PODSTAWY ZARZĄDZANIA – WYKŁADY
12.03.2013
1. Podejmowanie decyzji jako akt wyboru – akt wyboru jednej możliwości spośród ich zestawu.
2. Podejmowanie decyzji jako proces:
- Rozpoznanie i zidentyfikowanie istoty sytuacji decyzyjnej,
- Zidentyfikowanie alternatywnych możliwości,
- Wybór „najlepszych” z nich,
- Wprowadzenie jej w życie.
3. Typy decyzji:
- Decyzje zaprogramowane – decyzje mające kompletną strukturę lub powtarzające się z pewną częstotliwością (względnie obie cechy występują równocześnie),
- Decyzje niezaprogramowane – decyzje o niezbyt wyraźnej strukturze, podejmowane znacznie rzadziej niż decyzje zaprogramowane.
4. Podejmowanie decyzji w warunkach pewności – podejmujący decyzję zna, z rozsądnym zakresem pewności, dostępne warianty wyboru oraz ich warunki.
5. Podejmowanie decyzji w warunkach ryzyka – dostępność poszczególnych możliwości i związane z każdą z nich potencjalne korzyści i koszty są znane z pewnym szacunkowym prawdopodobieństwem.
6. Podejmowanie decyzji w warunkach niepewności – podejmujący decyzje nie zna wszystkich możliwości wyboru, ryzyka związanego z każdą z nich ani ich możliwych konsekwencji.
7. Klasyczny model podejmowania decyzji – w sytuacji wymagającej podjęcia decyzji menedżer powinien:
- Uzyskać pełną i doskonałą informację,
- Wyeliminować niepewność,
- Ocenić wszystko logicznie i racjonalnie,
- Podjąć decyzję najlepiej służącą interesom organizacji.
8. Założenia modelu racjonalnego – menedżer:
- Menedżer jest osobą logiczną i racjonalną,
- Podejmowane przez niego decyzje leżą w interesie organizacji,
- Założenia modelu racjonalnego – sytuacja decyzyjna.
9. Etapy racjonalnego podejmowania decyzji:
- Rozeznanie i zdefiniowanie sytuacji,
- Identyfikacja alternatywnych możliwości,
- Ocena wariantów,
- Wybór najlepszego wariantu,
- Wdrożenie wybranego wariantu,
- Obserwacja wyników i ocena.
10. Model administracyjny podejmowania decyzji – założenia dotyczące podejmujących decyzje kierownicze:
- Dysponują niepełną i niedoskonałą informacją,
- Są ograniczeni w swej racjonalności:
* Niedoskonałość i niepełność informacji,
* Złożoność problemów,
* Ludzkie możliwości przetwarzania informacji,
* Czas przeznaczony na procesy podejmowania decyzji,
* Sprzeczność wyborów osób podejmujących decyzje w odniesieniu do celów organizacji,
- Mają skłonność do zadawalania się przy podejmowaniu decyzji pierwszym dopuszczalnym rozwiązaniem – skłonność do poszukiwania rozwiązań tylko tak długo aż znajdzie się wariant spełniający pewien minimalny standard wystarczalności.
11. Przyczynie niezgody co do podejmowania decyzji:
- Niepewność – skutkiem braku informacji,
- Niejednoznaczność – brak jednolitości rozumienia celów powoduje sięganie po różne metody osiągania celów. Nadmiar informacji jeszcze ją zwiększa.
12. Możliwe warianty podejmowania decyzji:
Zgoda i niezgoda w zakresie celów lub określania problemu | |
---|---|
Zgoda i niezgoda, co do metod | |
Zgoda | |
Niezgoda |
Model kosza na śmieci – brak zgody, co do zakładanych celów i metod ich osiągania. Chaos w procesie podejmowania decyzji. Przypadkowe ciągi wzajemnie zazębiających się zdarzeń, w których pewne rozwiązania problemów mogą pojawić się w obecności przypadkowych grup osób i w przypadkowym czasie. Anarchia. Rozwiązuje się problemy istniejące i nieistniejące.
13. Czynniki behawioralne wpływające na podejmowanie decyzji:
- Intuicja i narastanie zaangażowania,
* Intuicja – wewnętrzne przekonanie o czymś bez świadomego rozważania,
* Narastanie zaangażowania – obstawanie przy podjętej decyzji, mimo że okazuje się ona fałszywa,
- Skłonność do podejmowania ryzyka,
* Zakres w jakim podejmujący decyzje gotów jest do ponoszenia ryzyka,
- Etyka a podejmowanie decyzji,
* Indywidualne przekonanie na temat tego, co jest słuszne.
14. Formy grupowego podejmowania decyzji:
- Grupy interaktywne – grupy podejmujące decyzje, których członkowie otwarcie dyskutują , spierają się i uzasadniają najlepsze rozwiązanie,
- Grupy delfickie – formy grupowego podejmowania decyzji, której grupa jest wykorzystywana do osiągnięcia zgodnej opinii ekspertów,
- Grupy nominalne – uporządkowana technika używana do uzyskania twórczych lub nowatorskich rozwiązań lub pomysłów.
15. Grupowe podejmowanie decyzji:
a) Wady:
- Proces trwa długo, jest bardziej kosztowny,
- Pojawiają się decyzje kompromisowe wynikające z niezdecydowania,
- Zdominowanie grupy przez jedną osobę,
- Pojawia się myślenie grupowe.
b) Zalety:
- Jest więcej informacji i wiedzy,
- Powstaje więcej wariantów,
- Wyższy stopień akceptacji ostatecznej decyzji,
- Poprawa w porozumiewaniu się.
16. Macierz wypłat – narzędzie podejmowania decyzji określające prawdopodobną wartość różnych wariantów w zależności od różnych możliwych wyników związanym z każdym z nich.
17. Prawdopodobieństwo – wyrażona w procentach szansa zajścia lub nie zajścia określonego zdarzenia.
18. Drzewo decyzyjne:
19. Inne narzędzia podejmowania decyzji:
- Modele zapasów,
- JIT,
- Model kolejki,
- Model dystrybucji,
- Teoria gier.