GP DORADZA
PODATKI
Jak wypełnić
deklarację PIT-16A
31 stycznia br. upływa termin składania przez po-
datników karty podatkowej deklaracji o wysokości
składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconej
i odliczonej od karty podatkowej w poszczegól-
nych miesiącach roku podatkowego (PIT-16A).
ARCHIWUM PODATNIKA
Zrzeczenie
w środku roku
Zdaniem organu podatkowego zrzeczenie się
podatnika z opodatkowania w formie ryczał-
tu od przychodów ewidencjonowanych, zło-
żone w urzędzie skarbowym w dniu 2 lipca
2004 r. będzie skutkowało dopiero od 1 stycz-
nia 2005 r.
RACHUNKOWOŚĆ
Kiedy kierownik
odpowie za błędy
Za naruszenie przepisów ustawy o rachunkowo-
ści kierownik jednostki może ponieść odpowie-
dzialność karną. Będzie tak np. wtedy, gdy
w sprawozdaniu finansowym znajdą się nierze-
telne dane.
str.
3
str.
14
str.
15
str.
4
Jak wypełnić formularze
PIT-11 i PIT-8B
Niezbędnik 5-12
Wycena faktur
zagranicznych
T Y G O D N I K D L A K S I Ę G O W Y C H I F I N A N S I S T Ó W
Księgowość i Płace
Gazeta Prawna
WYNAGRODZENIA
Płatne zwolnienia
Odstępstwem od zasady wynagradzania pra-
cy faktycznie wykonanej są zwolnienia od
pracy, za które pracownik zachowuje prawo
do zapłaty. Są to m.in. przypadki niewykony-
wania pracy z powodów osobistych oraz
w związku z realizacją przez pracownika in-
nych ważnych celów.
Nr 16 (1381)
PONIEDZIAŁEK
24 stycznia 2005
Czy zrobić korektę VAT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Jaka akcyza przy wyrobach zharmonizowanych . . . . . 4
Jaka stawka akcyzy przy imporcie . . . . . . . . . . . . . 4
Jakie obowiązki ma spółka . . . . . . . . . . . . . 14
Czy przy odwołaniu przysługuje premia . . . 15
Odszkodowanie czy przywrócenie do pracy . .15
REKLAMA
REKLAMA
Faktury w walucie obcej wyce-
nia się według kursu NBP
z dnia wystawienia faktury. Czy
w przypadku faktury korygują-
cej wystawionej w walucie ob-
cej należy przeliczyć ją według
kursu NBP z dnia wystawienia
faktury korygującej czy z dnia
faktury podstawowej – pyta
Krystyna K. z Koszalina
Z wyjaśnień Urzędu Skarbowego
w Płocku z 21 października 2001 r.
(sygn. UPO-443/VAT/256/04/EN)
wynika, że kwoty wyrażone w walu-
cie obcej wykazywane na fakturze
przelicza się na złote według wyli-
czonego i ogłoszonego przez NBP
bieżącego kursu średniego waluty
obcej na dzień wystawienia faktury,
jeżeli faktura jest wystawiona w ter-
minie, w którym podatnik obowią-
zany jest do jej wystawienia.
W przypadku niewystawienia faktu-
ry w tym terminie kwoty wyrażone
w walucie obcej przelicza się według
wyliczonego i ogłoszonego przez
NBP bieżącego kursu średniego wa-
luty obcej na dzień powstania obo-
wiązku podatkowego.
CZEKAMY NA OPINIE I PYTANIA CZYTELNIKÓW
530 41 42
bogdan.swiader@infor.pl
@
☎
dokończenie str. 2
z
Jak wype∏niç
za∏àcznik PIT-M
z
Roczne rozliczenie
rycza∏towców PIT-28
JUTRO
W GAZECIE PRAWNEJ
www.gazetaprawna.pl
KSIĘGOWOŚĆ I PŁACE
GAZETA PRAWNA NR 16 (1381) 24 STYCZNIA 2005
Komentarze – Terminy
2
Wiążące interpretacje
musztardą
po obiedzie?
dr Janusz Fiszer, partner w Kancelarii Prawnej White &
Case i adiunkt Uniwersytetu Warszawskiego
J
ak się okazuje, w polskim prawie podatkowym nawet
najprostsza sprawa nie może być prosta. Już wszyscy
przedsiębiorcy ucieszyli się, że – zgodnie z art. 10 ust.
1 nowej ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
– od dnia 1 stycznia 2005 r. będzie możliwe uzyskanie
tzw. wiążącej interpretacji prawa podatkowego. Wspomi-
nany przepis przewiduje, że przedsiębiorca może złożyć
do właściwego organu wniosek o wydanie pisemnej inter-
pretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów
podatkowych w jego indywidualnej sprawie. Tym samym,
wydawało się, że jeżeli dany przedsiębiorca planuje doko-
nanie określonej czynności prawnej, a jej skutki podatko-
we wydają mu się niejednoznacznie określone w obowią-
zujących przepisach, to taka wiążąca interpretacja prawa
podatkowego jest właśnie rozwiązaniem problemu.
Niestety, okazuje się, że organy podatkowe nie będą
udzielały podatnikom wiążących interpretacji, jeżeli opi-
sany we wniosku o udzielenie interpretacji stan faktycz-
ny będzie dotyczył sytuacji hipotetycznej, a więc takiej,
która się jeszcze nie wydarzyła! Do urzędów i izb skar-
bowych trafiła bowiem opracowana przez Ministerstwo
Finansów instrukcja, dotycząca sposobu postępowania
z wnioskami o udzielenie
interpretacji co do zakresu
i sposobu stosowania prawa
podatkowego w indywidual-
nych sprawach podatników.
Otóż MF zaleca organom
podatkowym, aby meryto-
rycznie rozpatrywały jedy-
nie te wnioski, w których
podatnicy przedstawili sytu-
ację, która już faktycznie
zaistniała. Jednocześnie
urzędy skarbowe otrzymały
zakaz udzielania odpowiedzi na pytania podatników od-
noszące się do sytuacji przyszłych.
Sytuacja ta nieco przypomina groteskę, kiedy np. pla-
cówki ochrony zdrowia stwierdziłyby, że badania profi-
laktyczne mogą być robione tylko osobom już chorym
na daną chorobę! Przecież celem wiążącej interpretacji
miało być również upewnienie się przez podatnika-
-przedsiębiorcę, jaka będzie podatkowa sytuacja plano-
wanej dopiero czynności. W przypadku otrzymania nie-
korzystnej interpretacji, podatnik mógłby odstąpić od
zamiaru przeprowadzenia takiej czynności, nie powodu-
jąc dla siebie żadnych niekorzystnych konsekwencji. Nie
lekceważąc znaczenia wiążących interpretacji w sytu-
acjach, które już faktycznie zaistniały, należy stwierdzić,
że brak możliwości otrzymania wiążącej interpretacji
w przypadkach dotyczących czynności dopiero plano-
wanych w istotny sposób podważa znaczenie wiążącej
interpretacji prawa podatkowego. Cała walka organiza-
cji przedsiębiorców o wiążące interpretacje prawa po-
datkowego miała bowiem swoje źródło w potrzebie za-
pewnienia stabilności otoczenia prawnopodatkowego,
w jakim działają przedsiębiorcy – w tym i planowania
przyszłych działań. Podejście typu: „najpierw podatniku
wykonaj daną czynność, a my ci potem powiemy, jak
jest ona opodatkowana” to zupełne nieporozumienie,
wypaczające sens wiążącej interpretacji uprzedniej, do-
brze i od dawna już znanej szeregu innym jurysdykcjom
podatkowym. Nasuwa się pytanie, po co taka interpreta-
cja, obejmująca jedynie sytuacje już dokonane? Czy aby
nie stanie się ona dla podatnika-przedsiębiorcy jedynie
przysłowiową musztardą po obiedzie?
Biuro Reklamy: tel.: (0–22) 530 44 61, 530 40 26–29, fax (0-22) 530 40 25;
Fotoskład: Jacek Obrusiewicz, tel. (0–22) 530 41 23;
Produkcja: Elżbieta Stamler, tel. 530 42 24
Druk: AGORA SA Drukarnia, ul. Daniszewska 27, 03-230 Warszawa
01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72,
tel. (22) 530 40 35, 530 40 40, fax 530 40 39,
w Internecie: www.gazetaprawna.pl, e-mail: tb@infor.pl
Księgowość i Płace
Redaktor prowadzący: Anna Wojda, tel. 531 49 69
Sekretarz redakcji: Krystyna Kanecka, tel. 530 40 44
TERMINARZ PODATNIKA I PŁATNIKA
– Rozliczenie miesięczne VAT (VAT-7). VAT-7 to
deklaracja miesięczna dla podatku od towarów i usług
składana we właściwym urzędzie skarbowym do 25
dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym
miesiącu, a więc po każdym okresie rozliczeniowym.
Zgodnie z art. 99 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o
podatku od towarów i usług podatnicy mają obowiązek
składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe
dla podatku od towarów i usług oraz we właściwym
urzędzie celnym deklaracje podatkowe dla podatku
akcyzowego za okresy miesięczne w terminie do 25
dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym
powstał obowiązek podatkowy.
Złożenie informacji podsumowujących o dokona-
nych wewnątrzwspólnotowych nabyciach towarów
i wewnątrzwspólnotowych dostawach towarów przez
podatników VAT-UE (VAT-UE/A, VAT-UE/B).
– Rozliczenie kwartalne VAT (VAT-7K).
– Rozliczenie miesięczne podatku akcyzowego.
– Wpłata z zysku przez przedsiębiorstwa państwowe.
– Wpłata z zysku przez jednoosobowe spółki Skarbu
Państwa.
EM
Termin dla VAT
25
STYCZNIA
2005
Termin dla VAT
25
STYCZNIA
2005
Termin dla informacji
podsumowujących
25
STYCZNIA
2005
Termin dla akcyzy
25
STYCZNIA
2005
Termin dla wpłat z zysku
dla przedsiębiorstw
28
STYCZNIA
2005
Termin dla wpłat z zysku
dla Skarbu Państwa
28
STYCZNIA
2005
Wycena faktur
zagranicznych
Z dalszych wyjaśnień US wynika, że w przypadku
zwrotu towaru i otrzymania faktury korygującej należy
postąpić analogicznie, tj. przyjąć kurs z daty wystawie-
nia faktury korygującej przez zagranicznego kontra-
henta. W deklaracji podatkowej VAT-7 fakturę we-
wnętrzną dotyczącą zwrotu towaru należy ująć w po-
zycjach: wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów i po-
datek należny oraz w nabycie towarów i usług pozosta-
łych i podatek naliczony, ze znakiem „minus”, w mie-
siącu wystawienia faktury korygującej. W związku
z tym że zapłata zobowiązania wynikającego z doko-
nania transakcji następuje (z reguły) w innym terminie
niż jego ustalenie na podstawie otrzymanej faktury
i przyjęcia dostawy, sytuacja ta spowoduje wystąpienie
różnic kursowych z uwagi na to, że obowiązujący kurs
w dacie regulacji zobowiązania najczęściej różni się od
kursu przyjętego zobowiązania. Różnice kursowe po-
wstałe przy zapłacie zobowiązania zalicza się do przy-
chodów lub kosztów operacji finansowych. Są to róż-
nice kursowe powstające bieżąco, w ciągu roku obro-
towego na zakończenie operacji, czyli tzw. zrealizowa-
ne różnice kursowe uwzględniane przy ustalaniu do-
chodu stanowiącego podstawę opodatkowania podat-
kiem dochodowym i tym samym, nie mają żadnego
wpływu na podatek VAT.
Ewa Matyszewska
dokończenie ze str. 1
W
przypadku otrzymania faktury korygującej
z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego
towarów lub importu usług podatnik jest obowią-
zany wystawić fakturę korygującą wewnętrzną za
miesiąc, w którym została wystawiona faktura ko-
rygująca przez kontrahenta zagranicznego. Obo-
wiązek taki wynika z par. 28 rozporządzenia mini-
stra finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w spra-
wie wykonania niektórych przepisów ustawy
o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004 nr
97, poz. 970 z późn. zm.; dalej rozporządzenie),
zgodnie z którym przepisy dotyczące faktur kory-
gujących stosuje się odpowiednio do faktur we-
wnętrznych dokumentujących m.in. wewnątrzw-
spólnotowe nabycie towarów lub import usług.
Sposób przeliczania kwot wykazywanych na fak-
turach, w sytuacjach gdy kwoty te wykazywane są
w walutach obcych został określony w par. 37 roz-
porządzenia. Zgodnie z tym przepisem kwoty wy-
rażone w walucie obcej wykazywane na fakturze
przelicza się na złote według wyliczonego i ogło-
szonego przez Narodowy Bank Polski bieżącego
kursu średniego waluty obcej na dzień wystawie-
nia faktury, jeżeli faktura jest wystawiana w termi-
nie, w którym podatnik obowiązany jest do jej wy-
stawienia.
W przypadku gdy na dzień wystawienia faktury
bieżący kurs średni waluty obcej nie został wyli-
czony i ogłoszony, do przeliczenia stosuje się kurs
wymiany ostatnio wyliczony i ogłoszony. W myśl
par. 37 ust. 4 rozporządzenia przedstawione prze-
pisy stosuje się odpowiednio do przeliczania kwot
wykazywanych na fakturze wystawionej przez po-
datnika podatku od wartości dodanej lub podat-
ku o podobnym charakterze, jeżeli dokumentują
one czynności, które u podatnika stanowią: we-
wnątrzwspólnotowe nabycie towarów, dostawę
towarów, dla której podatnikiem jest ich nabyw-
ca, lub import usług.
Należy zatem wywnioskować, iż do wystawianej
faktury wewnętrznej korygującej należy zastoso-
wać właściwy średni kurs NBP z daty wystawienia
faktury korygującej przez kontrahenta zagranicz-
nego, a dotyczącej wewnątrzwspólnotowego na-
bycia towarów lub importu usług.
Tak ustalona kwota korekty podstawy opodatko-
wania z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia
towarów lub importu usług powinna być wykaza-
na w deklaracji VAT 7 za miesiąc, w którym zosta-
ła wystawiona faktura korygująca VAT przez kon-
trahenta zagranicznego. Nie istnieje zatem obo-
wiązek korygowania rozliczeń z tytułu korekty
podstawy opodatkowania dla nabycia wewnątrz-
wspólnotowego towarów lub importu usług od
momentu, w którym obowiązek podatkowy z ty-
tułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów
lub importu usług powstał pierwotnie (np. w da-
cie wystawienia pierwotnej faktury przez kontra-
henta zagranicznego). Fakt ten sprawia, iż nieza-
sadne byłoby przeliczanie kwoty z faktury korygu-
jącej wyrażonej w walucie obcej na walutę polską,
na podstawie średniego kursu NBP z dnia powsta-
nia obowiązku podatkowego, to jest np. z dnia
wystawienia faktury pierwotnej.
EKSPERT WYJAŚNIA
Beata Hudziak, doradca podatkowy, senior konsultant w Departamencie
Doradztwa Podatkowego, HLB Frąckowiak i Wspólnicy Sp. z o.o.
Organy nie będą udzielały
wiążących interpretacji,
jeżeli opisany we wniosku
stan będzie dotyczył
sytuacji, która się jeszcze
nie wydarzyła.
Tomasz Beger, ekspert ze Spółki
Doradztwa Podatkowego Krzysztof
Ziemski & Wspólnicy w Poznaniu
Czy zrobić
korektę VAT
Do naszej redakcji napływa wiele pytań,
zwłaszcza związanych z podatkiem od
towarów i usług. Dziś zajmiemy się przypad-
kiem, gdzie w 2004 r. spółka akcyjna wniosła
aportem towary handlowe, od których podatek
naliczony został odliczony w 1998 r. Czy spół-
ka powinna dokonać korekty odliczonego
wcześniej naliczonego VAT?
– Na gruncie przepisów obowiązujących przed
1 maja 2004 r. czynność wniesienia aportu korzysta-
ła ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od to-
warów i usług (par. 67 pkt 3 rozporządzenia ministra
finansów z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie wykona-
nia niektórych przepisów ustawy o podatku od towa-
rów i usług oraz o podatku akcyzowym – Dz.U. nr 27,
poz. 268 z późn. zm.). Tak samo rzecz się ma w obec-
nym stanie prawnym: zwalnia się od podatku wkłady
niepieniężne (aporty) wnoszone do spółek prawa
handlowego i cywilnego (par. 8 pkt 6 rozporządze-
niem ministra finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r.
w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy
o podatku od towarów i usług – Dz.U. nr 97, poz. 970
z późn. zm.).
A co z zachowaniem prawa do odliczenia
podatku naliczonego przy zakupie skład-
ników majątku wniesionych następnie apor-
tem?
– Rzeczywiście tu powstaje problem. Co do zasady
bowiem w zakresie, w jakim towary i usługi są wyko-
rzystywane do wykonywania czynności opodatkowa-
nych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia
kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczo-
nego. Wniesienie aportu objęte jest bez wątpienia
zwolnieniem z podatku od towarów i usług, bez
względu na to, czy jego przedmiotem są środki trwa-
łe, towary handlowe czy też wyroby gotowe. Równo-
cześnie jednak, biorąc pod uwagę kluczowe w podat-
ku od towarów i usług zasady potrącalności i neutral-
ności, należy stwierdzić, iż podatnik wnoszący apor-
tem określone składniki swego majątku powinien za-
chować prawo do odliczenia podatku naliczonego
przy ich nabyciu.
Czy możemy znaleźć potwierdzenie ta-
kiego stanowiska?
– Takie stanowisko zajął Naczelny Sąd Admini-
stracyjny w przełomowym dla tego rodzaju kwestii
wyroku z 7 czerwca 2004 r. (FSK 87/2004). Zgod-
nie z uzasadnieniem wyroku zasada potrącalności
podatku naliczonego powinna być pojmowana moż-
liwie jak najszerzej i znajdować zastosowanie także
w odniesieniu do podatku naliczonego przy nabyciu
towarów handlowych, dokonanym z zamiarem wy-
korzystania ich w ramach działalności opodatkowa-
nej również wówczas, gdy towary takie zostaną na-
stępnie wniesione aportem do spółki prawa handlo-
wego lub cywilnego. Wniesienie aportem takich to-
warów do spółki prawa handlowego lub cywilnego
nie może więc powodować obowiązku dokonania
korekty uprzedniego odliczenia podatku naliczone-
go. Tym niemniej zaznaczyć należy, iż wcześniejsze
orzecznictwo sądów administracyjnych wskazywało
na konieczność dokonania korekty podatku naliczo-
nego. Podatnik musi być zatem świadomy, iż
w przypadku kontroli podatkowej może być zmu-
szony do obrony swoich racji przed sądami admini-
stracyjnymi.
Rozmawiała Ewa Matyszewska
EKSPERT WYJAŚNIA
ZGŁOŚ SWÓJ PROBLEM: ksiegowosc@infor.pl
@
1
Pobierz formularz
Przede wszystkim musisz za-
opatrzyć się w formularz PIT-16A.
Możesz go pobrać w urzędzie
skarbowym lub ściągnąć ze stron
internetowych Ministerstwa Fi-
nansów (www.mf.gov.pl) lub stron
internetowych „GP” (www.gazeta-
prawna.pl).
Obowiązek złożenia deklaracji
o wysokości składki na powszech-
ne ubezpieczenie zdrowotne, za-
płaconej i odliczonej od karty po-
datkowej w poszczególnych mie-
siącach roku podatkowego (PIT-
16A), wynika bezpośrednio
z brzmienia art. 31 ust. 4 ustawy
z dnia 20 listopada 1998 r. o zry-
czałtowanym podatku dochodo-
wym od niektórych przychodów
osiąganych przez osoby fizyczne
(Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn.
zm.; dalej ustawa o ryczałtach).
Przepis ten nakazuje, aby informa-
cja taka została złożona według
ustalonego wzoru we właściwym
urzędzie skarbowym po upływie
roku podatkowego do 31 stycznia.
2
Ustal wysokość składek
W ub.r składka na ubezpiecze-
nie zdrowotne płacona była we-
dług stawki 8,25 proc. Musimy jed-
nak pamiętać, że ustawodawca
w przepisie art. 31 ust. 2 ustawy
o ryczałtach zastrzegł, że kwota
składki na powszechne ubezpie-
czenie zdrowotne, o którą po-
mniejsza się kartę podatkową, nie
może przekroczyć 7,75 proc. pod-
stawy wymiaru tej składki. Ozna-
cza to, że konieczne jest samo-
dzielne wyliczenie tej części skład-
ki, która podlega odliczeniu. Do-
konajmy zatem przeliczenia w spo-
sób zaprezentowany w ramce.
3
Wypełnij formularz
Teraz wystarczy już tylko wpi-
sać wyliczone kwoty w odpowied-
nich rubrykach formularza
PIT-16A. Poniżej prezentujemy
przykład wypełnienia formularza
deklaracji PIT-16A przez podatni-
ka karty podatkowej, który zade-
klarował najniższą możliwą pod-
stawę wymiaru składek. W przy-
kładzie tym przyjęto, że składki te
opłacane były zgodnie z kalenda-
rzem rozliczeń. W praktyce ozna-
cza to, że składka za grudzień
2003 r. została zapłacona w stycz-
niu 2004 r., za styczeń 2004 r.
w lutym 2004 r., za luty 2004 r.
w marcu 2004 r. itd.
Trzeba pamiętać, że odliczeniu
podlegają tylko składki zapłacone
w danym roku. Jeżeli zatem w któ-
rymś miesiącu podatnik wpłaty
nie dokonał, mimo że istniał taki
obowiązek, nie miał prawa do po-
mniejszenia płaconej za ten mie-
siąc karty podatkowej o taką „nie-
zapłaconą” składkę. W rezultacie
odliczenia takiego nie wykazuje
także i w deklaracji PIT-16A.
Marek Kutarba
www.gazetaprawna.pl
GAZETA PRAWNA NR 16 (1381) 24 STYCZNIA 2005
KSIĘGOWOŚĆ I PŁACE
Formularze
P
odatki
3
3 KROKI
Jak wypełnić
deklarację PIT-16A
31 stycznia br. upływa termin składania przez podat-
ników karty podatkowej jedynej deklaracji rozliczenio-
wej, do składania której są zobowiązani, czyli deklara-
cji o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne
zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej.
Składki na ubezpieczenie zdrowotne należne
za poszczególne miesiące
Podstawa
Wysokość
Składka
Za jaki okres
wymiaru
składki
do odliczenia
grudzień 2003 r.
1756,19
140,50
136,10
styczeń 2004 r.
1756,19
144,89
136,10
luty 2004 r.
1756,19
144,89
136,10
marzec 2004 r.
1861,44
153,57
144,26
kwiecień 2004 r.
1861,44
153,57
144,26
maj 2004 r.
1861,44
153,57
144,26
czerwiec 2004 r.
1782,47
147,05
138,14
lipiec 2004 r.
1782,47
147,05
138,14
sierpień 2004 r.
1782,47
147,05
138,14
wrzesień 2004 r.
1799,46
148,46
139,46
październik 2004 r.
1799,46
148,46
139,46
listopad 2004 r.
1799,46
148,46
139,46
grudzień 2004 r.
1822,13
150,33
141,22
Organ podatkowy przypomniał,
iż istotnie art. 6 ust. 2 ustawy o po-
datku dochodowym od osób fi-
zycznych z 2000 r. nr 14, poz. 176
z późn. zm. pozwala pod określo-
nymi warunkami na skorzystanie
ze wspólnego rozliczenia małżon-
ków. Niemniej jednak ten sposób
opodatkowania nie ma zastosowa-
nia w sytuacji, gdy chociażby do
jednego z małżonków mają zasto-
sowanie przepisy art. 30c ustawy
o zryczałtowanym podatku docho-
dowych (wyjątek przychody z naj-
mu, dzierżawy itp.).
A zatem z wnioskiem o wspólne
opodatkowanie dochodów osiąga-
nych w 2004 r. mogą wystąpić mał-
żonkowie, jeżeli spełnili łącznie na-
stępujące warunki:
◗
oboje podlegali nieograniczonemu
obowiązkowi podatkowemu,
◗
przez cały rok podatkowy pozosta-
wali w związku małżeńskim,
◗
istniała między nimi wspólność
majątkowa,
◗
żaden z małżonków nie korzystał
z opodatkowania na podstawie
ustawy o zryczałtowanym podatku
dochodowym od niektórych przy-
chodów osiąganych przez osoby fi-
zyczne.
Organ podatkowy wskazał też, że
od 1 stycznia 2003 r. podstawową
formą opodatkowania podatkiem
dochodowym dochodów osiąga-
nych z tytułu prowadzenia pozarol-
niczej działalności gospodarczej sta-
ły się zasady ogólne. Z tej formy
opodatkowania podatnik może zre-
zygnować i wybrać inną formę opo-
datkowania, tj. ryczałt od przycho-
dów ewidencjonowanych albo kartę
podatkową. Zawiadomienie o wybo-
rze ryczałtu lub karty podatnik mu-
si złożyć do 20 stycznia danego ro-
ku podatkowego do urzędu skarbo-
wego właściwego dla miejsca za-
mieszkania podatnika. Jeżeli podat-
nik rozpocznie działalność w ciągu
roku podatkowego – zawiadomienie
o wyborze ryczałtu składa do dnia
poprzedzającego dzień rozpoczęcia
działalności, nie później jednak niż
w dniu uzyskania pierwszego przy-
chodu.
Jeżeli jednak do dnia 20 stycznia
roku podatkowego podatnik nie
zgłosił likwidacji działalności gospo-
darczej lub nie dokonał wyboru in-
nej formy opodatkowania, to uważa
się, że nadal prowadzi działalność
opodatkowaną w formie ryczałtu od
przychodów ewidencjonowanych.
Zatem jak zauważył organ, jeśli
podatnik w 2003 r. prowadził dzia-
łalność gospodarczą opodatkowa-
ną w formie ryczałtu i nie złożył
pisemnego oświadczenia o wybo-
rze innej formy opodatkowania
– w terminie do dnia 20 stycznia
2004 r., wówczas w roku 2004 tak-
że podlega on opodatkowaniu
w formie ryczałtu.
Zdaniem organu podatkowego
zrzeczenie się podatnika z opodat-
kowania w formie ryczałtu od przy-
chodów ewidencjonowanych, złożo-
ne w urzędzie skarbowym w dniu
2 lipca 2004 r., będzie skutkowało
dopiero od 1 stycznia 2005 r.
W ocenie organu nie ma jednak
przeszkód do skorzystania ze wspól-
nego rozliczenia w latach kolejnych.
W tej sytuacji nie jest wymagane,
aby podatnik w latach następnych
ponownie składał zrzeczenie się
z opodatkowania dochodów w for-
mie ryczałtu.
Pismo z 8 listopada 2004 r.,
BI/005/0813/04.
Archiwum podatnika
www.gazetaprawna.pl
KSIĘGOWOŚĆ I PŁACE
GAZETA PRAWNA NR 16 (1381) 24 STYCZNIA 2005
Wyjaśnienia organów podatkowych
4
EKSPERT WYJAŚNIA
ZGŁOŚ SWÓJ PROBLEM: ksiegowosc@infor.pl
@
P
P
oradnik Gazety Prawnej nr 4
oradnik Gazety Prawnej nr 4
W sprzeda˝y od 25.01
W sprzeda˝y od 25.01
zamówienia:
0-801 626 666
Wszystko o sprawozdaniu
Wszystko o sprawozdaniu
finansowym za 2004 rok
finansowym za 2004 rok
n
Jak sporzàdziç sprawozdanie finansowe?
n
Co musi znaleêç si´ w bilansie?
n
Jakie sà terminy sporzàdzania
i podpisywania sprawozdania?
n
Jak jest forma zatwierdzania
sprawozdania finansowego?
n
Do kiedy mo˝na dokonywaç odpisów
od kosztów?
n
Czym uzasadnia si´ wycen´ zapasów?
REKLAMA
Joanna Mierzwińska, menedżer
w dziale podatkowym System
Rewident Sp. z o.o.
Jaka akcyza
przy wyrobach
zharmonizowanych
Przedsiębiorca w styczniu 2005 r. nabył
gaz od kontrahenta krajowego, następ-
nie uiścił podatek akcyzowy w należnej wyso-
kości przed 1 stycznia 2005 r., tj. przed obo-
wiązywaniem wyższej stawki podatku akcyzo-
wego. Czy ten przedsiębiorca ma teraz obo-
wiązek dopłacenia różnicy tego podatku?
– Podatek akcyzowy jest podatkiem jednofazo-
wym, w związku z czym raz zapłacona akcyza w na-
leżnej wysokości, od czynności rodzących opodatko-
wanie akcyzą, nie powoduje powstania tego obowiąz-
ku od opodatkowanych wyrobów, nawet po wprowa-
dzeniu dla nich nowej stawki. Zasada ta wynika
z przepisów ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o po-
datku akcyzowym (Dz.U. nr 29, poz. 257 z późn.
zm.; dalej ustawa o podatku akcyzowym).
Co do zasady przedsiębiorca od wyrobów akcyzo-
wych zharmonizowanych, od których uiszczono po-
datek akcyzowy w należnej wysokości i następnie
przechowywano je, jako wyroby z zapłaconą akcyzą,
w przypadku wprowadzenia nowej stawki podatku
akcyzowego nie będzie musiał zapłacić akcyzowy od
nowej stawki. W związku z tym wprowadzenie dla ga-
zu wyższej stawki podatku akcyzowego w 2005 r. nie
powoduje powstania obowiązku dopłaty różnicy po-
datku akcyzowego od gazu, od którego zapłacono
w 2004 r. akcyzę w należnej wysokości.
Jaka stawka akcyzy
przy imporcie
Jaką stawkę podatku akcyzowego nale-
ży zastosować przy imporcie wyrobów
akcyzowych zharmonizowanych, które przed-
siębiorca odprawił na dokumencie SAD w dniu
31 grudnia 2004 r. nie dokonując w tym termi-
nie faktycznej zapłaty podatku?
– W związku z importem wyrobów akcyzowych
zharmonizowanych obowiązuje stawka akcyzy, we-
dług której określona została kwota podatku w decy-
zji SAD z dnia 31 grudnia 2004 r. W myśl przepi-
sów ustawy o podatku akcyzowym, jeżeli w stosun-
ku do wyrobu akcyzowego powstał obowiązek po-
datkowy, w związku z wykonywaniem jednej z czyn-
ności, w omawianym przykładzie od importu wyro-
bów, to nie powstaje obowiązek podatkowy na pod-
stawie innej czynności, pod warunkiem, że kwota
akcyzy została określona lub zadeklarowana w na-
leżnej wysokości.
W związku z powyższym przedsiębiorca od doko-
nanego importu wyrobów akcyzowych zharmonizo-
wanych w dniu 31 grudnia 2004 r. ma obowiązek za-
płacenia kwoty akcyzy wykazanej na dokumencie
SAD według stawki podatku akcyzowego obowiązują-
cej w dniu jego wystawienia. Znaczenie ma data zgło-
szenia do odprawy. Mimo że faktyczna zapłata podat-
ku nastąpi w 2005 r. nie będzie miała zastosowania
obowiązująca po 1 stycznia 2005 r. wyższa stawka
podatku akcyzowego, ponieważ w stosunku do od-
prawionych wyrobów wiążąca jest kwota akcyzy okre-
ślona na dokumencie SAD.
Rozmawiała Ewa Matyszewska
PODSTAWA PRAWNA
◗
Ustawa z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzo-
wym (Dz.U. nr 29, poz. 257 z późn. zm.).
Zrzeczenie w środku roku
Czy zrzeczenie z opodatkowania dochodów podatkiem docho-
dowym w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych
podatnik będzie musiał składać w każdym roku podatkowym?
Czy zmiana formy opodatkowania dokonana w lipca 2004 r.
umożliwi podatnikowi opodatkowanie dochodów uzyskanych
w 2004 r. i w latach następnych – wspólnie z żoną?
Sprzedaż darowizny bez podatku
Organ podatkowy wyjaśnił, że
co prawda jednym ze źródeł przy-
chodów wskazanych przez ustawo-
dawcę w treści art. 10 ust. 1 pkt
8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991
r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr
14, poz. 176 z późn. zm.) jest od-
płatne zbycie nieruchomości, jeżeli
nie następuje w wykonaniu działal-
ności gospodarczej i zostało doko-
nane przed upływem pięciu lat, li-
cząc od końca roku kalendarzowe-
go, w którym nastąpiło nabycie,
jednak w myśl art. 21 ust. 1 pkt 32
lit. d ) ustawy wolne od podatku
dochodowego są przychody uzy-
skane ze sprzedaży nieruchomości
i praw majątkowych w całości – je-
żeli ich nabycie nastąpiło w drodze
spadku lub darowizny. A zatem
przychód uzyskany przez podatni-
ka ze sprzedaży nieruchomości
otrzymanej od matki w drodze da-
rowizny nie podlega opodatkowa-
niu zryczałtowanym 10 proc. po-
datkiem dochodowym.
Pismo z 4 listopada 2004 r., nr
BI/005 – 0907/04.
Aleksandra Tarka
PYTANIE PODATNIKA
WYJAŚNIENIE URZĘDU
WYJAŚNIENIE URZĘDU
W 2001 r. podatnik otrzymał od matki działkę. W lutym 2004 r.
sprzedał ją. Czy przychód uzyskany z tej sprzedaży podlega opo-
datkowaniu zryczałtowanym 10 proc. podatkiem dochodowym?
PYTANIE PODATNIKA
GAZET
A PRAWNA NR 16 (1381) 24 ST
Y
CZNIA
2005
5
K
SIĘGOWOŚĆ I PŁACE
Niezbędnik
Obowiązek sporządzenia informacji PIT-11
. . . . . . . . . . . . . . .
str. 2
Płatnicy sporządzający informację
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
str. 2
Korekta PIT-11
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
str. 2
Pracodawca zatrudniający na zlecenie
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
str. 3
Wykazanie danych informacyjnych w PIT-11
. . . . . . . . . . . . . .
str. 3
Wpisanie danych osobowych
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
str. 4
Koszty uzyskania przychodów
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
str. 4
Wykazanie dochodów z pracy
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
str. 5
Odliczenie składek
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
str. 5
Dodatkowe informacje
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
str. 6
Wykazanie danych informacyjnych w PIT-8B
. . . . . . . . . . . . . .
str. 6
Wpisanie danych osobowych
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
str. 6
Osobiście wykonywana działalność
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
str. 6
Dochody z umowy zlecenia
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
str. 7
Kto załącza informację PIT-R
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
str. 8
Co w informacji PIT-8S
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
str. 8
Kiedy sporządza się informację PIT-8C
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
str. 8
Eksperci wyjaśniają . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
str. 13
Gazety Prawnej
JAK WYPEŁNIĆ FORMULARZE
PIT-11 i PIT-8B
CZEKAMY NA PYTANIA ZWIĄZANE Z WYPEŁNIANIEM PIT-ÓW
530 41 42
bogdan.swiader@infor.pl
@
☎
GAZET
A PRAWNA NR 16 (1381) 24 ST
Y
CZNIA
2005
6
K
SIĘGOWOŚĆ I PŁACE
Na początek trzeba przypomnieć, że w ubie-
głym roku płatnicy, którzy wypełniali informa-
cję o uzyskanych przez podatnika dochodach
oraz o pobranych zaliczkach na podatek docho-
dowy PIT-11 lub informację o dochodach oraz
o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy
PIT-8B, mieli krótszy czas na ich wypełnienie
i przesłanie podatnikowi i właściwemu urzędo-
wi skarbowemu. W 2004 roku termin ten okre-
ślony został do 31 stycznia roku następującego
po roku podatkowym. W tym roku płatnicy ma-
ją obowiązek przekazania zarówno informacji
PIT-11, jak i PIT-8B w terminie do końca lutego
roku następującego po roku podatkowym, czyli
informacje o dochodach podatnika i pobranych
za nich zaliczkach płatnicy przekazują do 28 lu-
tego 2005 roku.
Obowiązek sporządzenia
informacji PIT-11
Na podstawie art. 39 ustawy z dnia 26 lipca
1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn.
zm.), płatnicy w przypadku gdy nie dokonują
rocznego obliczenia podatku (tzn. nie wypełniają
PIT-40), są obowiązani przekazać w terminie do
końca lutego roku następującego po roku podat-
kowym podatnikowi i urzędowi skarbowemu, któ-
rym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właści-
wy według miejsca zamieszkania podatnika,
imienne informacje sporządzone według ustalone-
go wzoru (PIT-11).
Czasami jednak płatnicy przekazują PIT-11
w innym terminie. Sytuacja taka ma miejsce, gdy
obowiązek poboru przez płatników zaliczek na
podatek ustał w ciągu roku. W takim przypadku
płatnicy są zobowiązani sporządzić informację
PIT-11 i przekazać ją podatnikowi oraz urzędowi
skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu
skarbowego właściwy według miejsca zamieszka-
nia podatnika, lub urzędowi skarbowemu, którym
kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy
w sprawach opodatkowania osób zagranicznych,
w terminie do dnia 15 miesiąca następującego po
miesiącu, w którym pobrana została ostatnia za-
liczka.
Płatnicy sporządzający
informację
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych stanowi, że do sporządzenia i przekazania
informacji PIT-11 są zobowiązani płatnicy, który-
mi są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednost-
ki organizacyjne nieposiadające osobowości praw-
nej, zwane zakładami pracy, które wypłacają pra-
cownikom przychody ze stosunku służbowego,
stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielcze-
go stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpiecze-
nia społecznego wypłacane przez zakłady pracy,
a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udzia-
łu w nadwyżce bilansowej. Obowiązek ten ciąży
również na rolniczych spółdzielniach produkcyj-
nych oraz innych spółdzielniach zajmujących się
produkcją rolną, które dokonują na rzecz człon-
ków spółdzielni lub ich domowników wypłat z ty-
tułu dniówek obrachunkowych, udziału w docho-
dzie podzielnym spółdzielni, a także wypłacają
tym osobom zasiłki pieniężne z ubezpieczenia
społecznego.
Korekta PIT-11
W przypadku, gdy płatnik wystawi błędną infor-
mację PIT-11, jest zobowiązany do jej korekty,
gdyż treść informacji powinna być zgodna ze sta-
nem faktycznym i tylko wtedy stanowi ona wypeł-
nienie obowiązku wynikającego z art. 39 ustawy
Niezbędnik Gazety Prawnej
Jak wypełnić PIT-11 i PIT-8B
2
W
tym roku płatnicy podatku dochodowego od osób fizycz-
nych mają inny termin do przesłania informacji PIT-11
i PIT-8B. Czasu jest więcej niż w tamtym roku, gdyż termin
przesłania informacji podatnikom i urzędom skarbowym został okre-
ślony do końca lutego. Nieco inaczej jest też skonstruowany druk in-
formacji, który obejmuje razem informację PIT-11/8B i poprzez właści-
we skreślenie odpowiedniej pozycji stanowi albo informację PIT-11,
albo informację PIT-8B. Natomiast sposób wypełnienia PIT-11/8B za-
sadniczo nie uległ zmianie w stosunku do sytuacji z roku ubiegłego.
o podatku dochodowym od osób fizycznych, po-
nieważ wykazuje faktyczne dochody osiągnięte
przez podatnika.
Korygowanie informacji PIT-11 następuje zgod-
nie z zasadami określonymi w art. 81 ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa
(Dz.U. nr 137, poz. 926 z późn. zm.).
PRZYKŁAD
Płatnik nie naliczył w ciągu roku zaliczek na
podatek dochodowy od osób fizycznych od
wartości świadczeń w postaci udostępnienia
pracownikowi lokalu mieszkalnego, co sta-
nowi przychód ze stosunku pracy podlegają-
cy opodatkowaniu. W styczniu 2005 roku
wystawił on podatnikowi PIT-11 z nie-
uwzględnioną kwotą przychodu z powyższe-
go tytułu. Po wykryciu błędu płatnik dokonał
korekty deklaracji miesięcznych PIT-4
i wpłacił kwotę zaniżonych zaliczek. W takiej
sytuacji powinien też skorygować imienną
informację PIT-11.
Pracodawca zatrudniający
na zlecenie
Problem z wypełnieniem formularza PIT-11/8B
może się pojawić, gdy pracodawca zatrudniający
pracowników na umowę o pracę dodatkowo zleca
im wykonanie pracy na umowę zlecenie bądź
o dzieło. Jak w takim przypadku wypełnić formu-
larz, który odnosi się do dwóch odmiennych sytu-
acji – czy wypełniać jeden PIT-11/8B, czy może
dwa oddzielne.
W odpowiedzi dla „GP” na tak zadane pytanie
Ministerstwo Finansów poinformowało, że
w przypadku, gdy podatnik oprócz przychodów
ze stosunku pracy uzyskał w roku podatkowym
także przychody z umowy zlecenia realizowanej
na podstawie umowy zawartej ze swoim praco-
dawcą, płatnik może wypełnić wyłącznie PIT-11,
tzn. jako niepotrzebny skreślić PIT-8B. Jednakże
nie będzie również błędem, gdy zostaną wypełnio-
ne obie informacje, tj. PIT-11, zawierające dane
dotyczące stosunku pracy, jak również PIT-8B,
w której płatnik wykaże m.in. przychód, koszty,
dochód uzyskane z tytułu umowy zlecenia. Z wy-
jaśnień tych wynika, że możliwe jest wypełnienie
jednego druku, na którym wykazuje się zarówno
przychody, koszty i zaliczki uzyskane przez podat-
nika ze stosunku pracy, jak i z tytułu umowy zle-
cenia.
Wykazanie danych
informacyjnych w PIT-11
Pierwszą czynnością przy wypełnianiu informa-
cji PIT-11 jest wpisanie NIP w poz. 1. Należy pa-
miętać, że jest to NIP płatnika, a nie podatnika,
gdyż ten wpisujemy w części C. 1 formularza. Na-
stępnie skreślamy oznaczenie druku 8B, pozosta-
wiając odpowiednio oznaczenie PIT-11. Jak wcze-
śniej wspomniałem, w tym roku formularz PIT-11
i PIT-8B są na jednym druku PIT-11/8B i poprzez
odpowiednie skreślenie oznaczenia decydujemy,
jaki wypełniamy formularz.
Kolejną pozycją do wypełnienia jest oznacze-
nie okresu, za który składana jest informacja
w poz. 4 i 5 formularza. W zależności od okresu
zatrudnienia danego pracownika, płatnik wpisu-
je datę, od kiedy pracownik u niego pracował do
końca okresu zatrudnienia. Określa się to po-
przez wpisanie dnia, miesiąca oraz roku. Jeśli
płatnik zatrudniał pracownika przez cały rok, da-
Niezbędnik Gazety Prawnej
Jak wypełnić PIT-11 i PIT-8B
3
GAZET
A PRAWNA NR 16 (1381) 24 ST
Y
CZNIA
2005
7
K
SIĘGOWOŚĆ I PŁACE
Inni płatnicy sporządzający PIT-11
◗ osoby prawne i ich jednostki organizacyj-
ne, które dokonują wypłaty emerytur i rent
z zagranicy – od wypłacanych przez nie
emerytur i rent,
◗ organy zatrudnienia – od świadczeń wy-
płacanych z Funduszu Pracy,
◗ biura terenowe Funduszu Gwarantowa-
nych Świadczeń Pracowniczych – od
świadczeń wypłacanych z Funduszu Gwa-
rantowanych Świadczeń Pracowniczych,
◗ areszty śledcze oraz zakłady karne – od na-
leżności za pracę przypadającej tymczaso-
wo aresztowanym oraz skazanym,
◗ spółdzielnie – od oprocentowania wkła-
dów pieniężnych członków spółdzielni, za-
liczonego w ciężar kosztów spółdzielni,
◗ oddziały Wojskowej Agencji Mieszkanio-
wej – od wypłacanych żołnierzom świad-
czeń pieniężnych wynikających z przepi-
sów ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbroj-
nych Rzeczypospolitej Polskiej,
◗ centrum integracji społecznej – od wypła-
canych świadczeń integracyjnych, przyzna-
nych na podstawie ustawy z dnia 13 czerw-
ca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (Dz.U.
nr 122, poz. 1143).
tą początkową będzie 1 stycznia, a końcową 31
grudnia 2004.
Następnym krokiem jest określenie w części
A w poz. 6 druku miejsca złożenia informacji,
czyli właściwego urzędu skarbowego, do którego
przesyłana jest informacja. Pamiętajmy, że urzę-
dem tym będzie urząd skarbowy, którym kieruje
naczelnik urzędu skarbowego właściwy według
miejsca zamieszkania podatnika, a nie płatnika.
Wpisanie danych osobowych
Części B i C formularza służą do wykazania da-
nych płatnika i podatnika. W poz. 7 zaznaczamy
kwadrat jeden lub dwa w zależności od rodzaju
płatnika. Jeśli płatnik jest podmiotem niebędą-
cym osobą fizyczną (np. spółka z o.o., spółka cy-
wilna), zaznacza się kwadrat jeden. W przypadku
gdy płatnik jest osobą fizyczną (np. właściciel
sklepu zatrudniający ekspedientkę), zaznaczeniu
podlega kwadrat numer dwa. Dalsze pozycje czę-
ści B wypełnia się w zależności od tego, czy płat-
nik jest osobą fizyczną czy nie. Jeśli płatnik jest
osobą fizyczną, to w poz. 8 podaje się nazwisko,
pierwsze imię i datę urodzenia. W przeciwnym
przypadku w tej pozycji podaje się pełną nazwę
podmiotu niebędącego osobą fizyczną. Część
B.2 dla osób fizycznych stanowi w poz. 9-18 pod-
stawę do wpisania adresu zamieszkania. Podmio-
ty niebędące osobami fizycznymi wpisują w tych
pozycjach adres siedziby, na który składa się:
kraj, województwo, powiat, gmina, ulica, numer
domu i lokalu, miejscowość oraz kod pocztowy
i poczta. Te same dane wpisują też płatnicy będą-
cy osobami fizycznymi.
W części C płatnicy wpisują dane identyfikacyj-
ne podatnika. W poz. 19 numer identyfikacji po-
datkowej zatrudnionego pracownika, a odpowied-
nio w poz. 20, 21 i 22 nazwisko, imię oraz datę
urodzenia. W poz. 23-32 płatnik obowiązany jest
wpisać adres zamieszkania podatnika, na który
składa się: kraj, województwo, powiat, gmina, uli-
ca, numer domu i lokalu, miejscowość, kod pocz-
towy i poczta.
Koszty uzyskania przychodów
W poz. 33 części D formularza płatnik wyka-
zuje informację o kosztach uzyskania przycho-
dów, które zostały przez niego uwzględnione
przy pobieraniu w ciągu roku zaliczek na poda-
tek dochodowy od osób fizycznych. Zaznaczając
kwadrat jeden, dwa, trzy lub cztery, uwzględnia
się koszty uzyskania przychodów określone
w art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych.
Pewien problem może się pojawić, gdy podat-
nik zatrudniony jest w jednym zakładzie pracy na
podstawie dwóch umów o pracę. Jak wtedy usta-
lać koszty uzyskania przychodów, czy jako uzyski-
wane od jednego, czy od więcej niż jednego zakła-
du pracy? Z brzmienia art. 22 ust. 2 oraz art. 32
ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fi-
zycznych wynika, że płatnik jako zakład pracy
ustalając dochód do opodatkowania, bez względu
na ilość zawartych umów z podatnikiem, stosuje
koszty uzyskania przychodu w danym miesiącu
w kwocie 102,25 zł lub 127,82 zł. Płatnik, sporzą-
dzając imienną informację PIT-11/PIT-8B, musi
zaznaczyć odpowiedni kwadrat w poz. 33 infor-
mujący o kosztach uzyskania przychodu, jakie zo-
stały uwzględnione przy wyliczaniu zaliczek na
podatek dochodowy w ciągu roku 2004. W przy-
padku zatrudniania pracownika na podstawie
Niezbędnik Gazety Prawnej
Jak wypełnić PIT-11 i PIT-8B
4
GAZET
A PRAWNA NR 16 (1381) 24 ST
Y
CZNIA
2005
8
K
SIĘGOWOŚĆ I PŁACE
Pracownicze koszty uzyskania
przychodów
Koszty uzyskania przychodów z tytułu sto-
sunku służbowego, stosunku pracy, spół-
dzielczego stosunku pracy oraz pracy na-
kładczej, w przypadku gdy:
◗ podatnik uzyskuje przychody od jednego
zakładu pracy – wynoszą 102 zł 25 gr mie-
sięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż
1227 zł,
◗ podatnik uzyskuje przychody równocześnie
od więcej niż jednego zakładu pracy – nie
mogą przekroczyć łącznie 1840 zł 77 gr za
rok podatkowy,
◗ miejsce stałego lub czasowego zamieszka-
nia podatnika jest położone poza miejsco-
wością, w której znajduje się zakład pracy,
a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłą-
kę – wynoszą 127 zł 82 gr miesięcznie,
a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż
1533 zł 84 gr,
◗ podatnik uzyskuje przychody równocze-
śnie od więcej niż jednego zakładu pracy,
a miejsce stałego lub czasowego zamiesz-
kania podatnika jest położone poza miej-
scowością, w której znajduje się zakład
pracy, i podatnik nie uzyskuje dodatku
za rozłąkę – nie mogą przekroczyć łącznie
2300 zł 94 gr za rok podatkowy.
Niezbędnik Gazety Prawnej
Jak wypełnić PIT-11 i PIT-8B
dwóch umów o pracę nie oznacza to, że koszty
uzyskania przychodów powinny być pobierane jak
u zatrudnionych w więcej niż jednym zakładzie
pracy. Dlatego też na informacji PIT-11 płatnik
powinien zaznaczyć w polu 33 kwadrat jeden
(koszty od jednego zakładu pracy) lub trzy (kosz-
ty od jednego zakładu pracy, podwyższone
w związku z zamieszkiwaniem podatnika poza
miejscowością, w której znajduje się zakład pra-
cy). W tym momencie należy zaznaczyć, że
w kwocie kosztów uzyskania przychodów wykazu-
je się koszty faktycznie uwzględnione przez płatni-
ka przy poborze zaliczek na podatek.
Jednocześnie przypomnijmy, że zakład pracy
przy obliczaniu zaliczki stosuje koszty uzyskania
przychodów podwyższone w związku z zamieszki-
waniem podatnika poza miejscowością, w której
znajduje się zakład pracy, jeżeli pracownik złoży
oświadczenie o spełnieniu tego warunku.
Wykazanie dochodów z pracy
W części E informacji PIT-11 wykazuje się do-
chody podatnika, pobrane zaliczki oraz pobrane
składki ZUS i zdrowotne. W rubryce pierwszej
w poz. 34 płatnik powinien wykazać przychód po-
datnika uzyskany z wynagrodzenia ze stosunku:
pracy, służbowego, spółdzielczego i z pracy na-
kładczej, a także zasiłki pieniężne z ubezpieczenia
społecznego wypłacone przez zakład pracy.
W kwocie przychodów nie uwzględnia się przy-
chodów wolnych od podatku na podstawie art. 21,
52 i 52a ustawy oraz przychodów, od których na
podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zanie-
chano poboru podatku.
W poz. 35 płatnicy wpisują zastosowane koszty
uzyskania przychodów, które faktycznie zostały
uwzględnione przy poborze zaliczek na podatek
w ciągu roku.
Przy określeniu przychodu w oddzielnej pozycji
38 wykazuje się przychody, do których zastosowa-
no odliczenie kosztów uzyskania przychodów na
podstawie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych tj. w wysokości
50 proc. przychodu. Koszty te stosuje się z tytułu
korzystania przez twórców z praw autorskich i ar-
tystów wykonawców z praw pokrewnych lub roz-
porządzania przez nich tymi prawami i wykazuje
w poz. 39 formularza.
Wreszcie w poz. 36 płatnik powinien wpisać do-
chód uzyskany przez podatnika z pracy wykony-
wanej u niego w ciągu roku stanowiący różnicę
między przychodem a kosztami uzyskania przy-
chodów. W poz. 37 wpisuje się zaliczkę pobraną
przez płatnika w ciągu roku.
Jak wcześniej wspominałem, płatnikami, którzy
są zobowiązani do sporządzenia rocznej informa-
cji PIT-11, są nie tylko zakłady pracy, ale też inne
podmioty wypłacające świadczenia pieniężne.
Dlatego w pozycjach od 40 do 51 wykazuje się
przychody, dochody i pobrane zaliczki od innych
niż zakłady pracy płatników. Warto zauważyć, iż
te pozycje nie uwzględniają kosztów uzyskania
przychodów, przez co przychód z tych źródeł jest
równy dochodowi. I tak, w poz. 40 wykazuje się
przychód z dniówek obrachunkowych i udziałów
w dochodzie podzielnym rolniczej spółdzielni
produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się
produkcją rolną oraz zasiłki pieniężne z ubezpie-
czenia społecznego. Odpowiednio w poz. 41 i 42
wpisuje się dochód (równy przychodowi) i pobra-
ne zaliczki. Pozycja 43 jest przeznaczona na przy-
chody z emerytur i rent z zagranicy, a poz. 44 i 45
stanowi odpowiednio dochód (równy przychodo-
wi) i pobrane zaliczki na podatek. Podobnie w po-
zycji 46 płatnicy będący aresztami śledczymi lub
zakładami karnymi wpisują kwoty przychodów za
pracę przypadającą tymczasowo aresztowanym
lub skazanym i odpowiednio w poz. 47 wykaza-
nym dochodem (równym przychodowi) i w poz.
48 zaliczkami pobranymi na podatek.
Wreszcie w poz. 49 wykazuje się świadczenia
wypłacone z Funduszów Pracy i Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych, a w poz. 50 w takiej
samej kwocie dochód z tych tytułów oraz w poz.
51 pobrane zaliczki na podatek dochodowy.
Odliczenie składek
Płatnik, który sporządza imienną informację
PIT-11, ma obowiązek w ciągu roku obliczać i po-
bierać za pracownika składki emerytalno-rentowe,
które są płacone z przychodów uzyskiwanych
przez podatnika z tytułu umowy o pracę. Kwota
tych składek podlega też wykazaniu w PIT-11
w poz. 75. Całkowita wysokość ubezpieczenia fi-
nansowanego przez pracownika, za którego obli-
czenia dokonuje płatnik, wynosi 18,71 proc. Skła-
dają się na nie składki: emerytalna w wysokości
9,76 proc., rentowa w wysokości 6,5 proc., oraz
chorobowa w wysokości 2,45 proc.
Oprócz tego płatnik musi też wykazać w poz.
76 kwoty składek pobranych na ubezpieczenie
zdrowotne podatnika, które pomniejszają płaconą
w roku podatkowym zaliczkę na podatek docho-
dowy od osób fizycznych. Co prawda kwota tej
5
GAZET
A PRAWNA NR 16 (1381) 24 ST
Y
CZNIA
2005
9
K
SIĘGOWOŚĆ I PŁACE
Niezbędnik Gazety Prawnej
Jak wypełnić PIT-11 i PIT-8B
6
GAZET
A PRAWNA NR 16 (1381) 24 ST
Y
CZNIA
2005
10
K
SIĘGOWOŚĆ I PŁACE
składki wynosiła w 2004 roku 8,25 proc., jednak
w poz. 76 wykazuje się tylko tą część, która
zmniejsza podatek, a więc 7,75 proc. podstawy jej
wymiaru.
Płatnicy wykazując kwoty pobranych składek
powinni pamiętać jeszcze o jednej ważnej rzeczy.
W poz. 75 i 76 nie wykazuje się składek, których
podstawę wymiaru stanowił dochód (przychód)
wolny od podatku na podstawie art. 21, 52 i 52a
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych oraz składek, których podstawę wymiaru
stanowił dochód, od którego na podstawie prze-
pisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru
podatku.
Dodatkowe informacje
Niektórzy płatnicy będą zmuszeni do wykaza-
nia w PIT-11 dodatkowych informacji o przycho-
dach wypłaconych podatnikowi i zwolnionych od
podatku. W części F w poz. 77 płatnicy wykazują
przychody otrzymane przez podatnika z zagranicy
dotyczące renty inwalidzkiej z tytułu inwalidztwa
wojennego, a w poz. 78 przychody zwolnione
z podatku pochodzące ze środków bezzwrotnej
pomocy zagranicznej.
Na koniec zmagań z informacją PIT-11 pozo-
staje podpisanie jej wraz z podaniem imienia
i nazwiska osoby odpowiedzialnej za obliczenie
i pobranie podatku w poz. 80-82 części G formu-
larza. Złożenie podpisu jest jednoznaczne ze
złożeniem oświadczenia, że płatnik lub osoba
odpowiedzialna za obliczenie i pobranie podat-
ku zna przepisy kodeksu karnego skarbowego
o odpowiedzialności za uchybienie obowiązkom
płatnika.
Wykazanie danych
informacyjnych w PIT-8B
Podobnie jak to miało miejsce przy wypełnianiu
PIT-11, pierwszą czynnością przy sporządzaniu
PIT-8B jest wpisanie NIP w poz. 1, który jest
NIP-em płatnika, a nie podatnika. Następnie skre-
ślamy oznaczenie 11 na druku, pozostawiając od-
powiednio oznaczenie PIT-8B.
Następną pozycją, którą płatnik jest zobowiąza-
ny wypełnić, jest oznaczenie okresu, za który skła-
dana jest informacja w poz. 4 i 5 formularza. Na
druku z lat poprzednich część ta dla informacji
PIT-8B określała rok całościowo, bez wykazywa-
nia okresu. Wydaje się, że w przypadku wypełnia-
nia PIT-11/8B jako informacji PIT-8B należy sto-
sować poprzednie zasady określenia roku, a więc
wpisać jako początkowy okres 1 stycznia, a końco-
wy 31 grudzień 2004, co by świadczyło, że infor-
macja ta jest składana za cały rok podatkowy.
Następnym krokiem jest określenie w części
A w poz. 6 druku, miejsca złożenia informacji,
czyli właściwego urzędu skarbowego, do którego
przesyłana jest informacja. Urzędem właściwym
podobnie jak przy składaniu PIT-11 będzie urząd
skarbowy, którym kieruje naczelnik urzędu skar-
bowego właściwy według miejsca zamieszkania
podatnika, a nie płatnika.
Wpisanie danych osobowych
Części B i C formularza służą do wykazania da-
nych płatnika i podatnika. Dane te wypełniamy
analogicznie, jak to miało miejsce przy informacji
PIT-11. W poz. 7 zaznaczamy kwadrat jeden lub
dwa w zależności od rodzaju płatnika. Jeśli płat-
nik jest podmiotem niebędącym osobą fizyczną,
zaznacza się kwadrat jeden. W przypadku, gdy
płatnik jest osobą fizyczną, zaznaczeniu podlega
kwadrat numer dwa. Jeśli płatnik jest osobą fi-
zyczną, to w poz. 8 podaje się nazwisko, pierwsze
imię i datę urodzenia. W przeciwnym razie w tej
pozycji podaje się pełną nazwę podmiotu niebę-
dącego osobą fizyczną. Część B. 2 dla osób fi-
zycznych stanowi w poz. 9-18 podstawę do wpisa-
nia adresu zamieszkania. Podmioty niebędące
osobami fizycznymi wpisują w tych pozycjach ad-
res siedziby, na który składa się: kraj, wojewódz-
two, powiat, gmina, ulica, numer domu i lokalu,
miejscowość oraz kod pocztowy i poczta. Te sa-
me dane wpisują też płatnicy będący osobami fi-
zycznymi.
Część C służy do wpisania danych identyfika-
cyjnych podatnika. W poz. 19 płatnik wpisuje nu-
mer identyfikacji podatkowej zatrudnionego pra-
cownika, a odpowiednio w poz. 20, 21 i 22 nazwi-
sko, imię oraz datę urodzenia. W poz. 23-32 płat-
nik obowiązany jest wpisać adres zamieszkania
podatnika, na który składa się: kraj, województwo,
powiat, gmina, ulica, numer domu i lokalu, miej-
scowość, kod pocztowy i poczta.
Osobiście wykonywana działalność
Część D, dotyczącą informacji o kosztach uzy-
skania przychodów, wypełnia tylko płatnik, który
jest zakładem pracy, a więc poz. 33 w informacji
PIT-8B nie wypełnia się. Do sporządzenia zaś
PIT-8B są zobowiązani na podstawie art. 41 ust.
1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych osoby fizyczne prowadzące działalność go-
Niezbędnik Gazety Prawnej
Jak wypełnić PIT-11 i PIT-8B
7
GAZET
A PRAWNA NR 16 (1381) 24 ST
Y
CZNIA
2005
11
K
SIĘGOWOŚĆ I PŁACE
spodarczą, osoby prawne i ich jednostki organiza-
cyjne oraz jednostki organizacyjne niemające oso-
bowości prawnej, które dokonują wypłaty należ-
ności z tytułu działalności wykonywanej osobiście
przez zleceniobiorców oraz praw majątkowych.
Osoby te są obowiązane jako płatnicy pobierać za-
liczki na podatek dochodowy w wysokości 19
proc. należności pomniejszonej o koszty uzyska-
nia przychodów w wysokości co do zasady 20
proc. (lub 50 proc. np. z tytułu zapłaty za przenie-
sienie prawa projektu wynalazczego, topografii
układu scalonego, znaku towarowego) oraz po-
mniejszonej o składki potrącone przez płatnika
w danym miesiącu na ubezpieczenia emerytalne
i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe.
Zaliczkę zaś od dochodów zmniejsza się o kwo-
tę składki na ubezpieczenie zdrowotne pobranej
przez płatnika, zgodnie z przepisami o świadcze-
niach opieki zdrowotnej finansowanych ze środ-
ków publicznych.
Dochody z umowy zlecenia
Wypłacając podatnikom należności z tytułu
umowy zlecenia lub o dzieło, płatnicy są zobo-
wiązani do końca lutego następnego roku podat-
kowego sporządzić informację PIT-8B. Odpo-
wiednie dane wykazują w pozycjach 52-55,
w których wpisuje się przychód, koszty, dochód
i pobrane zaliczki na podatek. Tak jak przy PIT-11
w poz. 75 płatnicy wpisują pobrane składki na
ubezpieczenie społeczne, a w poz. 76 składki na
ubezpieczenie zdrowotne, które podlegały odli-
czeniu od płaconych zaliczek na podatek. Zasa-
dy obliczania składek społecznych i zdrowot-
nych są podobne jak przy ich obliczaniu z tytułu
uzyskanych przez podatnika przychodów ze sto-
sunku pracy. Czasem jednak się zdarzy, że skła-
dek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe płat-
nik nie będzie zmuszony pobierać. Nastąpi to
w sytuacji, gdy zleceniobiorca złoży oświadcze-
nie, że jest zatrudniony na umowę o pracę u in-
nego pracodawcy niż zleceniodawca, a jego pen-
sja jest co najmniej równa minimalnej kwocie za-
robków określonej przez odpowiednie przepisy.
Taki zleceniobiorca podlega dobrowolnym ubez-
pieczeniom emerytalnemu i rentowym ze zlece-
nia. W 2004 roku kwota minimalnych zarobków
była, co do zasady, równa 824 zł (ewentualnie
659,20 zł w pierwszym roku pracy i 741,60 zł
w drugim roku pracy). W takim przypadku płat-
nik nie pobiera składek ZUS, tylko składki zdro-
wotne.
Działalność wykonywana
osobiście objęta PIT-8B
◗ przychody z osobiście wykonywanej działal-
nosci artystycznej, literackiej, naukowej, tre-
nerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym
z tytułu udziału w konkursach z dziedziny na-
uki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak
również przychody z uprawiania sportu, sty-
pendia sportowe przyznawane na podstawie
odrębnych przepisów oraz przychody sędziów
z tytułu prowadzenia zawodów sportowych,
◗ przychody z działalności polskich arbitrów
uczestniczących w procesach arbitrażowych
z partnerami zagranicznymi,
◗ przychody otrzymywane przez osoby wyko-
nujące czynności związane z pełnieniem obo-
wiązków społecznych lub obywatelskich, bez
względu na sposób powoływania tych osób,
nie wyłączając odszkodowania za utracony
zarobek,
◗ przychody osób, którym organ władzy lub
administracji państwowej albo samorządo-
wej, sąd lub prokurator, na podstawie właści-
wych przepisów, zlecił wykonanie określo-
nych czynności, a także przychody z tytułu
udziału w komisjach powoływanych przez or-
gany władzy lub administracji państwowej al-
bo samorządowej,
◗ przychody otrzymywane przez osoby, nieza-
leżnie od sposobu ich powoływania, należące
do składu zarządów, rad nadzorczych, komi-
sji lub innych organów stanowiących osób
prawnych,
◗ przychody z tytułu wykonywania usług, na
podstawie umowy zlecenia lub umowy
o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:
– osoby fizycznej prowadzącej działalność go-
spodarczą, osoby prawnej i jej jednostki orga-
nizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niema-
jącej osobowości prawnej,
– właściciela (posiadacza) nieruchomości,
w której lokale są wynajmowane, lub działają-
cego w jego imieniu zarządcy albo administra-
tora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wy-
łącznie dla potrzeb związanych z tą nierucho-
mością,
◗ przychody uzyskane na podstawie umów
o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontrak-
tów menedżerskich lub umów o podobnym
charakterze.
Kto załącza informację PIT-R
Niektórzy płatnicy zakreślają też w części F
w poz. 79 kwadrat drugi, który informuje, że do
informacji PIT-8B został załączony PIT-R. Będą to
jednak tylko ci płatnicy, którzy w poz. 56-59 wyka-
zali przychody, koszty uzyskania, dochód oraz po-
brane zaliczki na podatek związane z pełnieniem
obowiązków społecznych lub obywatelskich. Nie
można zapominać, że informacja PIT-R powinna
być przesłana przez płatnika wraz z informacją
PIT-8B, czyli do końca lutego roku następującego
po roku podatkowym.
Na koniec wypełniania informacji PIT-8B pozo-
staje podpisanie jej wraz z podaniem imienia i na-
zwiska osoby odpowiedzialnej za obliczenie i po-
branie podatku w poz. 80-82 części G formularza.
Złożenie podpisu jest jednoznaczne ze złożeniem
oświadczenia, że płatnik lub osoba odpowiedzial-
na za obliczenie i pobranie podatku zna przepisy
kodeksu karnego skarbowego o odpowiedzialno-
ści za uchybienie obowiązkom płatnika.
Co w informacji PIT-8S
Termin, który obowiązuje do końca lutego roku
następującego po roku podatkowym, odnosi się
również do płatników składających informację
o wysokości wypłaconego stypendium PIT-8S. Do
poboru podatku od wypłacanych stypendiów są
bowiem zobowiązane jednostki organizacyjne
uczelni, placówki naukowe, zakłady pracy oraz in-
ne jednostki organizacyjne, mimo że stypendia są
zwolnione z podatku do wysokości nieprzekracza-
jącej miesięcznie kwoty 380 zł. Ponad tę kwotę
jest już natomiast obowiązek poboru zaliczki na
podatek. Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40b usta-
wy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
zwolnione z podatku są tylko do wcześniej wspo-
mnianej kwoty stypendia dla uczniów i studentów,
których wysokość i zasady udzielania zostały
określone w uchwale organu stanowiącego jed-
nostki samorządu terytorialnego oraz stypendia
dla uczniów i studentów przyznane przez funda-
cje i stowarzyszenia na podstawie regulaminów
zatwierdzonych przez organy statutowe udostęp-
nianych do publicznej wiadomości za pomocą in-
ternetu, środków masowego przekazu lub wykła-
danych (wywieszanych) dla zainteresowanych
w pomieszczeniach ogólnie dostępnych.
Kiedy sporządza się
informację PIT-8C
Na koniec chciałbym zwrócić uwagę, że w jed-
nym przypadku do sporządzenia informacji rocz-
nych zobowiązani są nie tylko płatnicy, ale rów-
nież osoby, które nie są płatnikami w rozumieniu
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych. Na podstawie art. 39 ust. 3 i art. 42a ustawy
osoby fizyczne prowadzące działalność gospodar-
czą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne
oraz jednostki organizacyjne niemające osobowo-
ści prawnej są obowiązane, w terminie do końca
lutego roku następującego po roku podatkowym,
przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu,
którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego wła-
ściwy według miejsca zamieszkania podatnika,
imienne informacje o wysokości dochodu, o któ-
rym mowa w art. 30b ust. 2 (np. uzyskiwane z ty-
tułu zbycia papierów wartościowych) sporządzo-
ne według ustalonego wzoru PIT-8C. Informację
PIT-8C o przychodach z innych źródeł oraz o nie-
których dochodach z kapitałów pieniężnych spo-
rządzają również podmioty wcześniej wymienione
od wypłat należności i świadczeń z innych źródeł,
np. kwoty wypłacone po śmierci członka otwarte-
go funduszu emerytalnego wskazanej przez niego
osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, za-
siłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, ali-
menty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, sty-
pendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione
w art. 14 ustawy, dopłaty, nagrody i inne nieod-
płatne świadczenia nienależące do przychodów
określonych ze stosunku pracy, z działalności go-
spodarczej czy wykonywanej osobiście.
Bogdan Świąder
Niezbędnik Gazety Prawnej
Jak wypełnić PIT-11 i PIT-8B
8
GAZET
A PRAWNA NR 16 (1381) 24 ST
Y
CZNIA
2005
12
K
SIĘGOWOŚĆ I PŁACE
NAST¢PNE WYDANIE NIEZB¢DNIKA
JUTRO
W
GAZECIE PRAWNEJ
Na jakie dotacje unijne mogà liczyç
przedsi´biorcy w 2005 roku
DODATEK DLA FIRM
Niezbędnik Gazety Prawnej
Jak wypełnić PIT-11 i PIT-8B
9
Niezbędnik Gazety Prawnej
Jak wypełnić PIT-11 i PIT-8B
10
Niezbędnik Gazety Prawnej
Jak wypełnić PIT-11 i PIT-8B
11
Niezbędnik Gazety Prawnej
Jak wypełnić PIT-11 i PIT-8B
12
Niezbędnik Gazety Prawnej
Jak wypełnić PIT-11 i PIT-8B
13
Czy pracodawca zobowiązany jest do
wystawienia informacji PIT-11 z tytułu
wypłaconych pracownikom świadczeń so-
cjalnych i w jakiej pozycji, czy jako inne źró-
dła czy wynagrodzenia ze stosunku pracy?
Z treści art. 39 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j.
Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) wyni-
ka, że płatnicy w terminie do końca lutego roku
następującego po roku podatkowym, w przypad-
ku gdy nie dokonują rocznego obliczenia podat-
ku, są obowiązani przekazać podatnikowi i urzę-
dowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzę-
du skarbowego właściwy według miejsca zamiesz-
kania podatnika, imienne informacje sporządzo-
ne według ustalonego wzoru (PIT-11). Zgodnie
natomiast z odesłaniem zamieszczonym w art. 39
ust. 1 ustawy płatnikami są osoby fizyczne, osoby
prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiada-
jące osobowości prawnej (zakłady pracy), do któ-
rych obowiązków należy obliczanie, pobieranie
oraz przekazywanie na rachunek właściwego
urzędu skarbowego zaliczek na podatek dochodo-
wy od osób, które uzyskują od tych zakładów
przychody w szczególności ze stosunku pracy. Za
przychody ze stosunku pracy uznać należy w myśl
art. 12 ust. 1 powyższej ustawy wszelkiego rodza-
ju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną
świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez
względu na źródło finansowania tych wypłat
i świadczeń. W szczególności dochodem z tego
źródła są świadczenia pieniężne ponoszone za
pracownika, jak również wartość innych nieod-
płatnych świadczeń lub świadczeń częściowo od-
płatnych. Jeżeli zatem świadczenia socjalne pono-
szone są na rzecz pracowników podatnika i nie
podlegają zwolnieniu z opodatkowania na podsta-
wie art. 21, to ich wartość doliczyć należy do wy-
nagrodzenia ze stosunku pracy oraz wykazać
w poz. 34 informacji PIT-11/8B.
Kiedy świadczenia rzeczowe finanso-
wane ze środków Zakładowego Fun-
duszu Świadczeń Socjalnych otrzymywane
przez pracownika są zwolnione od podatku
dochodowego od osób fizycznych, a kiedy
będą podlegały wykazaniu w PIT-11?
– Co do zasady określonej w art. 12 ustawy
z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od
osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz.
176 z późn. zm.) za przychody ze stosunku służ-
bowego, stosunku pracy, pracy nakładczej uważa
się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz
wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich
ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania
tych wypłat i świadczeń. W myśl powyższego
przepisu wszystkie przysporzenia majątkowe uzy-
skane przez pracownika z tytułu łączącego go
z zakładem pracy stosunku pracy podlegają opo-
datkowaniu. Dotyczy to również świadczeń
z ZFŚS. Ustawodawca przewidział jednak szeroki
katalog zwolnień zawarty w art. 21 ustawy. Kata-
log powyższy jest katalogiem zamkniętym,
w związku z czym wyłączeniu od opodatkowania
podlegają jedynie dochody enumeratywnie w nim
wymienione. Zgodnie również z przyjętą linią
orzecznictwa do zwolnień z opodatkowania nie
należy stosować wykładni rozszerzającej. W myśl
art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy zwalnia się od podat-
ku wartość rzeczowych świadczeń otrzymywa-
nych przez pracownika, sfinansowanych w całości
ze środków zakładowego funduszu świadczeń so-
cjalnych lub funduszy związków zawodowych
– do wysokości nieprzekraczającej w roku podat-
kowym kwoty 380 zł. Co ważne, rzeczowymi
świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki,
uprawniające do ich wymiany na towary lub usłu-
gi. Zwolnieniu podlegają zatem między innymi ta-
kie świadczenia rzeczowe jak paczki, upominki
i podarki, przy czym ich zakup musi być w cało-
ści sfinansowany ze środków zakładowego fundu-
szu świadczeń socjalnych. Zgodnie z pkt 78 po-
wyższego artykułu z opodatkowania zwolnione
jest również dofinansowanie wypoczynku zorga-
nizowanego przez podmioty prowadzące działal-
ność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii,
EKSPERCI WYJAŚNIAJĄ
Piotr Liss, konsultant
podatkowy Krzysztof
Ziemski & Wspólnicy
Spółka Doradztwa
Podatkowego S.A.
obozów i zimowisk, pobytu na leczeniu sanatoryj-
nym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, re-
habilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuń-
czych, oraz przejazdów związanych z tym wypo-
czynkiem i pobytem na leczeniu – dzieci i mło-
dzieży do lat 18. W tym przypadku wyłączeniu
podlega cała kwota przekazanego z zakładowego
funduszu świadczeń socjalnych dofinansowania.
Czy różnica pomiędzy ceną rynkową
lokalu mieszkalnego a kwotą zapłaco-
ną po uwzględnieniu warunków preferencyj-
nych stanowi dla byłego pracownika (eme-
ryta) przychód podlegający opodatkowa-
niu? Czy uzyskany przez emeryta przychód
w formie tych świadczeń rzeczowych jest
zwolniony od podatku, czy może należy go
wykazać w PIT-8C lub PIT-11/8B?
– W świetle przepisu art. 11 ustawy z dnia 26
lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fi-
zycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176
z późn. zm.) przychodami są w szczególności
otrzymane lub postawione do dyspozycji podatni-
ka w roku kalendarzowym pieniądze i wartości
pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń
w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W opisanej sytuacji po stronie nabywców powsta-
je przychód w postaci świadczenia częściowo od-
płatnego. Sposób ustalenia przychodu ze świad-
czeń częściowo odpłatnych unormowano w art.
11 ust. 2b ustawy, zgodnie z którym przychodem
jest różnica między wartością tych świadczeń
ustaloną według zasad określonych w ust. 2 i 2a
a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.
W myśl ust. 2a pkt 4 wyżej wymienionej ustawy
wartość pieniężną innych nieodpłatnych świad-
czeń niewymienionych w pkt 1-3 ustala się na pod-
stawie cen rynkowych stosowanych przy świad-
czeniu usług lub udostępnianiu rzeczy i praw tego
samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem
w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz
czasu i miejsca udostępnienia.
Ewentualne świadczenia, wynikające z prefe-
rencji, jakie kupujący uzyskują w związku z fak-
tem nabycia lokalu mieszkalnego, rozpatrywać na-
leży w kontekście innych źródeł przychodów wy-
mienionych w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 9 i okre-
ślonych w art. 20 ust. 1 wspomnianej ustawy o po-
datku dochodowym.
Podmiot dokonujący wypłat należności lub
świadczeń ze źródeł, o których mowa w art. 20
ust. 1 ustawy, nie jest zobowiązany pobierać zali-
czek na podatek lub zryczałtowanego podatku do-
chodowego. Musi on natomiast w terminie do
końca lutego roku następującego po roku, w któ-
rym powstał obowiązek podatkowy, sporządzić in-
formację według ustalonego wzoru o wysokości
przychodów (PIT-8C).
Zatem, jeżeli sprzedaż lokali nie następuje po
cenie rynkowej, jaka kształtuje się w danej miej-
scowości, to ewentualnym przychodem, który na-
leży wykazać w informacji PIT-8C, jest różnica
pomiędzy ceną rynkową a kwotą uiszczoną przez
osobę nabywającą lokal.
Wykazany w informacji PIT-8C przychód z ty-
tułu preferencyjnego nabycia lokalu podlega opo-
datkowaniu (łącznie z innymi dochodami osią-
gniętymi w roku podatkowym) w zeznaniu rocz-
nym, składanym na podstawie przepisu art. 45
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych, w terminie do dnia 30 kwietnia roku nastę-
pującego po roku podatkowym. Na mocy art. 21
ust 1 pkt. 38 ustawy zwalnia się z opodatkowania
świadczenia rzeczowe lub ekwiwalenty pieniężne
w zamian tych świadczeń otrzymywane przez
emerytów i rencistów w związku z łączącym ich
poprzednio z zakładami pracy stosunkiem służbo-
wym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosun-
kiem pracy oraz od związków zawodowych – do
wysokości nieprzekraczającej w roku podatko-
wym kwoty 2280 zł.
Jak należy zakwalifikować wynagro-
dzenie członka zarządu wspólnoty
mieszkaniowej pełniącego swoją funkcję na
podstawie wyboru, a nie umowy cywilno-
prawnej? Czy wspólnota powinna wystawić
po roku PIT-11/8B czy PIT-8C?
– W przypadku, gdy członkowie zarządu wspól-
noty mieszkaniowej nie zawarli umów cywilno-
prawnych, do których mają zastosowanie przepisy
art. 13 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j.
Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.), lecz
zostali powołani na podstawie art. 20 ustawy
z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j.
Dz.U. z 2000 r. nr 80, poz. 903 z późn. zm.), to
wynagrodzenie członków zarządu należy zaliczyć
do przychodów z innych źródeł, o których mowa
w art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o po-
datku dochodowym od osób fizycznych. W tym
stanie faktycznym wspólnota mieszkaniowa nie
ma obowiązku poboru zaliczek na podatek docho-
dowy od wypłaconych wynagrodzeń, jednakże po
Niezbędnik Gazety Prawnej
Jak wypełnić PIT-11 i PIT-8B
14
zakończeniu roku, zgodnie z art. 42a ustawy, ma
obowiązek sporządzić w terminie do końca lutego
następnego roku informację o dokonanych wypła-
tach na druku PIT-8C. Jeden egzemplarz informa-
cji przekazuje podatnikowi, drugi naczelnikowi
urzędu skarbowego właściwemu wg miejsca za-
mieszkania podatnika. Otrzymane kwoty wyna-
grodzeń członkowie zarządu wspólnoty są obo-
wiązani uwzględnić, zgodnie z art. 45 cytowanej
ustawy, w rocznym zeznaniu podatkowym.
Czy w przypadku gdy płatnik korygo-
wał składane w trakcie roku deklara-
cje PIT-4, musi złożyć korektę informacji
PIT-11?
– Zgodnie z art. 39 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j.
Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w ter-
minie do końca lutego roku następującego po ro-
ku podatkowym płatnicy podatku dochodowego
od osób fizycznych, w przypadku gdy nie dokonu-
ją rocznego obliczenia podatku, są obowiązani
przekazać podatnikowi i właściwemu naczelniko-
wi urzędu skarbowego imienne informacje sporzą-
dzone według ustalonego wzoru. Informacja ta
stanowi podstawę do sporządzenia przez pracow-
nika zeznania podatkowego za dany rok podatko-
wy. Powinna zatem zawierać aktualne dane doty-
czące uzyskanego dochodu, odprowadzonych zali-
czek oraz składek na ubezpieczenie społeczne. Je-
żeli po przesłaniu informacji do podatnika oraz
naczelnika urzędu skarbowego nastąpiły okolicz-
ności powodujące zmianę któregoś z istotnych jej
elementów, to płatnik zobowiązany jest dokonać
odpowiedniej korekty informacji oraz przesłać ją
ponownie podatnikowi oraz naczelnikowi urzędu
skarbowego.
Jaki wykazywać roczny limit kosztów
uzyskania przychodów w PIT-11/8B
podatnika, który otrzymuje przychody z róż-
nych źródeł u jednego pracodawcy, np. z ty-
tułu stosunku pracy i z tytułu członkostwa
w radzie nadzorczej spółki, czy należy je
ograniczyć do kwoty 1840,88 zł?
– Przedstawione w zapytaniu tytuły, z których
pracownik uzyskuje dochody, zakwalifikowane są
przez ustawodawcę do dwóch różnych źródeł
przychodów. Zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 26
lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fi-
zycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176
z późn. zm.) przychód z tytułu stosunku pracy za-
liczony został do przychodów ze stosunku służbo-
wego, pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego
stosunku pracy. Wynagrodzenie z tytułu członko-
stwa w radzie nadzorczej spółki stanowi nato-
miast przychód z działalności wykonywanej osobi-
ście (art. 13 pkt 7 ustawy). W myśl art. 9 ust 1a
ustawy, jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej
niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania
w danym roku podatkowym jest, poza pewnymi
wyjątkami, suma dochodów z wszystkich źródeł
przychodów. Za dochód, zgodnie z ustępem 2 po-
wyższego artykułu, uznać natomiast należy, co do
zasady, nadwyżkę sumy przychodów z tego źródła
nad kosztami ich uzyskania osiągniętą w roku po-
datkowym. Ze względu na fakt, iż powyższe przy-
chody nie mieszczą się w jednym źródle przycho-
dów, podatnik ma prawo do naliczenia kosztów
uzyskania przychodów osobno w stosunku do każ-
dego ze źródeł.
Czy w przypadku, kiedy przychód rad-
nego jest mniejszy od kosztów uzy-
skania przychodu i wykorzystano tylko
część tych kosztów, to w PIT-8B należy wy-
kazać kwotę 102,25 zł czy tylko część fak-
tycznie uwzględnioną i czy w takim przypad-
ku dołącza się PIT-R?
– W myśl art. 13 pkt 5 i 6 ustawy z dnia 26 lip-
ca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn.
zm.) za przychody z działalności wykonywanej
osobiście uważa się przychody otrzymane przez
osoby wykonujące czynności związane z pełnie-
niem obowiązków społecznych lub obywatelskich,
bez względu na sposób powołania tych osób, nie
wyłączając odszkodowania za utracony zarobek,
jak również przychody osób, którym organ władzy
lub administracji państwowej albo samorządowej
na podstawie właściwych przepisów zlecił wyko-
nanie określonych czynności.
Kwoty wykazane w PIT-R płatnik wykazuje od-
powiednio w informacji PIT-11/8B. Jednak, gdy
Niezbędnik Gazety Prawnej
Jak wypełnić PIT-11 i PIT-8B
15
Beata Kaczewiak,
samodzielny księgowy
Krzysztof Ziemski &
Wspólnicy Spółka
Doradztwa
Podatkowego S.A.
płatnik wypłaca osobie fizycznej jedynie należno-
ści z tytułu pełnienia obowiązków społecznych
i obywatelskich, a należności te nie przekraczają
kwoty wolnej od opodatkowania, to płatnik nie ma
obowiązku sporządzenia informacji PIT-11/8B,
lecz jedynie informacji PIT-R. Artykuł 21 pkt 17
ustawy wskazuje, iż zwolnieniu z opodatkowania
podlegają diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosz-
tów, otrzymywane przez osoby wykonujące czyn-
ności związane z pełnieniem obowiązków społecz-
nych i obywatelskich – do wysokości nieprzekra-
czającej miesięcznie kwot 2280 zł.
Z tytułu określonego w art. 13 pkt 5 i 6 ww.
ustawy przychody otrzymane przez osoby wyko-
nujące czynności związane z pełnieniem obowiąz-
ków społecznych lub obywatelskich wykazują
koszty tak jak z umowy o pracę, tak więc należa-
łoby wykazać kwotę 102,25 zł.
Pracownik, który rozpoczął pracę
w grudniu 2004 r., jest zatrudniony na
niecały etat z wynagrodzeniem miesięcz-
nym 90,00 zł. Czy w związku z powyższym,
w informacji PIT-11/8B, w pozycji koszty
uzyskania przychodu, należy wykazać kwo-
tę 90,00 zł czy 102,25 zł?
– Zakładając, iż podatnik otrzymał wynagrodze-
nie w grudniu 2004 roku, zakład pracy (pracodaw-
ca) sporządzając informacje o uzyskanych przez
podatnika dochodach oraz pobranych zaliczkach
na podatek dochodowy PIT-11/8B, w pozycji
koszt uzyskania przychodu wykazuje pełną kwotę
102,25 zł (art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca
1991 roku o podatku dochodowym od osób fi-
zycznych). W powyższym przepisie ustawodawca
nie uzależnił wysokości kosztu uzyskania od czasu
pracy pracownika, co wskazuje, iż koszty te nie są
ustalane proporcjonalnie do czasu pracy w danym
miesiącu. Jeżeli pracownik nie uzyskał w roku
2004 innych dochodów z tego źródła, to spowodu-
je to powstanie straty, którą można rozliczyć w na-
stępnych latach podatkowych.
Pracownik zatrudniony jest na dwie
umowy o pracę w jednym zakładzie.
Jaką wysokość kosztów uzyskania przycho-
du należy naliczać temu pracownikowi
w PIT-11, jako uzyskiwanych od jednego za-
kładu pracy czy dwóch?
– W myśl art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca
1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn.
zm.), koszty uzyskania przychodów z tytułu sto-
sunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielcze-
go stosunku pracy, w przypadku gdy:
1) podatnik uzyskuje przychody od jednego za-
kładu pracy – wynoszą 102 zł 25 gr miesięcznie,
a za rok podatkowy nie więcej niż 1227 zł,
2) podatnik uzyskuje przychody równocześnie
od więcej niż jednego zakładu pracy – nie mogą
przekroczyć łącznie 1840 zł 77 gr za rok podatko-
wy,
3) miejsce stałego lub czasowego zamieszkania
podatnika jest położone poza miejscowością,
w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie
uzyskuje dodatku za rozłąkę – wynosi 127 zł 82 gr
miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej
niż 1533 zł 84 gr,
4) podatnik uzyskuje przychody równocześnie
od więcej niż jednego zakładu pracy, a miejsce sta-
łego lub czasowego zamieszkania jest położone
poza miejscowością, w której znajduje się zakład
pracy i podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę
– nie mogą przekroczyć łącznie 2300 zł 94 gr za
rok podatkowy.
W powyższym przepisie ustawodawca jedno-
znacznie posługuje się terminem „zakład pracy”,
a nie „stosunek pracy”, wobec tego w przedstawio-
nej sytuacji płatnik powinien naliczyć koszty jak
dla jednego zakładu pracy.
Czy zwrócone pracownikowi w 2005 r.
nienależnie potrącone w 2004 r.
składki na ubezpieczenie społeczne podle-
gają opodatkowaniu w roku 2005 i czy nale-
ży korygować deklaracje PIT-4 i informację
PIT-11 za rok 2004?
– W myśl art. 11 ust 1 ustawy z dnia 26 lipca
1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn.
zm.) przychodami, z pewnymi wyjątkami, są
otrzymane lub postawione do dyspozycji podat-
nika w roku kalendarzowym pieniądze i warto-
ści pieniężne oraz wartość otrzymanych świad-
czeń w naturze i innych nieodpłatnych świad-
czeń.
Wobec powyższego od zwróconych pracowni-
kowi przez ZUS (za pośrednictwem pracodawcy)
składek na ubezpieczenie społeczne pracodawca
ma obowiązek pobrać zaliczki na podatek docho-
dowy tak jak od wynagrodzeń za pracę w roku
2005. Nie dokonuje się wówczas korekty deklara-
cji PIT-4, jak i PIT-11 za 2004 rok.
Rozmawiał Bogdan Świąder
Niezbędnik Gazety Prawnej
Jak wypełnić PIT-11 i PIT-8B
16
Drogowy
Samochody osobowe, ciężarowe i motocykle są ob-
ciążone rocznym podatkiem drogowym, którego wy-
sokość zależy od pojemności silnika.
Wykonawstwo
obiektów technicznych
Zagraniczne podmioty gospodarcze oraz osoby fi-
zyczne niebędące rezydentami, wykonujące obiekty
techniczne w Grecji są opodatkowane od przychodu
brutto. Stopy podatkowe wynoszą odpowiednio
4 proc. dla obiektów sektora publicznego, 4,8 proc.
dla obiektów sektora prywatnego, jeśli wykonawca
korzysta z własnych materiałów lub 10 proc., jeśli nie
korzysta z własnych materiałów. Zaliczki podatkowe
są potrącane z każdej płatności na rzecz wykonawcy.
Opłaty od usług
Generalnie, od opłat za usługi wykonywane przez
firmy zagraniczne lub osoby fizyczne niebędące rezy-
dentami w Grecji pobierane są zaliczki podatkowe
w wysokości 20 proc., o ile umowa o unikaniu po-
dwójnego opodatkowania nie stanowi inaczej.
W szczególności opłaty dla tych podmiotów za usłu-
gi takie jak analizy, projekty, porady badawcze i na-
ukowe, nadzór i konsulting projektów budowlanych
są opodatkowane zaliczkowo w wysokości 17,5 proc.
Nie dotyczy to rezydentów greckich. Podobnie jak
wcześniej postanowienia umów o unikaniu podwój-
nego opodatkowania mają pierwszeństwo.
Dochody kapitałowe
Odsetki od większości depozytów w bankach działa-
jących w Grecji, jak również od obligacji bankowych, są
opodatkowane w wysokości 15 proc. Odsetki uzyskane
od obligacji rządowych i krótkoterminowych weksli
skarbowych są opodatkowane w wysokości 10 proc.
Niektóre obligacje państwowe są wolne od podatku.
Roczny podatek
od nieruchomości
Podatek lokalny, czyli roczny podatek od nieru-
chomości, wynosi w Grecji od 0,025 do 0,035 proc.,
w zależności od prefektury, w której leży nierucho-
mość, tzw. obiektywnej wartości nieruchomości.
Transakcje na giełdzie
Podatek od transakcji na giełdzie wynosi 0,3 proc.
wpływów ze sprzedaży akcji notowanych na giełdzie
ateńskiej. Podatek płaci sprzedający.
Opłaty skarbowe
W Grecji od pewnych transakcji lub dokumentów
pobierane są opłaty skarbowe. Należą do nich m.in.:
weksle (do 0,6 proc. wartości), wynajęcie nierucho-
mości (3,6 proc. wartości transakcji), pożyczki ko-
mercyjne (2,4 proc.), prywatne umowy pożyczkowe
(2,4 do 3,6 proc.).
Sprzedaż nieruchomości
W Grecji pobierany jest podatek od zmiany tytułu
własności nieruchomości. Generalnie podatek ten
wynosi 9 proc. od pierwszych 12 000 euro wartości
transakcji oraz 11 proc. od kwoty przewyższającej tę
wartość.
Ewa Matyszewska
Źródło: Ambasada RP w Atenach
(www.poland-embassy.gr)
INNE PODATKI
Greckie firmy płacą podatek od
zysku przed podziałem. Oddziały
firm zagranicznych są opodatkowa-
ne od ich zagregowanych zysków
bez względu na to, czy dokonywały
transferów swoich zysków do firm
macierzystych.
Podatek dochodowy od przedsię-
biorstw oraz spółek akcyjnych noto-
wanych na koniec roku kalendarzo-
wego na giełdzie wynosi 35 proc.
Dochody oddziałów firm zagranicz-
nych oraz greckich spółek akcyj-
nych nienotowanych na giełdzie
ateńskiej na koniec roku kalenda-
rzowego, a także banków greckich
są opodatkowane podatkiem w wy-
sokości 37,5 proc. Jeśli podatek jest
płacony jednorazowo w całej kwo-
cie, płatnik otrzymuje 2,5-proc. ra-
bat od sumy podatku. Jeśli firma zy-
skuje dochód z nieruchomości, to
dochód brutto z tego tytułu podlega
dodatkowemu podatkowi w wysoko-
ści 3 proc., jednak w kwocie nie
wyższej od podatku dochodowego.
Warto pamiętać, że Polska i Grecja
zawarły umowę o unikaniu podwój-
nego opodatkowania, którą stosuje
się odpowiednio do oddziałów firm
polskich w Grecji.
Opodatkowanie
osób fizycznych
Dochody pracowników zatrud-
nionych na podstawie umów o pra-
cę oraz dochody emerytów w wyso-
kości do 10 000 euro są zwolnione
z podatku. Dochody innych osób fi-
zycznych zwolnione są z podatku
do kwoty 8400 euro. Osoby fizycz-
ne, których dochody zwolnione są
z podatku do wysokości 8400 euro,
płacą 5-proc. podatek od dochodów
przekraczających tę kwotę do wyso-
kości 10 000 euro, a następnie staw-
ki podatkowe od dochodów prze-
kraczających 10 000 euro według
zasad przedstawionych w ramce.
Wszyscy płatnicy podatku do-
chodowego od osób fizycznych mo-
gą korzystać dodatkowo ze znacz-
nych ulg z tytułu posiadanych dzie-
ci. Poza tym mogą od podstawy
opodatkowania odpisać niektóre za-
kupy, których jednostkowa wartość
przekracza 500 euro, np. związa-
nych z wyposażeniem mieszkań
oraz wydatki z tytułu ubezpieczenia
na życie.
Grecki VAT i akcyza
VAT na towary i usługi został
wprowadzony w Grecji w 1987 r.
Podstawowa stawka tego podatku
wynosi 18 proc. Niższe stawki prze-
widziane są na niektóre towary
i usługi. Stawką 8-proc. objęte są to-
wary i usługi uważane za niezbędne,
takie jak świeże produkty żywno-
ściowe, lekarstwa, prąd elektryczny,
usługi transportowe i niektóre usłu-
gi profesjonalne. Stawką VAT w wy-
sokości 4 proc. objęte są natomiast
gazety, czasopisma, książki, bilety
do teatru. Wymienione stawki VAT
mogą być zredukowane o 30 proc.,
jeśli towary lub usługi są dostarcza-
ne podatnikom na Wyspach Dode-
kanezu i innych Wyspach Egej-
skich.
Z kolei akcyza nakładana jest na
kilka importowanych i krajowych
produktów, do których należą nie-
które produkty rolne, alkohol, ty-
toń, paliwa pochodzenia petroche-
micznego, samochody. Akcyza wy-
nosi od 10 do 75 proc. i może być
nałożona od bazy cenowej CIF lub
ceny detalicznej. Akcyza od samo-
chodów w niektórych przypadkach
może sięgnąć nawet 200 proc. ceny
na bazie CIF.
Zachęty dla inwestorów
Grecja stara się pobudzać inwe-
stycje przedsiębiorców krajowych
i zagranicznych stosując wiele za-
chęt w postaci różnego typu ulg.
W Grecji nie istnieją, zgodnie z wy-
mogami Unii Europejskiej, specjal-
ne strefy ekonomiczne, jednak sto-
sowana polityka zachęt inwestycyj-
nych jest w pewnej mierze podobna
do tych, jakie Polska stosuje w SSE.
Zachęty te polegają na: przyzna-
waniu grantów gotówkowych na po-
krycie części wydatków inwestycyj-
nych lub biznesplanu; subsydiowa-
niu oprocentowania kredytów śred-
nio- i długoterminowych (nie krót-
szych niż 4-letnich), otrzymanych
na pokrycie wspomaganych przez
państwo wydatków inwestycyjnych;
subsydiowaniu opłat leasingowych
poprzez spłacanie przez państwo
części rat kontraktu leasingowego;
stosowaniu ulg podatkowych; spe-
cjalnych zachętach dla szczególnie
ważnych inwestycji przemysłowych,
wydobywczych i
turystycznych
przekraczających 25 mld drachm
(73 367 570 euro), spełniających
określone warunki ustawy „O stoso-
waniu ogólnych środków wspierania
rozwoju gospodarki narodowej”.
Wszystkie te instrumenty mają
na celu zwiększenie międzynarodo-
wej konkurencyjności gospodarki
greckiej, tworzenie nowych miejsc
pracy, zapewnienie zrównoważone-
go rozwoju regionów oraz ochronę
środowiska. Zachęty są stosowane
wobec inwestycji w rolnictwie, prze-
myśle przetwórczym i w usługach,
włącznie z turystyką. Są one skiero-
wane głównie do nowych przedsię-
biorstw, ale w pewnych przypad-
kach mogą je otrzymać nawet firmy
działające dłużej niż 5 lat. Mogą
one także uzyskać ulgi podatkowe
i subsydia do odsetek od pobranych
kredytów.
Rozmiar i rodzaje zachęt zależą
od lokalizacji przedsiębiorstwa sek-
tora gospodarki, liczby nowo two-
rzonych miejsc pracy w wyniku in-
westycji, rodzaju inwestycji oraz
liczby lat, które upłynęły od rozpo-
częcia działalności przedsiębior-
stwa. W sytuacji gdy wartość inwe-
stycji przekracza 77,2 mln euro oraz
przedsiębiorca tworzy więcej niż
300 miejsc pracy, warunki zachęt
mogą być negocjowane na zasadach
wyjątku.
Ponadto w Grecji stosowany jest
system zachęt zróżnicowany w za-
leżności od rodzaju inwestycji. Przy-
kład to inwestycje dokonywane
przez firmy handlowe na obszarze
całej Grecji, które uprawniają do
50-proc. ulgi podatkowej.
Wnioski o przyznanie zachęt in-
westycyjnych składa się w Minister-
stwie Finansów i Gospodarki Naro-
dowej w okresie od 1 stycznia do 15
września danego roku. Do wniosku
należy dołączyć wstępne studium
zawierające szczegółową prezenta-
cję planowanej inwestycji i jej koszt.
Własny udział inwestora musi wy-
nosić przynajmniej 40 proc. całko-
witego kosztu. Wnioski dotyczące
przyznania zachęt inwestycyjnych
są rozpatrywane przez ministra po
przedstawieniu mu opinii przez spe-
cjalny Komitet Doradczy. Akcepta-
cja ministra jest publikowana w Ga-
zecie Rządowej w miesiąc po uzy-
skaniu (pozytywnej) opinii.
Ewa Matyszewska
Źródło: Ambasada RP w Atenach
(www.poland-embassy.gr)
www.gazetaprawna.pl
GAZETA PRAWNA NR 16 (1381) 24 STYCZNIA 2005
KSIĘGOWOŚĆ I PŁACE
Podatki w Grecji
Sys
tem
y
podatk
o
w
e
13
Trzeba wiedzieć, jak
zachęcać inwestorów
W Grecji zyski przedsiębiorców opodatkowane są podatkiem dochodo-
wym. Dotyczy to również przedsiębiorstw zagranicznych działających
w Grecji jako oddział lub filia przedsiębiorstwa albo mających stałą sie-
dzibę w Grecji. Dodatkowo Grecja stara się pobudzać inwestycje przed-
siębiorców krajowych i zagranicznych, stosując liczne zachęty, w tym
w postaci ulg podatkowych.
Opodatkowanie dochodów pracowników
najemnych i emerytów
Dochody od 10 000 euro do 13 400 euro – stawka podatkowa 15
proc. (podatek 510 euro)
Dochody od 13 400 euro do 23 400 euro – stawka podatkowa
30 proc.
Dochody powyżej 23 400 euro – stawka podatkowa 40 proc.
O systemach podatkowych pi-
saliśmy w ub.r. w „GP” z 2 sierp-
nia (Holandia), 16 sierpnia (Fin-
landia), 6 września (Czechy),
13 września (Francja), 20 wrze-
śnia (Słowenia), 4 października
(Niemcy), 18 października (Au-
stria), 15 listopada (Estonia),
6 grudnia (Hiszpania) i 20 grud-
nia 2004 r. (Dania).
Kierownik jednostki ponosi
odpowiedzialność za wykonywa-
nie obowiązków w zakresie ra-
chunkowości określonych ustawą
o rachunkowości, w tym z tytułu
nadzoru, również w przypadku,
gdy określone obowiązki w za-
kresie rachunkowości zostaną
powierzone innej osobie za jej
zgodą.
Z przepisów ustawy o rachun-
kowości (art. 77) wynika, że ten,
kto wbrew przepisom ustawy do-
puszcza do:
◗
nieprowadzenia ksiąg rachunko-
wych, prowadzenia ich wbrew
przepisom ustawy lub podawa-
nia w tych księgach nierzetel-
nych danych,
◗
niesporządzenia sprawozdania
finansowego, sporządzenia go
niezgodnie z przepisami ustawy
lub zawarcia w tym sprawozda-
niu nierzetelnych danych
– podlega grzywnie lub karze
pozbawienia wolności do lat 2 al-
bo obu tym karom łącznie.
Ponadto, na podstawie art. 79
ustawy o rachunkowości, karze
grzywny albo karze ograniczenia
wolności podlega również ten, kto
wbrew przepisom ustawy:
◗
nie poddaje rocznego sprawozda-
nia finansowego badaniu przez
biegłego rewidenta,
◗
nie udziela lub udziela niezgodnych
ze stanem faktycznym informacji,
wyjaśnień, oświadczeń biegłemu re-
widentowi albo nie dopuszcza go
do pełnienia obowiązków,
◗
nie składa rocznego sprawozdania
finansowego do ogłoszenia,
◗
nie składa rocznego sprawozdania
finansowego lub sprawozdania
z działalności jednostki we właści-
wym rejestrze sądowym,
◗
nie udostępnia sprawozdania fi-
nansowego i innych dokumentów,
o których mowa w art. 68 ustawy
o rachunkowości,
◗
prowadzi działalność usługową
w zakresie prowadzenia ksiąg ra-
chunkowych bez wymaganych
uprawnień,
◗
prowadzi działalność usługową
w zakresie prowadzenia ksiąg ra-
chunkowych bez spełnienia obo-
wiązku zawarcia umowy ubezpie-
czenia odpowiedzialności cywilnej
za szkody wyrządzone w związku
z prowadzoną działalnością.
Uprawnionymi do prowadzenia
dochodzeń w sprawach o przestęp-
stwa z art. 77 i art. 79 ustawy o ra-
chunkowości, w myśl par. 1 pkt
3 rozporządzenia ministra spra-
wiedliwości z dnia 13 czerwca
2003 r. w sprawie określenia orga-
nów uprawnionych obok Policji
do prowadzenia dochodzeń oraz
organów uprawnionych do wno-
szenia i popierania oskarżenia
przed sądem pierwszej instancji
w sprawach podlegających rozpo-
znaniu w postępowaniu uprosz-
czonym, jak również zakresu
spraw zleconych tym organom
(Dz.U. z 2003 r. nr 108, poz.
1019), są urzędy skarbowe i in-
spektorzy kontroli skarbowej.
Zbigniew Kozłowski
Rachunk
o
w
ość
www.gazetaprawna.pl
KSIĘGOWOŚĆ I PŁACE
GAZETA PRAWNA NR 16 (1381) 24 STYCZNIA 2005
Nieprzestrzeganie przepisów
14
CZYTELNICY PYTAJĄ
I DZIEŃ – SEMINARIUM
❚
Zasady wyceny składników majątkowych
❚
Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe (MSR 37)
❚
Zdarzenia
po dacie bilansu (MSR 10)
❚
Koszty finansowania zewnętrznego (MSR 23)
❚
Podatek dochodowy (MSR 12)
❚
Różnice między MSR
a ustawą o rachunkowości
❚
Zysk lub strata netto okresu sprawozdawczego, podstawowe błędy, zmiany zasad (polityki)
rachunkowości (MSR 8)
❚
Umowy o budowę (MSR 11)
II DZIEŃ – SEMINARIUM
❚
Instrumenty finansowe – ujmowanie, wycena i prezentacja w sprawozdaniu finansowym (MSR 39)
❚
Przychody (MSR 18)
❚
Świadczenia pracownicze (MSR 19)
❚
Skutki zmian kursów wymiany walut obcych (MSR 21)
❚
Sprawozdawczość finansowa
dotycząca udziałów we wspólnych przedsięwzięciach (MSR 31)
❚
Informacje ujawniane na temat podmiotów powiązanych
(MSR 24)
❚
Skonsolidowane sprawozdania finansowe i inwestycje w jednostkach zależnych (MSR 27)
❚
Inwestycje w jednos-
tkach stowarzyszonych (MSR 28))
❚
Połączenia jednostek gospodarczych (MSR 22)
❚
Utrata wartości aktywów (MSR 36)
❚
MSSF – wybrane zagadnienia
❚
Różnice między MSR/ MSSF a ustawą o rachunkowości – podsumowanie
III DZIEŃ – WARSZTATY
❚
Połączenia jednostek gospodarczych/konsolidacja (MSSF 3, MSR 27, 28, 31)
❚
Kapitałowe świadczenia pracownicze
(MSSF 2)
❚
Leasing (MSR 17)
❚
Wartości niematerialne (MSR 38)
❚
Majątek trwały i aktywa trwałe przeznaczone do sprze-
daży (MSR 16, MSSF 5)
❚
Utrata wartości aktywów (MSR 36)
❚
Podatek odroczony (MSR 12)
❚
Rezerwy i zobowiązania
warunkowe (MSR 37)
Zaproszeni prelegenci:
dr ANDRE HELIN, ANNA BERNAZIUK
Koszt udziału w seminarium/warsztatach: 1790 PLN/650 PLN
CENA PROMOCYJNA DO 4 lutego 2005 r.
Seminarium:
1490 PLN
Warsztaty: 550
PLN
Ośrodek Konferencji i Szkoleń Menedżerskich tel.: (0...22) 761 30 21, 761 30 29, faks (0...22) 761 30 37 e-mail: piotr.odzijewicz@infor.pl www.szkolenia.infor.pl
patronat merytoryczny:
MIĘDZYNARODOWE STANDARDY RACHUNKOWOŚCI
MSR, MSSF a ustawa o rachunkowości
14–16 lutego 2005 r. Warszawa
REKLAMA
Kiedy kierownik
odpowie za błędy
Za naruszenie przepisów ustawy o rachunkowości kierownik jednostki
może ponieść odpowiedzialność karną. Będzie tak np. wtedy, gdy w spra-
wozdaniu finansowym znajdą się nierzetelne dane albo gdy roczne spra-
wozdanie nie zostanie poddane badaniu przez biegłego rewidenta.
Jakie obowiązki
ma spółka
Jakie warunki muszą być spełnione, by
spółka z o.o. mogła sporządzić sprawo-
zdanie finansowe w wersji uproszczonej? – py-
ta czytelniczka z Bydgoszczy.
– Sprawozdanie finansowe składa się z bilansu, ra-
chunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej,
obejmującej wprowadzenie do sprawozdania finanso-
wego oraz dodatkowe informacje i objaśnienia. Spra-
wozdanie finansowe powinno zawierać informacje
w zakresie ustalonym w załączniku nr 1 do ustawy
o rachunkowości. Od tej zasady ustawodawca przewi-
dział jednak pewne wyjątki. Zgodnie bowiem z art. 50
ust. 2 ustawy o rachunkowości jednostka, która w roku
obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finanso-
we, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy nie
osiągnęła dwóch z następujących trzech wielkości:
◗
średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne
etaty wyniosło nie więcej niż 50 osób,
◗
suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego
w walucie polskiej nie przekroczyła równowartości
2 000 000 euro,
◗
przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów
oraz operacji finansowych w walucie polskiej nie
przekroczyły równowartości 4 000 000 euro
– może sporządzić sprawozdanie finansowe w for-
mie uproszczonej, wykazując informacje w zakresie
ustalonym w załączniku nr 1 literami i cyframi rzym-
skimi. Informację dodatkową sporządza się w odpo-
wiednio uproszczonej formie. Wyrażone w euro wiel-
kości przelicza się na walutę polską po średnim kur-
sie, ustalonym przez Narodowy Bank Polski, na
dzień bilansowy.
Zbigniew Kozłowski
Czy udział w naradzie
usprawiedliwia absencję
Pracodawca nie ma obowiązku zwolnienia pracow-
nika od pracy w przypadku „wezwania go” do wzię-
cia udziału w naradzie organów samorządu teryto-
rialnego, poświęconej realizacji celów społecznych
(par. 6 w związku z par. 3 pkt 4 rozporządzenia mi-
nistra pracy i polityki socjalnej z dnia 15 maja 1996 r.
w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności
w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od
pracy, Dz.U. nr 60, poz. 281).
Wyrok SN z 5 listopada 1998 r. (I PKN 350/98;
OSNP z 1999 r. nr 24, poz. 777)
Czy świadka można
ukarać karą porządkową
Pozostanie pracownika w sądzie jako świadka po
złożeniu zeznań na żądanie pełnomocnika proceso-
wego w celu złożenia uzupełniających zeznań lub
konfrontacji z innymi świadkami jest okolicznością
usprawiedliwiającą jego nieobecność w zakładzie
pracy w związku z wezwaniem do sądu, a tym samym
wyłączającą przypisanie mu winy i stosowanie wobec
niego kary porządkowej (art. 108 i art. 111 k.p.).
Wyrok SN z 23 stycznia 1998 r. (I PKN 500/97;
OSNP z 1999 r. nr 1, poz. 14)
Czy pracodawca ocenia
celowość zwolnienia
Indywidualne zwolnienie od obowiązku świadcze-
nia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia,
dla załatwienia doraźnych spraw związanych z peł-
nioną funkcją związkową na podstawie art. 31 ust. 3
ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodo-
wych (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 79, poz. 854) nie zależy
od uznania pracodawcy, ale od istnienia obiektyw-
nych przesłanek określonych w tym przepisie.
Wyrok SN z 6 czerwca 2001 r. (I PKN 460/00;
Prok. i Pr. z 2002 r. nr 12, poz. 48)
Czy po odwołaniu
przysługuje premia
Pracownik odwołany ze stanowiska do czasu roz-
wiązania stosunku pracy ma prawo do wynagrodze-
nia przysługującego mu przed odwołaniem (art. 70
par. 2 k.p.). Wynagrodzenie to obejmuje również pre-
mię, gdyż w tym przypadku art. 81 par. 1 k.p. nie ma
zastosowania.
Wyrok SN z 7 marca 2001 r. (I PKN 297/00;
OSNP z 2002 r. nr 23, poz. 572)
Odszkodowanie czy
przywrócenie do pracy
Pracownikowi odwołanemu ze stanowiska w sposób
równoznaczny z wypowiedzeniem umowy o pracę
(art. 70 par. 2 k.p.), z naruszeniem art. 32 ust. 1 usta-
wy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych
(Dz.U. nr 55, poz. 234), przysługuje – na podstawie
stosowanego odpowiednio przepisu art. 45 k.p. – rosz-
czenie o odszkodowanie. Jedynie wówczas gdy odwo-
łanie nastąpiło z przyczyn łączących się ze sprawowa-
niem funkcji związkowej, pracownikowi przysługuje
roszczenie o uznanie odwołania za bezskuteczne lub
o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach.
Wyrok SN z 16 marca 1994 r. (I PRN 6/94; OSNP
z 1994 r. nr 1, poz. 9)
Z ORZECZNICTWA
ZGŁOŚ SWÓJ PROBLEM: ksiegowosc@infor.pl
@
Przypadki w których pracodawca
zobowiązany jest do udzielenia pra-
cownikowi zwolnienia od pracy
z zachowaniem prawa do wynagro-
dzenia określa kodeks pracy oraz
rozporządzenie ministra pracy i po-
lityki socjalnej z dnia 15 maja 1996
r. w sprawie sposobu usprawiedli-
wiania nieobecności w pracy oraz
udzielania pracownikom zwolnień
od pracy (Dz.U. nr 60, poz. 281).
Dla dobra publicznego
Pracownikowi przysługuje zwol-
nienie od pracy, bez uszczerbku dla
pobieranego wynagrodzenia, w ra-
zie wykonania określonych działań
nie związanych z pracą, ale służą-
cych ważnym celom społecznym,
np. ratowanie zdrowia i życia ludzi.
Prawo do wynagrodzenia zachowu-
je bowiem pracownik, który:
◗
bierze udział jako strona lub świa-
dek w postępowaniu pojednaw-
czym,
◗
przeprowadza obowiązkowe bada-
nia lekarskie i szczepienia ochron-
ne przewidziane przepisami
o zwalczaniu chorób zakaźnych,
o zwalczaniu gruźlicy oraz o zwal-
czaniu chorób wenerycznych,
◗
będąc ratownikiem GOPR uczest-
niczy w akcji ratowniczej,
◗
będąc krwiodawcą oddaje krew
w czasie oznaczonym przez stację
krwiodawstwa lub przeprowadza
zalecone okresowe badania lekar-
skie, jeżeli nie mogą one być wyko-
nane w czasie wolnym od pracy.
Z powodów osobistych
Pracodawca zobowiązany jest
również udzielić zwolnienia od pra-
cy, jeżeli przemawiają za tym osobi-
ste potrzeby pracownika. Pracowni-
kowi przysługuje płatne zwolnienie
od pracy w wymiarze:
◗
2 dni – w razie ślubu pracownika
lub urodzenia się jego dziecka albo
zgonu i pogrzebu małżonka pra-
cownika lub jego dziecka, ojca,
matki, ojczyma lub macochy,
◗
1 dnia – w razie ślubu dziecka pra-
cownika albo zgonu i pogrzebu je-
go siostry, brata, teściowej, teścia,
babki, dziadka, a także innej osoby
pozostającej na utrzymaniu pra-
cownika lub pod jego bezpośred-
nią opieką.
Natomiast w przypadku innych
zwolnień określonych w przepisach
rozporządzenia z dnia 15 maja 1996
r., które wiążą się z pełnioną przez
pracownika funkcją społeczną lub
zawodową, a także stawiennictwem
na wezwania różnych organów
i udziałem w prowadzonych przez
nie postępowaniach, pracodawca
nie ma obowiązku wypłacać wyna-
grodzenia. Wydaje jedynie zaświad-
czenie określające wysokość utraco-
nego wynagrodzenia za czas tego
zwolnienia. Na podstawie tego do-
kumentu pracownik może uzyskać
rekompensatę od właściwego orga-
nu. Jednak obowiązujące u praco-
dawcy przepisy płacowe mogą przy-
znawać pracownikowi wynagrodze-
nia także za czas tych zwolnień.
Zwolnienia dla związkowca
Szczególne przywileje przysługu-
ją pracownikom pełniącym funkcje
związkowe. Pracownik ma bowiem
prawo do zwolnienia od pracy zawo-
dowej z zachowaniem prawa do wy-
nagrodzenia na czas niezbędny do
wykonania doraźnej czynności wy-
nikającej z jego funkcji związkowej,
jeżeli czynność ta nie może być wy-
konana w czasie wolnym od pracy
(art. 31 ust. 3 ustawy z dnia 23 ma-
ja 1991 r. o związkach zawodowych;
t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 79, poz. 854
z późn. zm.).
Zwolnienie od pracy może być
udzielone pracownikowi pełniące-
mu jakąkolwiek funkcję w organiza-
cji związkowej. Jego wymiar uzależ-
niono od zakresu doraźnych działań
związkowych, których pracownik
nie może wykonać poza godzinami
pracy.
Zwolnienie wynikające z przepi-
sów ustawy o związkach zawodo-
wych nie zależy od swobodnego
uznania pracodawcy. Oznacza to,
że powinien on udzielić zwolnienia,
jeżeli czynność nie może być wyko-
nana w czasie wolnym od pracy
i ma charakter doraźny, a jednocze-
śnie jej podjęcie w tym dniu jest nie-
zbędne dla zachowania praw związ-
ku, jego członków lub innych pra-
cowników, którym związek zapew-
nia ochronę.
Pracodawca nie jest również upo-
ważniony do oceny zasadności
zwolnień od pracy na czas niezbęd-
ny do wykonania określonych czyn-
ności wynikających z pełnionej
przez pracownika funkcji związko-
wej. Wydaje się jednak, że skoro łą-
czy się ono z obowiązkiem wypłaty
wynagrodzenia, pracodawca może
zwrócić się do statutowych władz
związku o potwierdzenie celowości
i czasu trwania takiego zwolnienia.
Wynagrodzenie dla
odwołanego pracownika
Pracownik zatrudniony na pod-
stawie powołania (w tym powołany
na stanowisko na czas określony)
może być w każdym czasie – nie-
zwłocznie lub w określonym termi-
nie – odwołany ze stanowiska przez
organ, który go powołał. Uprawnie-
nie płacowe takiego pracownika
określają art. 70 par. 2 i art. 72 par.
2 k.p. Jest on w okresie wypowiedze-
nia zwolniony z obowiązku świad-
czenia pracy, ale ma prawo do wyna-
grodzenia w wysokości przysługują-
cej mu przed odwołaniem. Z uwagi
na niewykonywanie pracy przybiera
ono postać wypłaty gwarancyjnej.
Natomiast w razie odwołania pra-
cownicy w okresie ciąży, organ od-
wołujący jest obowiązany zapewnić
jej inną pracę, odpowiednią ze
względu na jej kwalifikacje zawodo-
we, przy czym przez okres równy
okresowi wypowiedzenia pracowni-
ca ma prawo do wynagrodzenia
w wysokości przysługującej przed
odwołaniem (art. 72 par. 1 k.p.). Za-
sadę tę stosuje się także odpowied-
nio do pracownika w wieku przed-
emerytalnym.
Dla kobiety w ciąży
i karmiącej matki
Pracodawca musi udzielić pra-
cownicy ciężarnej zwolnień od pra-
cy na zalecone przez lekarza bada-
nia lekarskie przeprowadzane
w związku z ciążą, jeżeli nie mogą
być one wykonane poza godzinami
pracy (art. 185 par. 2 k.p.). Za tę
nieobecność pracownica zachowuje
prawo do wynagrodzenia.
Natomiast prawo do dotychcza-
sowego wynagrodzenia zachowuje
pracownica w ciąży lub karmiąca
piersią, która z uwagi na zatrudnie-
nie przy pracy wzbronionej lub przy
pracy, co do której z orzeczenia le-
karskiego wynikają przeciwwskaza-
nia zdrowotne, została zwolniona
z obowiązku jej świadczenia.
Pracownicy karmiącej dziecko
piersią przysługują w ciągu godzin
pracy przerwy przeznaczone na ten
cel (art. 187 k.p.). Są one wliczane
do czasu pracy i wynagradzane, tak
jakby kobieta w tym czasie pracowa-
ła. To uprawnienie przysługuje pra-
cownicy przez cały okres karmienia
piersią. Gdyby pracodawca miał
wątpliwości, czy pracownica nie
nadużywa prawa do tych przerw,
może zażądać zaświadczenia lekar-
skiego potwierdzającego ten fakt.
Ponadto pracownikowi wychowu-
jącemu przynajmniej jedno dziecko
w wieku do 14 lat przysługuje w cią-
gu roku kalendarzowego zwolnienie
od pracy na 2 dni, z zachowaniem
prawa do wynagrodzenia (art. 188
k.p.).
Danuta Klucz
www.gazetaprawna.pl
GAZETA PRAWNA NR 16 (1381) 24 STYCZNIA 2005
KSIĘGOWOŚĆ I PŁACE
Wynagrodzenia
Praw
a praco
wnik
ó
w
15
CZĘŚĆ II.
PŁACE
Płatne zwolnienia
Odstępstwem od zasady wynagradzania pracy faktycznie wykonanej są
zwolnienia od pracy, za które pracownik zachowuje prawo do zapłaty.
Są to m.in. przypadki niewykonywania pracy z powodów osobistych
oraz w związku z realizacją przez pracownika innych ważnych celów.
RADZIMY
Pracodawca może zwrócić się do statutowych władz związku zawodowego o potwierdzenie
celowości i czasu trwania zwolnienia od pracy udzielonego w celu wykonania określonych
czynności przez pracownika pełniącego funkcję związkową.
Gdy pracodawca ma wątpliwości, czy pracownica nie nadużywa prawa do przerw na karmie-
nie, może zażądać zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego fakt karmienia piersią.
www.gazetaprawna.pl
KSIĘGOWOŚĆ I PŁACE
GAZETA PRAWNA NR 16 (1381) 24 STYCZNIA 2005
Zmiany prawa – Adresy – Stawki
16
KALENDARIUM PRAWNE
JUŻ OBOWIĄZUJĄ
PODATKI
◗
Rozporządzenie ministra finansów
z dnia 28 grudnia 2004 r. w sprawie
częściowego zaniechania poboru
wpłat z zysku od niektórych jednoosobowych
spółek Skarbu Państwa (Dz.U. nr 2, poz. 5)
Zaniechanie dotyczy jednozakładowych spółek
akcyjnych, które prowadzą działalność gospo-
darczą objętą koncesją na wydobywanie węgla
kamiennego. Zaniechanie poboru wpłat z zysku
dotyczy tej ich części, która będzie skutkiem
przychodu wykazanego za okres od dnia 30
kwietnia 2004 r. do dnia 31 grudnia 2004 r., sta-
nowiącego równowartość umorzonych zobo-
wiązań z tytułu wykonania układu zawartego
z ministrem finansów reprezentującym Skarb
Państwa w oparciu o przepisy rozporządzenia
Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 paź-
dziernika 1934 r. – Prawo o postępowaniu ukła-
dowym (Dz.U. nr 93, poz. 836 z późn. zm.)
BĘDĄ OBOWIĄZYWAŁY
PODATKI
◗
Rozporządzenie ministra finansów
z dnia 30 grudnia 2004 r. zmieniają-
ce rozporządzenie w sprawie obo-
wiązku składania zeznań podatkowych przez
podatników podatku od spadków i darowizn
(Dz.U. nr 6, poz. 36)
Podatnicy podatku od spadków i darowizn są zo-
bowiązani do składania zeznań podatkowych
o nabyciu własności rzeczy lub praw majątko-
wych również tytułem dyspozycji uczestnika
funduszu inwestycyjnego otwartego albo specja-
listycznego funduszu inwestycyjnego otwartego
na wypadek jego śmierci. W przypadku gdy na-
bycie jednostek uczestnictwa funduszu inwesty-
cyjnego nastąpiło w okresie od 1 lipca 2004 r.
do dnia 27 stycznia 2005 r., zeznanie podatkowe
trzeba złożyć w terminie do 27 marca 2005 r.
UKAZAŁY SIĘ:
PODATKI
◗
Ustawa z dnia 16 grudnia 2004 r. o zmianie
ustawy o doradztwie podatkowym oraz ustawy
o rachunkowości (Dz.U. z 2005 r. nr 10, poz. 66)
Nowe przepisy mają przede wszystkim umożli-
wić uzyskanie wpisu na listę doradców podatko-
wych osobom, którym kwalifikacje zawodowe
nabyte w innym państwie członkowskim Unii Eu-
ropejskiej lub państwie członkowskim Europej-
skiego Porozumienia o Wolnym Handlu zostały
uznane w Polsce. Na listę doradców podatko-
wych wpisywać się będzie również osoby fizycz-
ne, których kwalifikacje do wykonywania zawo-
du doradcy podatkowego zostały potwierdzone
na zasadach określonych w ustawie z dnia 26
kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych
w państwach członkowskich Unii Europejskiej
kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowa-
nych (Dz.U. nr 87, poz. 954 ze zm.) Większość
zmienionych przepisów o doradztwie podatko-
wym zacznie obowiązywać od 1 lutego 2005 r.
◗
Rozporządzenie ministra finansów z dnia 14
stycznia 2005 r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego
(Dz.U. nr 11, poz. 78)
Zwolnienie od akcyzy energii elektrycznej wyko-
rzystywanej do produkcji towarów przez podmio-
ty eksportujące lub dostarczające te towary do in-
nego państwa UE (dotychczas była tu mowa
o podmiotach uprawnionych), ma zastosowanie
pod warunkiem, że udział wydatków związanych
z nabyciem energii elektrycznej, w kosztach sta-
nowiących koszty uzyskania przychodów prze-
kracza 18 proc. w miesiącu rozliczeniowym.
Zwolnienie, o którym mowa, podobnie jak do-
tychczas, następuje w wyniku zwrotu kwoty akcy-
zy od nabytej ilości energii elektrycznej przekra-
czającej powołane już 18 proc. w odpowiedniej
proporcji odpowiadającej w miesiącu rozliczenio-
wym udziałowi przychodów ze sprzedaży towa-
rów, np. na eksport. Ewentualną kwotę zwrotu ak-
cyzy oblicza się według wzoru określonego w roz-
porządzeniu. Zmiany w rozporządzeniu wprowa-
dzone zostały również do przepisów w sprawie
zwolnień od podatku akcyzowego, np. produktów
rafinacji ropy naftowej, niektórych olejów napę-
dowych i benzyn. Zwalnia się od akcyzy sprzedaż
alkoholu etylowego, pozostającego jako odpad
w procesie produkcji, w którym produkt końcowy
nie zawiera alkoholu etylowego, pod warunkiem
że alkohol etylowy zostanie przemieszczony do
składu podatkowego z przeznaczeniem do dalsze-
go przerobu w tym składzie podatkowym.
Zwalnia się od akcyzy również sprzedaż alkoho-
lu etylowego, wyprodukowanego przed dniem
1 maja 2004 r. w gorzelniach rolniczych, które
nie uzyskały statusu składu podatkowego, doko-
nana przez osoby, które prowadziły te gorzel-
nie, lub ich następców prawnych. Warunkiem
zastosowania tego zwolnienia jest przeznacze-
nie alkoholu etylowego do dalszego przerobu
w składzie podatkowym.
ORDYNACJA PODATKOWA
◗
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczpospo-
litej Polskiej z dnia 4 stycznia 2005 r. w sprawie
jednolitego tekstu ustawy – Ordynacja podatko-
wa (Dz.U. nr 8, poz. 60)
Przygotował Marek Kobylański
21
STYCZNIA
2005
27
STYCZNIA
2005
Urzędy skarbowe
w Polsce
WOJEWÓDZTWO
MAZOWIECKIE
Część II
Urząd Skarbowy
w Legionowie
ul. J. Piłsudskiego 43c,
05-120 Legionowo
tel. (0-22) 774 20 47
do 49
fax (0-22) 774 28 59
Urząd Skarbowy
w Lipsku
ul. Solecka 88,
27-300 Lipsko
tel. (0-48) 378 13 36
fax (0-48) 378 13 37
Urząd Skarbowy
w Łosicach
ul. 11 Listopada 1,
08-200 Łosice
tel. (0-83) 359 00 32
fax (0-83) 357 34 41
Urząd Skarbowy
w Makowie Maz.
ul. Spółdzielcza 10,
06-200 Maków
Mazowiecki
tel. (0-29) 717 10 01;
717 13 77; 717 12 79;
717 15 87; 717 24 18
fax (0-29) 712 75 30
Urząd Skarbowy
w Mińsku Mazowieckim
ul. Piłsudskiego 44,
05-300 Mińsk Mazowiecki
tel. (0-25) 758 30 71;
758 92 60
fax (0-25) 758 28 52;
758 92 21
Urząd Skarbowy
w Mławie
ul. Narutowicza 19/7,
06-500 Mława
tel. (0-23) 654 34 98
fax (0-23) 654 34 98
wew. 213
Urząd Skarbowy
w Nowym Dworze Maz.
ul. Legionów 7,
05-100 Nowy Dwór Maz.
tel. (0-22) 765 90 40
fax (0-22) 765 90 99;
765 90 88
Urząd Skarbowy
w Ostrołęce
ul. Przechodnia 6,
07-400 Ostrołęka
tel. (0-29) 764 46 31
fax (0-29) 764 46 17
Urząd Skarbowy
w Ostrowii Mazowieckiej
ul. Duboisa 1,
07-300 Ostrów Maz.
tel. (0-29) 745 21 92
do 93
fax (0-29) 745 21 50
Urząd Skarbowy
w Otwocku
ul. J. Matejki 4,
05-400 Otwock
tel. (0-22) 779 36 95;
779 28 61; 779 30 71;
788 37 51; 779 60 10
fax (0-22) 779 71 60;
779 40 89; 779 60 10
EM
WAŻNE ADRESY
TABELA NR
TABELA NR
TABELA NR
TABELA NR
TABELA NR
NAZWA WALUTY
KOD
11/A/NBP/2005
12/A/NBP/2005
13/A/NBP/2005
14/A/NBP/2005
15/A/NBP/2005
WALUTY
z 17.01.2005 r.
z 18.01.2005 r.
z 19.01.2005 r.
z 20.01.2005 r.
z 21.01.2005 r.
KURS ŚREDNI
KURS ŚREDNI
KURS ŚREDNI
KURS ŚREDNI
KURS ŚREDNI
dolar amerykański
1 USD
3,1087
3,1338
3,1221
3,1640
3,1449
dolar australijski
1 AUD
2,3597
2,3579
2,3836
2,4037
2,4073
dolar hongkong
1 HKD
0,3988
0,4018
0,4003
0,4059
0,4031
dolar kanadyjski
1 CAD
2,5633
2,5579
2,5639
2,5696
2,5638
euro
1 EUR
4,0751
4,0810
4,0859
4,1086
4,0874
forint węgierski
100 HUF
1,6526
1,6553
1,6568
1,6637
1,6551
frank szwajcarski
1 CHF
2,6377
2,6415
2,6470
2,6653
2,6440
funt cypryjski
1 CYP
7,0061
7,0132
7,0192
7,0655
7,0158
funt szterling
1 GBP
5,8141
5,8404
5,8546
5,9078
5,8563
hrywna ukraińska
1 UAH
0,5866
0,5903
0,5888
0,5968
0,5920
jen japoński
100 JPY
3,0527
3,0477
3,0412
3,0801
3,0334
korona czeska
1 CZK
0,1339
0,1343
0,1349
0,1354
0,1346
korona duńska
1 DKK
0,5478
0,5485
0,5491
0,5522
0,5492
korona estońska
1 EEK
0,2604
0,2608
0,2611
0,2626
0,2612
korona norweska
1 NOK
0,4969
0,4995
0,5014
0,5030
0,4983
korona słowacka
1 SKK
0,1055
0,1056
0,1057
0,1062
0,1057
korona szwedzka
1 SEK
0,4497
0,4505
0,4528
0,4548
0,4518
lir maltański
1 MTL
9,4233
9,4479
9,4548
9,5228
9,4638
lit litewski
1 LTL
1,1802
1,1819
1,1833
1,1899
1,1838
łat łotewski
1 LVL
5,8533
5,8601
5,8697
5,9023
5,8710
rand RPA
1 ZAR
0,5112
0,5146
0,5205
0,5200
0,5216
rubel rosyjski
1 RUB
0,1111
0,1114
0,1109
0,1124
0,1116
tolar słoweński
100 SIT
1,6995
1,7022
1,7041
1,7137
1,7048
SDR (MFW)
1 XDR
4,7437
4,7505
4,7613
4,7889
4,7642
TABELE KURSÓW ŚREDNICH NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO
Od dnia 17.01.2005 r. do dnia 23.01.2005 r.
KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODU W 2004 R.
I 2005 R.
koszty uzyskania przychodu
miesięcznie:
102,25 zł
– jeden zakład
rocznie:
1227,00 zł
koszty uzyskania przychodów nie może przekroczyć
– kilka zakładów
rocznie
1840,77 zł
koszty uzyskania przychodu
miesięcznie:
127,82 zł
dla dojeżdżających
rocznie:
1533,84 zł
koszty uzyskania przychodu
nie może przekroczyć
dla dojeżdżających
rocznie:
2300,94 zł
– kilka zakładów
(Dz.U. z 2004 r. nr 263, poz. 2619, Dz.U. z 2003 r. nr 202, poz. 1956)
Stawki ważne dla księgowych i finansistów
SKALA PODATKU DOCHODOWEGO
OD OSÓB FIZYCZNYCH W 2005 R.
Podstawa obliczenia podatku w złotych
ponad
do
Podatek wynosi
37 024
19 proc. podstawy obliczenia minus
530 zł 08 gr
37 024
74 048
6504 zł 48 gr plus 30 proc. nadwyżki
ponad 37 024 zł
74 048 600 000
17 611 zł 68 gr plus 40 proc. nadwyżki
ponad 74 048 zł
600 000
227 992 zł 48 gr plus 50 proc. nadwyżki
ponad 600 000 zł
Roczny dochód niepowodujący obowiązku zapłaty podatku – 2790 zł
KURSY CELNE 1–31.01.2005 r.
Od 1 do 31 stycznia 2005 r. włącznie wartość celna i staty-
styczna towarów w obrocie towarowym z zagranicą jest usta-
lona według kursu za 1 jednostkę:
dolar amerykański
3,0625 zł
funt szterling
5,8973 zł
frank szwajcarski
2,6594 zł
euro
4,1001 zł
Zgodnie z zarządzeniem Komisji EWG kursy średnie obowiązują
przez miesiąc (od 1 dnia następnego miesiąca od godz. 0.00 do
ostatniego dnia tego miesiąca do godz. 24.00).
Kursy podawane są w tabeli kursowej NBP w przedostatnią środę
miesiąca.