2013-05-28
1
Istota analizy finansowej
Analiza finansowa
• Wstępna analiza bilansu
• Analiza rachunku zysków i strat
• Ocena przepływów pieniężnych
• Analiza sytuacji finansowej
przedsiębiorstwa w obszarach
płynności, zadłużenia,
rentowności, sprawności
działania
• Czynnikowa analiza wyniku
finansowego
Analiza techniczno-
ekonomiczna
• Analiza produkcji
• Analiza zatrudnienia, płac
i wydajności
• Analiza wyposażenia
przedsiębiorstwa w środki
trwałe
• Analiza gospodarki
materiałowej
• Analiza postępu technicznego
i nowych uruchomień
ANALIZA EKONOMICZNA
Istota analizy finansowej
PRZEDMIOT
ISTOTA
CEL
Wielkości ekonomiczne
1) charakteryzują działalność jedn. gosp.
2) są wyrażone w jednostkach pieniężnych
Rozpatrywanie określonych zjawisk i procesów
finansowych, które odzwierciedlają efektywność
działalności całego przedsiębiorstwa.
Dostarczenie określonym użytkownikom
odpowiednio przetworzonych informacji
analitycznych.
=> oc. syt. gosp. + podejm. dec.
Istota analizy finansowej
Powinna dostarczać informacji, które:
1. Umożliwiają
kształtowanie prawidłowej struktury
majątkowo-kapitałowej
2. Ułatwiają racjonalne
kształtowanie rozrachunków
i strumieni pieniężnych
3. Ułatwiają kierownictwu
prowadzenie rachunku
efektywności działalności
4. Umożliwiają
systematyczną kontrolę K, P i WF
Jest ważnym instrumentem zarządzania
przedsiębiorstwem
(zarz. finansami)
4 U
Istota analizy finansowej –
2 ujęcia
• Analiza sprawozdań
finansowych
• Wyjaśnia sytuację
finansową
przedsiębiorstwa każdemu
kto potrzebuje wykorzystać
tego rodzaju informację w
celu podjęcia decyzji
finansowych
węższe
szersze
• Pozwala ocenić zjawiska
finansowe w odniesieniu
do maksymalizacji wartości
przedsiębiorstwa
• Dążenie do aplikacyjności
posiadanej wiedzy –
narzędzie zarządzania
finansami przedsiębiorstwa
Istota analizy finansowej –
różnorodność kryteriów
Analiza WSTĘPNA (ex ante)
instrument
zarządzania
proces
decyzyjny
CZAS
Analiza NASTĘPCZA (ex post)
Istota analizy finansowej –
kryterium czas przeprowadzania analizy
Analiza NASTĘPCZA (ex post)
• cel – ocena sytuacji i rezultatów działalności jednostki
gospodarczej w minionych okresach
• ocenia się w niej wykonanie planu (porównanie)
• na podstawie wyników analizy formułuje się wnioski
co do kierunków działalności w przyszłości
• wyniki wykorzystywane są przy tworzeniu planów na
następne okresy
dot.
oceny działalności
jednostki gospodarczej
w ustalonym
okresie
jest analizą
powtarzalną
cel –
porównanie osiągniętych rezultatów z zadaniami
ustalonymi w planie
ocenia się w niej
stopień wykonania planu + efektywność
działalności
zazwyczaj prowadzona w odniesieniu do lat obrotowych
analizy przeprowadzane z
większą częstotliwością są
analizami operatywnymi
ANALIZA
OKRESOWA
2013-05-28
2
Istota i znaczenie sprawozdań finansowych
Ze wzgl. na kryterium klasyfikacyjne sprawozdań –
przedmiot sprawozdań
,
można wyróżnić:
Sprawozdania
rzeczowe
Sprawozdania finansowe
Ze wzgl. na
obowiązek
sporządzania sprawozdań finansowych wyróżnia się:
Sprawozdania
obligatoryjne
Sprawozdania
fakultatywne
/wewn. potrzeby jednostki/
Ze wzgl. na kryterium –
adresatów
sprawozdań można je podzielić na:
Sprawozdania
zewnętrzne
Sprawozdania
wewnętrzne
Ze wzgl. na kryterium –
częstotliwości
sporządzania sprawozdań wyróżnia się:
Sprawozdania operatywne
Sprawozdania okresowe
Sprawozdania sporadyczne
Istota i znaczenie sprawozdań finansowych
Zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości
sprawozdanie finansowe jest sporządzane na
dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych,
naz. dniem bilansowym.
-Dzień kończący rok obrotowy
-Dzień zakończenia działalności jednostki
-Dzień poprzedzający zmianę formy prawnej
-Dzień przejęcia jednostki przez inna jednostkę
-Dzień poprzedzający dzień postawienia jednostki
w stan likwidacji lub upadłości
-Dniem bilansowym może być także inny dzień bilansowy
określony odrębnymi przepisami
Elementy sprawozdania finansowego
Bilans
Zgodnie z postanowieniami
ust. o rachunkowości
sprawozdanie finansowe
składa się z następujących
elementów:
Rachunek zysków i strat
Rachunek przepływów pieniężnych
Zestawienie zmian w kapitale własnym
Informacja dodatkowa
Zasady rachunkowości
Zasada wiernego obrazu
true & fair view principle
Zasada memoriałowa
Rzetelne i jasne przedstawienie
-sytuacji majątkowej,
-sytuacji finansowej’
-wyniku finansowego jednostki
Zasada kontynuacji działania
Zasada współmierności
Zasada ostrożności
Zasada ciągłości
Zasada zakazu kompensat
Zasada istotności
Zasada wyższości treści nad forma
Bilans
• Podstawowy element sprawozdania
finansowego sporządzanego przez jednostki
prowadzące działalność.
• Stanowi usystematyzowane zestawienie
wartości
składników zasobów majątkowych
(A) jednostki
oraz źródeł ich finansowania
(P)
na określony moment bilansowy (dzień
sporządzenia bilansu).
Aktywa
• Składniki aktywów zazwyczaj różnią się co do postaci,
wielkości i struktury
• Zróżnicowanie – charakter & skala działalności
jednostki
KONIECZNOŚĆ ICH KLASYFIKACJI
1) Kryterium rodzajowe
Aktywa finansowe
Aktywa niematerialne
Aktywa rzeczowe
2) Kryterium stopnia płynności
2013-05-28
3
Aktywa trwałe -
charakterystyka
Wartości niematerialne i prawne
Rzeczowe aktywa trwałe
Należności długoterminowe
Inwestycje długoterminowe
Długoterminowe rozliczenia
międzyokresowe
I
II
III
IV
V
Zgodnie z
kryterium rosnącej płynności
składniki AT zostały
podzielone w bilansie na 5 grup
NISKI
STOPIEŃ
PŁYNNOŚCI
WYSOKI
STOPIEŃ
PŁYNNOŚCI
Aktywa trwałe -
charakterystyka
• Obejmują
nabyte przez jednostkę prawa majątkowe
nadające się do gospodarczego wykorzystania,
o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności
dłuższym niż rok, przeznaczone na potrzeby jednostki
• Zalicza się nabytą
wartość firmy
oraz
koszty
zakończonych prac rozwojowych
Wartości niematerialne i prawne
I
Aktywa trwałe -
charakterystyka
Do momentu przekazania ich do użytkowania generują różne
koszty
, które można podzielić na:
• K. związane z zakupem i przystosowaniem ST do
eksploatacji – łatwość skompletowania dokumentów,
rozliczeniem, cena nabycia
• K. związane z budową nowych obiektów i ulepszeniem już
istniejących – większe trudności z ustaleniem
• K. związane z finansowaniem budowy.
Rzeczowe aktywa trwałe
II
II.
1.
2.
3.
Rzeczowe aktywa trwałe
Środki trwałe
Środki trwałe w budowie
Zaliczki na środki trwałe w budowie
Aktywa trwałe -
charakterystyka
• K. związane z
budową nowych obiektów
i ulepszeniem
już istniejących
Rzeczowe aktywa trwałe
II
II.
1.
2.
3.
Rzeczowe aktywa trwałe
Środki trwałe
Środki trwałe w budowie
Zaliczki na środki trwałe w budowie
Koszty bezpośrednie
Pozostające w
bezpośrednim związku
z budową (montażem,
ulepszeniem) ST oraz
koszty dostosowania
budowanego lub
montowanego
ST do
użytku
Koszty pośrednie
Uzasadniona część
kosztów pośrednich
związanych z budową,
montażem lub
ulepszeniem ST
Aktywa trwałe -
charakterystyka
Koszt wytworzenia ST w budowie =
Rzeczowe aktywa trwałe
II
II.
1.
2.
3.
Rzeczowe aktywa trwałe
Środki trwałe
Środki trwałe w budowie
Zaliczki na środki trwałe w budowie
Koszty
budowy
Niepodlegający
odliczeniu podatek
VAT
oraz
Podatek akcyzowy
Koszty
obsługi
zobowiązań
+
+
Z tyt. otrzymanego na budowę
kredytu i uzyska odsetki
-
Aktywa trwałe -
charakterystyka
• Wyceniane w bilansie w
kwocie wymaganej
zapłaty
z zachowaniem zasady ostrożności
• Realność spłaty
• Sytuacja zagrożenia –
odpis aktualizujący
• Wielkość realna
– po wyeliminowaniu należności
nieściągalnych
Należności długoterminowe
III
Wartość nominalna należności
zwiększona o odsetki za
nieterminową zapłatę
Wykazana w bilansie wartość należności długoterminowych
to wartość nominalna zwiększona o odsetki i zmniejszona
o odpisy aktualizujące należności.
2013-05-28
4
Aktywa trwałe -
charakterystyka
To grupa jednostek obejmująca:
Jednostkę
dominującą
lub
znaczącego inwestora
Jednostki
zależne
Jednostki
współzależne
Jednostki
stowarzyszone
Należności długoterminowe
III
Jednostki powiązane
Wszystkie
jednostki
podporządkowane
i ich
jednostki
nadrzędne
Plus wspólnik
jednostki
współzależnej
Aktywa trwałe -
charakterystyka
Spółka handlowa sprawująca kontrolę lub współkontrolę nad inną spółką,
a w szczególności:
a)
Posiadającą bezpośrednio lub pośrednio przez udziały większość ogólnej
liczby głosów w organie stanowiącym innej jednostki (zależnej)
b) Uprawnioną do kierowania polityką finansową
i operacyjną innej jednostki (zależnej) w sposób samodzielny
(większość
ogólnej liczby głosów)
c)
Uprawnioną
jako udziałowiec
do powoływania albo odwoływania
większości członków organów zarządzających lub nadzorczych innej
jednostki (zależnej)
d) Będącą udziałowcem jednostki, której członkowie zarządu
w poprzednim
roku obrotowym, w ciągu bieżącego roku obrotowego i do czasu
sporządzenia sprawozdania finansowego za bieżący rok obrotowy
stanowią jednocześnie więcej niż połowę składu zarządu tej jednostki
(zależnej)
a) Będącą udziałowcem
lub wspólnikiem innej jednostki współzależnej
nie będącej spółką handlową
i sprawującą współkontrolę nad tą
jednostką wspólnie z innymi uprawnionymi do głosu
Jednostka dominująca
Aktywa trwałe -
charakterystyka
Spółka handlowa,
posiadająca w innej jednostce (nie będącej jednostką zależną)
nie mniej niż 20% głosów w organie stanowiącym tej jednostki
i
wywierająca znaczący wpływ lub sprawująca współkontrolę nad tą
jednostką /może być mniej niż 20%/
Znaczący inwestor
Jednostka zależna
to spółka handlowa,
która kontrolowana jest przez jednostkę dominującą
Aktywa trwałe -
charakterystyka
Jednostka współzależna
To spółka handlowa lub inna jednostka,
która
jest współkontrolowana przez jednostkę dominującą lub znaczącego
inwestora i innych udziałowców lub wspólników
na podstawie statutu,
umowy spółki lub umowy zawartej na okres dłuższy niż rok
Jednostka stowarzyszona
to spółka handlowa,
na którą znaczący inwestor wywiera znaczący wpływ
Aktywa trwałe -
charakterystyka
Inwestycje długoterminowe
IV
NIEZBĘDNY WARUNEK ROZWOJU KAŻDEJ
JEDNOSTKI GOSPODARCZEJ
NAKŁADY
• Zwiększenie składników
majątku
• Budowę nowych obiektów
• Rozbudowę już istniejących
• Lokowanie wolnych środków
pieniężnych (zwiększenie
dochodu)
E
F
E
K
T
2 grupy aktywów:
1) Aktywa operacyjne
wykorzystywane do
prowadzenia działalności
gospodarczej
2) Aktywa, których
jednostka nie
wykorzystuje na potrzeby
operacyjne
lecz nabywa
je i utrzymuje w celu
osiągania korzyści
Aktywa trwałe -
charakterystyka
• Aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych
w okresie dłuższym niż 12 m-cy od dnia bilansowego
• In. aktywa, które stanowią długookresowe lokaty kapitału
• W bilansie wykazywane w 4 grupach
• W świetle ustawy można podzielić je ze wzgl na:
– Przedmiot inwestycji
– Okres pozostawania inwestycji w dyspozycji jednostki
– Zróżnicowany zakres przedmiotowy inwestycji
Inwestycje długoterminowe
IV
2013-05-28
5
Aktywa trwałe -
charakterystyka
– Zróżnicowany zakres przedmiotowy inwestycji
Inwestycje długoterminowe
IV
INWESTYCJE
NIEFINANSOWE
FINANSOWE
Nieruchomości
Wnip
Inne długoterminowe
inwestycje finansowe
Udziały i akcje
Inne papiery wartościowe
Udzielone pożyczki
Inne długoterminowe AF
Od 2009 r. posiada
Aktywa trwałe -
charakterystyka
• Rozliczenia międzyokresowe – zapewnienie w księgach
rachunkowych współmierności P i związanych z nimi K
w księgach ujmuje się wszystkie osiągnięte
i przypadające P i K dotyczące danego roku
obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty
• Zgodnie z klasyfikacją przyjętą w bilansie obejmują:
- Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
- Inne rozliczenia międzyokresowe
Długoterminowe rozliczenia
międzyokresowe
V
Aktywa obrotowe -
charakterystyka
• Składniki RzAO
• Materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby,
wytworzone lub przetworzone przez jednostkę:
- produkty gotowe (wyroby & usługi) zdatne do sprzedaży,
- półprodukty,
- towary nabyte w celu odsprzedania w stanie nieprzetworzonym
• Składniki przeznaczone do zbycia lub zużycia w ciągu 12
m-cy od dnia bilansowego lub w ciągu normalnego cyklu
operacyjnego, właściwego dla danej działalności
Zapasy
I
Aktywa obrotowe -
charakterystyka
• Ogół należności z tytułu dostaw i usług oraz całość lub
częśc należności z innych tytułów niezaliczonych do
aktywów finansowych, które stają się wymagalne w ciągu
12 m-cy od dnia bilansowego
- Należności od jednostek powiązanych
- Należności od pozostałych jednostek
Należności krótkoterminowe
II
- Należności z tytułu dostaw i usług
- inne
- Należności z tytułu dostaw i usług
- Należności z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń społecznych i
zdrowotnych oraz innych świadczeń
- Inne należności
- Należności dochodzone na drodze sądowej (tzw. roszczenia sporne)
Aktywa obrotowe -
charakterystyka
• To aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści
ekonomicznych w ciągu 12 m-cy od dnia bilansowego
• Składają się na nie:
- Krótkoterminowe aktywa finansowe
- Inne inwestycje krótkoterminowe
Inwestycje krótkoterminowe
III
Część aktywów finansowych, które są płatne i
wymagalne lub przeznaczone do zbycia w
ciągu 12 m-cy od dnia bilansowego lub od
daty ich założenia, wystawienia lub nabycia,
albo stanowią aktywa pieniężne
- udziały lub akcje
- inne papiery wartościowe
- udzielone pożyczki
- inne krótkoterminowe aktywa finansowe
- środki pieniężne i inne aktywa pieniężne
Składniki aktywów finansowych w postaci
krajowych środków płatniczych, walut obcych i
dewiz, + naliczone odsetki od aktywów
finansowych
Aktywa obrotowe -
charakterystyka
• Rozliczenia trwające nie dłużej niż 12 m-cy od dnia
bilansowego
• Obejmują wydatki poniesione z góry (w danym okresie
sprawozdawczym), ale które dotyczą kosztów przyszłych
okresów sprawozdawczych
-
Koszty realizowanych prac rozwojowych,
- Koszty przygotowania nowej produkcji,
- Koszty większych remontów ST,
- Koszty opłaconego z góry czynszu na następny okres z tytułu wynajmu
pomieszczeń,
- Koszty poniesionych ubezpieczeń majątkowych i osobowych na przyszły
okres,
- Opłacona prenumerata czasopism na potrzeby działalności gospodarczej
Krótkoterminowe rozliczenia
międzyokresowe
IV
2013-05-28
6
Pasywa - KW
A.Kapitały własne
B.Zobowiązania
i rezerwy na
zobowiązania
Długoterminowe
Krótkoterminowe
• Określa, że KW stanowi
równowartość aktywów
netto*
Art.3 pkt 29 UoR
Przez
„A netto rozumie się A
jednostki pomniejszone o zobowiązania”
• Kategoria bilansu, która może
mieć wartość dodatnią i ujemną
UoR nie definiuje wprost pojęcia KW
KAŻDA JEDNOSTKA POWINNA BYĆ ZAINTERESOWANA
WZROSTEM
WARTOŚCI KW
, PONIEWAŻ PROWADZI TO DO
WZROSTU JEJ WARTOŚCI
.
Pasywa - KW
kapitał własny
a
fundusz własny
• W spółkach handlowych
(kapitałowych i osobowych)
• Spółkach cywilnych osób
fizycznych
• Jednostkach prowadzonych
przez osoby fizyczne
WE WŁASNYM IMIENIU I NA
WŁASNE RYZYKO
• Przedsiębiorstw państwowych
• Spółdzielni
• Samodzielnych publicznych
zakładów opieki zdrowotnej
• oraz innych jednostek
gospodarujących
WYDZIELONYM
IM MIENIEM PUBLICZNYM
STANOWIĄCYM
własność Skarbu
Państwa lub jednostek samorządu
terytorialnego
Własne źródło finansowania aktywów
Pasywa - KW
kapitał własny
a
fundusz własny
Z wkładów wniesionych w formie pieniężnej lub
rzeczowej (aport) przez założycieli jednostki
Z części wygospodarowanego zysku netto
i przeznaczonej w wyniku podziału na odpowiedni rodzaj
kapitału
zapasowego lub rezerwowego
2
Ź
R
Ó
D
Ł
A
Pasywa – KW cechy
• Ma podstawowe znaczenie dla funkcjonowania i rozwoju
każdej jednostki
– Źródło finansowania zasobów majątkowych trwale związanych z
jednostką
– Gwarancja prowadzenia nieprzerwalnie dział. gospodarczej
• Najbardziej stabilne źródło finansowania AT – gwarancja
spłaty zobowiązań
• Wnoszony na czas nieokreślony
• Stanowi gwarancję dla wierzycieli
• Wpływa na poprawę płynności finansowej jednostki /
zapewnia niezależność finansową
• Podstawowy kształtuje stosunki własnościowe jednostki
Pasywa - Rezerwy
Reguły tworzenia rezerw:
• Rezerwy należy tworzyć na ściśle określony
cel
• Rezerwy mogą być wykorzystane wyłącznie
na ten cel, na które zostały utworzone
• Jeżeli przyczyna tworzenia rezerwy wygaśnie,
rezerwę należy rozwiązać
Różnice
Występuje
pewność
co do:
- Wierzyciela
- Terminu zapłaty
- kwoty
Zobowiązania
Rezerwy na zob.
Rozliczenia m/o
Prawdopodobne zob.
niezwiązane z bieżącą
działalnością
jednostki, przy czym:
a) Istnieje
niepewność co do
kwoty i/lub terminu
zapłaty
Prawdopodobne zob.
związane z bieżącą
działalnością jednostki,
przy czym:
a) Istnieje
pewność co
do kwoty i terminu
zapłaty oraz
znany
jest wierzyciel, a
świadczenie nie
zostało jeszcze
wykonane
b) Niepewność x3
2013-05-28
7
RZiS – uproszczona struktura
Koszty działalności operacyjnej
ZYSK/STRATA na sprzedaży – tzw. marża brutto
4
P
O
Z
I
O
M
Y
POZIOM
OPERACYJNY
POZIOM
FINANSOWY
POZIOM
NADZWYCZAJNY
POZIOM
WSTĘPNEGO
PODZIAŁU WF
CF – metody sporządzania
(kier. jednostki)
m. bezpośrednia
m. pośrednia
skupia się w
pierwszym obszarze
na
określeniu
podstawowych
kategorii pozyskanych
środków pieniężnych
i kierunków wydatków
na tę działalność
koryguje zysk netto
w taki
sposób, aby został on
sprowadzony
do zmian
netto
w środkach
pieniężnych na skutek
działalności operacyjnej,
z uwzględnieniem
wszystkich wpływów
i wypływów z działalności
inwestycyjnej i finansowej