PODSTAWY ZARZĄDZANIA – WYKŁADY
19.03.2013
1. Zarządzanie zasobami ludzkimi – działania organizacji nastawione na przyciąganie (zatrudnienie), rozwój i utrzymanie efektywnie działającej siły roboczej.
2. Zadania ZZL:
- Działania wstępne – rekrutacja i selekcja,
- Kierowanie relacjami w trakcie trwania zatrudnienia – wynagrodzenia, ocena pracy, rozwój osobisty pracowników stosunki między pracodawcami a pracownikami i relacje ze współpracownikami,
- Działania po wygaśnięciu stosunku pracy – emerytura, rezygnacja, zwolnienia.
3. Rozwój ZZL:
a) Przełom XIX i XX wieku – rola operacyjna i pomocnicza. Działania organizacji w tym zakresie (administracja i płace).
b) Faza menadżerska do 70 lat – dział kadr podległy zastępcy dyrektora. Zadania: selekcja, rekrutacja personelu i administrowanie (szkolenia, zwolnienia, statystyka zatrudnienia).
c) Faza statyczna – komórka liniowa. Menadżer do spraw personalnych współkształtuje politykę przedsiębiorstwa w zakresie polityki kadrowej.
4. Strategiczne znaczenie ZZL:
- Uznanie pracowników za jeden z najbardziej wartościowych elementów przedsiębiorstwa,
- Polityka personalna realizuje strategie funkcjonalną przedsiębiorstwa w zakresie zarządzania zasobami ludzkimi.
5. Główne założenia współczesnego systemu ZZL:
- Pracownicy to społeczny kapitał, który można rozwijać,
- Partycypacja pracowników w podejmowaniu decyzji,
- Dzielnie się wiedzą w ramach całej organizacji,
- Zrównoważony rozwój – zharmonizowanie interesów wszystkich interesariuszy organizacji.
6. Szkoła Michigen:
- Opracowany system selekcji i awansowania, który wspiera realizacje strategii organizacji,
- Stworzenie wewnętrznego przepływu personelu w celu dostosowania go do wymogów strategii organizacji,
- Obsadzenie samodzielnych stanowisk pracowniczych odpowiednimi ludźmi,
- Uczulenie kierowników, aby przywiązywali taką samą wagę do spraw zasobów ludzkich jak do innych dziedzin, takich jak finanse, marketing czy produkcji.
7. Szkoła Harvadzka:
- Konieczne są aktywne przemiany całego systemu, ze szczególnym uwzględnieniem tych elementów, które wiążą zarządzanie zasobami ludzkimi z planowaniem strategicznym i zmianami kulturowymi,
- Ludzie stanowią społeczny kapitał, który ciągle potrafi się rozwijać,
- Dąży się do zachowania równowagi władzy, aby dominowało zaufanie i współpraca,
- Tworzy się kanał komunikacji, aby podbudować zaufanie i poświęcenie,
- Koncentruje się na dążeniu do celu,
- Kładzie się nacisk na udział i świadomy wybór pracowników,
- Możliwe jest wytworzenie świadomości wspólnoty interesów między poszczególnymi osobami zaangażowanymi finansowo w przedsiębiorstwo.
8.Kultura organizacyjna – Całość fundamentalnych założeń, które dana grupa wymyśliła, odkryła lub stworzyła, ucząc się rozwiązywania problemów adaptacji do środowiska i integracji wewnętrznej. Założenia te zostały na tyle potwierdzone praktyką, że można je było uznać za prawomocne i wpajać każdemu nowemu członkowi grupy jako właściwy sposób myślenia o problemach działania zespołowego i ich odczuwania.
9. Model kultury organizacyjnej według Scheina:
10. Pozyskiwanie najbardziej wartościowych pracowników:
Rekrutacja- proces pozyskiwania przez organizacje dostatecznej liczby kandydatów do pracy, umożliwiającej ich racjonalną selekcje.
- Rekrutacja ogólna – pozyskiwanie kandydatów na operacyjne stanowiska pracy, charakteryzuje się standardowymi i stosunkowo prostymi procedurami postępowania,
- Rekrutacja segmentowa – pozyskiwanie pracowników z konkretnego segmentu rynku pracy, najczęściej specjalistów. Jest ona bardziej skomplikowana, kosztowna i pracochłonna niż rekrutacja ogólna.
11. Rekrutacja:
- Wewnętrzna – poszukiwanie kandydatów do obsadzenia wakatów w ramach danej organizacji. Ma ona przede wszystkim charakter motywacyjny, wynikający ze zgodności celów indywidualnych z celami organizacji,
- Zewnętrzna – to poszukiwanie kandydatów na wolne stanowiska wśród osób z poza organizacji. jest ona bardziej skomplikowana, kosztowna i pracochłonna. Obejmuje ogłoszenia w prasie itp.
12. Zasady efektywnej rekrutacji:
- Grupa A – najbardziej utalentowani i kreatywni pracownicy,
- Grupa B – średniacy, z których ma wielu realną szansę znalezienia się w grupie A o ile będą poddani właściwym szkoleniom,
- Grupa C – pracownicy raczej mierni, nie posiadający wystarczających umiejętności, zapału do pracy.
13. Błędy najczęściej popełniane:
- Przeprowadzanie rekrutacji przez pracowników grupy C,
- Nie zapraszanie współpracowników do komisji rekrutacyjnej,
- Przesadne i sprzeczne oczekiwania wobec kandydatów,
- Pozostawianie pozyskiwania utalentowanych ludzi tylko w rękach działu kadr,
- Nierozróżnianie terminów: płaca pracownika a koszt pracy oraz brak zróżnicowania wydajności pracy, szczególnie dla pracowników w grupie A,
- Niewłaściwa współpraca z firmami doradztwa personalnego,
- Nadmierna wiara w to, co mówi i prezentuje kandydat,
- Tolerowanie niewłaściwej kultury organizacyjnej.
14. Etapy rekrutacji i selekcji:
- Profil pożądanego pracownika,
- Dane o pracownikach ubiegających się o pracę,
- Wstępna selekcja kandydatów na podstawie dostarczonych dokumentów,
- Rozmowa wstępna,
- Weryfikacja informacji o kandydacie,
- Testy kwalifikacyjne,
- Rozmowa kwalifikacyjna,
- Decyzja czy kandydat zostanie przyjęty:
* Nie – powiadomienie kandydata o negatywnej decyzji i skierowanie akt do bazy danych poszczególnych kandydatów,
* Tak – podpisanie umowy i wprowadzenie pracownika do pracy.
15. Wprowadzanie pracownika w działalność zawodową:
- Spotkanie inauguracyjne i przedstawienie nowego pracownika,
- Szkolenia pracownika polegające na zapoznaniu pracownika z obowiązującym regulaminem pracy, sposobami komunikowania się, oraz rozmowa o czasie pracy, wynagrodzeniu itp.,
- Oprowadzenie po wszystkim pomieszczeniach firmy,
- Wyznaczenie opiekuna stażu,
- Szkolenie dotyczące obsługi klientów,
- Praktyka we wszystkich działach firmy.
16. Czynniki wywołujące napięcie:
- Nieumiejętność dopasowania się,
- Brak akceptacji dla panującego stylu zarządzania,
- Rozczarowanie w związku z fałszywym wyobrażeniem,
- Niepewność co do obowiązków.
17. Rozwój zasobów ludzkich:
- Szkolenie – rozumiane jako proces uzupełniania wiedzy niezbędnej do prawidłowego wykonywania zadań na aktualnych stanowiskach pracy,
- Doskonalenie – stwarzanie możliwości dodatkowego rozwoju wiedzy, umiejętności i kompetencji pod kątem awansu czy przesunięcia.
18. Etapy procesu opracowywania planu doskonalenia kadr:
- Określenie potrzeb szkoleniowych tj. kto ma być szkolony? itp.,
- Ustalenie celów szkolenia,
- Opracowania programu szkolenia – w szczególności treści, metody, czasu trwania, miejsca przeprowadzenia szkolenia oraz szkoleniowców,
- Wdrożenie planu kształcenia,
- Ocena szkolenie i ewentualna modyfikacja programu szkolenia.
19. Ocena efektywności pracownika:
- Kryteria formalne – obejmujące ogół wiedzy nabytej w szkole,
- Kryteria efektywnościowe – obejmujące wyniki pracy,
- Kryteria behawioralne – rozumiane jako ocena zachowania pracownika,
- Kryteria osobowościowe – obejmujące cechy psychiki ważne dla danego stanowiska.
20. Ruch osobowy w organizacji:
- Przeniesienie na równoległe stanowisko,
- Awans,
- Degradacja – przeniesienie na niższe stanowisko.
21. Zwolnienia – spowodowane są faktem, że nie wszyscy pracownicy sprawdzają się na swoim stanowisku.
- Grupowe – spowodowane najczęściej zmianami organizacyjnymi,
- Indywidualne – spowodowane brakiem kompetencji.