PODSTAWY ZARZĄDZANIA – WYKŁADY

9.04.2013

1. Strategia – Dowództwo – dział sztuki wojennej obejmujący przygotowanie i prowadzenie wojny jako całości, poszczególnych jej kampanii i bitew.

W odniesieniu do organizacji gospodarczych: Siły, które się rozmieszcza, to zasoby organizacji, konkurenci to wrogowie, a pole bitwy- rynek.

2. Strategia organizacji a zarządzanie strategiczne:

a) Strategia organizacji – Zaplanowane działanie kierownictwa najwyższego szczebla mające na celu wywarcie wpływu na wyniki działań w organizacji w następstwie kierowania stosunkami organizacji z otoczeniem.

b) Strategia gospodarcza – Najważniejsze elementy programu działań długookresowych, niezbędnych do utrzymania się na rynku i rozwoju firmy lub jej usamodzielnionych części.

3. Plan strategiczny a zarządzanie strategiczne:

a) Plan strategiczne – Ogólny plan wyznaczający decyzje dotyczące alokacji zasobów, priorytety oraz działania niezbędne do osiągnięcia celów strategicznych.

b) Zarządzanie strategiczne – Ciągły proces nastawiony na formułowanie i wdrażanie strategii, które sprzyjają większemu stopniowi zgodności organizacji z jej otoczeniem i osiągnięciu celów strategicznych.

4. Co oznacza „myśleć strategiczne”:

- Wybiegać myślą wiele lat naprzód,

- Stosować techniki oraz metody analizy strategicznej,

- Charakteryzować się wola ustawicznej zmiany.

5. Etapy procesu strategicznego:

- Analiza strategiczna,

- Projektowanie strategii,

- Realizacja strategii.

6. Modele zarządzania strategicznego:

a) Model racjonalny:

- Organizacja stanowi narzędzie naczelnego kierownictwa, strategia zaś to proces projektowania organizacji dla osiągnięcia wcześniej założonego celu,

- Podział stanowisk na tzw. strategów, wdrożeniowców i wykonawców,

- Proces strategiczny zachodzi z góry na dół,

- Włączenie wszystkich dziedzin zarządzania w perspektywę strategiczną.

b) Inne modele zarządzania strategicznego:

- Japoński model zarządzania strategicznego (system odmienny ze względu na odmienna kulturę),

- Model behawioralny (ograniczona racjonalność).

7. Szkoły zarządzanie strategicznego:

a) Szkoła pozycyjna – Istotą strategii jest osiągniecie przewagi konkurencyjnej za pomocą technik usprawniających funkcjonowanie poszczególnych obszarów działania firmy, niższych kosztów lub obrania jednej ze sprawdzonych w danej sytuacji strategii wzorcowych.

b) Szkoła zasobów, umiejętności i uczenia się – Sukces organizacji jest wynikiem jej unikalnych zasobów i umiejętność. Zasoby materialne i niematerialne. Zasoby kluczowe: cenne, rzadkie, trudne do imitacji oraz efektywnie wykorzystywane przez organizację.

8. Elementy strategii:

- Domena działania – określa gdzie i komu firma zamierza sprzedawać swoje wyroby i usługi,

- Strategiczna przewaga – jak być bardziej atrakcyjnym partnerem niż inne firmy,

- Cele strategiczne – określają, co firma chce osiągnąć w kolejnych okresach , co pozwala na kontrolę jej działań,

- Funkcjonalne programy działania – konkretne działania.

9. Poziomy strategii:

- Strategia na poziomie przedsiębiorstwa – kierunek działania wytyczony dla całej organizacji, określający na jakich rynkach organizacja ta będzie konkurować,

- Strategia konkurencyjna – sposób w jaki organizacja będzie konkurować na każdym z wybranych obszarów działania,

- Strategia na poziomie funkcjonalnym – strategia opracowana dla danego obszaru funkcjonalnego przedsiębiorstwa np. produkcja, marketing.

10. Analiza otoczenia:

a) Analiza ogólnego środowiska organizacji – segmentacja otoczenia dalszego organizacji na poszczególne wymiary, a następne analiza szans i zagrożeń oraz opracowanie scenariuszy rozwoju dla każdego z nich.

b) Analiza rynku/sektora na którym występuje organizacja – analiza sil i konkurencji w sektorze: odbiorcy, nabywcy, natężenie walki konkurencyjnej, groźba pojawienia się nowych konkurentów i substytutów

c) Analiza grupy strategicznej, do którego należy organizacja – umożliwia określenie: zmiennych dominujących o barierach mobilności w sektorze, grup dominujących i marginalnych w sektorze, możliwości i przesunięć strategicznych w ramach sektora.

11. Diagnoza strategiczna organizacji:

Polega ona na diagnozie silnych i słabych stron organizacji. Przykładowe obszary analizy to: technologia i produkcja, marketing, finanse, zbyt, organizacja i zarządzanie

Etapy:

- Wybór kluczowych obszarów działalności,

- Wybór układu odniesienia oceny silnych i słabych stron,

- Budowa profilu konkurencyjnego przedsiębiorstwa.

Benchmarking – produktowy, procesowy, usług, sprawności organizacji itp. (względem lidera w branży, konkurenta).

12. Analiza strategicznych zasobów firmy:

Zasoby maja strategiczne zasoby, gdy zapewniają firmie długofalową przewagę konkurencyjna. Może ona przybrać formę:

- Monopolu,

- Ograniczeń prawnych (licencja, patent),

- Standardów,

- Informacji,

- Reputacji.

13. Wybór strategii:

- Analiza SWOT,

- Strategie wzorcowe,

- Metody portfelowe.

14. Typy sytuacji strategicznych:

a) Sytuacja SO – strategia maxi-maxi – Sytuacja, w której przeważają silne strony przedsiębiorstwa i szasnę w jego otoczeniu. Strategia maxi- maxi polega na silnej ekspansji o zdywersyfikowanym rozwoju.

b) Sytuacja WO – strategia mini-maxi – Sytuacja, w której przeważają słabe strony przedsiębiorstwa i szanse w jego otoczeniu. Strategia mini- maxi polega na wykorzystaniu sprzyjających okoliczności w otoczeniu przy równoczesnej likwidacji lub ograniczeniu wewnętrznych słabości.

c) Strategia ST – maxi-mini – Sytuacja w której przedsiębiorstwo posiadające silne strony funkcjonuje w niekorzystnym otoczeniu. Strategia maxi- mini polega na wykorzystaniu własnego potencjału dla przezwyciężenia zagrożeń płynących z otoczenia.

d) Sytuacja WT – mini-mini – Sytuacja w której słaba organizacja działa w niesprzyjającym otoczeniu. Jest to tzw. pat strategiczny. Możliwe strategie działania to likwidacja lub pokerowa zagrywka.

15. Strategie wzorcowe:

a) Strategia ofensywna – Zakłada ogólny wzrost i rozwój przedsiębiorstwa. Rozwój organizacji dokonuje się prze dywersyfikację pokrewną lub dywersyfikację niezależną.

b) Strategia defensywna – Nastawiona na minimalizację niepowodzeń i zachowanie stanu posiadania, ograniczenie do minimum wszelkich zmian, preferowanie tradycji, rozwiązań uznanych i sprawdzonych. Zakłada się unikanie ryzyka, koncentrację na istniejących produktach i rynkach.

16. Strategie wzorcowe – M. Porter:

a) Strategia przywództwa pod względem kosztów – Polega na zdobyciu wiodącej pozycji w sektorze od względem kosztów całkowitych za pomocą zbioru funkcjonalnych zasad postępowania.

b) Strategia zróżnicowania – Polega na zróżnicowanie wyrobu lub usług oferowanej przez firmę, na stworzeniu czegoś, co w całym przemyśle jest uznawane za unikalne

c) Strategia koncentracji – Polega na skupieniu się na określonej grupie nabywców, określonym wycinku asortymentu wyrobów lub na rynku geograficznym.

17. Strategie funkcjonalne:

- Strategia marketingowa – stosowane techniki promocyjne, kształtowanie cen,

- Strategia finansowa – struktura kapitałowa organizacji, strategia zadłużania,

- Strategia produkcyjna – problemy jakości, wydajności, techniki,

- Strategia dotycząca zasobów ludzkich – wynagrodzenia, dobór kadr, ocena wyników,

- Strategia badawczo-rozwojowa – innowacje w obszarze produktu, technologii.

18. Wdrażanie strategii:

- Przez strukturę,

- Przez technikę,

- Przez przywództwo,

- Przez systemy informacyjne i kontrolne,

- Przez zasoby ludzkie.