„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Leszek Świdziński

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska
311[25].O2.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:

mgr inż. Małgorzata Latek

mgr inż. Katarzyna Stępniak

Opracowanie redakcyjne:

mgr inż. Leszek Świdziński

Konsultacja:

dr inż. Jacek Przepiórka

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczn

ą

programu jednostki modułowej 311[25].O2.01,

„Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

ż

arowej oraz

ochrony

ś

rodowiska”, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu technik

obuwnik.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

4

3.

Cele kształcenia

5

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

6

5.

Ćwiczenia

11

5.1. Ochrona pracy z punktu widzenia przepisów prawa

11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2. Wymagania bhp oraz zagrożenia występujące w przemyśle obuwniczym

13

5.2.1. Ćwiczenia

13

5.3. Ogólne zasady bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze urządzeń

technicznych

15

5.3.1. Ćwiczenia

15

5.4. Ochrona przeciwpożarowa oraz postępowanie w razie pożaru

17

5.4.1. Ćwiczenia

17

5.5. Sposób postępowania w razie wypadku. Organizacja i udzielanie

pierwszej pomocy

19

5.5.1. Ćwiczenia

19

6.

Ewaluacja osiągnięć ucznia

21

7.

Literatura

35

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik obuwnik.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

ć

wiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami

nauczania–uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem pokazu z objaśnieniem, ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

−

Schemat układu jednostek modułowych

311[25].O2

Techniczne podstawy procesu

wytwarzania obuwia

311[25].O2.05

Użytkowanie oraz

konserwacja maszyn do

montażu i wykończania

obuwia

311[25].O2.04

Użytkowanie i konserwacja

maszyn do wytwarzania

cholewek

311[25].O2.03

Użytkowanie oraz

konserwacja maszyn do

rozkroju materiałów

i obróbki elementów

obuwia

311[25].O2.02

Określanie budowy maszyn i urządzeń

obuwniczych

311[25].O2.01

Przestrzeganie przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy,

ochrony przeciwpożarowej oraz

ochrony środowiska

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

wyjaśniać zjawiska fizyczne wykorzystywane w pracy maszyn i urządzeń obuwniczych,

−

rozróżniać części i mechanizmy maszyn i urządzeń obuwniczych,

−

wyjaśniać zasady działania elementów i podzespołów maszyn i urządzeń obuwniczych,

−

oceniać stan techniczny maszyn i urządzeń,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

wyszukiwać potrzebne informacje w dokumentach,

−

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

−

pracować indywidualnie,

−

współpracować w grupie,

−

prezentować wyniki pracy własnej i grupowej,

−

uczestniczyć w dyskusji,

−

interpretować wskazany tekst,

−

posługiwać się instrukcją przy wykonywaniu ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

zinterpretować akty prawne oraz prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy dotyczące
bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

dostrzec zagrożenia związane z realizacją zadań,

−

określić zasady bezpiecznej pracy,

−

zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,

−

zastosować zabezpieczenia miejsca wypadku,

−

zareagować w przypadku zagrożenia pożarem zgodnie z instrukcją przeciwpożarową,

−

zastosować sprzęt oraz środki gaśnicze zgodnie z zasadami ochrony przeciwpożarowej,

−

określić zasady ochrony środowiska,

−

dobrać oraz zastosować odzież ochronną i środki ochrony indywidualnej odpowiednio do
prowadzonych prac,

−

przewidzieć i zapobiec zagrożeniom dla życia i zdrowia pracowników,

−

zastosować zasady bezpiecznej pracy podczas styczności z urządzeniami elektrycznymi
i mechanicznymi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

……………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Technik obuwnik 311[25]

Moduł:

Techniczne podstawy procesu wytwarzania obuwia

311[25].O2

Jednostka modułowa:

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz środowiska

pracy 311[25].O2.01

Temat: Prawa i obowiązki pracownika.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności posługiwania się dokumentami zawierającymi

zagadnienia prawnej ochrony pracy.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

dobrać potrzebne źródło prawa,

−

wyszukać niezbędne informacje w Kodeksie pracy,

−

wskazać zapisy dotyczące praw pracownika w zakresie zapewnienia bezpiecznych
i higienicznych warunków pracy,

−

zinterpretować prawa i obowiązki pracownika.

Metody nauczania–uczenia się:

−

praca z tekstem,

−

dyskusja,

−

pogadanka.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna,

−

grupowa.

Czas: godzina dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

−

tablica,

−

zeszyt przedmiotowy,

−

arkusz papier format A3,

−

Kodeks pracy,

−

stanowiska do pracy grupowej.

Przebieg zajęć:

1.

Sprawy organizacyjno-porządkowe.

2.

Przypomnienie wiadomości z ostatniej lekcji dotyczących źródeł prawa i ich zawartości.

3.

Podanie tematu i celu zajęć, omówienie sposobu pracy.

4.

Sprecyzowanie problemu. Nauczyciel zapisuje problem do rozwiązania na tablicy: Jan
Kowalski został zatrudniony w zakładzie X. Pracuje już kilka tygodni, ale warunki pracy
nie odpowiadają przepisom bhp i stwarzają zagrożenie dla życia pracownika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

5.

Jakie prawo przysługuje pracownikowi w związku z zaistniałą sytuacją?

6.

Jak może postąpić pracownik?

7.

Odszukaj odpowiedni zapis w Kodeksie pracy, na który może powołać się Jan Kowalski.

8.

Wyszukiwanie przez uczniów w Kodeksie pracy odpowiednich zapisów w celu
rozwiązania problemu.

9.

Organizacja grup – interpretacja prawa pracownika.

10.

Odczytywanie wyszukanych paragrafów.

11.

Tworzenie schematu możliwych działań pracownika i pracodawcy.

12.

Prezentacja rozwiązania problemu.

13.

Jedna osoba z każdej grupy odczytuje prawa pracownika i podejmuje próbę uzasadnienia
wypowiedzi.

14.

Nauczyciel uzupełnia i poprawia wypowiedzi uczniów.

15.

Podsumowanie zajęć. Ustalenie stanowiska jako rozwiązania problemu. Nauczyciel
wskazuje na błędy w rozumowaniu uczniów. Ocenia pracę grup. Uczniowie ustalają
wnioski końcowe.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Wybierz jedno z praw lub obowiązków pracownika w zakresie bhp, odszukaj

w literaturze jego interpretację i zapisz w formie notatki w zeszycie.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

……………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Technik obuwnik 311[25]

Moduł:

Techniczne podstawy procesu wytwarzania obuwia

311[25].O2

Jednostka modułowa:

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz środowiska

pracy 311[25].O2.01

Temat: Sekwencja podstawowych czynności resuscytacyjnych u osób dorosłych.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności stosowania procedur udzielenia pierwszej pomocy

osobom poszkodowanym.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

określić jak ocenia się stan poszkodowanego,

−

wskazać jak postępuje ratownik, jeżeli poszkodowany jest przytomny,

−

wskazać jak postępuje ratownik, jeżeli poszkodowany jest nieprzytomny,

−

opisać jak rozpoznaje się normalny oddech poszkodowanego,

−

określić tok postępowania ratownika, zależnie od stanu poszkodowanego.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

dyskusja,

−

metoda tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna,

−

grupowa.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

tablica,

−

losy do podziału na grupy,

−

zeszyt przedmiotowy,

−

arkusz papier format A3,

−

stanowiska do pracy grupowej.

Przebieg zajęć:

Zadanie dla ucznia
Zaplanuj podstawowe czynności resuscytacyjne u osób dorosłych, jeżeli:

−

poszkodowany jest przytomny,

−

poszkodowany jest nieprzytomny.

Ć

wiczenie wykonaj w postaci jednego schematu blokowego, dla wylosowanego przypadku

poszkodowanego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Faza wstępna
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu zajęć, celów, zaznajomienie uczniów
z pracą metodą przewodniego tekstu. Podział uczniów na zespoły 4 osobowe.

Faza właściwa

I. Informacje
1.

Kto może zostać ratownikiem?

2.

Kogo nazywamy poszkodowanym?

3.

W jakim celu należy rozpoznać okoliczności wypadku, któremu uległ poszkodowany?

4.

Co to znaczy rozpoznać stan poszkodowanego?

5.

W jakim celu należy rozpoznać stan poszkodowanego?

6.

Kiedy należy rozpocząć akcję ratowniczą?

7.

Kiedy konieczne jest wezwanie pomocy do poszkodowanego?

8.

Kiedy należy korzystać z pomocy innych osób podczas podejmowania akcji ratunkowej?

9.

Czy każdy może podjąć akcję ratunkową jeżeli poszkodowany jest nieprzytomny?

II. Planowanie
1.

Ustal jakie były okoliczności wypadku.

2.

Ustal jakie czynności będziesz musiał wykonać przed podjęciem akcji ratunkowej.

3.

Ustal jakie czynności będziesz musiał wykonać po rozpoznaniu stanu poszkodowanego.

4.

Zaplanuj kolejność czynności ratunkowych dla ustalonego stanu poszkodowanego.

5.

Ustal rozmiary schematu, ilość bloczków i formę zapisu czynności.

III. Uzgodnienie
1.

Omów z nauczycielem wszystkie ustalenia do punktów z fazy planowania.

2.

Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela dotyczących poprawności układu
proponowanego schematu i toku rozumowania przy określaniu poszczególnych
czynności ratunkowych.

IV. Wykonanie
1.

Narysuj schemat dla rozpatrywanego przypadku poszkodowanego.

2.

Wpisz w poszczególne pola etapy postępowania podczas udzielania pomocy
poszkodowanemu.

3.

Połącz odpowiednie elementy schematu blokowego i wpisz na odnośnikach uwagi do
planowanej akcji ratunkowej.

4.

Poprawnie zapisz kolejno wykonywane czynności, zastosuj fachowe nazewnictwo.

5.

Dokonaj prezentacji ćwiczenia. Uzasadnij zaproponowany przebieg czynności
ratunkowych.

V. Sprawdzanie
1.

Czy poprawnie został rozpoznany stan poszkodowanego?

2.

Czy poprawnie zostały nazwane poszczególne etapy akcji ratunkowej?

3.

Czy została zachowana prawidłowa kolejność wykonywanych czynności ratunkowych?

4.

Czy wszystkie zapisane etapy mają logiczne uzasadnienie?

5.

Czy poprawnie został ustalony tok postępowania do stanu poszkodowanego?

VI. Analiza

Uczniowie wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej trudności. Analizują

poprawność zapisów, kolejność zapisanych czynności ratunkowych, ich zakres oraz sposób

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

wykonania. Nauczyciel podsumowuje ćwiczenie, wskazuje jakie nowe, ważne umiejętności
zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości w pracach uczniów i jak ich unikać
w przyszłości.

Faza końcowa

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: Resuscytacja prowadzona przez dwóch

ratowników.

Odpowiedz pisemnie na pytanie: Jak przebiega akcja ratunkowa prowadzona przez

dwóch ratowników?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1. Ochrona pracy z punktu widzenia przepisów prawa

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wyszukaj w dostępnej Ci literaturze i określ podstawowe obowiązki pracodawcy

dotyczące profilaktycznej ochrony zdrowia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić cel i zakres

ć

wiczenia oraz sposób wykonania. Nauczyciel powinien podzielić uczniów na grupy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wybrać odpowiedni dział i rozdział w Kodeksie pracy,

2)

wyszukać właściwe artykuły dotyczące podstawowych obowiązków pracodawcy
w zakresie profilaktycznej ochrony zdrowia,

3)

zinterpretować wyszukane zapisy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

praca z tekstem źródłowym.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Kodeks pracy lub stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Wyszukaj w dostępnej Ci literaturze i określ podstawowe obowiązki pracodawcy

dotyczące środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić cel i zakres

ć

wiczenia oraz sposób wykonania. Nauczyciel powinien podzielić uczniów na grupy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wybrać odpowiedni dział i rozdział w Kodeksie pracy,

2)

wyszukać właściwe artykuły dotyczące obowiązków pracodawcy w zakresie środków
ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego,

3)

zinterpretować wyszukane zapisy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

praca z tekstem źródłowym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Kodeks pracy lub stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.2. Wymagania bhp oraz zagrożenia występujące w przemyśle

obuwniczym

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ zagrożenia dla człowieka jakie stwarzają wybrane maszyny, urządzenia

i narzędzia w przemyśle obuwniczym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić cel i zakres

ć

wiczenia oraz sposób wykonania. Nauczyciel powinien podzielić uczniów na grupy,

zapoznać z zasadami pracy w grupie i prezentacji wypracowanego materiału.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

ustalić zagrożenia dla człowieka jakie stwarzają maszyny, urządzenia i narzędzia,

2)

wykonać pracę w grupie,

3)

wypisać zagrożenia dla człowieka oraz ich przyczyny wpisując to do tabeli,

Lp.

Zagrożenia

Przyczyny

4)

dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia,

5)

zaprezentować ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

praca z tekstem źródłowym,

−

dyskusja.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

przybory do pisania,

−

materiał przygotowany przez nauczyciela: tabela do wypełnienia przez ucznia, ilustracje
i fotografie na temat zagrożeń na stanowiskach pracy,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Określ sposoby eliminacji zagrożeń spowodowanych hałasem.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić cel i zakres

ć

wiczenia oraz sposób wykonania. Nauczyciel powinien podzielić uczniów na grupy,

zapoznać z zasadami pracy w grupie i prezentacji wypracowanego materiału.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wskazać zagrożenia spowodowane hałasem,

2)

określić skutki nadmiernego hałasu w miejscu pracy,

3)

podać sposoby eliminacji zagrożeń spowodowanych hałasem,

4)

wykonać pracę w grupie,

5)

dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia,

6)

zaprezentować ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

praca z tekstem źródłowym,

−

dyskusja problemowa.

Ś

rodki dydaktyczne;

−

przybory do pisania,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

5.3. Ogólne zasady bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze

urządzeń technicznych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Pracownik obsługujący maszynę szwalniczą na skutek uszkodzonego przewodu

elektrycznego doznał porażenia prądem. Przedstaw przebieg akcji ratunkowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić cel i zakres

ć

wiczenia oraz sposób wykonania. Nauczyciel powinien podzielić uczniów na 2 osobowe

grupy, zapoznać z zasadami pracy w grupie i prezentacji wypracowanego materiału.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją bhp przy ratowaniu osób porażonych prądem elektrycznym oraz
udzielaniu pierwszej pomocy,

2)

zorganizować stanowisko do wykonania ćwiczenia,

3)

zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji,

4)

uwolnić porażonego spod napięcia,

5)

rozpoznać stan poszkodowanego,

6)

rozpocząć akcję ratowniczą,

7)

wykonać czynności krok po kroku, działać szybko, sprawnie bez paniki.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne,

−

praca z tekstem źródłowym.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

maszyna szwalnicza,

−

narzędzia z izolowanymi rękojeściami,

−

materiały izolacyjne: suche drewno, tekstylia, tworzywo sztuczne, itp.,

−

apteczka pierwszej pomocy,

−

materac gimnastyczny,

−

manekin,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Ćwiczenie 2

Dobierz środki ochrony indywidualnej do wskazanych rodzajów prac podanych przez

nauczyciela.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić cel i zakres

ć

wiczenia oraz sposób wykonania. Jako wprowadzenie do ćwiczenia nauczyciel powinien

zaprezentować film dydaktyczny dotyczący doboru środków ochrony indywidualnej.
Dokonać podziału uczniów na 2 osobowe grupy i przydzielić grupom zadania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją do ćwiczenia otrzymaną od nauczyciela,

2)

zapoznać się z rodzajami środków ochrony indywidualnej,

3)

obejrzeć film dydaktyczny dotyczący doboru środków ochrony indywidualnej,

4)

wybrać spośród znajdujących się w pracowni, środki odpowiednie do wskazanych
w instrukcji do ćwiczenia warunkach pracy,

5)

zaprezentować i uzasadnić wybór środków.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

pokaz z objaśnieniem.

Ś

rodki dydaktyczne;

−

ś

rodki ochrony indywidualnej,

−

instrukcja od nauczyciela,

−

film dydaktyczny dotyczący doboru środków ochrony indywidualnej,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

5.4. Ochrona przeciwpożarowa oraz postępowania w razie pożaru

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zauważyłeś pożar, zaalarmuj Straż Pożarną.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić cel i zakres

ć

wiczenia oraz sposób wykonania. Praca indywidualna.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją postępowania na wypadek powstania pożaru,

2)

wykonać czynności krok po kroku, w taki sposób jak zapisane są one w instrukcji,

3)

dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne;

−

instrukcja postępowania na wypadek powstania pożaru,

−

stanowisko z aparatem telefonicznym,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Ugaś zarzewie (symulacja) pożaru pojemnika z klejem znajdującego się w pomieszczeniu

roboczym, wykorzystując do tego celu koc gaśniczy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić cel i zakres

ć

wiczenia oraz sposób wykonania. Jako wprowadzenie do ćwiczenia nauczyciel powinien

zaprezentować film dydaktyczny dotyczący zagrożeń pożarowych i zachowania się
pracowników w przypadku powstania pożaru. Nauczyciel powinien podzielić uczniów na
grupy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z rodzajami i przeznaczeniem podręcznego sprzętu gaśniczego – koc
gaśniczy,

2)

pobrać odpowiedni do ćwiczenia sprzęt,

3)

wyjąć koc z futerału,

4)

rozłożyć koc,

5)

szczelnie przykryć „palący się” pojemnik.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

prezentacja i dyskusja.

Ś

rodki dydaktyczne;

−

pojemnik 10 litrowy (do symulacji pożaru),

−

koc gaśniczy,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

5.5. Sposób postępowania w razie wypadku. Organizacja

i udzielanie pierwszej pomocy

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Udziel pierwszej pomocy osobie nieprzytomnej (symulacje).

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić cel i zakres

ć

wiczenia oraz sposób wykonania. Praca indywidualna.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z tokiem postępowania podczas wykonywania sztucznego oddychania
i masażu serca,

2)

zorganizować stanowisko do wykonania ćwiczenia,

3)

zastosować się do poleceń zawartych w toku postępowania,

4)

wykonać czynności krok po kroku, zgodnie z tokiem postępowania podczas
wykonywania sztucznego oddychania i masażu serca,

5)

zastosować sprzęt ochronny dla ratownika,

6)

ułożyć folię termoizolacyjną srebrną stroną do ciała poszkodowanego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz,

−

objaśnienie,

−

metoda symulacyjna,

−

praca z tekstem źródłowym.

Ś

rodki dydaktyczne;

−

instrukcja do przeprowadzenia ćwiczenia,

−

materac gimnastyczny,

−

apteczka pierwszej pomocy,

−

manekin – fantom,

−

folia termoizolacyjna,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Przedstaw sposób postępowania podczas udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu

w wypadku, u którego wystąpiło otwarte złamanie kości przedramienia, poszkodowany jest
przytomny.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić cel i zakres

ć

wiczenia oraz sposób wykonania. Praca indywidualna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z tokiem postępowania podczas opatrywania złamań otwartych,

2)

zorganizować stanowisko do wykonania ćwiczenia,

3)

zastosować się do poleceń zawartych w toku postępowania,

4)

wykonać czynności krok po kroku, zgodnie z tokiem postępowania podczas złamania,

5)

zastosować sprzęt ochronny dla ratownika.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz,

−

objaśnienie,

−

metoda symulacyjna,

−

praca z tekstem źródłowym.

Ś

rodki dydaktyczne;

−

rękawiczki gumowe,

−

apteczka pierwszej pomocy,

−

miejsce do umieszczenia poszkodowanego,

−

manekin do symulacji opatrywania ran.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przestrzeganie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony
środowiska

”.

Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 18, 19, 20, 21, 22 są z poziomu ponad podstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

-

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

-

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,

-

dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponad podstawowego,

-

bardzo dobry – za rozwiązanie 20 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponad
podstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. b, 3. b, 4. c, 5. a, 6. c, 7. c, 8. b, 9. a, 10. c, 11. b,

12. c, 13. a, 14. c, 15. a, 16. c, 17. c, 18. c, 19. d, 20. b,
21. a, 22. b.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone umiejętności ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Rozpoznać podstawowe akty prawne regulujące
zagadnienia stosunku pracy w zakładach pracy

A

P

c

2

Rozpoznać zakres obowiązków pracodawcy
i pracownika dotyczących znajomości
i przestrzegania przepisów bhp

A

P

b

3

Rozpoznać przepisy bhp dotyczące obowiązków
pracodawcy

A

P

b

4

Rozpoznać przepisy bhp dotyczące praw
pracowników

A

P

c

5

Rozpoznać przepisy dotyczące obowiązków
pracowników

A

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

6

Określić zagrożenia spowodowane
niewłaściwym oświetleniem miejsca pracy

B

P

c

7

Określić zadania wentylacji miejscowej

B

P

c

8

Określić zadania izolacji wibroakustycznej

B

P

b

9

Określić sposób przekazywania wibracji na
człowieka

B

P

a

10

Określić sposób eliminacji zagrożeń przy pracy
na maszynie obuwniczej

B

P

c

11 Określić strefy zagrożenia maszyn

B

P

b

12

Określić

zasady

eksploatacji

urządzeń

pracujących pod ciśnieniem

B

P

c

13

Podać sposób składowania i magazynowania
materiałów

B

P

a

14

Wskazać osoby uprawnione do eksploatacji
urządzeń elektrycznych

B

P

c

15

Określić sposoby ochrony środowiska
w zakładzie pracy

B

P

a

16 Podać alarmowe numery telefonu

A

P

c

17 Określić rodzaj ochrony przeciwpożarowej

B

P

c

18

Wskazać sposób postępowania podczas
ratowania poszkodowanego przytomnego

C

PP

c

19 Dobrać indywidualne środki ochrony nóg

C

PP

d

20

Wskazać sposób udzielania pomocy osobom
porażonym prądem elektrycznym

C

PP

b

21 Rozpoznać grupy pożarów

C

PP

a

22 Dobrać środki gaśnicze

C

PP

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na zadania wielokrotnego wyboru.

5.

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6.

Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7.

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.

8.

Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9.

10 minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

10.

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

11.

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

12.

Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.

13.

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14.

Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.

4.

Test zawiera 22 pytania o różnym stopniu trudności. Są to pytania wielokrotnego
wyboru. Dla każdego pytania są podane 4 odpowiedzi a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedź
jest poprawna.

5.

Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt. Za błędną odpowiedź lub jej
brak otrzymujesz 0.

6.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

7.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

8.

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

9.

Po rozwiązaniu testu sprawdź czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi w KARCIE
ODPOWIEDZI.

10.

Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. O rozstrzyganiu sporów wynikających ze stosunku pracy decyduje

a) bezpośredni przełożony.
b)

pracodawca.

c)

kodeks pracy.

d) pracownik.

2. Obowiązek zapewnienia bezpiecznej i higienicznej pracy spoczywa na

a)

pracowniku.

b)

pracodawcy.

c)

wszystkich pracujących.

d)

przełożonych.

3.

Obowiązek wyposażenia stanowiska pracy w bezpieczne środki produkcji posiadające
odpowiednie certyfikaty spoczywa na
a)

wytwórcy.

b)

pracodawcy.

c)

pracowniku.

d)

bezpośrednim przełożonym.

4.

Jeśli warunki pracy nie odpowiadają przepisom bhp pracownik ma prawo
a)

do zmiany stanowiska pracy.

b)

do skróconego czasu pracy.

c)

powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym przełożonego.

d)

do częstszych przerw w pracy.

5. Dbanie o należyty stan maszyn, narzędzi oraz o porządek na stanowisku pracy należy do

a)

pracownika.

b)

pracodawcy.

c)

bezpośredniego przełożonego.

d)

służb sprzątających.

6. Zbyt jaskrawe oświetlenie stanowiska pracy może powodować

a)

lepsze dostrzeganie szczegółów.

b)

poprawę warunków pracy.

c)

krótkotrwałą ślepotę, a nawet uszkodzenie siatkówki oka.

d)

zwiększenie wydajności pracy.

7. Wentylacja miejscowa powoduje

a)

wymianę powietrza w całym pomieszczeniu roboczym.

b)

usuwanie zanieczyszczeń w hali produkcyjnej.

c)

usuwanie zanieczyszczeń powstających na stanowisku pracy.

d)

chłodzenie stanowiska pracy.

8. Izolacja wibroakustyczna eliminuje zagrożenie spowodowane

a)

promieniowaniem.

b)

hałasem.

c)

gazami.

d)

czynnikami biologicznymi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

9. Wibracje oddziaływujące miejscowo na organizm człowieka przekazywane są przez

a)

kończyny górne.

b)

powietrze.

c)

kończyny dolne.

d)

kończyny górne i dolne.

10.

Usuwanie rąk ze strefy zagrożenia podczas pracy maszyny obuwniczej wymuszane jest
przez

a)

instrukcję obsługi maszyny.

b)

bezpośredniego przełożonego.

c)

specjalne urządzenia przewidziane w konstrukcji maszyny.

d)

przeszkolenie pracownika w ramach bhp dla konkretnej maszyny.

11.

Strefa zagrożenia maszyny to
a)

przestrzeń pomiędzy sąsiednimi maszynami.

b)

przestrzeń pomiędzy młotem wycinarki a wykrojnikiem ustawionym na materiale.

c)

przestrzeń wokół maszyny o promieniu 1m.

d)

przestrzeń wokół maszyny o promieniu 3m.

12. Urządzenie ciśnieniowe można używać gdy

a)

stan techniczny budzi zastrzeżenia.

b)

wyłączony jest osprzęt zabezpieczający.

c)

jest dopuszczone do eksploatacji przez Urząd Dozoru Technicznego.

d)

osprzęt ciśnieniowy jest niesprawny.

13. Materiały należy składować i magazynować

a)

w jednym na stałe wyznaczonym miejscu.

b)

jak najbliżej miejsca wydawania .

c)

w dowolny sposób.

d)

według wielkości.

14.

Eksploatacji urządzeń i instalacji elektrycznych mogą dokonywać wyłącznie osoby
a)

posiadające wykształcenie zasadnicze.

b)

posiadające wykształcenie średnie techniczne.

c)

odpowiednio przeszkolone o sprawdzanych okresowo kwalifikacjach.

d)

z dozoru technicznego.

15. Ochrona środowiska w zakładzie pracy polega na realizacji przedsięwzięć mających na

celu
a)

właściwy pobór energii.

b)

minimalizowanie zagrożeń fizycznych.

c)

zabezpieczenie produkcji z materiałów ekologicznych.

d)

spalanie odpadów produkcyjnych we własnym zakresie.

16. Numer alarmowy do Straży Pożarnej to

a)

996.

b)

997.

c)

998.

d)

999.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

17. Umieszczanie produkcji o szczególnym zagrożeniu pożarowym w oddzielonych

pomieszczeniach
a)

nie ma znaczenia dla ochrony przeciwpożarowej.

b)

to ochrona przeciwpożarowa czynna.

c)

to ochrona przeciwpożarowa bierna.

d)

to ochrona przeciwpożarowa bierna i czynna.

18. Jeżeli poszkodowany przewrócił się i jest przytomny, oddycha, ma wyczuwalne tętno

należy
a)

udrożnić drogi oddechowe, wezwać pomoc.

b)

wezwać pomoc i czuwać przy poszkodowanym.

c)

opatrzyć poszkodowanego i w razie potrzeby wezwać pomoc.

d)

przystąpić do sztucznego oddychania.

19. Do środków ochrony nóg zaliczamy

a)

ochraniacze goleni, obuwie ochronne, tarcze.

b)

obuwie ochronne, wkładki przeciwhałasowe, getry.

c)

ochraniacze palców, getry, ochraniacze kolan.

d)

obuwie elektrostatyczne, ochraniacze goleni, ochraniacze kolan.

20. Przy udzielaniu pierwszej pomocy osobom porażonym prądem elektrycznym w pierwszej

kolejności należy
a)

opatrzyć powstałe zranienia.

b)

odłączyć poszkodowanego od źródła prądu.

c)

zastosować sztuczne oddychanie.

d)

zastosować masaż serca.

21. Do pożarów grupy A zaliczamy

a)

ciała stałe pochodzenia organicznego, przy spalaniu których występuje zjawisko
ż

arzenia (drewno, papier itp. materiały).

b)

ciecze palne i substancje stałe topniejące wskutek ciepła (rozpuszczalniki, pasty do
podłogi, topiące się tworzywa sztuczne).

c)

gazy palne (gaz miejski, metan, propan-butan).

d)

wszystkie pożary występujące w obrębie urządzeń pod napięciem.

22. W celu ugaszenia pożarów występujących w pobliżu urządzeń elektrycznych stosujemy

a)

wodę, halon, dwutlenek węgla.

b)

proszek gaśniczy, dwutlenek węgla, halon.

c)

proszek gaśniczy, pianę gaśniczą, dwutlenek węgla.

d)

proszek gaśniczy, piasek, halon .

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..................................................................................

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

21.

a

b

c

d

22.

a

b

c

d

Razem :

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przestrzeganie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony
środowiska”.

Test składa się z 21 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 17, 18, 19, 20, 21 są z poziomu ponad podstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

-

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

-

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,

-

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponad podstawowego,

-

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponad
podstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. a, 3. c, 4. a, 5. a, 6. b, 7. c, 8. b, 9. c, 10. d, 11. a,

12. d, 13. a, 14. d, 15. a, 16. c, 17. b, 18. c,
19. d, 20. a, 21. b.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone umiejętności ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1.

Rozpoznać podstawowe akty prawne
regulujące zagadnienia bhp w zakładach pracy

A

P

c

2.

Rozpoznać przepisy bhp dotyczące
obowiązków pracodawcy

A

P

a

3.

Rozpoznać przepisy bhp dotyczące praw
pracowników

A

P

c

4.

Określić zagrożenia spowodowane
nieodpowiednim oświetleniem w miejscu
pracy

B

P

a

5

Zdefiniować pojęcie wentylacji ogólnej

A

P

a

6

Określić zagrożenia spowodowane
nadmiernym hałasem w miejscu pracy

B

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

7

Określić sposób przekazywania drgań na
człowieka

B

P

c

8

Określić zagrożenia występujące podczas
pracy na maszynie

B

P

b

9

Określić

sposoby

ochrony

ś

rodowiska

w zakładzie pracy

B

P

c

10

Określić

zasady

eksploatacji

urządzeń

pracujących pod ciśnieniem

B

P

d

11 Określić zasady transportu ręcznego

B

P

a

12 Podać alarmowe numery telefonu

A

P

d

13

Określić podstawowe zagrożenia życia lub
zdrowia człowieka w miejscu pracy

B

P

a

14 Określić strefy zagrożenia maszyn

B

P

d

15 Określić rodzaj ochrony przeciwpożarowej

A

P

a

16 Określić rodzaj zagrożeń

B

P

c

17

Wskazać sposób postępowania w przypadku
stwierdzenia krwotoku u poszkodowanego

C

PP

b

18

Wskazać sposób udzielania pierwszej pomocy
przy złamaniach

C

PP

c

19

Dobrać sprzęt gaśniczy zależnie od rodzaju
palącego się materiału

C

PP

d

20 Dobrać środki ochrony głowy

C

PP

a

21 Rozpoznać grupy pożarów

C

PP

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na zadania wielokrotnego wyboru.

5.

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6.

Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7.

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.

8.

Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9.

10 minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

10.

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

11.

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

12.

Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.

13.

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14.

Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.

4.

Test zawiera 21 pytania o różnym stopniu trudności. Są to pytania wielokrotnego
wyboru. Dla każdego pytania są podane 4 odpowiedzi a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedź
jest poprawna.

5.

Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt. Za błędną odpowiedź lub jej
brak otrzymujesz 0.

6.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej
rubryce znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

7.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

8.

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

9.

Po rozwiązaniu testu sprawdź czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi w KARCIE
ODPOWIEDZI.

10.

Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Prawną ochronę pracy w Polsce reguluje

a)

instrukcja bhp.

b)

Polskie Normy.

c)

Kodeks Pracy.

d)

rozporządzenia pracodawcy.

2. Okresowe badania lekarskie powinien zapewnić

a)

pracodawca.

b)

pracownik.

c)

lekarz medycyny pracy.

d)

bezpośredni przełożony.

3. Pracownik, który stał się niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek

wypadku choroby zawodowej, na podstawie orzeczenia lekarskiego ma prawo
a)

do skróconego czasu pracy.

b)

nie zgłaszać się do pracy.

c)

do zmiany stanowiska pracy.

d)

do częstszych przerw w pracy.

4.

Zbyt słabe oświetlenie stanowiska pracy może powodować
a)

obniżenie zdolności oka do pracy, zmęczenie wzroku, krótkowzroczności.

b)

zwiększenie wydajności pracy.

c)

poprawę warunków pracy.

d)

zwiększenie koncentracji w pracy.

5. Wentylację ogólną stosuje się w celu

a)

wymiany powietrza w całym pomieszczeniu roboczym.

b)

usuwania zanieczyszczeń powstających na stanowisku pracy.

c)

chłodzenia stanowisk pracy.

d)

nadmuchiwania ciepłego powietrza w chłodne dni.

6. Kumulujący się w czasie hałas

a)

nie przeszkadza pracownikowi.

b)

może doprowadzić do uszkodzenia słuchu.

c)

zwiększa wydajność pracy.

d)

poprawia koncentrację pracownika.

7. Drgania oddziaływujące ogólnie na organizm człowieka przekazywane są przez

a)

kończyny górne.

b)

powietrze.

c)

kończyny dolne.

d)

kończyny górne i dolne.

8. Pracownik podejmujący pracę na maszynie posiadającej niebezpieczne elementy

wirujące powinien
a)

nie przystępować do pracy informując o tym bezpośredniego przełożonego.

b)

upewnić się czy niebezpieczne elementy są prawidłowo osłonięte.

c)

założyć okulary ochronne.

d)

przystąpić do pracy bez uwag, bo widocznie tak musi być.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

9. Ochrona środowiska w zakładzie pracy polega na realizacji przedsięwzięć mających na

celu
a)

ochronę przed nadmiernym ruchem na ciągach komunikacyjnych w zakładzie pracy.

b)

ochronę powietrza, ochronę przeciwporażeniową.

c)

ochronę przed polami elektromagnetycznymi, ochronę gleby.

d)

zabezpieczenie przyjaznych warunków pracy.

10. Pracujące urządzenia ciśnieniowe powinny być wyposażone w elementy zabezpieczające

oraz
a)

sprawną aparaturę pomiarową.

b)

narzędzia robocze.

c)

zestaw łączników.

d)

sprawną aparaturę kontrolno-pomiarową.

11. Przy podnoszeniu i opuszczaniu ciężarów ręcznie należy

a)

przyjąć taką pozycję ciała, aby wykorzystać siły największej liczby mięśni.

b)

wykonywać czynność w dowolny, dogodny sposób.

c)

przyjąć pozycję z wyprostowanymi i złożonymi nogami.

d)

nigdy nie podnosić ciężarów ręcznie.

12. Numer alarmowy do Pogotowia Ratunkowego to

a)

996.

b)

997.

c)

998.

d)

999.

13. W wyniku użycia szlifierki z uszkodzoną tarczą może nastąpić

a)

pęknięcie tarczy i zranienie pracownika.

b)

niedokładne obrobienie materiału.

c)

obluzowanie się tarczy.

d)

porażenie prądem.

14. Strefa zagrożenia maszyny to

a)

przestrzeń wokół maszyny o promieniu 2 m.

b)

przestrzeń wokół maszyny o promieniu 3 m.

c)

przestrzeń pomiędzy sąsiednimi maszynami.

d)

przestrzeń między formą a stołem podczas przybijania.

15. Ochrona przeciwporażeniowa podstawowa to zespół środków technicznych chroniących

przed
a)

dotykiem bezpośrednim.

b)

dotykiem pośrednim.

c)

dotykiem bezpośrednim i pośrednim.

d)

brakiem kontaktu z elektrycznością.

16. Do zagrożeń fizycznych zaliczamy

a)

temperaturę, wibracje, pyły.

b)

hałas, promieniowanie, choroby.

c)

temperaturę, wibracje, promieniowanie.

d)

hałas, promieniowanie, pyły.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

17. Aby zatrzymać krwotok, w przypadku tętnicy szyjnej należy w pierwszej kolejności

a)

zastosować ucisk palcami powyżej krwawiącego naczynia.

b)

zastosować ucisk palcami poniżej krwawiącego naczynia.

c)

podać środki przeciwbólowe.

d)

założyć opatrunek jałowy.

18. Podczas transportu pracownik doznał złamania kości podudzia, pierwszą czynnością przy

udzielaniu pomocy powinno być
a)

opatrzenie miejsca złamania.

b)

przewiezienie poszkodowanego do szpitala.

c)

unieruchomienie dwóch sąsiednich stawów.

d)

powiadomienie przełożonego.

19. W celu ugaszenia gazów palnych (gaz miejski, metan, propan-butan) stosujemy

a)

wodę, halon, dwutlenek węgla.

b)

proszek gaśniczy, piasek, halon.

c)

proszek gaśniczy, pianę gaśniczą, dwutlenek węgla.

d)

proszek gaśniczy, dwutlenek węgla, halon.

20. Do środków ochrony głowy zaliczamy

a)

berety, chustki, hełmy ochronne.

b)

nauszniki, kapelusze, hełmy ochronne z dodatkowym wyposażeniem.

c)

chustki, berety, okulary ochronne.

d)

półmaski filtrujące, berety, kapelusze.

21. Do pożarów grupy B zaliczamy

a)

ciała stałe pochodzenia organicznego, w których występuje zjawisko żarzenia.

b)

ciecze palne i substancje stałe topniejące wskutek ciepła.

c)

gazy palne (gaz miejski, metan, propan-butan.

d)

wszystkie pożary występujące w obrębie urządzeń pod napięciem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..................................................................................

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

21.

a

b

c

d

22.

a

b

c

d

Razem :

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

7. LITERATURA

1.

Charasz A., Glinka F., Maleńczak J.: Maszyny obuwnicze. WSI, Radom 1982

2.

Gałusza M.: BHP w przepisach prawnych. TARBONUS Sp. z o.o., Tarnobrzeg 2002

3.

Grabkowski M.: Technologia obuwia. Ćwiczenia laboratoryjne. WSI Radom 1982

4.

Hansen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1993

5.

Kodeks pracy. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. z późniejszymi zmianami. Dz. U. 1998
nr 21 poz.94. Tekst ujednolicony

6.

Mac S.: Bezpieczeństwo i higiena pracy dla zasadniczych szkół zawodowych. WSiP,
Warszawa 1996

7.

Praca zbiorowa: Poradnik bhp w firmie. Wiedza i praktyka Sp. z o.o., Warszawa 2005

8.

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r.
z późniejszymi zmianami w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Dz. U. 2003 nr 169 poz.1650. Tekst ujednolicony

9.

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 lipca 2003r.
w warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych
urządzeń ciśnieniowych. Dz. U. 2003 nr 135 poz. 1269

10.

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006r.
w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych
i terenów. Dz. U. 2006 nr 80 poz. 563

11.

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych
wymagań dla urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych. Dz. U.
nr 2005 nr 263 poz. 2200

12.

Ustawa – Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001r. z późniejszymi
zmianami. Dz. U. 2001 nr 62 poz. 627. Tekst ujednolicony

13.

www.pip.gov.pl

14.

www.udt.gov.pl

Literatura metodyczna
1.

Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2.

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000