Uczelnia Warszawska im. Marii Skłodowskiej-Curie
Finanse przedsi
ę
biorstwa
Analiza kosztów, nakładów pa
ń
stwa na
bezrobocie
Prof. dr hab. Janusz Sobo
ń
Opracowane przez studentki Grupy 5RIF 3
Agnieszka Gasik
25536
Edyta Gizi
ń
ska
25542
Zofia Ku
ć
25424
Mariola Sobiecka
25603
Janina Wójcik
25501
Warszawa 2009
2
Spis tre
ś
ci:
Wst
ę
p ………………………………......................................... str.
3
I. Rodzaje, przyczyny i skutki bezrobocia ……………………..
str.
5
II. Społeczno – ekonomiczne skutki bezrobocia ………………
str.
7
III. Bezrobocie a globalizacja …………………………………….
str.
8
IV. Sytuacja na rynku pracy ………………………………………
str.
10
V. Program operacyjny KAPITAŁ LUDZKI …………………….
str.
15
VI. OUTPLACEMENT ……………………………………………..
str.
16
VII. Analiza wydatków przypadaj
ą
ca na jednego bezrobotnego . str.
20
VIII. Prognozowane przychody do bud
ż
etu pa
ń
stwa w sytuacji
podj
ę
cia pracy przez osoby bezrobotne ………………….
str.
22
IX. Podsumowanie ………………………………………………… str.
23
X. Bibliografia ……………………………………………………… str.
25
3
Wst
ę
p
Bezrobocie jest to zjawisko ekonomiczne, stanowi
ą
ce widoczny dowód
niepełnego wykorzystania potencjału produkcyjnego społecze
ń
stwa. To
równie
ż
zjawisko gospodarcze polegaj
ą
ce na tym,
ż
e pewna cz
ęść
ludzi
zdolnych do pracy i poszukuj
ą
cych jej nie znajduje zatrudnienia. Jego
miar
ą
jest stopa bezrobocia, b
ę
d
ą
ca relacj
ą
liczby zarejestrowanych
bezrobotnych do zasobu siły roboczej lub do liczby ludno
ś
ci w wieku
produkcyjnym. Koszty zatrudnienia ponoszone przez pracodawc
ę
s
ą
zdecydowanie wy
ż
sze od zarobków, jakie otrzymuje pracownik. Oprócz
wysoko
ś
ci wynagrodzenia przedsi
ę
biorcy musz
ą
uwzgl
ę
dnia
ć
tak
ż
e tzw.
pozapłacowe koszty pracy. Koszty pracy s
ą
postrzegane i okre
ś
lane
jako koszty ponoszone przez pracodawc
ę
na rzecz pozyskania,
wykorzystania, utrzymania i doskonalenia zasobów pracy. W
ś
ród
całkowitych
wydatków,
jakie
ponosi
pracodawca
zatrudniaj
ą
cy
pracownika na podstawie umowy o prac
ę
, jedynie 60 proc. stanowi
wynagrodzenie netto. Pozostała cz
ęść
to pozapłacowe koszty pracy -
czyli podatki, składki odprowadzane na ubezpieczenia społeczne i do
bud
ż
etu pa
ń
stwa. W skład ich wchodz
ą
tak
ż
e wydatki ponoszone na
kształcenie, przekwalifikowanie i bezpiecze
ń
stwo kadr. Pomimo,
ż
e
płaca jest najwa
ż
niejszym elementem kosztów pracy, to jednak
pozapłacowe obci
ąż
enia na prac
ę
maj
ą
bardzo du
ż
y wpływ na ich
wysoko
ść
i struktur
ę
. Po
ś
rednio oddziałuj
ą
tak
ż
e na funkcjonowanie
rynku pracy. Wysokie opodatkowanie pracy, okre
ś
lane mianem "klina
podatkowego", w opinii wielu ekonomistów i samych pracodawców mo
ż
e
zaburza
ć
równowag
ę
mi
ę
dzy popytem na prac
ę
a poda
żą
pracy.
Obci
ąż
enia z tytułu zatrudnienia s
ą
równie
ż
jednym z głównych
czynników kształtuj
ą
cych szar
ą
stref
ę
. Badania przeprowadzone w
ś
ród
4
pracodawców i pracowników potwierdzaj
ą
fakt,
ż
e głównym powodem
nielegalnego zatrudnienia jest ch
ęć
unikni
ę
cia kosztów zwi
ą
zanych ze
zbyt wysokimi podatkami i ubezpieczeniami społecznymi. Najwi
ę
cej
w
ą
tpliwo
ś
ci budzi si
ę
w kwestii wydatków na Fundusz Pracy. S
ą
one
ni
ż
sze ni
ż
w 2008 r. i wynosz
ą
8 mld 806 mln zł. Zasadnicza cz
ęść
- 23,3
proc., jest przeznaczona na wypłat
ę
zasiłków dla bezrobotnych.
Według szacunków w 2009 r. b
ę
dzie wypłaconych ok. 240 tys. zasiłków
w przeci
ę
tnej wysoko
ś
ci ok. 560 zł (ze składkami na ubezpieczenie
społeczne kwota ta ma wynie
ść
ok. 710 zł). Pozycje, które budz
ą
najwi
ę
ksze w
ą
tpliwo
ś
ci to wydatki na zasiłki przedemerytalne oraz
finansowanie
sta
ż
ów
lekarskich
i
piel
ę
gniarskich.
5
I.RODZAJE, PRZYCZYNY I SKUTKI BEZROBOCIA
Mo
ż
emy zaobserwowa
ć
nast
ę
puj
ą
ce rodzaje bezrobocia:
W zale
ż
no
ś
ci od warunków, w jakich osoby zdolne do pracy i poszukuj
ą
ce j
ą
byłyby
gotowe j
ą
podj
ąć
:
•
bezrobocie dobrowolne, gdzie preferencje siły roboczej nie pokrywaj
ą
si
ę
z
rachunkiem opłacalno
ś
ci pracodawców
•
bezrobocie przymusowe, czyli niezale
ż
ne od zachowania bezrobotnych
W zale
ż
no
ś
ci od przyczyn wyst
ę
powania :
•
bezrobocie strukturalne wynika z nieaktywno
ś
ci struktury poda
ż
y siły roboczej
i popytu na ni
ą
na rynku pracy. Wynika
ć
mo
ż
e równie
ż
z szybkich zmian
strukturalnych zachodz
ą
cych w gospodarce, za którymi nie nad
ąż
a
szkolnictwo zawodowe i ogólne. Bezrobocie strukturalne wyst
ę
puje tak
ż
e, gdy
zasoby kapitałowe s
ą
nie wystarczalne dla zatrudnienia zasobów pracy
•
bezrobocie technologiczne wynika z post
ę
pu technicznego, automatyzacji i
mechanizacji procesów wytwórczych, które maj
ą
charakter praco-oszcz
ę
dny.
Pojawia si
ę
, gdy tempo wzrostu gospodarczego jest niskie, a inwestycje maj
ą
charakter modernizacyjny, prowadz
ą
c do wzrostu i unowocze
ś
nienia produkcji
przy spadku zatrudnienia
•
bezrobocie
koniunkturalne
wywoływane
jest
spadkiem
popytu
konsumpcyjnego i inwestycyjnego, który powoduje zbyt małe wykorzystanie
zdolno
ś
ci produkcyjnych przedsi
ę
biorstw. Poziom popytu jest poddany stałym
wahaniom cyklu koniunkturalnego, jakim podlega gospodarka. W fazach
wysokiej koniunktury popyt rozszerza si
ę
i bezrobocie spada nawet do
poziomu bezrobocia naturalnego
•
bezrobocie frykcyjne jest rezultatem ruchu zatrudnionych na rynku pracy;
dotyczy ludzi zmieniaj
ą
cych zawód, prac
ę
, przenosz
ą
cych si
ę
do innej
miejscowo
ś
ci
•
bezrobocie sezonowe jest efektem waha
ń
aktywno
ś
ci gospodarczej w ró
ż
nych
porach roku, spowodowanych zmian
ą
warunków klimatycznych
6
W zale
ż
no
ś
ci od formy wyst
ę
powania:
•
bezrobocie krótkookresowe - do 3 miesi
ę
cy bez zatrudnienia
•
bezrobocie
ś
redniookresowe - od 3 do 12 miesi
ę
cy bez zatrudnienia
•
bezrobocie długookresowe - dotyczy osób pozostaj
ą
cych bez pracy od 6 do
12 miesi
ę
cy. Mo
ż
e przekształci
ć
si
ę
w bezrobocie długotrwałe, poniewa
ż
dłu
ż
sze pozostawanie bez pracy powoduje zmniejszenie szans na ponowne
zatrudnienie
•
bezrobocie ukryte to pewna - nieokre
ś
lona - liczba osób, które w my
ś
l ustawy
nie mog
ą
zarejestrowa
ć
si
ę
jako bezrobotne, albo wykonywana przez nich
praca nie jest niezb
ę
dna z punktu widzenia zatrudniaj
ą
cego. Wyst
ę
puje
głównie na wsi (nadmiar r
ą
k do pracy, dawniej - przerost administracji)
•
bezrobocie rejestrowane to liczba osób bezrobotnych, czyli posiadaj
ą
cych
okre
ś
lone w ustawie cechy i zarejestrowanych w urz
ę
dach pracy
W
ś
ród przyczyn bezrobocia wyró
ż
niamy:
•
likwidacj
ę
niektórych gał
ę
zi przemysłu np. górnictwa
•
zmniejszenie popytu na konkretne dobra czy usługi
•
ograniczanie produkcji
•
brak informacji o miejscach pracy
•
brak mobilno
ś
ci
•
przeniesienie zakładu do innego rejonu
•
niedostosowanie do potrzeb rynku wykształcenia pracowników
•
zmiany w technologii
•
wysokie obci
ąż
enia fiskalne
Skutkami bezrobocia s
ą
:
•
niewykorzystany, nieproduktywny potencjał ludzki
•
znaczne koszty materialne zwi
ą
zane z utrzymaniem bezrobotnych oraz słu
ż
b
zajmuj
ą
cych si
ę
ich problemami i obsług
ą
7
•
spadek dochodów rodzin, rozszerzenie si
ę
społecznych kr
ę
gów ubóstwa
•
degradacja psychiczna i moralna osób pozostaj
ą
cych bez pracy (poczucie
beznadziejno
ś
ci, pesymizm, uczucie społecznej bezu
ż
yteczno
ś
ci)
•
zjawiska patologii społecznej - alkoholizm, narkomania, przest
ę
pczo
ść
itd.
•
utrata kwalifikacji
II. SPOŁECZNO -EKONOMICZNE SKUTKI BEZROBOCIA
Bezrobocie nie jest zjawiskiem negatywnym wył
ą
cznie dla osób nim dotkni
ę
tych; w
skali masowej (a taka wyst
ę
puje w Polsce), jest ogromnym ci
ęż
arem dla całej
gospodarki kraju:
•
w skali makroekonomicznej poci
ą
ga za sob
ą
drena
ż
finansów publicznych na
zasiłki i inne
ś
wiadczenia socjalne oraz na programy przeciwdziałania
bezrobociu
•
powoduje
zmniejszenie
dochodów
bud
ż
etowych
pa
ń
stwa,
poniewa
ż
bezrobotni nie płac
ą
podatków dochodowych, nie płac
ą
składek na
ubezpieczenia społeczne, nie kupuj
ą
towarów (ukryty podatek po
ś
redni)
•
praca jest wa
ż
nym czynnikiem produkcji. Masowe bezrobocie oznacza
niepełne wykorzystanie tego czynnika
•
niemo
ż
no
ść
znalezienia pracy skłania młodych, wykształconych ludzi do
emigracji zarobkowej
Z powy
ż
szych przykładów wynika,
ż
e ogólnoekonomiczne i ogólnospołeczne
skutki bezrobocia dotycz
ą
nie tylko samych bezrobotnych. W dłu
ż
szym okresie czasu
odbijaj
ą
si
ę
one na funkcjonowaniu całego społecze
ń
stwa i na ekonomicznych
kosztach jego utrzymania.
Jednym z najwi
ę
kszych wyzwa
ń
stoj
ą
cych przed polityk
ą
rynku pracy w
Polsce jest aktywizacja zawodowa osób długotrwale bezrobotnych. Potrzebuj
ą
oni
starannych przygotowa
ń
do podj
ę
cia pracy, a zwłaszcza pomocy w uzupełnieniu
b
ą
d
ź
zdobywaniu nowych kwalifikacji zawodowych. Aktywizacja zawodowa
8
długotrwale bezrobotnych wymaga szczególnego wysiłku ze strony urz
ę
dów pracy.
Mamy bowiem do czynienia ze strukturalnymi przyczynami wyst
ę
powania bezrobocia
długoterminowego. Mi
ę
dzy innymi jest ono skutkiem niskich kwalifikacji zawodowych,
niedostosowanych do aktualnych potrzeb gospodarki ludzi nim dotkni
ę
tych, co jest
barier
ą
trudn
ą
do pokonania. Z drugiej strony jednak aktywizacja nie mo
ż
e
ogranicza
ć
si
ę
wył
ą
cznie do bezrobotnych tego rodzaju. Skuteczno
ść
instrumentów
aktywnej polityki rynku pracy ma du
ż
e znaczenie równie
ż
dla najmłodszych
bezrobotnych.
Efektywno
ść
programów aktywizacji zawodowej bezrobotnych zale
ż
y w głównej
mierze od
ś
cisłego i systematycznego kontaktu mi
ę
dzy wszystkimi, którzy uczestnicz
ą
w tym procesie. Kluczowa zatem jest tu rola swoistego lokalnego partnerstwa
pracowników urz
ę
dów pracy, instytucji szkol
ą
cych i pracodawców.
III.BEZROBOCIE A GLOBALIZACJA
Współczesna gospodarka promuje ludzi wykształconych, przedsi
ę
biorczych,
kreatywnych, elastycznie reaguj
ą
cych na zmiany rynku pracy. Takie nastawienie do
pracy zawodowej promuje równie
ż
zagraniczny kapitał produkcyjny, który uwa
ż
any
jest współcze
ś
nie za jeden z czynników , który sprzyja zmniejszeniu bezrobocia.
Współczesne korporacje charakteryzuje du
ż
a mobilno
ść
. Wybieraj
ą
sobie one takie
miejsca na
ś
wiecie, w których mog
ą
osi
ą
gn
ąć
du
ż
e zyski – niskie podatki, płace i
ś
wiadczenia socjalne, liberalne przepisy prawa pracy, chłonne rynki zbytu. Pa
ń
stwa
prze
ś
cigaj
ą
si
ę
w udogodnieniach dla korporacji, chc
ą
c przyci
ą
gn
ąć
jak najwi
ę
cej
kapitału na swoje terytorium.
Konsekwencj
ą
takiej polityki wobec problemu bezrobocia jest o
ż
ywienie gospodarki i
wzrost liczby małych, cz
ę
sto krótkotrwałych, tzw. lekkich firm, które maj
ą
mało
stałych pracowników (w Polsce spo
ś
ród 100 małych firm tylko 20% istnieje
dłu
ż
ej ni
ż
5 lat). Wymusza ona cz
ę
ste zmiany pracy, a nawet zawodów, oraz zwi
ą
zan
ą
z tym
mobilno
ść
i elastyczno
ść
zawodow
ą
. Pojawiło si
ę
nawet nowe okre
ś
lenie jumpers
(skoczkowie) w odniesieniu do ludzi, którzy cz
ęś
ciej ni
ż
co 2 lata zmieniaj
ą
prac
ę
.
9
Ro
ś
nie liczba ludzi zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin, na czasowych
kontraktach oraz liczba tzw. pracowników portfelowych, którzy pracuj
ą
na własny
rachunek lub wynajmuj
ą
si
ę
do wykonania jakiego
ś
zadania.
Przedsi
ę
biorstwa staj
ą
si
ę
organizacjami bez granic i stabilnej struktury
organizacyjnej. Praca niewykwalifikowana tanieje i jest coraz mniej potrzebna.
Pracownicy niewykwalifikowani s
ą
wypychani ze swoich stanowisk przez ludzi nawet
z wy
ż
szym wykształceniem, ze wzgl
ę
du na rosn
ą
ce mo
ż
liwo
ś
ci wyboru ze strony
pracodawców.
Dla ludzi bez kwalifikacji proponuje si
ę
szkolenia w celu podj
ę
cia przez nich prostych
prac w sektorze produkcyjno – usługowym lub prac społecznie u
ż
ytecznych.
W okresie stycze
ń
– lipiec 2009 r.:
•
Szkolenia rozpocz
ę
ło 9.560 bezrobotnych, o 952 osoby, tj. o 11,1% wi
ę
cej ni
ż
w
analogicznym okresie poprzedniego roku,
•
Szkolenia zako
ń
czyło 8.126 osób (w tym 414 bezrobotnych, którzy szkolenie
rozpocz
ę
li w 2008 roku), o 574 osoby, tj. o 7,6% wi
ę
cej ni
ż
w analogicznym
okresie 2008 roku,
•
W okresie 3-ch miesi
ę
cy od zako
ń
czenia szkolenia prac
ę
podj
ę
ło 2.271 osób (w
tym 362 osoby, które szkolenie zako
ń
czyły w 2008 roku), o 357 osób, tj. o 13,6%
mniej ni
ż
w analogicznym okresie roku poprzedniego,
•
Szacunkowa efektywno
ść
programu (ujmowana procentowym udziałem liczby
bezrobotnych podejmuj
ą
cych zatrudnienie w okresie 3-ch miesi
ę
cy od uko
ń
czenia
szkolenia do liczby osób ko
ń
cz
ą
cych szkolenie) - wynosi 27,9%, ( w
analogicznym okresie poprzedniego roku – 34,8%).
Na skutek liberalizacji polityki handlowej i coraz wi
ę
kszej mobilno
ś
ci kapitału
bezrobocie stało si
ę
problemem globalnym. Gospodarki poszczególnych pa
ń
stw s
ą
coraz bardziej współzale
ż
ne i wra
ż
liwe na wydarzenia zewn
ę
trzne. Kryzysy
gospodarcze zwi
ą
zane ze wzrostem bezrobocia z łatwo
ś
ci
ą
przenosz
ą
si
ę
z kraju do
kraju. Pa
ń
stwa słabiej rozwini
ę
te, traktowane cz
ę
sto przez bogatszych partnerów
jako rynki zbytu, importuj
ą
c towary, importuj
ą
jednocze
ś
nie bezrobocie. Z drugiej
10
strony zró
ż
nicowanie kosztów pracy na
ś
wiecie powoduje wzrost bezrobocia w
krajach
wysoko
rozwini
ę
tych,
bowiem
korporacje
przenosz
ą
najbardziej
pracochłonn
ą
produkcj
ę
do pa
ń
stw słabiej rozwini
ę
tych, nie zwa
ż
aj
ą
c na protesty
pracowników i zwi
ą
zków zawodowych.
Tak wi
ę
c chocia
ż
na skutek liberalizacji gospodarczej, deregulacji prawa pracy
i ogranicze
ń
w polityce socjalnej w wielu krajach uporano si
ę
w du
ż
ym stopniu z
bezrobociem, jednak w to miejsce pojawiły si
ę
nowe problemy: rosn
ą
ce
zró
ż
nicowanie płac, niepewno
ść
pracy, brak poczucia bezpiecze
ń
stwa i stabilizacji
ż
yciowej, obni
ż
enie płacy realnej, dezintegracja społeczna, podporz
ą
dkowanie
gospodarki zewn
ę
trznym uwarunkowaniom, które w niedalekiej przyszło
ś
ci mog
ą
sta
ć
si
ę
nowym wyzwaniem dla pa
ń
stwa.
IV.SYTUACJA NA RYNKU PRACY
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, powołuj
ą
c si
ę
na dane z urz
ę
dów pracy
oszacowało,
ż
e stopa bezrobocia wzrosła na koniec wrze
ś
nia 2009 roku o 0,2 punktu
i ukształtowała si
ę
na poziomie 10,9 procent .
ź
ródło : GUS ; kształtowanie si
ę
stopy bezrobocia - prognoza resortu pracy
Według projektu bud
ż
etu na 2010 rok, stopa bezrobocia wyniesie na koniec tego
roku 12,5%, a na koniec przyszłego roku wzro
ś
nie do 12,8%.
11
Miesi
ę
czne warto
ś
ci stopy bezrobocia rejestrowanego
w poszczególnych województwach w 2009 roku (w %)
Wg województw
Miesi
ą
c
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
Polska
10,5 10,9 11,2 11,0 10,8 10,7 10,8 10,8
dolno
ś
l
ą
skie
11,3
12,0
12,3
12,1
11,9 11,6
11,7 11,7
kujawsko-pomorskie
14,5
15,0
15,2
14,9
14,6 14,4
14,5 14,5
lubelskie
12,2
12,6
12,8
12,4
11,9 11,6
11,7 11,7
lubuskie
14,1
14,7
15,0
14,7
14,4 14,4
14,5 14,6
łódzkie
10,0
10,6
10,9
10,7
10,6 10,4
10,6 10,6
małopolskie
8,3
8,8
9,1
9,0
8,8
8,7
8,8
8,9
mazowieckie
7,8
8,2
8,3
8,2
8,2
8,2
8,3
8,4
opolskie
11,1
11,7
11,9
11,6
11,5 11,2
11,2 11,4
podkarpackie
14,1
14,5
14,7
14,4
14,2 14,1
14,4 14,5
podlaskie
10,9
11,3
11,4
11,2
11,1 11,0
11,2 11,4
pomorskie
9,4
10,1
10,5
10,3
10,2 10,1
10,1 10,2
ś
l
ą
skie
7,7
8,2
8,5
8,5
8,4
8,3
8,4
8,4
ś
wi
ę
tokrzyskie
14,8
15,1
15,0
14,4
14,1 14,0
14,1 14,1
warmi
ń
sko-mazurskie
18,1
18,9
19,1
18,6
18,1 17,8
18,0 18,1
wielkopolskie
7,2
7,7
8,1
8,1
7,9
7,8
7,9
8,0
zachodniopomorskie
14,8
15,3
15,5
15,0
14,5 14,2
14,2 14,2
Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w kolejnych miesi
ą
cach 2009 roku w tys.
Stycze
ń
Luty
Marzec
Kwiecie
ń
Maj
Czerwiec
Lipiec
Sierpie
ń
Wrzesie
ń
1634,4 1718,8 1758,8
1719,9 1683,4
1658,7 1676,1
1689,0
1714,0
Liczba bezrobotnych w ko
ń
cu wrze
ś
nia 2009 roku wyniosła 1,714 miliona osób (na
podstawie meldunków nadesłanych przez wojewódzkie urz
ę
dy pracy) i w porównaniu
do
ko
ń
ca
sierpnia
2009
roku
wzrosła
o
25,1
tys.
osób
(1,5%).
Dla porównania w analogicznym okresie ubiegłego roku (wrzesie
ń
- sierpie
ń
)
odnotowano spadek liczby bezrobotnych o 27,8 tys. osób (o 2,0%), .We wrze
ś
niu
zaobserwowano kolejny raz wzrost bezrobocia, pracy poszukiwało prawie 70 tys.
12
nowych bezrobotnych wi
ę
cej ni
ż
w sierpniu. Według danych GUS, bezrobocie na
koniec wrze
ś
nia tego roku wzrosło do 10,9 proc. z 10,8 proc. w sierpniu. Liczba
bezrobotnych zarejestrowanych w urz
ę
dach pracy wyniosła w ko
ń
cu wrze
ś
nia 1 mln
715,9 tys. osób i była wy
ż
sza ni
ż
przed miesi
ą
cem o 26,9 tys. Do urz
ę
dów pracy
zgłosiło si
ę
we wrze
ś
niu 298,9 tys. osób poszukuj
ą
cych zatrudnienia, tj. o 69,8 tys.
wi
ę
cej ni
ż
w sierpniu. Wprawdzie urz
ę
dy pracy staraj
ą
si
ę
szuka
ć
pracy dla osób,
które figuruj
ą
w ich rejestrach jako bezrobotne, ale nie uzyskuj
ą
wystarczaj
ą
cej liczby
ofert pracy. Dotyczy to szczególnie regionów północno-wschodniej Polski, terenów, w
których masowo zwalniani s
ą
pracownicy du
ż
ych zakładów. Pomocne w
ograniczaniu wzrostu bezrobocia byłoby ułatwienie przedsi
ę
biorcom wykorzystania
ś
rodków z Funduszu Pracy, na co zezwalaj
ą
rozwi
ą
zania przewidziane w tzw.
pakiecie antykryzysowym. "Pieni
ą
dze z Funduszu id
ą
jednak na inne cele, np. na
pomoc bezrobotnym w spłacie kredytów mieszkaniowych, i to bez brania pod uwag
ę
wysoko
ś
ci dochodów takich kredytobiorców. Przedsi
ę
biorcy powinni te
ż
otrzymywa
ć
pomoc finansow
ą
pa
ń
stwa ju
ż
wtedy, gdy ich obroty spadaj
ą
o kilkana
ś
cie procent, a
nie a
ż
o 25 proc., czego wymaga pakiet antykryzysowy.
Jak podaje GUS na koniec wrze
ś
nia 2009 r. 551 zakładów pracy zadeklarowało
zwolnienie w najbli
ż
szym czasie 40,7 tys. pracowników, w tym z sektora
publicznego 14,8 tys. osób. Przed rokiem było to odpowiednio 236 zakładów, 15,6
tys. pracowników, w tym z sektora publicznego 1,4 tys. osób. We wrze
ś
niu 2009 r.
pracodawcy zgłosili do urz
ę
dów pracy 87,9 tys. ofert pracy (przed miesi
ą
cem 78,9
tys., przed rokiem 105,3 tys.). W okresie stycze
ń
-wrzesie
ń
2009 wydajno
ść
pracy
w przemy
ś
le była o 0,8 proc. ni
ż
sza ni
ż
w analogicznym okresie 2008 roku przy
mniejszym o 5,2 proc. zatrudnieniu i wzro
ś
cie przeci
ę
tnego miesi
ę
cznego
wynagrodzenia brutto o 4,7 proc. w uj
ę
ciu rocznym.
W ko
ń
cu czerwca 2009 r. bez pracy dłu
ż
ej ni
ż
1 rok pozostawało 454,0 tys.
osób bezrobotnych. W stosunku do ogólnej liczby bezrobotnych, stanowili oni
przeci
ę
tnie w kraju 27,4%. Najwy
ż
szy udział tej grupy bezrobotnych zanotowano w
woj.
ś
wi
ę
tokrzyskim (36,3%), a najni
ż
szy – w woj. wielkopolskim (19,6%).
W porównaniu do czerwca 2008 r. liczba osób bezrobotnych pozostaj
ą
cych bez
pracy dłu
ż
ej ni
ż
1 rok zmniejszyła si
ę
we wszystkich województwach. Najwi
ę
kszy
13
spadek zanotowano w woj. pomorskim i
ś
l
ą
skim (po 38,7%), a najmniejszy w woj.
podkarpackim (o 19,7%) – przy
ś
redniej dla kraju –27,2%.
Prawa do zasiłku nie posiadało 1287,7 tys. osób, tj. 77,6% ogółu
zarejestrowanych bezrobotnych (w czerwcu 2008 r. odpowiednio 1234,1 tys., tj.
84,8%). Najwi
ę
kszy udział zarejestrowanych bezrobotnych bez prawa do zasiłku
odnotowano w woj. lubelskim (86,7%), natomiast najmniejszy w woj. lubuskim
(71,4%). W porównaniu do analogicznego okresu ub. roku. wzrost liczby tej grupy
bezrobotnych wyst
ą
pił w 13 województwach, w tym najwi
ę
kszy w woj. podlaskim (o
15,7%), a relatywnie najmniejszy – w woj. łódzkim (o 0,4%), wobec wzrostu
ś
rednio
w
kraju
na
poziomie
4,3%.
W
woj.
ś
wi
ę
tokrzyskim,
mazowieckim
i
zachodniopomorskim wyst
ą
pił spadek – odpowiednio o 3,0%, 1,7% i 0,2%.
W ko
ń
cu czerwca 2009 r. zarejestrowanych było 349,7 tys. osób bezrobotnych
dotychczas niepracuj
ą
cych, tj. o 4,2% wi
ę
cej ni
ż
przed rokiem. Wzrost tej grupy
bezrobotnych wyst
ą
pił w 13 województwach, w tym najwi
ę
kszy w woj. podlaskim (o
15,8%),
30
a najmniejszy w woj. mazowieckim (o 0,1%). W woj. łódzkim,
ś
wi
ę
tokrzyskim i lubelskim odnotowano spadek bezrobotnych odpowiednio o 4,0%,
2,4% i 0,6%. W
ś
ród bezrobotnych zarejestrowanych w urz
ę
dach pracy w czerwcu
2009 r. dotychczas niepracuj
ą
cy stanowili 21,1%. Najwi
ę
kszy udział tej grupy
bezrobotnych zanotowano w woj. lubelskim (32,0%).
Ś
redni udział dla kraju
przekroczyły tak
ż
e województwa: podkarpackie (26,8%),
ś
wi
ę
tokrzyskie (25,7%),
podlaskie (25,2%), mazowieckie (22,9%) i małopolskie (22,5%).
W strukturze bezrobotnych według grup wieku bezrobotni poni
ż
ej 25 lat
stanowili 21,6% ogółu. Najwi
ę
kszy udział omawianej grupy wiekowej w liczbie
bezrobotnych ogółem, zanotowano w woj. małopolskim (26,1%), najmniejszy w woj.
dolno
ś
l
ą
skim i łódzkim (po 18,2%). W tej grupie wiekowej wzrost bezrobocia wyniósł
29,3%, w tym najwi
ę
kszy w woj. wielkopolskim (o 49,7%), a relatywnie najmniejszy w
woj. lubelskim (o 12,3%). W skali roku we wszystkich województwach odnotowano
wzrost udziału bezrobotnych w wieku do 25 lat od 3,7 pkt. proc. w woj. małopolskim
do 0,8 pkt. proc. w woj. lubuskim.
14
Wzrost zarówno liczby bezrobotnych, jak i udziału w ogóle bezrobotnych
wyst
ą
pił tak
ż
e w grupie wiekowej 25-34 lata. W pozostałych grupach wiekowych
odnotowano wzrost liczby bezrobotnych zarejestrowanych, jednak ich udział w liczbie
ogółem zmniejszył si
ę
.
W strukturze bezrobotnych według poziomu wykształcenia najmniej
korzystn
ą
sytuacj
ę
w porównaniu do czerwca 2008 r., odnotowano w
ś
ród
bezrobotnych zarejestrowanych z wykształceniem wy
ż
szym (139,1 tys. osób). We
wszystkich województwach wyst
ą
pił wzrost liczby bezrobotnych (
ś
rednio w kraju o
33,0%); najwi
ę
kszy w woj. podlaskim (o 46,5%), najmniejszy w woj. lubelskim (o
22,2%). Nadal we wszystkich województwach obserwowana jest tendencja wzrostu
udziału w liczbie ogółem bezrobotnych z wykształceniem wy
ż
szym i kształtowała si
ę
ona od 1,9 pkt. proc. w woj. mazowieckim do 0,5 pkt. proc. w woj. lubuskim i
opolskim.
W ko
ń
cu czerwca 2009 r. na 1 ofert
ę
pracy przypadało 40 osób bezrobotnych
(przed rokiem 18 osób). Najkorzystniejsza sytuacja miała miejsce w woj.
ś
l
ą
skim (20
osób na 1 ofert
ę
pracy), dolno
ś
l
ą
skim i opolskim (po 27 osób na 1 ofert
ę
pracy) oraz
pomorskim (29 osób na 1 ofert
ę
pracy), natomiast najmniej sprzyjaj
ą
ca wyst
ą
piła w
woj. warmi
ń
sko - mazurskim (141 osób na 1 ofert
ę
pracy).
Pogorszenie sytuacji na rynku pracy potwierdzaj
ą
tak
ż
e wyniki kwartalnego
badania aktywno
ś
ci ekonomicznej ludno
ś
ci. W II kwartale 2009 r. liczba
bezrobotnych według BAEL wyniosła 1355 tys. osób i była wy
ż
sza w porównaniu do
II kwartału 2008 r. o 159 tys. osób, tj. o 13,3%.
15
V. PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI
Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL) stanowi jeden z elementów systemu
realizacyjnego Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia 2007- 2013, których
celem strategicznym jest: tworzenie warunków do wzrostu konkurencyjno
ś
ci
gospodarki opartej na wiedzy i przedsi
ę
biorczo
ś
ci zapewniaj
ą
cej wzrost zatrudnienia
oraz wzrost poziomu spójno
ś
ci społecznej, gospodarczej i przestrzennej.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki składa si
ę
z dziesi
ę
ciu priorytetów realizowanych
równolegle na poziomie centralnym i regionalnym. Ok. 60%
ś
rodków PO KL zostanie
przeznaczonych na wsparcie realizowane przez regiony, natomiast ok. 40% na
wsparcie sektorowe prowadzone na szczeblu centralnym.
Priorytety realizowane centralnie:
I.
Zatrudnienie i integracja społeczna
II.
Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsi
ę
biorstw oraz
poprawa stanu zdrowia osób pracuj
ą
cych
III.
Wysoka jako
ść
systemu o
ś
wiaty
IV.
Szkolnictwo wy
ż
sze i nauka
V.
Dobre rz
ą
dzenie
Priorytety realizowane na szczeblu regionalnym:
VI.
Rynek pracy otwarty dla wszystkich
VII.
Promocja integracji społecznej
VIII.
Regionalne kadry gospodarki
IX.
Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach
X.
Pomoc techniczna
Do ko
ń
ca I półrocza 2009 r. w ramach programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
ogłoszono 641 konkursów (otwartych i zamkni
ę
tych), w tym :
•
36 konkursów w ramach komponentu centralnego (Priorytet I – V),
•
605 konkursów w ramach komponentu regionalnego (Priorytet VI – IX).
16
Najwi
ę
cej konkursów w komponencie regionalnym zostało ogłoszonych w
województwach : dolno
ś
l
ą
skim (51), warmi
ń
sko – mazurskim (45) oraz łódzkim (43).
Najmniej natomiast, w województwach : opolskim (30),
ś
wi
ę
tokrzyskim (31) oraz
zachodniopomorskim (32).
Do ko
ń
ca I półrocza 2009 r. podpisano w ramach programu 9 284 umowy o
dofinansowanie realizacji projektów o ł
ą
cznej warto
ś
ci dofinansowania ze
ś
rodków
publicznych ponad 10,2 mld zł.
W marcu 2009 roku komitet monitoruj
ą
cy program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO
KL) przyst
ą
pił do formułowania działa
ń
, które miały by
ć
odpowiedzi
ą
na nasilaj
ą
cy si
ę
kryzys oraz zwi
ą
zane z tym redukcje zatrudnienia. Za jeden z najistotniejszych
elementów przyj
ę
to promowanie metody OUTPLACEMENTU.
VI. OUTPLACEMENT
OUTPLACEMENT słu
ż
y aktywizacji i reorientacji zawodowej zwalnianych
pracowników, pomaga w znalezieniu innej pracy, planowaniu przyszłej kariery
zawodowej oraz wsparcie w łagodzeniu stresu, jakim jest utrata pracy. Zwolnienie
monitorowane maj
ą
na celu zapobieganie negatywnym skutkom zwolnie
ń
grupowych
w restrukturyzowanych przedsi
ę
biorstwach i instytucjach. A co równie istotne,
outplacement to równie
ż
utrzymywanie wizerunku firmy na rynku dzi
ę
ki inwestowaniu
w przyszło
ść
odchodz
ą
cych pracowników i wzrost zaufania do pracodawcy w
ś
ród
pracowników pozostaj
ą
cych w firmie.
Ś
rodki na działania outplacementowe dost
ę
pne
s
ą
w priorytecie VIII PO KL „Regionalne Kadry Gospodarki”, poddziałaniu 8.1.2
„Wsparcie procesów adaptacyjnych i modernizacyjnych w regionie”.
Ś
rodki te s
ą
dystrybuowane przez regiony, w ramach otwartych konkursów.
Ś
rodki finansowe
przeznaczone na realizacj
ę
tego zadania były niskie. W 2009 roku na finansowanie
poddziałania 8.1.2. przeznaczono 239 mln zł. Przy
ś
rednim koszcie programu
outplacementowego na osob
ę
wynosz
ą
cym 5000-7000 zł, kwota taka (przy
zało
ż
eniu,
ż
e w 100% wykorzystana jest na działania outplacementowe) mo
ż
e
17
zapewni
ć
wsparcie dla ok. 40 tysi
ę
cy osób, co wydaje si
ę
nieproporcjonalne do skali
zjawiska. W okresie od stycznia do kwietnia 2009 roku zgodnie z danymi
Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z przyczyn dotycz
ą
cych zakładów pracy
zwolniono ok. 27 tysi
ę
cy osób. Liczba ta dotyczy tylko du
ż
ych zwolnie
ń
grupowych,
które pracodawca musi zgłosi
ć
do urz
ę
du pracy. W tym samym czasie w urz
ę
dach
pracy zarejestrowało si
ę
ok. 1 miliona osób bezrobotnych. Z du
ż
ym
prawdopodobie
ń
stwem mo
ż
emy zało
ż
y
ć
,
ż
e cz
ęść
tych osób straciła prac
ę
w
rezultacie pogarszaj
ą
cej si
ę
kondycji pracodawców. W 2009 roku konkursy na
outplacement w rozszerzonej formuje zaplanowano w 11 województwach: kujawsko-
pomorskim, lubelskim, lubuskim, łódzkim, mazowieckim, podkarpackim, podlaskim,
pomorskim,
ś
l
ą
skim, warmi
ń
sko-mazurskim, zachodniopomorskim. W wybranych
województwach w konkursach tych zaostrzono kryteria wyboru projektów lub/i zostały
one ograniczone jedynie do projektów outplacementowych. W 2009 roku na
wprowadzenie tych form zdecydowały si
ę
województwa: dolno
ś
l
ą
skie, kujawsko-
pomorskie, lubelskie, lubuskie, łódzkie, małopolskie, mazowieckie, podkarpackie,
podlaskie, pomorskie, warmi
ń
sko-mazurskie, zachodniopomorskie.
Województwo podkarpackie – zakontraktowana kwota: 20 mln zł; minimalna warto
ść
projektu 300 tys. zł, górna granica okre
ś
lona jest wysoko
ś
ci
ą
alokacji; okres realizacji
maksymalnie 2 lata;
Województwo warmi
ń
sko-mazurskie – planowany termin ogłoszenia naboru
wniosków – wrzesie
ń
2009 r.
18
W ramach Narodowej Strategii Spójno
ś
ci na lata 2007 – 2013 do poszczególnych
województw trafi
ą
równie
ż
fundusze unijne. Poni
ż
ej alokacja w/w funduszy z
uwzgl
ę
dnieniem komponentu PO Kapitał Ludzki.
Województwo
Narodowa
Strategia
Spójno
ś
ci
na lata
2007-2013
w mln euro
W tym
Regionalny
Program
Operacyjny
w mln euro
W tym
Regionalny
komponent
PO Kapitał
Ludzki
w mln euro
W tym PO
Rozwój Polski
Wschodniej
w mln euro
dolno
ś
l
ą
skie
1 625,70
1 213,14
412,56
-
kujawsko- pomorskie
1 291,39
951,00
340,39
-
lubuskie
591,18
439,17
152,01
-
lubelskie
2 099,73
1 156,00
435,16
508,57
łódzkie
1 434,85
1 006,38
428,47
-
mazowieckie
2 602,52
1 831,50
771,02
-
małopolskie
1 792,28
1 290,27
502,01
-
opolskie
575,33
427,14
148,19
-
podlaskie
1 244,41
636,21
221,34
386,86
podkarpackie
1 991,23
1 136,30
367,46
487,47
pomorskie
1 204,24
885,06
319,18
-
ś
l
ą
skie
2 340,33
1 712,98
627,35
-
ś
wi
ę
tokrzyskie
1 370,99
725,81
269,88
375,30
warmi
ń
sko-
mazurskie
1 749,78
1 036,54
265,87
447,37
wielkopolskie
1 787,83
1 272,79
515,04
-
zachodniopomorskie
1 095,98
835,44
260,54
-
razem
24 797,77
16 555,73
6 036,47
2 205,57
Warto
ść
przekazanej pomocy publicznej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał
Ludzki na koniec II kwartału 2009 r. przedstawia si
ę
nast
ę
puj
ą
co :
19
20
VII. ANALIZA WYDATKÓW PRZYPADAJ
Ą
CA NA JEDNEGO
BEZROBOTNEGO
(wydatki przyj
ę
to za miesi
ą
c wrzesie
ń
)
Analizy wydatków dokonano na podstawie danych otrzymanych z urz
ę
du pracy.
1. Zasiłek podstawowy dla bezrobotnych 100% 575,00 zł.
2. 80% zasiłku 460,00 zł.
3. 120 % zasiłku 690,00 zł.
Odprowadzane składki ZUS przy zasiłku w wysoko
ś
ci 575,00 zł.
•
Emerytalna 112,24zł.
•
Rentowa 34,50 zł.
•
Ubezpieczenie zdrowotne 51,75 zł
Odprowadzane składki ZUS przy zasiłku w wysoko
ś
ci 460,00 zł.
•
Emerytalna 89,79 zł.
•
Rentowa 27,60zł.
•
Ubezpieczenie zdrowotne 39,10zł.
Odprowadzane składki ZUS przy zasiłku w wysoko
ś
ci 690,00 zł
•
Emerytalna 134,69 zł.
•
Rentowa 41,40 zł
•
Ubezpieczenie zdrowotne 62,10zł.
Odprowadzane z bud
ż
etu pa
ń
stwa ubezpieczenie zdrowotne od bezrobotnych bez
prawa do zasiłku 51,75 zł
.
198,49 zł.
156,49 zł.
238,19 zł.
21
Nakłady Pa
ń
stwa na utrzymanie bezrobocia
Liczba
bezrobotnych
we wrze
ś
niu
2009 r.
1 714 100
Liczba
bezrobotnych z
prawem do
zasiłku
389 800
100%
266 234
575 zł
198,49 zł
153 084 550 zł
52 844 787 zł
205 929 337 zł
2 471 152 040 zł
80%
90 044
460 zł
156,49 zł
41 420 240 zł
14 090 986 zł
55 511 226 zł
666 134 707 zł
120%
33 522
690 zł
238,19 zł
23 130 180 zł
7 984 605 zł
31 114 785 zł
373 377 422 zł
Bezrobotni bez
prawa do
zasiłku
1 324 300
0 zł
51,75 zł
0 zł
68 532 525 zł
68 532 525 zł
822 390 300 zł
Ł
ą
cznie
1 714 100 x
x
217 634 970 zł
143 452 902 zł
361 087 872 zł
4 333 054 469 zł
ł
ą
czna wysoko
ść
odprowadzonych
składek
ł
ą
czne obci
ąż
enie
bud
ż
etu w m-cu IX
09r.
roczne obci
ąż
enie
bud
ż
etu na podst.
danych z m-ca IX
W tym
pobieraj
ą
cych:
wysoko
ść
zasiłku
kwota
odprowadzanyc
h składek
ł
ą
czna wysoko
ść
wypłaconych
zasiłków
KOSZTY UTRZYMANIA BEZROBOCIA W SKALI ROKU
WYNOSZ
Ą
OKOŁO 4 333 054 469 ZŁ
Od 1 czerwca 2009 roku wzrosła maksymalna dotacja dla bezrobotnych na
zało
ż
enie firmy i wynosi 19.113,66 zł. Zwi
ę
kszyła si
ę
równie
ż
kwota refundacji
kosztów poniesionych na wyposa
ż
enie i doposa
ż
enie stanowiska pracy dla
bezrobotnego. Wynika to ze wzrostu przeci
ę
tnego wynagrodzenia, które w I
kwartale 2009 roku wyniosło 2 983,98 zł.
Dotacje dla osób bezrobotnych pragn
ą
cych podj
ąć
prowadzenie działalno
ś
ci
gospodarczej udzielane s
ą
przez Powiatowe Urz
ę
dy Pracy ze
ś
rodków Funduszu
Pracy. Dotacja przyznawana jest bezrobotnym jednorazowo na podj
ę
cie działalno
ś
ci
gospodarczej, w tym na pokrycie kosztów pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa
zwi
ą
zanych z podj
ę
ciem tej działalno
ś
ci, w kwocie nie wy
ż
szej ni
ż
6-krotno
ść
przeci
ę
tnego wynagrodzenia.
22
VIII. PROGNOZOWANE PRZYCHODY DO BUD
ś
ETU PA
Ń
STWA W
SYTUACJI PODJ
Ę
CIA PRACY PRZEZ OSOBY BEZROBOTNE
Wyliczenia dokonano na podstawie
ś
redniego wynagrodzenia za dziewi
ęć
miesi
ę
cy
2009 r. podawanego przez GUS.
•
I kwartał 2 983,98 zł.
•
II kwartał 3 081,48 zł.
•
III kwartał 3 113,86 zł.
a.
Ś
rednie wynagrodzenie za dziewi
ęć
miesi
ę
cy 3 059,77 zł.
b. Najni
ż
sze wynagrodzenie 1 276,00 zł.
Analizowane
wynagrodzenie
Kwota podatku
odprowadzona
do US
(za miesi
ą
c)
od 1
bezrobotnego
Kwota podatku
odprowadzona
do US
(za rok)
od 1
bezrobotnego
Liczba
bezrobotnych
(dane przyj
ę
te
za miesi
ą
c IX)
Kwota wpływu do
bud
ż
etu z tyt.
podatku
dochodowego
Ś
rednie
3059,77 zł.
204,00 zł.
2 448,00 zł.
1 714 000
4 195 872 000,00 zł.
Najni
ż
sze
1276,00 zł.
47,00 zł.
564,00 zł.
1 714 000
966 696 000,00 zł.
Ź
ródło : obliczenia własne z uwzgl
ę
dnieniem
ś
redniego i najni
ż
szego wynagrodzenia
przy wykorzystaniu kalkulatorów płac.
Z obserwacji przeprowadzonej symulacji wida
ć
,
ż
e kwota wpływów do bud
ż
etu z
tytułu podatku dochodowego przy uwzgl
ę
dnieniu
ś
redniego wynagrodzenia jest
zbli
ż
ona do kwoty jak
ą
pa
ń
stwo przeznacza na utrzymanie bezrobotnych (wykazanej
w tabeli na stronie 19).
Wobec tego zasadne wydaje si
ę
stworzenie dogodnych warunków dla rozwoju
przedsi
ę
biorczo
ś
ci, by przez to wpłyn
ąć
na zmniejszenie bezrobocia. Pracownik
otrzymuj
ą
cy
ś
rednie wynagrodzenie (nawet po odprowadzeniu zaliczki na podatek i
9 179,32 zł.
3 kwartały
3 059,77 zł.
23
nale
ż
nych składek ZUS) b
ę
dzie i tak bardziej usatysfakcjonowany ni
ż
posiadacz
zasiłku dla bezrobotnych nawet w najwy
ż
szej obecnie obowi
ą
zuj
ą
cej kwocie. B
ę
dzie
to zatem obopólna korzy
ść
; dla pracownika i dla pa
ń
stwa.
IX. PODSUMOWANIE
Wsparcie osób trac
ą
cych prac
ę
w wyniku dekoniunktury jest bardzo istotnym
instrumentem łagodz
ą
cym jej wpływ na rynek pracy. Wydaje si
ę
,
ż
e fundusze unijne
stwarzaj
ą
mo
ż
liwo
ś
ci w zakresie finansowania takiego wsparcia. Jednak
ż
e mimo
przyj
ę
cia programu antykryzysowego wydaje si
ę
,
ż
e mo
ż
liwo
ś
ci te nie s
ą
w pełni
wykorzystywane. W szczególno
ś
ci brakuje instrumentów skierowanych do
zwalnianych pracowników, w stosunku do których pracodawca nie podj
ą
ł działa
ń
osłonowych. A osoby takie stanowi
ą
wi
ę
kszo
ść
na polskim rynku pracy.
W 2009 roku jedynie trzy województwa stworzyły warunki do realizacji projektów
outplacementowych, wprowadzaj
ą
c albo rozwi
ą
zania systemowe (projekt „szybkiego
reagowania” w dolno
ś
l
ą
skim), albo ogłaszaj
ą
c otwarte konkursy dedykowane jedynie
projektom outplacementowym, wykorzystuj
ą
ce wszystkie definicyjne zmiany i
mo
ż
liwo
ść
skróconej procedury oceny projektów (podkarpackie i warmi
ń
sko-
mazurskie). Nale
ż
y mie
ć
nadziej
ę
,
ż
e do
ś
wiadczenia wyniesione z tych województw
zach
ę
c
ą
pozostałe do podobnych inicjatyw. Teraz nale
ż
y zadba
ć
o to,
ż
eby
do
ś
wiadczenia te były pozytywne. A nie b
ę
d
ą
, je
ś
li nie b
ę
dzie zainteresowania tymi
instrumentami zarówno po stronie pracodawców jak i realizatorów programów
outplacementowych.
Dlatego
niezwykle
istotne
jest
promowanie
idei
OUTPLACEMENTU
oraz
aktywny
udział
w
ogłaszanych
konkursach.
B
ę
d
ą
c czynnymi obserwatorami wydarze
ń
przebiegaj
ą
cych na rynku pracy uwa
ż
amy,
ż
e pa
ń
stwo powinno znacznie bardziej zaanga
ż
owa
ć
si
ę
w dofinansowywanie
przedsi
ę
biorstw, które w zwi
ą
zku z globalnym kryzysem znalazły si
ę
w trudnej
sytuacji, lub zastosowa
ć
szczególne ulgi np. podatkowe, dzi
ę
ki którym w/w
przedsi
ę
biorstwa miałyby szans
ę
przetrwa
ć
najgorszy okres nie uciekaj
ą
c si
ę
do
zwalniania pracowników. Byłoby to bardziej korzystne, zarówno dla pa
ń
stwa,
pracodawców
,
jak
i
wreszcie
samych
pracowników.
24
Po wyj
ś
ciu z trudnej sytuacji przedsi
ę
biorstwa zacz
ę
łyby odnosi
ć
zamierzone efekty,
a przez to równie
ż
zyskałoby pa
ń
stwo. Ludzie mieliby prac
ę
, a wi
ę
c nie
powi
ę
kszaliby szeregów bezrobotnych. Wtedy nie baliby si
ę
wydawa
ć
zarobione
pieni
ą
dze, co pozytywnie przeło
ż
yłoby si
ę
na cał
ą
gospodark
ę
. Sytuacja, w której
pa
ń
stwo wypłaca okre
ś
lone kwoty zasiłków nie jest korzystna, poniewa
ż
ci, którzy je
dostaj
ą
nie inwestuj
ą
otrzymanych pieni
ę
dzy; z oczywistej przyczyny – gdy
ż
s
ą
to
niewielkie kwoty. Poza tym gro osób przyzwyczaja si
ę
do zaistniałej sytuacji i nie
próbuje nic zmieni
ć
, albo po prostu nie nad
ąż
a za zmianami, które de facto cały czas
si
ę
dokonuj
ą
.
Optymistycznie nastraja opracowana w 2005 r. przez MPS Strategia Rozwoju Polityki
Społecznej 2007 -2013, gdzie przygotowano prognoz
ę
wydatków zwi
ą
zanych z
bezrobociem. Ich struktura wskazuje,
ż
e w kolejnych latach zwi
ę
ksza
ć
si
ę
b
ę
dzie
udział wydatków na polityki aktywne, natomiast male
ć
b
ę
dzie udział wydatków na
zasiłki i
ś
wiadczenia przedemerytalne oraz zasiłki dla bezrobotnych.
Poni
ż
ej
prognoza
wydatków
na
przeciwdziałanie
bezrobociu
w latach 2005 -2020.
Ź
ródło: Obliczenia MPS na podstawie modelu: Bud
ż
et Polityki Społecznej
25
X.Bibliografia :
•
www.bezrobocie.org.pl
•
Rynek pracy.pl
•
Paweł Jakubczak-gazeta prawna z dnia 2008-11-06
•
Informacje uzyskane z Wojewódzkiego Urz
ę
du Pracy w Warszawie
•
Dane z GUS
•
Bezrobocie-work.pl
•
www.efs.gov.pl/AnalizyRaportyPodsumowania