Grzyby jadalne

Borowik szlachetny

Od maja do października znjadziesz go w lasach iglastych, liściastych i mieszanych. W
starych borach sosnowych i świerkowych, w prześwietlonych miejscach. Rośnie najczęściej
pod jodłami, dębami, brzozami.

Jak rozpoznać

Ma duży mięsisty kapelusz o średnicy 8-25 cm, z rurkami od spodu. Osadzony na grubym
trzonie wysokości 8-15 cm. Górna powierzchnia kapelusza może mieć różne odcienie brązu,
dolna jest żółtawozielona lub biała, trzon biały. Miąższ po przekrojeniu nie zmienia barwy.
Stare, dojrzałe owocniki są często zarobaczone. W Polsce występuje kilka gatunków
borowików.

Smardz jadalny

Znajdziesz go w kwietniu i maju, czasami pojedyńczo jesienią, pod drzewami liściastymi, na
glebie wapiennej, bogatej w próchnicę. Także w lasach i parkach w miejscach
prześwietlonych, na polanach i brzegach.

Jak rozpoznać

Brązowe kapelusze mają kształty jajowatych, nieforemnych główek pokrytych fałdkami i
wgłębieniami. Umocowane są na białawym trzonie wysokości 8-15 cm. Wnętrze owocnika
jest puste. Średnica kapelusza-główki 5-10 cm (ale mogą być większe). Z powodu licznych
wgłębień owocniki są kryjówką różnych drobnych żyjątek, np. stonóg.

1

Maślak zwyczajny

Od czerwca do października szukaj go pod sosnami w
lasach iglastych lub mieszanych. Znajdziesz go również w
sąsiedztwie modrzewi. Lubi rosnąć w górach wśród drzew
modrzewiowych i kosodrzewiny.

Jak rozpoznać

Szeroki, brązowy kapelusz o średnicy 5-15 cm pokryty
jest lepką, łatwą do usunięcia skórką. Na spodzie
kapelusza wyraźnie widać żółtawe rurki (u starszych
okazów ciemniejsze), które po naciśnięciu nie zmieniają
barwy. Jasnożółty trzon o długości 5-10 cm, z
charakterystycznym pierścieniem. Zbierać należy jedynie
dojrzałe, ale świeże owocniki.

Maślak sitarz

Od sierpnia do października szukaj go w lasach iglastych
pod sosnami, zwłaszcza na piaszczystych glebach, a także
wrzosowiskach. Zazwyczaj występują gromadnie.

Jak rozpoznać

Ma kapelusz średnicy 3-8 cm, powyginany, brązowy,
jaśniejszy przy brzegach, osadzony na cienkim trzonie o
takiej samej barwie. Skórka kapelusza jest łatwa do
zdjęcia. Pod spodem ma żółtawe rurki o dużych porach
przypominających sito, stąd nazwa. Miąższ jest bardzo
elastyczny i lepki. Podczas wilgotnej pogody owocniki są
kleiste, podobne do maślaka zwyczajnego, podczas suszy
suche i błyszczące.

2

Podgrzybek brunatny

Od lipca do końca października spotkasz go w lasach
iglastych lub liściastych, najczęściej starszych, koło dróg i
ścieżek, na polanach, pod różnymi gatunkami sosen i
świerków, również bukami i dębami.

Jak rozpoznać

Kapelusz duży, 4-18 cm, podobny do borowika, ale
ciemniejszy. Ma zwykle lekki połysk, po zwilżeniu jego
powierzchnia staje się lepka. Górna powierzchnia
kapelusza ciemnobrązowa, od spodu dobrze widocze
jasnożółte rurki. Trzon 4-12 cm, dość gruby, walcowaty,
jasnobrązowy. W miejscach uszkodzonych grzyb zmienia
kolor, staje się zielononiebieski, jednak barwa ta szybko
zanika.

Podgrzybek zajączek

Od lipca do października znajdziesz go w rozmaitych
lasach iglastych i liściastych, przeważnie pojedyńczo lub
po kilka sztuk. W Polsce grzyb bardzo pospolity. Nie
występuje jedynie na torfowiskach i w rejonach górskich.

Jak rozpoznać

Ma zamszowy, gładki, aksamitny kapelusz o średnicy 3-
10 cm w kolorze żółtym, oliwkowym lub brązowym. U
starszych grzybów może być lekko popękany. Część dolna
cytrynowożółta, później zielonawa. Trzon długości 6-21 cm,
cienki, prosty albo trochę zgięty, nie ciemnieje, u młodych
owocników dość twardy. Skórka bardzo trudno oddziela się
od miąższu.

3

Piaskowiec kasztanowaty

Od lipca do października spotkasz go w lasach iglastych i
liściastych, najczęściej pod dębami, pojedyńczo lub w
małych grupkach. Lubi piaszczyste gleby.

Jak rozpoznać

Ma suchy, gładki lub delikatnie aksamitny kapelusz o
średnicy 5-10 cm w kolorze cynamonowobrązowym.
Niełatwo jest zdjąć z niego skórę, która podczas suchej
pogody pęka. Trzon 4-8 cm, o cylindrycznym lub
maczugowatym kształcie ma taką samą barwę jak
kapelusz lub nieco bledszą. Jest dość kruchy, wewnątrz
podzielony na komory. Miąższ białawy do kremowego, o
przyjemnym zapachu. Piaskowiec kasztanowaty rzadziej
występuje niż piaskowiec modrzak.

Piaskowiec modrzak

Od lipca do października znajdziesz go w lasach
sosnowych i mieszanych, rzadziej w liściastych, pod
dębami i brzozami, na piaszczystych glebach.

Jak rozpoznać

Ma kapelusz słomkowaty lub brązowoochrowy o średnicy
5-15 cm z matową powierzchnią. Pokryty jest drobnymi
włókienkami. Pod spodem widoczne kremowe lub żółtawe
rurki. Trzon wysokości 5-10 cm, prawie takiej samej barwy
jak kapelusz, u góry gładki, niżej delikatnie kosmkowaty lub
nagi. Miąższ w całym owocniku przy najmniejszym
skaleczeniu szybko sinieje, toteż naprawdę trudno pomylić
go z innymi grzybami, chociaż po pewnym czasie sine
plamy zanikają.

4

Koźlarz babka

Od czerwca do połowy października rośnie w lasach
iglastych, liściastych i mieszanych, pod brzozami. Szukaj
go też w starych ogrodach, na zadrzewionych działkach
pod modrzewiami.

Jak rozpoznać

Ma miękki poduszkowaty szarobrązowy kapelusz (w
różnych odcieniach) o średnicy 5-20 cm, osadzony na
wysokim twardym trzonie. Od spodu szarobiałe rurki, które
po naciśnięciu lekko brązowieją. Powierzchnia kapelusza
w czasie wilgotnej pogody staje się lekko śluzowata. Trzon
7-20 cm, niezbyt gruby, biały z czarniawymi łuseczkami,
szorstki. Miąższ białawy, przy naciśnięciu nie zmieniający
barwy. Należy zbierać tylko młode, twarde okazy z
elastycznym miąższem, bo starsze są miękkie i gąbczaste.

Koźlarz czerwony

Od końca czerwca do października znajdziesz go na
leśnych polanach, na brzegach lasów. Lubi rosnąć pod
osikami, topolami i brzozami, często w mchu. W Polsce
występuje we wszystkich regionach.

Jak rozpoznać

Ma gruby, gładki pomarańczowoczerwony, mięsisty
kapelusz o średnicy 6-15 cm, który od spodu jest szary.
Skórka lekko wystająca za brzeg kapelusza, matowa lub
delikatnie filcowata. Białawy trzon wysokości 5-18 cm
pokryty jest brązowoczerwonymi łuskami. Przekrojony
miąższ barwi się na liliowo lub ciemnoszaro. Bardzo
podobny do koźlarza pomarańczowożółtego o jaśniejszej,
z żółtawym odcieniem barwie kapelusza, który rośnie
wyłącznie pod brzozami.

5

Pieprznik jadalny

Przez całe lato i wczesną jesienią, tj. od połowy czerwca
do końca października, znajdziesz go najczęściej w lasach
sosnowych i świerkowych oraz pod dębami i grabami, na
piaszczystym podłożu, w całej północnej Europie. Rośnie
w skupiskach po kilkanaście sztuk.

Jak rozpoznać

Ma średniej wielkości żółty kapelusz, choć również może
być prawie biały, o średnicy i wysokości 1-5 cm. Starsze
mają kształt lejkowaty i postrzępine brzegi kapelusza, u
młodych jest on podwinięty. Trzon o wysokości 3-8 cm,
żółty, przeważnie krótki i wygięty, z zaostrzoną podstawą.
Podobna do kurki i występująca w tym samym czasie
lisówka pomarańczowa, tzw. fałszywa kurka, jest mniejsza
i ciemniejsza - zaliczana do grzybów niejadalnych.

Mleczaj rydz

Od końca czerwca do końca pażdziernika szukaj go
wśród młodych świerków. Występuje również pod sosnami
lub w lasach mieszanych, zwykle tam gdzie trawiaste runo.
Ale najłatwiej można go znaleźć w okolicach górskich i na
Mazurach.

Jak rozpoznać

Kapelusz w środku wklęśnięty lub lejkowaty o średnicy 4-
10 cm, pomarańczowy lub z ciemnymi smugami na górnej
powierzcni, miejscami również zielonawy, z blaszkami i
podwiniętym brzegiem. W miejscach uszkodzonych
(zgniecionych) występują plamy brudnozielone. Z
przełamanych lub przekrojonych grzybów wypływa
pomarańczowe mleczko. Oprócz mleczaja rydza jest kilka
innych gatunków wydzielających mleczko, np. mleczaj
świerkowy również jadalny.

6

Gołąbek jadalny

Od lipca do października rośnie w lasach liściastych (np.
bukowych, dębowych i brzozowych), a także świerkowych i
mieszanych. Nie ma go w górach i na torfowiskach.

Jak rozpoznać

Kapelusz o średnicy 5-10 cm cielistoróżowy do
cielistobrązowego. Skórka kapelusza charakterystycznie
nie dochodzi do brzegu (ok. 1mm), przez co widać biały
miąższ. Blaszki i trzon są białe, często z rdzawymi
plamkami u dołu. Gołąbek jadalny ma łagodny smak.
Można go pomylić z gołąbkiem merowskim, u którego
skórka dochodzi do brzegu kapelusza, a grzyb ma
wyjątkowo ostry smak.

Gołąbek winny

Od lipca do końca października znajdziesz go przede
wszystkim w lasach liściastych pod dębami, ale również,
choć rzadziej, w lasach iglastych i mieszanych.

Jak rozpoznać

Kapelusz o średnicy 5-10 cm może mieć barwę
purpurowoczerwoną, winnobrązową lub cielistoochrową i
jest lekko wgłębiony. U dojrzałych okazów gołąbków
winnych blaszki są jasnożółte. Trzon biały, po dotknięciu
brązowieje przede wszystkim w dolnej części. Do
jadalnych również należą: gołąbek kunowy, widlasty,
zielonawy, cukrówka - mają kapelusze w różnych kolorach
i odcieniach.

7

Opieńka miodowa

Od października do grudnia znajdziesz ją rosnącą
zawsze w gromadzie na pniakach, korzeniach, ale też na
żywych drzewach wielu gatunków prawie na całym
świecie.

Jak rozpoznać

Żółtawobrązowe, płaskie, okrągłe kapelusze o średnicy
3-10 cm są pokryte niewielkimi, nieco ciemniejszymi, lekko
odstającymi łuseczkami, dającymi się zetrzeć. Osadzone
są na 5-10 cm trzonie w kolorze miodowym, z wyraźnym
białawym pierścieniem. Na spodzie kapelusza ma
zbiegające na trzon białawe blaszki, które potem żółkną.
Miąższ w kapeluszu mięsisty, bladocielisty, nie zmienia
zabarwienia po przekrojeniu.

Twardzioszek przydrożny

Od wiosny do jesieni spotkasz go na łąkach, miedzach, obrzeżach lasów,
leśnych polanach i trawnikach, nawet tych miejskich. Lubi rosnąć w tzw.
czarcich kręgach.

Jak rozpoznać

Ma płaski skórzasty kapelusz o średnicy 2-5 cm z czubkiem na środku,
bladobrązowy, o lekko czerwonawym odcieniu. Osadzony jest na cienkim,
wysokim, twardym trzonie. Na spodzie kapelusza występują szeroko
rozstawione blaszki zabarwione jak kapelusz. Trzon 2-10 cm, cienki, pełny,
łykowaty, z białą grzybnią u podstawy. Występuje w tych samych siedliskach
nawet przez wiele lat.

8

Gąska żółta (zielona)

Od września do października rośnie w lasach
sosnowych, głównie na glebach piaszczystych. Występuje
pojedynczo lub w grupach, także w lasach liściastych.

Jak rozpoznać

Kapelusz żółtozielony lub żółtobrązowy albo
brązowooliwkowy o średnicy 5-10 cm jest szeroki, dość
nieregularny. Blaszki od spodu są jasnosiarkowożółte do
zielonkawożółtych. Brzeg kapelusza podgięty, później
rozpostarty, powyginany. Trzon wysokości 3-9 cm, u
podstawy trochę zgrubiały, wygięty, zielonawożółty, u góry
jaśniejszy. Miąższ biały, tylko w strefie brzegowej żółtawy,
co widać na przekroju podłużnym. Gatunek w Polsce
zagrożony.

Czubajka kania

Od lipca do końca października znajdziesz ją w lasach
liściastych, iglastych i mieszanych, na polanach,
pastwiskach, porębach, w wysokich trawach, w miejscach
prześwietlonych.

Jak rozpoznać

Ma duży, 10-25 cm kapelusz z ciemnymi strzępkami na
górnej powierzchni, osadzony na długim (do 30 cm),
wewnątrz pustym trzonie z wzniesionymi pierścieniami o
podwójnym brzegu. Blaszki początkowo białawe, bardzo
gęsto ustawione, ostrze blaszek delikatnie wyszczerbione.
Miąższ po skaleczeniu nie zmienia barwy. To odróżnia
czubajkę kanię od również jadalnej czubajki
czerwieniejącej, której miąższ czerwienieje przy
skaleczeniu. Przyjemny orzechowy zapach.

9

Szmaciak gałęziasty

Od późnego lata do końca października występuje w
lasach iglastych, zawsze pojedyńczo, na korzeniach i
pniach starych drzew lub przy nich.

Jak rozpoznać

Grzyb raczej rzadko spotykany, nie ma kapelusza, a
wyglądem przypomina dużą gąbkę, dorodny kalafior lub
główkę kapusty. Średnica owocnika od 20 do 50 cm, waga
2-3 kg,a bywa, że nawet więcej. Do drzewa jest
przytwierdzony krótkim trzonem. Z czasem zmienia barwę
od bladożółtawobiałej do brązowej. Miąższ białawy,
woskowy, kruchy. Łatwo pomylić go z trującymi
gałęziakami, u których poszczególne gałęzie mają na
szczycie drobne, okrągławe rozgałęzienia jak u morskich
koralowców.

Sarniak dachówkowaty

Od sierpnia do końca października znajdziesz go w
górskich lasach świerkowych. Rośnie również na nizinach
w lasach liściastych i mieszanych.

Jak rozpoznać

Ma płaski kapelusz o średnicy 5-15 cm z podwiniętym
brzegiem, w środku lejkowato wgłębiony. Z wierzchu
pokryty mocno odstającymi, ułożonymi dachówkowato
trójkątnymi łuskami, które najpierw białawe, potem
szarawe, kruche, zbiegają się na trzon. U starszych
okazów brzeg kapelusza ostry, w różny sposób
powyginany. Trzon długości 3-8 cm, u podstawy trochę
zgrubiały, szarobiaławy do brązowawego, nie czernieje. To
odróżnia sarniaka dachówkowatego od sarniaka gorzkiego.

10

Czernidłak kołpakowaty

Od maja do listopada rośnie na dobrze nawożonych
glebach, pastwiskach, łąkach - gdzie jest ziemia bogata w
próchnicę. Obumiera w ciągu kilku godzin. Inne gatunki -
czernidłak pospolity i błyszczący - uważane są za
niejadalne.

Jak rozpoznać

Ma dzwonkowaty biały kapelusz osadzony na cienkim,
białym pustym trzonie długości 6-12 cm z niewielkim
pierścieniem. Wysokość zamkniętego kapelusza 10-15 cm.
Górna część pokryta strzępkami. U młodych grzybów
blaszki na spodzie kapelusza są białe, potem stają się
różowe, aż do czarnych. Jadalne wyłącznie młode
owocniki, które po zebraniu muszą być szybko użyte, gdyż
przetrzymywane ulegają rozkładowi na ciemną,
atramentową maź.

Plachetka kołpakowata

Od sierpnia do października spotkasz je we wszystkich
regionach Polski, szczególnie w wilgotnych lasach
iglastych, często wśród krzewinek borówki czarnej. Rośnie
w grupach i lubi sąsiedztwo gołąbków jadalnych.

Jak rozpoznać

Przypomina pieczarkę. Kapelusz niekształtny o średnicy
6-10 cm, bladożółty, często promieniście pomarszczony,
osadzony jest na brudnobiaławym, dość cienkim trzonie ze
zwisającym błoniastym pierścieniem. Młody kapelusz ma
kształt dzwonkowaty, potem wypukły, w końcu rozpoztarty
z garbkiem. Blaszki mają barwę cielistą, szarą,
rdzawobrązową z białym brzegiem. Miąższ białawy,
marmurkowaty, o przyjemnym zapachu i łagodnym smaku.

11

Pieczarka polna

Od maja do połwy października znajdziesz ją na
pastwiskach, w kompoście, ogrodach, na łąkach i polach,
obrzeżach leśnych. Może pojawić się nagle i masowo,
szczególnie po ulewnych deszczach.

Jak rozpoznać

Kapelusz białawy, gładki, włókienkowaty, o średnicy 3-8
cm, umieszczonym na białawym trzonie. U młodych
grzybów blaszki są osłonięte białą, dość grubą błoną, z
której powstaje na trzonie pierścień. Różowe blaszki w
miarę dojrzewania ciemnieją, aż do koloru
czekoladowobrązowego. Trzon 3-10 cm, cylindryczny,
często z zaostrzoną podstawą, białawy, u góry nieco
różowy. Zaostrzony trzon i słabo wykształcony pierścień są
najbardziej charakterystycznymi cechami rozpoznawczymi.

Gąsówka naga

Od września do listopada występuje w dużych
skupiskach w lasach liściastych - przede wszystkim
bukowych, oraz iglastych, także wzdłuż żywopłotów. Bywa,
że spotyka się ją też w maju.

Jak rozpoznać

Kapelusz o średnicy 6-15 cm ma barwę fioletową do
brązowej, jest gładki, suchy, początkowo wypukły, u
dojrzałych w środku wklęsły. Pod spodem blaszki gęste,
cienkie, fioletowate, przyrośnięte do trzonu. Trzon
wysokości 5-10 cm, maczugowaty, w dolnej części pokryty
fioletowawą grzybnią. Miąższ mięsisty, delikatny, miękki,
niebieskawy, silnie aromatyczny. Gąsówka naga jest
bardzo podobna do gąsówki dwubarwnej, która ma
przeważnie fioletowo zabarwiony tylko trzon.

12

Grzyby niejadalne i trujące

Muchomor sromotnikowy

Zielonkawy kapelusz, na spodzie biale blaszki, trzon ze
zwisającym pierścieniem, podstawa kulista; nieprzyjemny,
słodkawy zapach.

Zagrożenia

Należy do najbardziej niebezpiecznych grzybów
trujących. Jest często mylony z gąską zieloną lub
gołąbkiem zielonawym. Objawy zatrucia - po 8-24
godzinach od spożycia. Na początku występują nudności,
bóle głowy i brzucha, biegunka, osłabienie. Mogą
prowadzić do śmierci.

Piestrzenica kasztanowata

Czerwonawobrązowy kulisty kapelusz, na powierzchni
pofałdowany, białawocielisty, krótki trzon; dość przyjemny
zapach.

Zagrożenia

Jest grzybem bardzo pospolitym, głównym sprawcą
wiosennych zatruć. Bywa mylony ze smardzem jadalnym.
Objawami zatrucia są: wzmożone pragnienie, wymioty,
biegunki, bóle brzucha i głowy, zażółcenie białkówek oczu,
senność i drgawki. Jego zjedzenie może nawet być
przyczyną śmierci.

13

Muchomor czerwony

Duży, czerwonopomarańczowy kapelusz z białymi
łatkami, cienkie białe blaszki, trzon z pierścieniem u góry, u
dołu kulista podstawa.

Zagrożenia

Zatrucia nim występują stosunkowo rzadko. Zjedzenie
większej ilości tego grzyba powoduje śmierć. Objawy są
podobne do zatrucia alkoholem i występują około 30 minut
po spożyciu. Grzyb działa odurzająco, wywołuje wymioty,
biegunkę, zaburzenia wzroku i halucynacje. Kiedyś
używano go na wsiach do trucia much.

Zasłonak rudy

Szorstki, pomarańczoworudy kapelusz z garbkiem,
rzadkie, rdzawobrązowe blaszki, żółtawy trzon; zapach
podobny do rzodkiewki.

Zagrożenia

Jest grzybem śmiertelnie trującym. Objawy zatrucia
występują po kilku, kilkunastu dniach. Powoduje
zaburzenia żołądkowo-jelitowe, pieczenie i suchość w
jamie ustnej, zaparcia i niewydolność nerek. Do początku
lat sześćdziesiątych nie znano jego trujących właściwości,
dopiero masowe zatrucia w 1962 roku zaskoczyły
mikologów.

14

Muchomor plamisty

Szarobrązowy kapelusz z białymi łatkami i prążkowanym
brzegiem, białe blaszki, wysmukły trzon z pierścieniem, u
dołu bulwa.

Zagrożenia

Może powodować śmierć. Bywa mylony z muchomorem
twardawym, choć ma on gładki brzeg kapelusza. Objawy
występują po 1-3 godzinach, są podobne do zatrucia
alkoholem, ale znacznie silniejsze. Mają postać młdłości,
wymiotów, rozwolnienia, zaburzeń wzroku, wysokiej
gorączki, niepokoju, agresji, a czasem utraty przytomności.

Strzępiak ceglasty

Brązowawy kapelusz, spód po dotknięciu ciemnieje,
szarawe blaszki, białawy, czerwieniejący trzon; zapach
owocowy, z czasem spirytusowy.

Zagrożenia

Jest mylony z jadalną majówką wiosenną i pieczarkami.
Objawy zatrucia są gwałtowne i występują zaraz po
spożyciu. Są to: silne pocenie się, zaburzenia wzroku,
ślinotok, zaczerwienienie skóry twarzy, mdłości, wymioty,
skurcze mięśni, zwolnienie tętna. Substancją trującą jest
muskaryna, jej nieduża ilość może powodować silne
zatrucia, a nawet śmierć.

15

Borowik szatański

Poduszkowaty, białoszarawy kapelusz, spód żółty, z
dojrzewaniem czerwieniejący, pękaty, żółty, czerwonawy u
dołu trzon, żółtawy miąższ; starsze okazy cuchną.

Zagrożenia

Jest dość rzadko spotykany. Bywa mylony z borowikiem
ceglastoporym i ponurym. Zatrucia mogą wystąpić nawet
po zjedzeniu małego kawałka surowego grzyba po 1-4
godzinach. Polegają na zaburzeniach jelitowo-
żołądkowych, biegunkach, wymiotach. Mogą również
wystąpić nudności, silne pocenie, zaburzenie tętna,
duszności, szum w uszach i skurcze łydek.

Mleczaj wełnianka

Różowocielisty kapelusz z ciemnoróżowymi pręgami, na
brzegu kosmkowaty, podwinięty, cielistoróżowe blaszki
jaśniejsze od kapelusza; zapach owocowy, smak piekący.

Zagrożenia

Bywa mylony z rydzem jadalnym, choć różni się od
niego, bo zawiera białe, silnie piekące mleczko, a brzegi
kapelusza ma pokryte kosmykami grzybni. W Polsce jest
grzybem niejadalnym, w niektórych krajach jada się go po
uprzednim wygotowaniu i zaprawieniu octem. Objawy
zatrucia: wymioty i biegunka występujące na skutek
drażnienia śluzówki żołądka i jelit.

16

Tęgoskór pospolity

Kulisty owocnik bez trzonu, pokryty brązowawą skórą, na
powierzchni popękany, wnętrze młodych grzybów jest
szare, a dojrzałych niebieskawoczarne; zapach ostry,
metaliczny.

Zagrożenia

Bywa mylony z jadalnymi purchawkami i kurzawkami
oraz tęgoskórem brodawkowanym. W odróżnieniu od trufli
rośnie na powierzchni ziemi. Trujące są grzyby stare,
zwłaszcza surowe. Zjedzone w większych ilościach mogą
powodować mdłości, wymioty, nudności, zawroty głowy,
słabość, spadek sił. Młode grzyby, niedojrzałe, jasne w
przekroju, bywają dodawane do sosów, co jednak nie jest
polecane.

Krowiak podwinięty

Szarobrunatny kapelusz pośrodku ma najpierw garbik,
potem wgłębienie, brzeg karbowany, podwinięty, blaszki
schodzą do dołu, po naciśnięciu tworzą się brązowe plamy.

Zagrożenia

Krakowiak podwinięty, pospolicie zwany olszówką, jest
grzybem śmiertelnie trującym. Dawniej był uważany za
gatunek jadalny, lecz gorszej jakości. Jest mylony z
krowiakiem włóknistym. Jego trujące działanie polega na
alergicznych reakcjach ludzkiego organizmu na białko
grzybów. Zatrucie może wystąpić nawet po kilku latach.
Jego objawy to m.in. bóle brzucha, zakłóceniapracy nerek.

17

Wieruszka zatokowata

Kapelusz białawy do jasnoochrowego, jedwabisty,
lśniący, blade blaszki, w stanie dojrzałym
łososioworóżowe, biały, włóknisty miąższ, biały,
włókienkowaty trzon; zapach podobny do mąki.

Zagrożenia

Wieruszka zatokowata jest często mylona z majówką
wiosenną, gąsówką mglistą i pieczarkami.Objawy zatrucia
są bardzo szybkie, występują po 20-30 minutach. Są to
najczęściej: wymioty, bóle i zawroty głowy, biegunka.
Dolegliwości trwają zazwyczaj kilka dni. Zdarza się, że
spożycie większej ilości kończy się śmiercią.

Lisówka pomarańczowa

Pomarańczowożólty lub brązowawy kapelusz,
początkowo wypukły, potem płaski o podwiniętych
brzegach, pomarańczowożółte blaszki, miękki miąższ,
zaostrzony trzon; słaby zapach, cierpki smak.

Zagrożenia

Jest mylona z pieprznikiem jadalnym (kurką), jednakże
prawie nie pachnie i ma cierpki, nieprzyjemny smak.
Kiedyś uważano ją za trującą, choć według opinii
niektórych grzybiarzy jest jadalna, mimo że niesmaczna.
Nie jest to do końca prawdą, ponieważ u niektórych osób
może powodować zaburzenia żołądkowe i biegunkę.

18