodowiskowych.

Od akcesji ARiMR wyp

¼aci¼a na rzecz

rolników, przetwórców i mieszka

¾ców

wsi ponad 75,3 mld z

¼, w tym 10,2 mld z¼

w ramach PROW 2007-2013. Znaczna
cz

´Ê¨ tych Êrodków (63%) pochodzi¼a

z bud

àetu UE.

Dzi

´ki pomocy unijnej polskie go-

spodarstwa i zak

¼ady przetwórstwa

rolno-spo

àywczego mog¼y szybciej

dostosowa

¨ si´ do wymaga¾ sanitar-

nych, higienicznych i weterynaryjnych
UE, zwi

´kszy¨ swoj¦ konkurencyjnoʨ

na Jednolitym Rynku Europejskim.
W efekcie, w ci

¦gu pi´ciu lat cz¼onko-

stwa, warto

ʨ eksportu polskich pro-

duktów rolno-spo

àywczych zwi´kszy-

¼a si´ z 4 do 11,3 mld euro

2

. Corocznie,

do ponad 1,4 mln gospodarstw rolnych
trafiaj

¦ dop¼aty bezpoÊrednie, stano-

wi

¦ce powaàne Üród¼o wsparcia do-

chodów gospodarstw domowych rol-
ników. Strumie

¾ dodatkowych Êrod-

ków oraz podejmowane inwestycje
pozytywnie wp

¼yn´¼y na poziom do-

chodów gospodarstw rolnych, dzi

´ki

czemu zmniejszy

¼a si´ dysproporcja

pomi

´dzy przeci´tnymi dochodami

wiejskich gospodarstw domowych,

a gospodarstw domowych. W latach
2003-2006 dochody gospodarstw do-
mowych rolników wzrós

¼ o 43%)

3

.

Obj

´cie polskich rolników instrumen-

tami wspólnej polityki rolnej umo

àli-

wi

¼o uruchomienie dzia¼a¾ ukierunko-

wanych na podniesienie efektywno

Êci

gospodarowania.

Praca ARiMR s

¼uày¼a i s¼uày temu, aby

pomoc do beneficjentów trafia

¼a w spo-

sób sprawny. Wysi

¼ki te zosta¼y dostrze-

àone przez osoby korzystaj¦ce z róà-
nych instrumentów wsparcia. Wyniki
ogólnopolskiego badania opinii publicz-
nej

4

wykaza

¼y, àe rolnicy i mieszka¾cy

wsi wypowiadaj

¦ si´ pozytywnie o dzia-

¼alnoÊci ARiMR, a 2/3 respondentów
dostrzega d

¦àenie Agencji do poprawy

jako

Êci obs¼ugi beneficjentów.

EWA WIETESKA, TOMASZ WIATRAK

DEPARTAMENT PROGRAMOWANIA I SPRAWOZDAWCZO

ÉCI

TEL: [phone]

1

Art. 4 ust.1 ustawy z 7 marca 2007 r.

o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich
z udzia

¼em Êrodków EFRROW (Dz. U.

z 2007 r., Nr 64, poz.427).

2

A. Kowalski „Polski sektor

àywnoÊciowy

5 lat po akcesji” Biuletyn informacyjny
MRiRW i ARiMR Nr 5–6/2009 (129), s. 4.

3

J. Zegar, Z czego

àyje polska wieÊ?, [w:]

J. Wilkin i I. Nurzy

¾ska (red.), Polska WieÊ

2008. Raport o stanie wsi, FDPA Warszawa,
2008, s. 19.

4

Raport z badania „Polska wie

Ê i rolnictwo

2009” dla MRiRW, PBS DGA, Sopot/
Warszawa 2009.

Wykres 3. Regionalne zró

ànicowanie wyp¼aconych przez ARiMR Êrodków pomocy w ramach

dzia

¼a¾ PROW 2007-2013, wg stanu na 30.10.2009 r. (w mln z¼)

Ûród¼o: Opracowanie w¼asne