A

A

n

n

d

d

r

r

a

a

g

g

o

o

g

g

i

i

k

k

a

a

„Termin

andragogika

występuje w kilku znaczeniach w różnych krajach świata. Jest synonimem

pedagogiki dorosłych

;

różnicuje uczenie się dzieci i ludzi dorosłych; stanowi połączenie oświaty dorosłych, opieki społecznej oraz działania komórek

osobowych w zakładach pracy.”

„Współcześnie w wielu krajach termin

andragogika

oznacza dyscyplinę naukową, której przedmiot obejmuje oświatę

dorosłych. Unika się w ten sposób niefortunnej zbitki pojęciowej, jaką jest

pedagogika dorosłych

. Trzeba jednakże pamiętać, że

w wielu krajach oświata dorosłych obejmuje szeroki zakres różnorodnych działań, jak: rozwój osobisty, oświata kompensacyjna,

kształcenie zawodowe itp

.”

„... funkcjonują trzy terminy, które nawzajem się przeplatają:

andragogia

– oznacza społeczną i oświatową praktykę pracy z dorosłymi;

andragogika

– dotyczy teorii normatywnej obejmującej pracę społeczną i oświatę dorosłych (logiczne staje się więc rozróżnienie

kilku andragogik, jak wojskowa więzienna, kościelna itp.);

andragologia

– oznacza naukę obejmującą oświatę dorosłych.”

„... nie jest uzasadnione odrywanie pojęcia

andragogika

od bardziej ogólnego terminu, którym określa się

oświatę dorosłych

oraz

od jeszcze bardziej ogólnego, jakim jest

pedagogika

. Spór między pedagogiką a andragogiką dotyczy głównie miejsca dziecka

i człowieka dorosłego w społeczeństwie. Dziecko stanie się kiedyś człowiekiem dorosłym. Jest to sprawa procesu, który jest w toku,

a nie tylko tradycji i zakresu treści nauczania. Są również różnice między dzieckiem a człowiekiem dorosłym, choćby z jednej

strony w przymusie, a z drugiej w dobrowolności kształcenia się.”

Pachociński Ryszard, Andragogika w wymiarze międzynarodowym, IBE, Warszawa 1998.