Strategie adaptacyjno-obronne
Pobudzenie funkcji
adaptacyjno-obronnych
Tomasz Soral, gr. 6a
Mechanizmy radzenia sobie ze
stresem
O charakterze adaptacyjnym
Kontrolne, racjonalne, ukierunkowane na cel
O charakterze obronnym
Nieracjonalne, ukierunkowane na emocje
Mechanizmy obronne
Racjonalizacja
- szukanie rozumowych racji
dla pewnych zachowań, to dobudowywanie
ideologii dla niektórych swoich zachowań
Projekcja
- przypisywanie innym cech,
których jednostka nie akceptuje u siebie
Reakcja upozorowana
- okazywanie reakcji
przeciwnych w stosunku do rzeczywistych
postaw wobec danej osoby
Dysocjacja
-
uczucia zostają odseparowane
od myśli i działań
Mechanizmy obronne
– c.d.
Substytucja
-
przesunięcie potrzeb, które nie
znajdują poparcia, na inne obiekty, które
mogą zdobyć uznanie
Regresja
-
cofanie się w działaniu do
bardziej pierwotnych form zachowania,
swoistych dla wcześniejszych okresów
rozwojowych
Fiksacja
- uporczywe wykonywanie tych
samych czynności, mimo iż nie przynoszą
one żadnego efektu
Zmiany adaptacyjne
Dostosowanie zachowania do wymogów
sytuacji i środowiska
Akomodacja
(zmiana lub tworzenie nowych
struktur poznawczych w celu dopasowania się
do środowiska)
Asymilacja
(włączanie świata zewnętrznego
do już ukształtowanych struktur poznawczych)
Charakter zmian wg. Leyle'a
Lokalny zespół adaptacyjny
Ogólny zespół adaptacyjny
Wpływ na skutki stresu
Stresor
Aktywność
Wyniki
Aktywność - Radzenie
Proces
– całość aktywności podejmowanej
przez człowieka w sytuacji stresowej
Strategia
– (różne) jednostki aktywności w
obrębie całego procesu; poznawcze i
behawioralne wysiłki, jakie jednostka
podejmuje w sytuacji stresowej
Styl
– charakterystyczny dla jednostki zbiór
strategii za pomocą których może sobie ona
radzić z sytuacją stresową
Aktywmość - Radzenie
Proces = zależny od stylu zbiór strategii
Typ podejmowanej strategii
Aktualny stan
psychofizyczny
jednostki
Płeć, wiek,
wykształcenie
Sytuacja stresowa
Uwarunkowania
osobowościowe
Strategie
radzenia sobie
Przykłady strategii
Konfrontacja
– zachowania bezpośrednie
wobec źródła stresu
Dystansowanie się
– usuwanie problemu ze
świadomości
Samokontrola
– kontrola własnych emocji
Poszukiwanie wsparcia społecznego
Przykłady strategii – c.d.
Przyjmowanie odpowiedzialności
– przyjęcie
do wiadomości własnej winy w powstaniu
stresu
Ucieczka, unikanie
– uciekanie od problemu
Planowe rozwiązanie problemu
– konkretne
działania podjęte celem rozwiązania
problemu
Pozytywne przewartościowanie
– zmiany
hierarchii wartości
Style radzenia sobie ze stresem
Ze względu na postawę wobec stresora
styl radzenia sobie polegający na poszukiwaniu,
gromadzeniu, przetwarzaniu, wykorzystywaniu
informacji o wydarzeniu stresowym.
styl polegający na omijaniu, odrzucaniu,
wypieraniu i zaprzeczaniu informacjom o
wydarzeniu stresowym.
Style radzenia sobie ze stresem
Podział wg. H. W. Krohne
elastyczny - nieobronne radzenia sobie
nieskuteczne radzenie sobie - wysoki poziom
lęku
aktywna czujność
sztywne unikanie
Pobudzenie funkcji
adaptacyjno-obronnych
Pobudzanie układów neuronalnych
odpowiedzialnych za koncentracje uwagi,
zwiększenie pobudliwości
Wzrost pojemności minutowej serca i wentylacji
płuc
Redystrybucja krwi
Zwiększenie glukoneogenezy, lipolizy, hydrolizy
białek
Pobudzenie funkcji metabolicznych niezbędnych
do zachowania homeostazy
Metody kontroli pobudzenia
funkcji adaptacyjno-obronnych
Niefarmakologiczne
Uświadomienie sobie własnego stanu
emocjonalnego i hierarchii problemów
Odpowiedź na pytanie jaki mamy wpływ na daną
sytuację
Prawidłowa samoocena
Ćwiczenia relaksacyjne (joga)
Skierowanie uwagi na inne sprawy
Rozmowa z bliską osobą
Metody kontroli pobudzenia
funkcji adaptacyjno-obronnych
Farmakologiczne
Preparaty magnezowe lub odpowiednia dieta
(czekolada)
Melatonina
Łagodne środki uspokajające – Nervosol,
Valerin, herbatki ziołowe (melisa)
Bibliografia
Człowiek w sytuacji stresu pod red. Ireny Heszen-
Niejodek i Zofii Ratajczyk, Wydawnictwo
Uniwersytetu Śląskiego, 2000
http://www.almamer.pl/aa%20materialy%20dydakt
yczne/TiR_Psychologia_Choinska.pdf
http://www.profesor.pl/mat/na7/na7_t_skubida_030
629_2.php
http://dsc.kprm.gov.pl/sites/default/files/f31.pdf