Wojciech Orkisz 1a

GAS



Ogólny zespół adaptacyjny (General
Adaptation Syndrome - GAS) to wzorzec

reakcji na stres, który stanowi pierwszą

linię obrony organizmu przed potencjalnie

szkodliwymi czynnikami. Występuje, gdy

organizm styka się z każdym stresorem.



Wyróżniamy trzy stadia:

1.reakcji alarmowej

2.odporności
3. wyczerpania

LAS



Lokalny zespół adaptacyjny (LAS-Local
Adaptation Syndrome

), obejmujący zmiany

specyficzne zachodzące w miejscu

występowania stresora (np. w miejscu
oparzenia).



Jak podkreślał Selye, w okresie

normalnego życia każdy z nas wiele razy
przechodzi przez dwa pierwsze
stadia GAS

— w przeciwnym razie nie

mielibyśmy szansy przystosować się do

różnych warunków, które nie zawsze są dla
nas korzystne

Przykłady zdarzeń stresujących według Listy Stresujących
Zdarzeń Życiowych
Holmesa i Rahe’a

1 Śmierć współmałżonka
2 Rozwód
3 Separacja
4 Kara więzienia
6 Choroba lub uraz fizyczny
7 Zawarcie związku małżeńskiego
8 Zwolnienie z pracy
10 Przejście na emeryturę
12 Ciąża
18 Zmiana pracy

19 Wzrost liczby sprzeczek

małżeńskich

20 Zaciągnięcie kredytu
23 Opuszczenie domu rodzinnego

przez dziecko

24 Trudności w relacjach z teściem

lub teściową

25 Niezwykłe osiągnięcia osobiste
29 Zmiana osobistych

przyzwyczajeń

30 Trudności w relacjach

z

przełożonym

38 Zmiana godzin zasypiania

i wstawiania

41 Wakacje
43 Boże Narodzenie

Skutek stresu na organizm



uwolnienia hormonów (adrenalina,
noradrenalina, kortyzol) do krwiobiegu



przyspieszenie akcji serca i wzrost

ciśnienia krwi



wzrost napięcia mięśni (kark, nogi)



wątroba wydziela cukier i tłuszcze do krwi



przyspieszenie oddychania



zatrzymanie pracy żołądka



wzmożone pocenie się



uwolnienie substancji przyspieszających

krzepnięcie krwi

EFEKTY REAKCJI STRESOWEJ

POBUDZENIE FUNKCJI

ADAPTACYJNO-

OBRONNYCH

HAMOWANIE FUNKCJI ZBĘDNYCH

W ADAPTACJI I OBRONIE

1.

pobudzenie układów neuronalnych

odpowiedzialnych za koncentrację uwagi,

zwiększenie pobudliwości, agresję

2.

wzrost pojemności minutowej serca

i wentylacji płuc

3.

redystrybucja krwi z jamy brzusznej

i miednicy do OUN i mięśni

4.

zwiększenie glukoneogenezy, lipolizy,

hydrolizy białek w celu uzyskania

substancji będących dobrym źródłem

swobodnej energii

5.

pobudzenie funkcji metabolicznych

niezbędnych do zachowania zagrożonej

homeostazy

1.

zahamowanie podwzgórzowych

ośrodków pokarmowych, seksualnych

i reprodukcyjnych

2.

zmniejszenie ukrwienia jamy brzusznej
i miednicy

3.

zahamowanie łaknienia, perystaltyki

przewodu pokarmowego i wchłaniania

4.

zahamowanie libido, owulacji, spermato-

genezy i zachowań seksualnych

5.

immunosupresja

NEGATYWNE SKUTKI REAKCJI STRESOWEJ

W ZDROWIU LUDZI

OUN

-

nerwice (otyłość?)

- depresja

UKŁAD - immunosupresja
IMMUNO

- infekcje wirusowe

-LOGICZNY

i bakteryjne

- karcinogeneza

UKŁAD - nadciśnienie
KRĄŻENIA

-

miażdżyca i jej

KRWI

następstwa

(powikłania)

UKŁAD - zaburzenia pasażu
POKARMOWY

- biegunki

- zaparcia

-

wrzodziejące zapalenie

jelita grubego

- rak jelita grubego

- zaburzenia ukrwienia

i wydzielania

- ostre (postresowe)

owrzodzenia błony

śluzowej żołądka

i dwunastnicy

Dziękuje za uwagę