Etyka opisowa
4 ćwiczenia – 24.XI.2009
dr A. Stoiński
Tekst: „Podstawy nauki o moralności” – M. Ossowska
I.
Społeczne uwarunkowania norm moralnych
1. Car co służy czyimś interesom moralność, normy moralne 2. odpowiedź na potrzeby społeczeństwa
1. Sformułował je Platon w 2 dialogach: „Gorgiasz” i „Kalikles”; twierdził, że moralność służy interesom słabych i uciskanych, np. „nie zabijaj”; Trazymach
moralność jest wyrazem interesów słabszych; Marus
moralność jest wyrazem klas posiadających oraz podobnie uważają feministki; np. treści przekazywane – „czcij ojca swego…”
2. Czy moralność jest odpowiedzią na potrzeby społeczeństwa?
wg
Ossowskiej, każda norma może być uznana za taką odpowiedź przy scaleniu potrzeb; alkoholizm – gdyby nie był wyrazem potrzeby to powstałby takie normy zakazujące picia alkoholu lub nakazujące jego spożywanie; np.
kodeks rycerski lub wendetta;
II.
Czynniki kształtujące moralność społeczną;
1. Wpływ środowiska fizycznego – np. gleba, klimat, zmiany pór roku lub ich brak, klęski głodu, stabilny klimat jak w Amazonii,
2. Czynniki biologiczne – np. rasa, płeć – kobiety nastawione są bardziej opiekuńczo a mężczyźni zasadniczo
3. Czynniki demograficzne – np. gęstość zaludnienia, wielkość grup społecznych, długość życia, wielopokoleniowość, proporcja płci, wielkość rodzin, mobilność,
4. Wieś / miasto
5. Czynniki ekonomiczne – np. sposoby zdobywania i zatrzymywania rzeczy; zanikają cnoty – np. heroizm, które są zastępowane mniejszymi; zanik etosu chłopskiego, mieszczańskiego; silna uniwersalizacja etosu; niedocenianie standardów życia np. branie rat; przebudowa sposobu ukształtowania charakteru
6. Pozycja społeczna – etos zależny od społeczeństwa
7. Ustrój społeczny – inne ustawy wymagające innych cnót, zachowań 1