Ekonometria stosowana

dr E. Tomczyk

1

Przykład: koniunktura w przemy

ś

le a polityka

Przypu

ść

my,

ż

e jeste

ś

my zainteresowani wyja

ś

nieniem czynników kształtuj

ą

cych

oczekiwania polskich przedsi

ę

biorstw przemysłowych na temat koniunktury gospodarczej

oraz prognozowaniem tego wska

ź

nika. W tym celu oszacujemy liniowy model

ekonometryczny, w którym oczekiwania przedsi

ę

biorców na temat zmian koniunktury

gospodarczej w ci

ą

gu najbli

ż

szych trzech miesi

ę

cy (zmienna KP) tłumaczone s

ą

za pomoc

ą

:

•

bie

żą

cego wska

ź

nika koniunktury KB (poniewa

ż

bie

żą

ca sytuacja gospodarcza

powinna wpływa

ć

na stopie

ń

optymizmu przedsi

ę

biorców na temat jej przyszłego

rozwoju),

•

lewicowego lub prawicowego charakter rz

ą

du – ciekawe, czy ma to znaczenie dla

poziomu optymizmu przedsi

ę

biorców!

Model zostanie oszacowany na podstawie miesi

ę

cznych danych obejmuj

ą

cych okres od

stycznia 1997 r. do grudnia 2009 r. (156 obserwacji;

ź

ródło: Biuletyny Statystyczne GUS). W

okresie obj

ę

tym prób

ą

inauguracje nowych gabinetów odbywały si

ę

w dniach:

W. Cimoszewicz

7.02.1996

J. Buzek

30.10.1997

L. Miller

19.10.2001

M. Belka

2.05.2004

K. Marcinkiewicz

31.10.2005

J. Kaczy

ń

ski

14.07.2006

D. Tusk

16.11.2007

Charakter rz

ą

du opisany jest za pomoc

ą

zerojedynkowej zmiennej R przyjmuj

ą

cej warto

ść

1

dla gabinetów prawicowych (J. Buzka, K. Marcinkiewicza, J. Kaczy

ń

skiego, D. Tuska) oraz 0

dla gabinetów lewicowych.

Ekonometria stosowana

dr E. Tomczyk

2

Wyniki estymacji gretl: model I

Estymacja KMNK, wykorzystane obserwacje 1997:01-2009:12 (N = 156)

Zmienna zale

ż

na: KP

Współczynnik Bł

ą

d stand. t-Studenta warto

ść

p

const

11,4727

0,91792

12,4986

<0,00001 ***

KB

0,621122

0,0524617

11,8395

<0,00001 ***

R

-1,89789

1,10128

-1,7234

0,08684

*

Ś

redn.aryt.zm.zale

ż

nej

13,77628 Odch.stand.zm.zale

ż

nej 9,178004

Suma kwadratów reszt

6759,378 Bł

ą

d standardowy reszt 6,646724

Wsp. determ. R-kwadrat

0,482300 Skorygowany R-kwadrat

0,475532

F(2, 153)

71,26885 Warto

ść

p dla testu F

1,34e-22

Logarytm wiarygodno

ś

ci

-515,3232 Kryt. inform. Akaike'a 1036,646

Kryt. bayes. Schwarza

1045,796 Kryt. Hannana-Quinna

1040,362

Autokorel.reszt - rho1

0,904120 Stat. Durbina-Watsona

0,188521

Pomocnicze równanie regresji dla testu specyfikacji RESET
Estymacja KMNK, wykorzystane obserwacje 1997:01-2009:12 (N = 156)
Zmienna zale

ż

na: KP

współczynnik bł

ą

d standardowy t-Studenta warto

ść

p

---------------------------------------------------------------
const 38,4475 6,78194 5,669 7,08e-08 ***
KB 2,85020 0,465702 6,120 7,69e-09 ***
R -8,20385 1,81877 -4,511 1,29e-05 ***
yhat^2 -0,219527 0,0686246 -3,199 0,0017 ***
yhat^3 0,00355721 0,00181421 1,961 0,0517 *

Statystyka testu: F = 32,899620,
z warto

ś

ci

ą

p = P(F(2,151) > 32,8996) = 1,38e-012

Wyniki estymacji gretl: model II

Estymacja KMNK, wykorzystane obserwacje 1997:04-2009:12 (N = 153)

Zmienna zale

ż

na: KP

Współczynnik Bł

ą

d stand. t-Studenta warto

ść

p

const

10,6141

0,888044

11,9522

<0,00001 ***

KB

1,07566

0,183547

5,8604

<0,00001 ***

KB_1

-0,0930587

0,265996

-0,3499

0,72695

KB_2

0,119346

0,266728

0,4474

0,65521

KB_3

-0,541586

0,185145

-2,9252

0,00399

***

R

-0,172286

1,08909

-0,1582

0,87452

Współczynnik determinacji R

2

= 0,5571

Test RESET: p = P(F(2,145) > 11,6931) = 1,96e-005

Ekonometria stosowana

dr E. Tomczyk

3

Wyniki estymacji gretl: model III

Estymacja KMNK, wykorzystane obserwacje 1997:04-2009:12 (N = 153)

Zmienna zale

ż

na: KP

Współczynnik Bł

ą

d stand. t-Studenta warto

ść

p

const

2,10624

0,675675

3,1172

0,00220

***

KB

0,106836

0,0377818

2,8277

0,00534

***

R

-0,996484

0,586627

-1,6987

0,09150

*

KP_1

0,869693

0,0789187

11,0201

<0,00001 ***

KP_2

-0,0871911

0,101075

-0,8626

0,38974

KP_3

0,0630521

0,0751338

0,8392

0,40272

Współczynnik determinacji R

2

= 0,8631

Test RESET: p = P(F(2,145) > 1,24432) = 0,291

Wyniki estymacji gretl: model IV

Estymacja KMNK, wykorzystane obserwacje 1997:02-2009:12 (N = 155)

Zmienna zale

ż

na: KP

Współczynnik Bł

ą

d stand. t-Studenta warto

ść

p

const

1,6582

0,566062

2,9294

0,00392

***

KB

0,123141

0,0392088

3,1406

0,00203

***

KP_1

0,821188

0,0436594

18,8090

<0,00001 ***

Współczynnik determinacji R

2

= 0,8427

Test RESET: p = P(F(2,150) > 2,13943) = 0,121