Prof. dr hab. Bogdan Klepacki

Wykład 1:

Logistyka: część procesu w łańcuchu dostaw, która planuje, wdraża i staruje efektywnym i skutecznym
przepływem i przechowywaniem towarów, usług i odpowiednich informacji od miejsca wytwarzania do miejsca
wykorzystania w celu spełnienia wymagań klientów. (wg CLM)

Logistyka- pojęcie obejmujące organizację, planowanie, kontrolę i realizację towarów od ich wytworzenia i
nabycia, poprzez produkcję i dystrybucję, aż do finalnego odbiorcy, której celem jest zaspokojenie wymagań
rynku, przy minimalnym zaangażowaniu kapitałów (ELA Europan Logistics Associations)

Zarządzanie logistyką w przedsiębiorstwie:
System działań uwarunkowanych na powiązanie rynku, dystrybucji, produkcji i zaopatrzenia w taki sposób by
zaproponować klientowi wysoki poziom obsługi, dbając równocześnie o oszczędność kosztów.

Przykład rozproszenia zadań log.: kierownictwo przedsiębiorstwa:1.finanse(ocena wypłacalności odbiorcy)2.
Produkcja(zaopatrzenie, magazyn surowców, transport)3. Marketing (prognoza sprzedaży, magazyn wyrobów
gotowych)
Przykład centralizacji log.: kier. przedsięb.: 1.finanse, 2.produkcja, 3.marketing, 4.logistyka: (magazyn
wyrobów gotowych- prognoza sprzedaży, transport- zwroty, magazyn surowców- zaopatrzenie, system IT-ocena
wypłacalności odbiorcy, -obsługa zamówień)

Determinanty rozwoju logistyki:

1. Niewykorzystane rezerwy (wyczerują się tradycyjne sposoby poprawy efektywności, oszczędności
kosztów, poprawa obsługi klienta)
2. Wzrost zróżnicowania asortymentu
3. Przemiany w transporcie (przestał być stabilny w planowaniu przepływów)
4. Rozwój informatyki (komputeryzacja, informatyzacja, automatyczne kodowanie)
5. Zagrożenie Globalizacją (ściąganie kapitału poprzez tworzenie lepszych warunków podatkowych )

Co spowodowało analizę dotychczasowych trendów:

1. Rezerwy oszczędności kosztów w strefie techniki i technologii produkcji już zostały wyczerpane
2. 2.Rozszerzona oferta dla klientów (rezultat koncepcji marketingowej zaoferowania klientowi tego co

sobie życzy)

3. nastąpiła zmiana proporcji utrzymywania zapasów między detalistami a hurtownikami i producentami z

50:50 na 10:90.

4. Koszty transportu m.in. na skutek wzrostu cen energii b. wzrosły, tradycyjne systemy dystrybucji stały

się zbyt kosztowne.

5. Nastąpił szybki rozwój technik komp., co ułatwiło rejestrację wielu niezbędnych danych w logistyce

dotyczące m.in.: lokalizacji każdego konsumenta, wielkości każdego zamówienia, kosztów transportu,
następuje globalizacja działań przedsiębiorstw, dostępnych przewoźników i poziomu oferowanych
przez nich usług

Fazy rozwoju logistyki:

1. Faza fizycznej dystrybucji(przemiana lat 40 i 50 w USA gwałtowny rozwój marketów i supermarketów;

fizyczna dystrybucja; transport produktów, ich magazynowanie, pakowanie, zarządzanie zasobami,
lokalizacja zasobów i zamówień, opracowywanie zamówień)

2. Faza integracji( większy nacisk na przemieszczanie dóbr w całym przedsiębiorstwie, zwiększenie potrzeb

informacji, komputeryzacja, wspomaganie logistyki, informatyzacja, początki systemów wykonawczych)

3. Faza inżynierii logistycznych (zainteresowania klientów produktami skomplikowanymi i usługami

dodatkowymi, rozwój transportu, złożoność produktów)

4. Faza łańcuchów dostaw (konkurujące ze sobą przedsiębiorstwa zaczęły współpracę, wykorzystując

swoich dostawców półproduktów elementów; grupy producentów wspólnie realizują działania niezbędne
do zaspokojenia popytu w całym łańcuchu przepływu dóbr-od pozyskania surowców do ostatecznego
klienta)

5. Faza sieci logistycznych (e-logistyki, elektronicznej) wykorzystanie Internetu oraz innych rozwiązań

operacyjnych telematykę- telekomunikacja i informatyka) .

Wykład 2 :

Dzialania logistyczne mogą obejmowac



obsługę klienta,



propagowanie popytu,



przepływ info.,



kontrole zapasów,



czynności manipulacyjne,



realizacja zamówień,



reperacja,



zaopatrywanie w części,



lokalizacja zakładów produkcyjnych i składów,



obsługę zwrotów



procesy zaopatrzeniower



pakowanie,



zarządzanie odpadami,



transport,



składowanie.

Pola problemowe logistyki



filozofia logistyki,



cele niezbędne do osiągnięcia



poziom logistyki [strategiczny,operacyjny],



środki wspomagające[hardware-infrastruktura,srodki służące magazynowaniu; software-
metody,sposoby],



otoczenie zewnętrze wewnętrzne logistyki

Cele logistyki (jakość, koszty, czas),

Strefy działań logistycznych



(obsługa klienta i dostarczenie: właściwemu klientowi właściwych towarów, we właściwej ilości, we
właściwej kondycji, we właściwym czasie, we właściwe miejsce, o właściwych kosztach).

Zakres przestrzenny logistyki:



lokalna - w mieście, regionie lub miedzy regionami;



eurologistyka w panstwach UE i miedzy nimi;



międzynarodowa – miedzy roznymi panstwami i kontynentami;



globalna – wszystkie operacje na calym globie.

Podsystemy systemu logistycznego przedsiębiorstwa:



zaopatrzenie,



produkcja,



dystrybucja).

Nwartość produktu wpływają ( 4 użyteczności):



użyteczność: formy, ( w optymalnej formie, strukturze kształcie jaki jest potrzebny)



użyteczność miejsca, (tam gdzie jest potrzebny)



użyteczność czasu, ( w danym optymalnym czasie dostarczony)



użyteczność posiadania.

Logistyka ma na celu łączne dodanie użyteczności czasu i miejsca do produktów. Logistyka to instrument
racjonalizacji i obniżki kosztów przedsiębiorstwa.

Rodzaje decyzji wpływające na koszty:



transportowe-rodzaj transportu, drogi;



sferze zapasów wielkość i częstość zamówień;



zakres polityki składowej- liczba, typy, lokalizacja składów;



zakres zaopatrzenia- miejsce, wielkość partii;



sposób realizacji zakupów- przyjmowanie zamówień, komputeryzacja

Cele poszczególnych części przedsiębiorstwa mogą być sprzeczne z celami całości:



oszczędzanie na kosztach paliwa może powodować ograniczenie częstotliwości dostaw



wydłużenie serii produkcyjnej może powodować nadmierne zapasy

Sprzedaż nawet najlepiej atrakcyjnych cenowo i skutecznie promowanych produktów może się okazać trudne
jeżeli nie zostanie należycie zaopatrzona i zrealizowana od strony logistycznej

Łańcuch logistyczny jako baza logistyki:



łańcuch magazynowo-transportowy, który stanowi techniczne połączenie produktów magazynowych
i przeładunkowych drogami przewozu towarów oraz organizacyjnie i finansowo skoordynowanie
operacji procesów zamówień o polityce zapasów wszystkich ogniw łańcucha.



Łańcuch logistyczny – zbiór samodzielnych przedsiębiorstw które działają w sposób skoordynowany
realizują określone działania logistyczne w celu dostarczenia określonych produktów do odpowiednich
miejsc we właściwym czasie przy możliwie najniższych kosztach.

Cechy łańcucha-



szybki i elastyczny przepływ materiałów, gwarancja dostaw zorientowanej rynkowo produkcji.



Sprzyja wyrównaniu poziomu tech. Procesów transportowych, przeładunkowych i magazynowych.



Umożliwia wykorzystanie info. Towarzyszącym procesom przepływu materiałów i wyrobów
finalnych.

Działania w łańcuchu



dostosowanie asortymentu dostaw do potrzeb klientów;



transport fizyczny towarów



magazynowanie produktów



operacje manipulacyjne w magazynie.

Zasady funkcjonowania-



jawność i zaufanie -wymagane podczas udostępniania uczestnikom łańcucha danych dotyczących
popytu, prognoz, sprzedaży, harmonogramów, produkcji, zamówień



Współdziałanie strategiczne- planowanie i realizacja strategii łańcucha z określeniem miejsca i roli jego
ogniw.



Przywództwo- polega na ustaleniu centralnego koordynatora przepływu.



Wzajemność- wymaga uzgodnienia zasad podziału ryzyka i ewentualnych korzyści wynikających z
podejmowanych wspólnie przedsięwzięć

Sieci dostaw cechy :



wielostopniowość,



wielolancuchowość,



powiazania partnerow,



geograficzne rozmieszczenie



horyzont czasowy powiązań biznesowych,



ekonomiczne i prawne uczestnictwo biznesu.

Zarządzanie zapasami:-



określona ilość dóbr bieżąco nie wykorzystywana do przetwarzania lub sprzedaży.



Składa się z części rotującej i nierotujacej.

Przyczyny utrzymania zapasów:



zapewnienie obsługi klientów zew. I wew.,



ekonomia skali produkcji w zakupach i transporcie



przechowywanie nadprodukcji,



oczekiwanie wysyłki na skompletowanie zamówienia,



oczekiwanie na dyspozycje.

Utrzymywanie składów, podstawowe decyzje-



własność składów(wlasne,obce),



wielkość m, ś , d



liczba,



lokalizacja



organizacja wewnętrzna



szkolenie personelu.

Celem zarządzania zapasami
jest spełnienie wymagań klientów przy minimalnych kosztach i minimalnym zaangażowaniu kapitelu ;
planowanie , organizacja i kontrola przepływu dobr.

Decyzje zarządzającego zapasami



wybór utrzymywanych zapasów



poziom zapasów bezpieczeństwa



wielkość zamówionych partii;



czas składowania zamówień



system kontroli zapasów.

Klasyfikacja zapasów :

1. wg powodu tworzenia:

 Bieżący (cykliczny rotujący),
 bezpieczeństwa,
 sezonowy,
 spekulacyjny
 strategiczny

2. wg. Przeznaczenia i miejsc powstawania :

 surowce i materiały do produkcji
 zapasy produkcji w toku,
 wytwory gotowe,
 części zamienne i materialny pomocnicze

3. wg. Szybkości obrotu



szybko rotujący



wolno rotujący,



niewykazujacy ruchu (zbędny, awaryjny )

4. Zapas bezpieczeństwa



zabezpieczenie przed zawodnością dostawców,



zabezpieczenie przed siłą wyższa, sezonowością podaży, surowców, konsumpcji;



zapas spekulacyjny.



5. Zapas zabezpieczający



losowe wahania popytu,



błędy prognozowania,



długie cykle uzupełniania zapasowa



nieprzewidywalne opóźnienia dostaw



wymagania związane z poziomem obsługi..

6. Zapas nadmierny-

 zła ocena wielkości wpływających na zapas zabezpieczający
 nietrafione oceny wymaganego poziomu obsługi
 zbyt asekuracyjne podejście do ryzyka powstania braków w zapasie.

Zarządzanie informacjami( obieg info.)



Miedzy przedsiębiorstwem a klientem,



dostawcami,



odbiorcami



pionami funkcjonalnymi przedsiębiorstwa czyli produkcja, logistyka, marketing i finanse



sferami działań logistycznych, czyli obsługa klienta, transport, składowanie, zamówienia, kontrola
zapasów; części składowe sfer logistycznych czyli w gospodarce magazynowej zapasy dla rożnych sfer
produkcji sprzedały)

Manipulacje materiałowe:



eliminacja ruchu wszędzie gdzie jest to możliwe



redukowanie odległości przemieszczeń do minimum; przyspieszenie czynności



eliminowanie was kich gardeł



redukowanie ilości materiału celem przyspieszenia obrotu kapitału obrotowego



minimalizacja marnotrawstwa, uszkodzeń, psucia się, kradzieży.

Obsługa zwrotów towarowych - Powód zwrotów-



z tytułu wad



nadwyżek



nieprawidłowości towaru



Koszty zwrotu są zwykle 9-krotnie wyższe od kosztów dostaw produktu od producenta do klienta).

Wykład 3

Zasada Pareto (80/20) – 20% przyczyn decyduje o 80% efektów, np.:



80% wypadków zdarza się na 20% dróg



80% absencji powodowane jest przez 20% pracowników



80% zakupów odbywa się podczas 20% godzin otwarcia sklepu



80% obrotów osiąga się dzięki 20% produktów



80% zysków uzyskuje się dzięki 20% klientów

Analiza ABC



grupa A – 10-20% pozycji które odpowiadają za 60-80% obrotu



grupa B – 15-25% pozycji, 20-30% obrotu



grupa C – 50-70% pozycji, 5-15% obrotu

Analiza XYZ



zużycie regularnie w dużych ilościach (X)



pozycje wykazujące wahania zużycia (Y)



pozycje o nieregularnym zużyciu (Z)

Odnawianie zapasów :

1. metoda stałego punktu zamawiania- system oparty na poziomie informacyjnym (nowe zamówienie gdy

poziom spadnie do pewnej wartości granicznej

2. metoda stałego cyklu domawiania – system przeglądu okresowego ustalamy regularność zamówień np.

00 j co tydzień stosowane tam gdzie jest rytmiczność produkcji znając dokładność zużywania zapasów
na dany okres Sprawdza się wyłącznie w stabilnym przedsiębiorstwie o stałym popycie

Stały cykl
uzupełnień

Poziom
graniczny

3. Ekonomiczna wielkość zmówienia

Koszty

Magazynowanie:

 zespół czynności związanych z czasowym:
 przyjmowaniem
 -składowaniem
 -przechowywaniem
 kompletowaniem
 przemieszczaniem
 konserwacją
 ewidencjonowaniem
 kontrolowaniem
 wydawaniem dóbr materialnych (zapasów)
 inne: konsolidacja ładunków (konfekcjonowanie)

Funkcje magazynowania:

 buforowe – wyrównanie rytmu przepływów
 przechowalnicze – gromadzenie i przechowywanie materiałów w ściśle określonych warunkach przez
pewien czas
 ochrony zapasów – ochrona wartości użytkowej magazynowanych produktów, zabezpieczenie przed
włamaniem i kradzieżą oraz innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi.
 ochronna – minimalizacja ubytków naturalnych produktów i zachowanie ustalonych norm
 manipulacyjne – mają charakter dynamiczny i decydują o sprawności magazynu; ważny jest czas
przyjęcia i wydania magazynowych produktów

Reguły określające przepływ dóbr przez magazyn:

 FIFO ( First In-First Out) – pierwsze wyszło, pierwsze wychodzi
 LIFO (Last In-First Out) – ostatnie weszło, pierwsze wychodzi
 FEFO (First Expires-First Out) – pierwsze traci ważność, pierwsze wychodzi

Podział magazynów:



Przemysłowe- surowce, półprodukty, opakowania



Dystrybucyjne- zapewniają ciągłość konsumpcji



Rezerwowe- służą do gromadzenia i przechowywania zapasów

Postać przechowywanych materiałów:



Magazyn materiałów sztukowych



Magazyn materiałów sypkich



Magazyny płynów w dużych zbiornikach

Warunki magazynowania i zagrożenia:



Nie wymagają specjalnych warunków przechowywania i nie stwarzają zagrożeń



Materiały wymagające ściśle określonych warunków przechowywania



Materiały stwarzające zagrożenia (pożarem i wybuchem)

Rozwiązania techniczne i organizacyjne:



Selektywne- bez pośredni dostęp do każdej jednostki ładunkowej bez konieczności przenoszenia
pozostałych

EWZ

Zmiennosć kosztów uzupełnienia

zapsów

Koszty całkowite

Zmiennosć kosztów utrzymania

zapsów

popyt



Nieselektywne- brak dostępu do każdej jednostki ładunkowej bez konieczności przenoszenia
pozostałych



Mieszane

Typy magazynów ze względu na układ technologiczny :



O przepływie prostym



O przepływie zwrotnym



O przepływie kątowym

Strefy w magazynie:



Przyjęć składowania



Kompletacji



Wydań



Socjalno-biurowa

Elementy infrastruktury magazynowej:



Budynki i budowle



Place, parkingi,



Obsługa technologiczna zapasów



Fizyczne utrzymanie zapasów



Środki transportu wewnętrznego



Urządzenie i środki wyposażenia

Wyposażenie techniczne magazynów:



Wielkości i funkcje spełniane przez magazyn



Rodzaj magazynowanych produktów i podatność na transport



rodzaj opakowania dóbr



metody składowania



sposób kompletowania



rodzaj zabezpieczeń przeciwpożarowych i przed uszkodzeniami

Wyposażenie techniczne

Urządzenia składowania

Urządzenia transportowe

Urządzenia pomocnicze



regały stałe, przejezdne ,
specjalne



stojak



wieszaki



środki pomocnicze



środki transportu



o nieograniczonym
obszarze działania



o ograniczonym obszarze
działania



do obsługi
przechowywanych dóbr



do utrzymywania i
obsługiwania magazynów

Urządzenia pomocnicze i inne :



ułatwiają załadunek ( pomosty , rampy)



pomocnicze do składowania asortymentu



kontrola parametrów technicznych (termometry, higrometry)



przeciw pożarowe



techniczno organizacyjne



sprzęt do utrzymania w czystości

Forma własności magazynu własny czy obcy:

Kc

obcy

własny

Wielkość obrotu magazynowego