10-10-22
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
1
Stalowe konstrukcje powłokowe
KONSTRUKCJE METALOWE
10-10-22
2
PLAN WYKŁADU
RODZAJE KONSTRUKCJI POWŁOKOWYCH
ZBIORNIKI
ZASOBNIKI I SILOSY
BIBLIOGRAFIA
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
3
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
RODZAJE
- zbiorniki
- o osi poziomej
- o osi pionowej
- kuliste
- wieżowe
- podziemne
- silosy
- zasobniki
- rurociągi
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE = KONSTRUKCJE Z BLACH
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
4
PN-B-03210:1997 „Konstrukcje stalowe. Zbiorniki pionowe walcowe
na ciecze. Projektowanie i wykonanie”
PN-B-03211:1997 „Konstrukcje stalowe. Zbiorniki kuliste ciśnieniowe.
Projektowanie i wykonanie”
PN-B-03202:1996 „Konstrukcje stalowe. Silosy na materiały sypkie.
Obliczenia statyczne i projektowanie”
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
NORMY:
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
5
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
PN-EN 1993-4-1:2007 „Eurokod 3. Projektowanie konstrukcji
stalowych. Część 4-1. Silosy”
PN-EN 1993-4-2:2007 „Eurokod 3. Projektowanie konstrukcji
stalowych. Część 4-2. Zbiorniki”
PN-EN 141015:2005 „Wymagania dotyczące
projektowania
i wytwarzania stalowych naziemnych, pionowych cylindrycznych,
płaskodennych spawanych zbiorników do magazynowania cieczy
w temperaturach otoczenia i powyżej”
NORMY:
10-10-22
6
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
ZBIORNIKI WALCOWE O OSI PIONOWEJ
PRZEZNACZENIE:
- magazynowanie wody, ciekłych produktów spożywczych,
produktów chemicznych, paliw itd.
POJEMNOŚĆ: kilkaset do powyżej 100 000 m
3
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
7
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
ZBIORNIKI WALCOWE O OSI PIONOWEJ
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
8
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
ZBIORNIKI Z DACHEM STAŁYM I PŁYWAJĄCYM
10-10-22
9
PROPORCJE GEOMETRYCZNE ZBIORNIKÓW
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Źródło [1]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
10
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
OBCIĄŻENIA ZBIORNIKÓW – PARCIE HYDROSTATYCZNE
Ciężar objętościowy
ρ
wybranych cieczy (kN/m
3
):
Benzyna:
- lotnicza
7,0
- samochodowa 7,5
Mazut
9,5
Melasa
13,6
Nafta
8,2
Olej:
- mineralny
9,5
- roślinny
9,3
Ropa naftowa (surowa) 8,5
Woda
10,0
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
11
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
OBCIĄŻENIA ZBIORNIKÓW – WIATR
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
12
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
OBCIĄŻENIA ZBIORNIKÓW – WIATR
Źródło [2]
Źródło [6]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
13
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
OBCIĄŻENIA ZBIORNIKÓW – PODCIŚNIENIE / NADCIŚNIENIE
Wartości charakterystyczne
przyjmowane do obliczeń:
• nadciśnienie:
ρ
n
= 2,5 kPa
• podciśnienie:
ρ
p
= 0,5 kPa
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
14
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
PŁASZCZ
Warunek eksploatacji
(
)
,
1
fn
n
f
c
n
s e
dT
y
r
t
C
f
γ
ρ γ ρ
γ
α
⊥
⋅
+
⋅
⋅ ⋅ ⋅
=
+
⋅
Warunek próby wodnej
(
)
,
fn
n
f
w
n
s p
dT
y
r
t
f
γ
ρ γ ρ
γ
α
⊥
⋅
+
⋅
⋅ ⋅ ⋅
=
⋅
(1)
(2)
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
15
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
PŁASZCZ
gdzie:
ρ
n
– nadciśnienie obliczeniowe w przestrzeni gazowej zbiornika z dachem
stałym lub ciężar własny dachu pływającego podzielony przez
powierzchnię przekroju poprzecznego zbiornika (w zbiorniku z dachem
stałym przy warunku próby wodnej
ρ
n
=0), kPa
y – odległość od górnej krawędzi płaszcza (w przypadku dachu pływającego
– od maksymalnego poziomu cieczy) do poziomu: 100 mm nad dolną
krawędzią, gdy łączony jest doczołowo lub 300 mm w przypadku pasa
łączonego na zakładkę, m
C
1
– naddatek na korozję (przy braku danych przyjmuje się dla paliw
płynnych C
1
=0,04 do 0,06 mm / rok)
α
⊥
-
współczynnik wytrzymałości spoin wg PN-90/B-03200 p. 6.3.3
r – promień zbiornika, m
f
dT
– wytrzymałość obliczeniowa stali w podwyższonej temperaturze wg PN-
90/B-03200
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
16
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
PŁASZCZ
gdzie:
γ
f
– współczynnik obciążenia wg PN-82/B-02003
γ
fn
– współczynnik obciążania przy nadciśnieniu,
γ
fn
=1,2
γ
fp
– współczynnik obciążania przy podciśnieniu,
γ
fn
=1,3
γ
n
– współczynnik konsekwencji zniszczenia:
γ
n
=1,15 – dla cieczy palnych i szkodliwych dla środowiska,
γ
n
=1,05 – dla wody,
ρ
c
,
ρ
w
– ciężar objętościowy cieczy (magazynowanej), wody, kN/m
3
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
17
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
PŁASZCZ - PRZYKŁAD
DANE:
Zbiornik o pojemności 2000 m
3
i wymiarach:
h = 4 x 2000mm + 1 x 1000 mm =9000 mm
d = 18000 mm
ρ
n
= 2,5 kPa (nadciśnienie)
y = 6,90 m (pierścień 1)
C
1
= 0,06 x 50 lat = 3 mm
α
⊥
= 1 (badania nieniszczące spoin)
r = 9 m
f
dT
= 215 MPa (stal St3S, temp <70
o
C)
γ
f
– 1,05 (wg PN-82/B-02003)
γ
fn
= 1,2
γ
n
= 1,15 – dla cieczy palnych i szkodliwych dla środowiska,
γ
n
= 1,05 – dla wody,
ρ
c
= 7,5 kN/m
3
(benzyna samochodowa)
ρ
w
= 10,0 kN/m
3
(woda)
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
18
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
PŁASZCZ - PRZYKŁAD
Warunek eksploatacji
(
)
[ ]
,
1, 2 2,5 1, 05 7,5 6,9 1,15 9
0,003
215000 1
0,00276 0, 003 0,006[ ] 6
s e
t
m
mm
⋅
+
⋅
⋅
⋅
⋅
=
+
=
⋅
=
+
≅
=
Warunek próby wodnej
(
)
,
1, 2 0 1, 05 10 6,9 1,15 9
215000 1
0,00349 0, 004[ ] 4[
]
s p
t
m
mm
⋅ +
⋅ ⋅
⋅
⋅
=
=
⋅
=
≅
=
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
19
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
PŁASZCZ
Źródło [1]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
20
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
POŁĄCZENIE PIERŚCIENI PŁASZCZA
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
21
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
USZTYWNIENIE PŁASZCZA – DACH STAŁY
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
22
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
USZTYWNIENIE PŁASZCZA – DACH STAŁY
Pole przekroju elementów konstrukcyjnych wieńczących górną
krawędź płaszcza zbiornika z dachem stałym powinno spełniać
warunki wg wzorów:
2
2
f
dT
r
q
A
f
tg
γ
α
⋅
⋅
≥
⋅
⋅
∑
(3)
2
10
fn
nz
dT
r
A
f
tg
γ
ρ
α
⋅
⋅
⋅
≥
⋅
(4)
gdzie:
Σγ
f
q – obciążenie śniegiem, ciężarem własnym dachu z właściwymi współczynnikami
obciążeń, kPa,
ρ
nz
– nadciśnienie charakterystyczne w przestrzeni gazowej zbiornika zmniejszone o
nacisk ciężary własnego dachu, kPa,
α
- kąt nachylenia dachu w stopniach.
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
23
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
USZTYWNIENIE PŁASZCZA – DACH PŁYWAJĄCY
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
24
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
USZTYWNIENIE PŁASZCZA – DACH PŁYWAJĄCY
Gdy pas zbiornika z dachem pływającym usztywnia się kątownikiem
oraz pierścieniem wiatrowym, którego wskaźnik wytrzymałości na
zginanie W w [cm
3
] z uwzględnieniem elementów zakreskowanych
powinien spełniać warunek wyrażony wzorem:
2
0,0478
k
W
d
h p
>
⋅
⋅ ⋅
(5)
gdzie:
d – średnica płaszcza zbiornika, m,
h – wysokość płaszcza zbiornika, m
p
k
– charakterystyczne obciążenie wiatrem na jednostkę powierzchni wg
PN-77/B-02011, kPa,
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
[cm
3
]
W przypadku zbiorników o średnicy powyżej 60 m do obliczeń
przyjmuje się wartość 60 m.
10-10-22
25
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
WZMOCNIENIE PŁASZCZA W MIEJSCU OTWORÓW
a) zbiornik z wewnętrzną wykładziną antykorozyjna,
b) zbiornik bez wewnętrznej wykładziny
Źródło [1]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
26
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
WZMOCNIENIE PŁASZCZA W MIEJSCU OTWORÓW
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
27
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
WŁAZY
Źródło [1]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
28
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
POSADOWIENIE ZBIORNIKA
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
29
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
DNO ZBIORNIKA
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
30
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
DNO ZBIORNIKA
Źródło [2]
Źródło [1]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
31
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
POŁĄCZENIE PŁASZCZA Z DNEM
Źródło [2]
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
32
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
DACHY PŁYWAJĄCE
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
33
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
DACHY PŁYWAJĄCE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
Źródło [3]
10-10-22
34
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
DACHY PŁYWAJĄCE - PODPIERAKI
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
Źródło [3]
10-10-22
35
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
DACHY PŁYWAJĄCE - USZCZELNIENIA MECHANICZNE
Źródło [2]
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
36
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
DACHY PŁYWAJĄCE - USZCZELNIENIA MIĘKKIE
Źródło [2]
Źródło [5]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
37
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
DACHY STAŁE
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
38
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
DACHY STAŁE - WYPOSAŻENIE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
Źródło [3]
Przerywacz płomieni
Zawór oddechowy
10-10-22
39
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
Pożar w rafinerii w Czechowicach-Dziedzicach (26.06.1971)
37 ofiar śmiertelnych, 105 rannych.
ZABEZPIECZENIA PRZECIWPOŻAROWE
Ź
ród
ło:
W
. Gorgolew
sk
i [ww
w
.gorpol.pl]
10-10-22
40
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
Pożar zbiornika
ZABEZPIECZENIA PRZECIWPOŻAROWE
10-10-22
41
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
Zbiornik po pożarze
ZABEZPIECZENIA PRZECIWPOŻAROWE
10-10-22
42
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
Instalacja zraszająca (czerwona) i pianowa (żółta)
na zbiorniku magazynowym ropy naftowej
ZABEZPIECZENIA PRZECIWPOŻAROWE
10-10-22
43
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
Działanie instalacji zraszającej na zbiorniku magazynowym metanolu
Ź
ród
ło [
w
ww
.st
raz.s
zc
zec
in.pl]
ZABEZPIECZENIA PRZECIWPOŻAROWE
10-10-22
44
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
POKRYCIA PŁYWAJĄCE
Źródło [5]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
45
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
PRZYKŁADY
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
46
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
PRZYKŁADY
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
47
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
ZBIORNIKI WALCOWE O OSI POZIOMEJ
WYMIARY:
Średnica: 1,40 – 3,20 m
Długość: 3 – 20 m
POJEMNOŚĆ: 3 – 150 m
3
PRZEZNACZENIE:
- magazynowanie wody, ciekłych produktów spożywczych, produktów
chemicznych, paliw itd.
- mogą pracować przy nadciśnieniu do 60 kPa
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
48
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
ZBIORNIKI WALCOWE O OSI POZIOMEJ
Gdański Terminal Gazowy
- 16 zasypanych zbiorników:
Długość: 70,5
m
Średnica: 5,6
m
Pojemność: 1652
m
3
Łączna pojemność
zbiorników:
13 200 t (LPG)
Źródło [7]
10-10-22
49
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
ZBIORNIKI WALCOWE O OSI POZIOMEJ - PODZIEMNE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
Źródło [3]
10-10-22
50
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
ZBIORNIKI WALCOWE O OSI POZIOMEJ - PODZIEMNE
Źródło [3]
10-10-22
51
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
ZBIORNIKI WALCOWE O OSI POZIOMEJ - PODZIEMNE
Źródło [3]
10-10-22
52
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
ZBIORNIKI WALCOWE O OSI POZIOMEJ - PODZIEMNE
Źródło [3]
10-10-22
53
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
ZBIORNIKI WALCOWE O OSI POZIOMEJ - PODZIEMNE
Źródło [3]
10-10-22
54
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
ZBIORNIKI WALCOWE O OSI POZIOMEJ - PODZIEMNE
Źródło [3]
10-10-22
55
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
ZBIORNIKI WALCOWE O OSI POZIOMEJ - NAZIEMNE
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
56
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
ZBIORNIKI WALCOWE O OSI POZIOMEJ - NAZIEMNE
Źródło [3]
10-10-22
57
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
ZBIORNIKI WIEŻOWE
POJEMNOŚĆ: kilka do kilkanaście tysięcy m
3
PRZEZNACZENIE:
- magazynowanie wody do celów komunalnych i przemysłowych
Ź
ród
ło http://
w
ie
zecisnien
.w
.interia.pl
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
58
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
ZBIORNIKI WIEŻOWE
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
59
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Źródło [4]
ZBIORNIKI KULISTE
POJEMNOŚĆ: 100 – 32 000 (50 000) m
3
PRZEZNACZENIE:
- służą do magazynowania gazów oraz cieczy łatwo parujących
(np. propan-butan),
- ciśnienie robocze do 4000 kPa
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
60
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Źródło [2]
ZBIORNIKI KULISTE
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
61
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
SILOSY I ZASOBNIKI
Źródło [2]
a) Zasobnik
b) Silos
PRZEZNACZENIE:
- służą do magazynowania materiałów
sypkich (zboża, kruszywa, węgiel itp.)
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
62
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
SILOSY I ZASOBNIKI
Źródło [2]
Zasobniki:
- ze ścianami płaskimi (powyżej)
- okrągłe (obok)
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
63
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
Źródło [2]
Rozkłady obciążeń na ścianki silosu:
1. Parcie statyczne
2. Parcie dynamiczne
SILOSY I ZASOBNIKI - OBCIĄŻENIA
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
Źródło [2]
PRODUKTY
MAGAZYNOWANE
W SILOSACH
I ZASOBNIKACH
10-10-22
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
64
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
10-10-22
65
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
SILOSY I ZASOBNIKI
KONSTRUKCJA ŚCIAN LEJA:
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
66
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
SILOSY I ZASOBNIKI
POŁĄCZENIE BLACH W NAROŻACH
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
67
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
SILOSY I ZASOBNIKI
POŁĄCZENIE ŚCIAN Z LEJEM
Źródło [2]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
68
KONSTRUKCJE POWŁOKOWE
SILOSY I ZASOBNIKI - PRZYKŁADY
Źródło [4]
Źródło [4]
Konstrukcje metalowe - Wykład 21
10-10-22
69
BIBLIOGRAFIA
1. PN-B-03210:1997 „Konstrukcje stalowe. Zbiorniki walcowe pionowe na ciecze.
Projektowanie i wykonanie”
2. M. Łubiński, W. Żółtowski „Konstrukcje metalowe. Część II” Wydawnictwo Arkady,
Warszawa 2007
3. J. Ziółko „Zbiorniki metalowe na ciecze i gazy”, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1986
4. Materiały edukacyjne ESDEP
5. Materiały reklamowe grupy VACONO (Aluminium Rheinfelden GmbH)
6. PN-77/B-02011 „Obciążenia w obliczeniach statycznych. Obciążenie wiatrem”
7. Materiały reklamowe GASPOL SA
Konstrukcje metalowe - Wykład 21