1 

 

oprac. Justyna Kowalczyk  

Etyka opisowa 

1 ćwiczenia – 13.X.2009 

dr A. Stoiński  

 

♦

 

Etyka dzieli się na: 

I.

 

Etykę normatywną

 – właściwą 

II.

 

Metaetykę

 – zajmującą się językiem norm, prawdziwością twierdzeń etycznych 

III.

 

Etykę  opisową

  –  „naukę  o  moralności”,  przedmiot  to  fenomen  moralności,  etyka 

opisowa  nie  uzasadnia  norm,  nie  ustala  wartości,  nic  nie  kwestionuje,  próbuje 
uchwycić fenomen moralności w różnych aspektach.  
Dzieli się na:  
a.

 

historię moralności 

b.

 

socjologię moralności 

c.

 

psychologię moralności 

d.

 

etnografię, socjobiologia, semantykę 
 

 
 
Historia  moralności  –  zajmuje  się  opisem  historycznym  przejawów  moralności,  np.  bada 
moralność różnych grup społecznych – mieszczaństwa itp. 
 
Socjologia moralności – bada społeczne uwarunkowania (relacje), które kształtują moralność i 
to jak ona przejawia się w społeczeństwie, np. subkultury młodzieżowe 
 
Psychologia  moralności    -    porusza  problemy  interioryzacji,  bada  zasady  moralne  jednostek 
oraz relacje zachodzące między moralnością a sferą emocji i uczuć. 
 
Socjobiologia  -    bada  moralność  jako  efekt  przystosowania  ewolucyjnego,  oraz  jako  korelat 
sukcesu ewolucyjnego.  
 
 

♦

 

Moralność

: zespół elementów wyznaczających nasze zachowanie w perspektywie dobra 

i zła.  

 
Moralność jest uniwersalnym ludzkim fenomenem, gdyż nie ma takiej społeczności, która 
nie posiadałaby moralności. 
 
Komponenty moralności: 
a.

 

wartość moralna 

b.

 

normy moralne 

c.

 

oceny moralne 

d.

 

sankcje moralne 

e.

 

wzory osobowe 
                   

 

 

należy odróżnić od ideałów – ideały to abstrakcje a wzory osobowe to 
realne postaci, np. strażak, ratownik, czy osoby konkretne uosabiające  

doskonałość np. Matka Teresa. 

 

Wartość moralna:  oznacza wszystko co cenne, godne po
wartości  estetyczne.  Przykładami  warto
itp. 
 
Normy moralne: łac. „prawidło”; s
budowlane,  normy  prawne  (kodeks  drogowy)   
współcześnie są wyraźnie oddzielone), 
 

             Dawniej                                                                              Dzi
 

Oceny moralne: aprobata lub dezaprobata jakiego
normą czy nie. Należy umieć odr
przejawia się w ocenie moralnej.

Sankcje moralne: skutki przestrzegania norm lub konsekwencje ocen, we współczesnych 

ś

rodowiskach zanikają sankcje i mo

małych aglomeracjach sankcje były bardzo istotne np. chłopi. Współcze
nie stosuje choć są istotnym elementem współpracy mi
– wyrzuty sumienia. 

 

Wolny wybór 

1.

 

Akceptowanie zasad  

2.

 

Przestrzeganie zasad  

2 

:  oznacza wszystko co cenne, godne pożądania lub wyboru; istniej

ci  estetyczne.  Przykładami  wartości  moralnej  są  :  dobro,  sprawiedliwość

: łac. „prawidło”; są to nakazy, bądź zakazy dotyczące postępowania np. normy 

budowlane,  normy  prawne  (kodeks  drogowy)              (dawniej  normy  te  pokrywały  si

ź

nie oddzielone), normy obyczajowe itp.  

   

Dawniej                                                                              Dziś 

  

: aprobata lub dezaprobata jakiegoś stanu rzeczy, np. czy coś jest zgodne z 

ć

 odróżnić opis od oceny moralnej, gdyż nasza moralno

 w ocenie moralnej. 

: skutki przestrzegania norm lub konsekwencje ocen, we współczesnych 

ą

 sankcje i może mieć na to wspływ wzrost aglomeracji miejskich. W 

ałych aglomeracjach sankcje były bardzo istotne np. chłopi. Współcześnie już

 istotnym elementem współpracy między jednostkami. Sankcje wewn

akceptowanie zasad nie oznacza ich przestrzegania i      
odwrotnie 

dania lub wyboru; istnieją również 

:  dobro,  sprawiedliwość,  ludzkie  życie 

ą

ce postępowania np. normy 

(dawniej  normy  te  pokrywały  się, 

 

 stanu rzeczy, np. czy coś jest zgodne z 

ż

 nasza moralność 

: skutki przestrzegania norm lub konsekwencje ocen, we współczesnych 

 na to wspływ wzrost aglomeracji miejskich. W 

ś

nie już prawie się ich 

dzy jednostkami. Sankcje wewnętrzne 

nie oznacza ich przestrzegania i