1
Definicje procesu
dr Renata Brajer-Marczak
Według J. Oaklanda
Proces to zestaw wzajemnie powiązanych działań, które przekształcają wejścia w wyjścia
Def. T.H.Davenporta
Proces to ustrukturyzowane, mierzalne działania zaprojektowane do produkcji określonego
produktu dla szczególnego klienta lub rynku
Def. M. Hammera i J. Chempy’ego
Proces to zbiór czynności wymagający na wejściu wkładu i dający na wyjściu rezultat mający
pewną wartość dla klienta
Proces to zespoły realizowanych w organizacji działań pozostających ze sobą w związkach
przyczynowo-skutkowych, które są wykonywane dla uzyskania zamierzonego celu przez zespoły
wykonawców na wielu stanowiskach pracy, w wielu komórkach organizacyjnych
Definicja P. Grajewskiego
Proces to zbiór sekwencyjnych czynności, powiązanych zależnościami przyczynowo-
skutkowymi w tym sensie, że rezultaty działań poprzedzających są wejściami działań
następujących po nich.
Każdą czynność lub zbiór czynności możemy przedstawić jako proces, w wyniku którego z
pewnej wartości początkowej czyli nakładu otrzymujemy rezultat, a więc nakład przekształcony i
wzbogacony o wartość dodaną stanowiącą wynik procesu.
Def. wg normy ISO 9001:2008
Proces to zestaw działań wzajemnie powiązanych lub wzajemnie oddziaływujących, które
przekształcają wejścia w wyjścia.
Wejścia do procesu są zazwyczaj wyjściami z innych procesów.
2
Def. Podejście procesowe w zarządzaniu
Podejście procesowe w organizacji to spojrzenie na nią poprzez procesy w niej zachodzące.
Ważnym elementem w podejściu procesowym jest świadomość tego, że poziomo przebiegające
procesy poprzez działy funkcjonalne powoduję ścisłe powiązanie komórek organizacyjnych w
przedsiębiorstwie.
Zwrócenie uwagi na tę współzależność jest szczególnie istotne, gdyż wiedza o tym, jakie procesy
na siebie oddziałują, wpływa na sposób zarządzania nimi.
Podejście procesowe postrzegane jako identyfikacja procesów, ich systematyczna i kompleksowa
analiza pozwalająca na zarządzanie nimi, określenie istotnych parametrów warunkujących
dokonania pomiaru wyników, ocenę oraz wprowadzania działań doskonalących, ich
uregulowania, uporządkowanie, zintegrowanie z potrzebami klientów i zharmonizowanie.
Podejście procesowe obliguje do zdobywania wiedzy o procesach, ich doskonaleniu w celu
zapewnienia poprawy współpracy wewnątrzorganizacyjnej i podnoszenia sprawności
funkcjonowania systemu
Istotą stosowania podejścia procesowego jest możliwość obniżenia kosztów prowadzonej
działalności czy optymalizowanie cykli działań. Pozwala to na zwiększenie wartości
zidentyfikowanych procesów
Podejście procesowe podkreśla konieczność podejmowanie działań zespołowych
(koordynowanych w skali całej organizacji)
i wyklucza działania wykonywane przez pojedynczych pracowników lub pojedyncze jednostki
funkcjonalne jako nieefektywne.
Według PN-EN ISO 9001:2009 podejście procesowe to „stosowanie systemu procesów
w organizacji wraz z ich identyfikacją
oraz wzajemnymi oddziaływaniami między tymi procesami i zarządzanie nimi w celu osiągnięcia
zamierzonych wyników [PN-EN ISO 9001:2009, s.7]
Oznacza to, że jeśli jeden z procesów współzależnych przebiega nieefektywnie, to ma on wpływ
na wydajność innych procesów zależnych, a w konsekwencji na efekt pracy całego
przedsiębiorstwa.
Podejście procesowe pozwala zrozumieć zaangażowanym uczestnikom tj. pracownikom i
kierownictwu, że praca w każdej komórce organizacyjnej wpływa na końcowy wynik
przekazywany klientowi i tylko świadoma współpraca pozwala osiągać cel i wypracować
zadawalający wynik.
W podejściu procesowym najważniejsza wydaje się umiejętność całościowego spojrzenia na
firmę poprzez realizowane procesy, zdolność do podejmowania decyzji zarządczych w
kontekście powiązanych ze sobą działań składających się na proces.
3
R. Seethamraju i O. Marjanovic (2009) zwracają uwagę na czynniki, które szczególnie obecnie
zachęcają do procesowej orientacji przedsiębiorstw.
Należą do nich: wzrost częstotliwości zamawianych produktów, konieczność szybkiego
przekazywania informacji, szybkie podejmowanie decyzji, konieczność dostosowania się do
zmian i stale rosnąca liczba międzynarodowych konkurentów
W podejściu procesowym nacisk położony jest na przełożenie celów strategicznych na cele
procesów, zaspokajanie potrzeb klientów, obniżenie kosztów działalności przedsiębiorstwa, a
także podniesienie jakości oraz skracanie czasu realizacji zadań i procesów.
W swym założeniu integruje czas, jakość, terminowość wykonania i koszty.
Wprowadzanie podejścia procesowego polega na reorientacji w postrzeganiu funkcjonowania
organizacji.
Chodzi o zwrócenie uwagi na wymagania i potrzeby klienta, który w tej koncepcji odgrywa rolę
pierwszoplanową.
Mamy tu na myśli zarówno klienta zewnętrznego, jak i wewnętrznego
Reorientując przedsiębiorstwo należy w pierwszej kolejności zadbać o to, aby myślenie o
funkcjach przekształcić w myślenie o procesach, w realizacji, których priorytetem staje się
klient, odbiorca wyników procesów
Organizacja procesowa to firma, w której pracownicy znają swoją rolę w procesach
i wiedzą, jakiej wartości dodanej się od nich oczekuje, gdyż jej dostarczanie jest podstawą
pozytywnej oceny pracy, rozumieją kto jest ich klientem zewnętrznym i wewnętrznym
oraz jak się definiuje jakość otrzymywanych produktów i usług.
Potrafią również definiować swoje wymagania względem swoich dostawców, w tym
wewnętrznych tak, aby wykorzystać ich kompetencje do uzyskiwania jak najlepszych
parametrów wejściowych procesów, za który sami odpowiadają.