1

Justyna Kowalczyk

Etyka

Wykład 3 – 3.XI.2008r.

Prof. dr hab. Włodzimierz Tyburski

1.

ETYKA SZCZEGÓŁOWA (PRAKTYCZNA)

•

stara się konkretyzować to czego nie są w stanie konkretyzować ogólne założenia
etyki => bardziej szczegółowe jest np. nie kradnij

•

działy etyki szczegółowej :

1.

Etyka zawodowa:

jest stosowana tam gdzie etyka normatywna nie może być stosowana

I Kryterium == każdy zawód musi mieć swoją etykę, ponieważ zawody
te wchodzą w kontakt z wartościami które są cenione w społeczeństwie,
(np. zdrowie życie człowieka => lekarz)

etyka poszczególnych zawodów dotyczy spraw najbardziej
fundamentalnych,

przykłady zawodów:

nauczyciel:

- jest to ważny zawód dla każdego inteligentnego pokolenia,
ponieważ dba o młode pokolenie, o jego rozwój duchowy i etyczny,
- od nauczyciela wymaga się szczególnie wiele, bo od młodych ludzi
wiele zależy,

pracownik naukowy :

-

są to najczęściej ludzie, którzy zajmują się badaniem (dociekaniem)

prawdy i jej głoszeniem,

- prawda jest bardzo ważna, daję nam orientacje w życiu i świecie,

bez tej wartości „chodzimy jak ślepy w ciemnościach” ☺ dlatego tak
ważne jest jej prawidłowe głoszenie,

- np. profesor,

pracownik wymiaru sprawiedliwości :

- są to ludzie którzy mają bezpośredni kontakt z jednymi z
ważniejszych wartości =>

wolnością i sprawiedliwością,

- np. sędzia, prokurator,

dziennikarz :

- od niego zależy nasza orientacja w świecie,
-

informacje

jakie nam przekazuje powinny być obiektywne i rzetelne

- etyk jaką posługują się dziennikarze pokazuje im jak należy
postępować w danej sytuacji,

II Kryterium == drugim powodem dla którego te zawody powinny mieć
swoją etykę jest ich duża autonomia w podejmowanych decyzjach,

wyżej wymienione zawody posiadają dużą wolność w podejmowaniu
swoich decyzji dlatego muszą szczególnie uważać i kierować się swoim
kodeksem,

III Kryterium == trzecim powodem dla którego te zawody powinny
mieć swoją etykę jest fakt iż, tradycyjnie spełniają rolę przewodników w
postępowaniu, są jakby wzorcami osobowymi, ludzie często orientują się
na te zawody, naśladują je, gdyż przedstawiciele tych zawodów spełniają
najczęściej bardzo ważne role w społeczeństwie,

Etyki zawodowe pomagają ukierunkowywać ludzi.

2. Etyka środowiskowa :

bada relacje człowiek

przyroda,

2

obejmuje jeden z najtrudniejszych problemów =>

problem ekologiczny

w obrębie etyki środowiskowej postają różne dyscypliny ( np. humanizm ekologiczny),

które włączają się w misję ochrony przyrody i człowieka,

etyka środowiskowa ma za zadanie chronić środowisko zarówno od strony moralnej

jak i etycznej,

warto zauważyć że przedmiotem oceny moralnej w etyce środowiskowej jest relacja

między człowiekiem a światem przyrody,

etyka środowiskowa stara się chronić z jednej strony świat przyrody przed ludzką

agresją a z drugiej człowieka przed własnymi zgubnymi skutkami niszczenia
ś

rodowiska,

etyka stara się również jakby tonować, konflikty między człowiekiem a przyrodą,

gdyż człowiek zaspokajając swoje potrzeby jednocześnie zagraża przyrodzie,

ważnym elementem etyki środowiskowej jej próba łagodzenia, harmonizowania czy

wręcz wprowadzania ładu w relacjach człowiek

przyroda,

antropopresja

=> negatywne oddziaływanie człowieka na środowisko,

ochrona przyrody powinna się odbywać poprzez naszą kulturę ekologiczną,

innym ważnym elementem etyki środowiskowej jest tworzenie hierarchii wartości,

która wskazuje człowiekowi jak należy dbać o środowisko,

hierarchia wartości zaczyna się od uświadomienia tego, że człowiek jest związany ze

ś

wiatem przyrody => najprawdopodobniej takie myślenie może zmienić człowieka i

jego podejście do środowiska,

w etyce środowiskowej mamy również do czynienia z inną hierarchią mianowicie

hierarchią ekologiczną, która obejmuję ochronę życia i zdrowia planety,

innym ważnym zbiorem postępowania w środowisku jest tzw. Kodeks etyczny,

Kodeks etyczny, zawiera zbiór praw, które pokazują jak należy działać dla dobra

przyrody.

•

W jego skład wchodzi m.in.:

-

Etyka

Paula Taylora

= polega na okazywaniu szacunku (respektu) przyrodzie

-

Dekalog

= wywodzi się jeszcze od Św. Franciszka,

= zawarty jest w różnych zasadach, które pokazują jak należy

funkcjonować w zgodzie z przyrodą,

Etyka środowiskowa pragnie chronić środowisko i warto zaznaczysz że jest to etyczna
ochrona środowiska,

Etyka środowiskowa powstała ok. 30 lat temu,

Etyka ta próbuje przełamać proces degradacji naszej planety,

warto zauważyć że dziedziny takie jak np. filozofia etyczna , które wchodzą w skład
dziedzin humanistycznych maja lepszy i większy wpływ na człowieka niż dziedziny
bardziej techniczne lub naukowe, dzieję się tak dlatego że język dziedzin
humanistycznych łatwiej trafia do człowieka niż żargon naukowo – techniczny,

3. Bioetyka

jeden z działów etyki środowiskowej,

w starożytności była określana mianem filozofii życia lub był to po prostu styl życia,

dziś jest to refleksja filozoficzna bądź etyczna połączona z refleksją prawną dotycząca
zjawisk jakie zachodzą w naukach medycznych i biologicznych,

bioetyka zajmuję się również każdym odkryciem jakie zachodzi w naukach
medycznych bądź biologicznych, ponieważ odkrycia te w dużej mierze mają związek
z filozofią etyki,

bioetyka jest jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się dyscyplin, dzieję się
tak dlatego że filozofia etyki musi śledzić (być na bieżąco) to co się dzieje w naukach
medycznych i opisywać to ze strony filozoficznej (etycznej), i to wartościowanie
filozoficzno – etyczne sprawia że bioetyk tak szybko się rozwija,

warto zauważyć że bioetyka to dyscyplina skierowana na problemy medyczne,