Etyka
Wykład 4 – 24. XI. 2OO8r.
Prof. dr hab. Włodzimierz Tyburski
1. Etyka polityki
jest działem etyki szczegółowej (praktycznej)
wg polityka celem polityki jest skuteczność, a etyka tylko przeszkadza w osiągnięciu tego celu,
wg etyka owa skuteczność polityki powinna być skojarzona z etyka,
zatem warto zauważyć, jaką wartość ma skuteczne działanie jeśli towarzyszy mu wyzysk,
praktycznie żadną,
Mohandas Karamchand Gandhi jeden z twórców współczesnej państwowości
indyjskiej i propagator pacyfizmu jako środka walki politycznej. Uwolnił Indię spod
panowania kolonialnego bez zastosowania przemocy
jego narzędziem walki był,
pewien typ postawy
bierny opór.
w tej postawie można dostrzec pewne przesłanie, że cele polityczne nie muszą uciekać się do przemocy,
etyka polityki jest skierowana również do wyborców,
aby zdecydowanie reagowali na każdą formę społecznego oszustwa,
2. Etyka biznesu
jest działem etyki szczegółowej (praktycznej)
praktyka potwierdza to co głosi etyka biznesu, że jest ona zaborcza itp.
biznes przyczynia się do pomnażania zysku,
warto zauważyć że firma stara się utrzymać dobrą opinie o sobie, i dla tej opinii gotowa jest ponieść nawet straty,
• na dobrą opinię firma zasługuję m.in.
taką działalnością, która nie jest w opozycji do etyki,
relację między poszczególnymi ludźmi i zakładami są bardzo dobre,
zaufaniem
zaufanie najważniejsza wartość, jednak w dzisiejszych czasach jest coraz mniej uważana, upada,
jeśli banki nie mają tej wartości (zaufania) wtedy mogą upaść,
etyka biznesu jest krótkofalowa,
etyka biznesu to etyka kodeksów, jest zespołem norm nakazów i zakazów,
warto zaznaczyć, że w dzisiejszych czasach istnieją konkursy etyczne dla firm i coraz
więcej firm bierze w nich udział,
3. Etyka wojny, walki, rywalizacji
jest działem etyki szczegółowej (praktycznej)
zauważmy że, człowiekowi w życiu towarzyszą różne formy antagonizmu (wzajemna
wrogość, sprzeczność, przeciwstawność sił, zasad)
każda z tych form antagonizmu ma swoje obramowanie etyczne,
obramowania etyczne mają na celu nadanie cywilizacyjnego wymiaru, każdej formie
antagonizmu, tak aby nie panował chaos,
każda wojna ma swoje ramy – konwencje (umowa międzynarodowa dotycząca
specjalnych zagadnień; wszelka umowa normująca jakieś sprawy; umowność; utarte
normy, zwyczaje, stereotypy myślenia antagonistycznego postępowania) – czyli co można
robić a czego nie w ramach wojny,
w konwencji jest zapisane aby chronić dobra społeczne i kulturowe
kościoły, szkoły,
itp.,
1
w czasie panowania wojny udział mogą w niej brać wyłącznie żołnierze a nie ludność cywilna,
w czasie wojen występują zasady, których nie można przekraczać, bo wiążą się z nimi
ogromnie konsekwencje, np.: Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze -
organ wymiaru sprawiedliwości powołany po II wojnie światowej w celu osądzenia
nazistowskich zbrodniarzy wojennych,
etyka wojny opiera się w główniej mierze na zasadach,
kodeks rycerski, samurajski,
bardzo dokładnie sformułowane i ważne zasady stosowano w czasie pojedynków w
XVIII – XIX w.
wszystkie zasady nadają wojnie wymiar cywilizowany,
kto w jakiś sposób odbiega od tych zasad podlega specjalnym sankcją (jest to społeczna
reakcja na określone działanie jednostki w postaci kary lub nagrody w danej zbiorowości w zależności od tego, czy jednostka ta działa zgodnie lub niezgodnie z ustalonymi w tej zbiorowości regułami.)
4. Etyka sportu
jeden z działów etyki szczegółowej (praktycznej),
głownie opiera się na rywalizacji – w tym aspekcie rywalizacja jest pozytywna, bo mobilizuje do wysiłku,
rywalizacja ma swoje normy
są to określone i precyzyjne zasady,
rywalizacja ma tak przebiegać aby nie naruszała zasad drugiego człowieka, musi być
zatem prawomocna,
rywalizacja ma przebiegać w określony sposób,
zasady muszą być znane zawodnikom i akceptowane przez nich, w ten sposób wiadomo,
że nikt nikogo nie zaskoczy w czasie zawodów,
warto zaznaczyć, że cel może powodować, że zasady zostaną złamane,
W dzisiejszym społeczeństwie można się spotkać z tzw. Wyścigiem szczurów, który polega na tym że osiągnięcie celu jest najważniejsze a środki i narzędzia liczone są, wg skuteczność, pomijając ich etyczność,
5. Etyka rodziny
jeden z działów etyki szczegółowej (praktycznej),
w tej etyce nakładają się na siebie dzieciny socjologiczna, etyczna i psychologiczna,
6. Etyka odpowiedzialności
jeden z działów etyki szczegółowej (praktycznej),
wchodzi również w skład etyki środowiskowej,
człowiek jeśli się nie wywiązuje z powierzonej mu odpowiedzialności, może to mieć
katastrofalne skutki np., katastrofa w Czarnobylu,
7. Etyka erotyczna, życia seksualnego
jeden z działów etyki szczegółowej (praktycznej)
obejmuje refleksję etyczną , reglamentacyjną,
obejmuję m.in.
• problem od wzniosłych uczuć – miłości – aż po różne formy degradacji i dewiacji,
• problem relacji między podmiotami w życiu erotycznym,
2
• problem równoprawności w różnych wymiarach,
• problem przedmiotowego traktowania osób,
• problem godności i respektowania tej godności,
• problem sprowadzania osób do roli podmiotu,
• obopólną satysfakcję na różnych poziomach,
• analizę deprawacji (postępowanie, którego następstwem jest przejmowanie przez innych treści, postaw uznawanych powszechnie za niemoralne; demoralizacja)
patologii, dewiacji [(dawniej: dewiacja seksualna, zboczenie seksualne) to rodzaj zaburzenia na tle seksualnym, w którym wystąpienie pełnej satysfakcji seksualnej
uzależnione jest od pojawienia się specyficznych przedmiotów, rytuałów czy
sytuacji.]
etyka ta jest opisywana w różnych perspektywach i kontekstach filozoficznych,
literatura: „ Miłość i odpowiedzialność” Karol Wojtyła
Podsumowanie:
etyka praktyczna (szczegółowa) tworzy wzory zachowań,
oraz analizuję to, jak odnoszą się one do zachowania własnego i innych,
3