123

Elektronika Praktyczna 2/2005

B I B L I O T E K A E P

W „Bibliotece EP” prezentujemy książki dotyczące zagadnień związanych z różnymi dziedzinami techniki, jednak zawsze przydatne
w pracy elektronika lub pomocne w uprawianiu elektronicznego hobby. Nasza opinia jest oczywiście subiektywna, ale wynika
z wieloletniego doświadczenia zawodowego i chyba jest zgodna z oczekiwaniami tych, którzy chcą z książek korzystać, a nie
przyozdabiać nimi półki. Aby nie marnować miejsca w EP, nie będziemy publikować recenzji książek ocenianych na jedną lub
dwie “lutownice”. Przyjęliśmy szeroką skalę ocen, aby ułatwić Czytelnikom orientację w potencjalnej przydatności ksią

żki. Ze

względu na to, że w książkach wydawanych w Polsce pewne działy elektroniki są wyraźnie pomijane, w dziale Biblioteki
EP omawiamy również pozycje książkowe pochodzące od wydawców światowych. Przy wyborze tych książek kierujemy
się ich tematyką, wartością merytoryczną i subiektywnym odczuciem ich przydatności.
Publikowane w EP recenzje książek można znaleźć w Internecie pod adresem: http://biblioteka.ep.com.pl.
Uwaga! Większość prezentowanych książek można zamówić w Dziale Handlowym AVT (patrz str. 33). Chcemy w ten sposób

udostępnić je Czytelnikom EP.

123

Dag Stranneby, Cyfrowe przetwarzanie sygnałów. BTC,

Warszawa 2004

Omawiana książka stanowi szeroki

przegląd techniki cyfrowego przetwa-
rzania sygnałów (CPS). Nie jest jed-
nak książką dla początkujących. Autor
– profesor szwedzkiego uniwersytetu w
Örebro zakłada, że Czytelnik jest już
zaznajomiony z podstawami cyfrowe-
go przetwarzania sygnałów w zakre-
sie próbkowania, równań różnicowych,
przekształcenia z, filtrów SOI i NOI,
FFT itd. W zamian, w sposób skon-
densowany (książka liczy tylko 254
strony) prezentuje informacje związane
z metodami, algorytmami i zastosowa-
niami CPS. Pierwsze dwa rozdziały
stanowią wprowadzenie w zagadnienia
CPS – skrótowo omawiają wiadomości
podstawowe oraz zasady przetwarzania
analogowo-cyfrowego i cyfrowo-analo-
gowego. W kolejnych rozdziałach au-
tor opisuje adaptacyjne układy cyfrowe

(podając przykłady zastosowań teleko-
munikacyjnych) oraz nieliniowe zasto-
sowania CPS (znajdują się tu przykła-
dy filtrów medianowych, sieci neurono-
wych oraz zastosowań logiki rozmytej).
W dalszej części książki omawiana jest
analiza widmowa (oparta na przekształ-
ceniach Fouriera DFT i FFT) oraz mo-
dulacja (ze wzmianką o przekształce-
niu Hilberta). Kolejny rozdział stanowi
wstęp do filtrów Kalmana. Bardzo in-
teresujące są rozdziały końcowe książ-
ki, w których autor omawia kompresję
danych, kody korekcyjne oraz cyfrowe
procesory sygnałowe. Jak widać z tego
krótkiego przeglądu treści książki jej
zakres jest istotnie imponujący. Zrozu-
miałe staje się również, że nie może
być wyczerpująca – wiele problemów
jest tylko zasygnalizowanych. Faktem
jednak jest, że po zapoznaniu się z
książką Czytelnik będzie dysponował
podstawową, aktualną wiedzą dotyczą-
cą tematyki CPS. Ta podstawa stanowi
solidny fundament do głębszego stu-
diowania bardziej już szczegółowych
zagadnień. W tych dalszych studiach
pomoże znajdujący cię na końcu
książki wykaz literatury uzupełniają-
cej. Książka wydana jest niezwykle

starannie, na dobrym papierze i w
twardych okładkach. Na uznanie za-
sługuje również praca wykonana przez
tłumacza, który znakomicie dokonał
trudnego w tym przypadku przekładu.
Dzięki temu książka jest jeszcze bar-
dziej godna polecenia wszystkim elek-
tronikom. Pięć lutownic!

„Pola i fale

elektromagnetyczne”

T. Morawski, W. Gwarek,

Wyd. 3. WNT, Warszawa 1998

Tematyka teorii pola elektromagne-

tycznego i fal elektromagnetycznych nie
należy, jak się wydaje, do najbardziej
ulubionych przedmiotów przyszłych
elektroników. Jest to zapewne związane
z faktem, iż do poznawania tych tema-
tów jest konieczna dość zaawansowana
matematyka, a być może również z zało-
żeniem, że nie jest to wiedza konieczna
dla praktykującego elektronika. Jeżeli cho-

dzi o matematykę, to rzeczywiście auto-
rzy omawianej książki przyjęli, że czytel-
nik zna odpowiednie działy matematyki
wyższej. Żeby jednak ułatwić posługi-
wanie się podręcznikiem w dodatkach
umieszczono najważniejsze wzory zwią-
zane ze współrzędnymi krzywoliniowy-
mi, analizą wektorową i funkcjami Bes-
sela. Warto jednak przed przystąpieniem
do lektury odświeżyć sobie odpowiednie
wiadomości teoretyczne. (Dobrze jest po-
służyć się podręcznikiem fizyki; okazuje
się, że fizycy – w przeciwieństwie do
matematyków – wprowadzając matema-
tykę metod polowych poświęcają dużo
uwagi intuicji, a intuicyjne zrozumienie
zapisów bardzo ułatwia zrozumienie tre-

Elektronika Praktyczna 2/2005

124

B I B L I O T E K A E P

książka wybitna, polecamy!

Legenda:

nie warto kupować

daleka od doskonałości

może się przydać

książka o dużych walorach

praktycznych, polecamy!

„Urządzenia elektroniczne”,

Andrzej J. Marusak. WSiP,

Warszawa 2000

Książka Andrzeja Marusaka jest pod-

ręcznikiem przeznaczonym dla uczniów

szkół zasadniczych. Ma charakter pod-

stawowy i w trzech tomach obejmuje

w zasadzie całość tematyki elektronicz-

nej. Autor dokonał podziału prezentowa-

nego materiału na poszczególne tomy w

sposób wydaje się bardzo naturalny. W

pierwszym tomie są omówione elemen-

ty i podzespoły elektroniczne, w dru-

gim podstawowe układy elektroniczne,

trzeci jest poświęcony budowie i dzia-

łaniu urządzeń elektronicznych. Całość

liczy ok. 835 stron. Trudno oczywi-

ście oczekiwać od książki tej objętości

i tak szerokim zakresie wgłębiania się

w szczegóły. Również jej podstawowe

przeznaczenie narzuca określony sposób

prezentacji materiału (niemal całkowi-

cie pominięte są sprawy obliczeniowe).

Biorąc jednak pod uwagę te czynniki

uważam, że autor opracował naprawdę

dobry i nowoczesny podręcznik. Pod-

ręcznik, który spokojnie można polecić

nie tylko uczniom, ale również prakty-

kom pragnącym odświeżyć swoje wia-

domości oraz hobbystom poszukującym

dla siebie solidnego elementarza elek-

troniki. Fakt, że do lektury trzeba być

nieco przygotowanym, ale wiadomości

z lekcji fizyki zwłaszcza dotyczące elek-

tryczności powinny być zupełnie wy-

starczające. Na szczególne podkreślenie

zasługuje wspomniana nowoczesność

książki. Widać, że autor podszedł do

tej sprawy bardzo solidnie i uwzględ-

nił postęp jaki się dokonał w elektro-

nice w ciągu ostatnich lat. Dotyczy to

zwłaszcza tomu trzeciego, w którym nie

pominięto takich urządzeń jak np. wi-

deokamera, kuchnia mikrofalowa, oscy-

loskop cyfrowy czy skaner i wielu in-

nych. Nowoczesność widać również w

tomie układowym, gdzie np. zasygnali-

zowano nowe rozwiązania stosowane w

zasilaczach. Odniosłem jedynie wraże-

nie, że w tomie pierwszym (elemento-

wym) nie podkreślono w dostatecznym

stopniu znaczenia elementów SMD we

współczesnej elektronice. Moją wątpli-

wość wzbudziło również np. rozwinię-

cie skrótu LCD (str. 181) jako Liquid-

-Cristal-Diode

w miejsce powszechnie

przyjętego Liquid Crystal Display. Ogól-

nie jednak ze spokojnym sumieniem

mogę przyznać 4 lutownice.

ści). Jeżeli natomiast chodzi o zastosowa-
nie, to sytuacja bardzo się tu zmieniła
w ostatnich latach. Masowe stosowanie
telekomunikacji bezprzewodowej i zwięk-
szanie szybkości działania układów elek-
tronicznych spowodowało, że teoria pola
elektromagnetycznego, anteny i fale prze-
stały być domeną wąskich specjalistów,
ale dotyczą coraz szerszej grupy elek-
troników. W omawianej książce autorzy
nie zagłębiają się w szczegóły żadnego
ze specjalistycznych tematów, prezentują
natomiast podstawy niezbędne do dal-
szych studiów. W sposób zwięzły przed-
stawiają podstawy fizyczne elektromagne-
tyzmu oraz właściwości fali płaskiej, a
następnie opierając się na równaniach
Maxwella omawiają właściwości fal elek-

tromagnetycznych w wolnej przestrzeni i
obszarach ograniczonych (linie długie i
falowody oraz rezonatory), promieniowa-
nie fal elektromagnetycznych i zależności
energetyczne w polu elektromagnetycz-
nym. Podręcznik wieńczy rozdział wpro-
wadzający do komputerowej analizy pól
elektromagnetycznych. Na końcu każdego
rozdziału umieszczono po kilka zadań, a
na końcu książki – co jest szczególnie
cenne – rozwiązania tych zadań. Wydaje
się, że ze względu na specyfikę tematu,
a także zwięzłość wykładu jej odbior-
cami pozostaną studenci odpowiednich
wydziałów szkół wyższych. Dlatego też,
nie ujmując nic jakości podręcznika,
przyznajemy 3 lutownice.