1

Kwatera Główna Dru

ż

yn Strzeleckich „Strzelec”

Materiał szkoleniowy nr 05/2005

METODYKA SZKOLENIA

Zasady i wskazówki ogólne dotycz

ą

ce prowadzenia szkolenia w

oddziałach strzeleckich

2

1. Rola dowódcy dru

ż

yny( plutonu) w procesie szkolenia pododdziałów

strzeleckich.

W toku szkolenia dowódca dru

ż

yny mo

ż

e wyst

ę

powa

ć

jako dowódca lub jako

instruktor. Jako dowódca wyst

ę

puje tam gdzie zachodzi konieczno

ść

dowodzenia,

bezpo

ś

redniego kierowania swoim pododdziałem. Ma to miejsce:

-

w czasie

ć

wicze

ń

taktycznych dru

ż

yny/plutonu

-

w czasie wykonywania zada

ń

taktycznych np. dowodzenie patrolem

rozpoznawczym, kierowanie posterunkiem obserwacyjnym itd.

Jako instruktor wyst

ę

puje podczas zaj

ęć

szkoleniowych maj

ą

cych na celu

nauczenie strzelców konkretnych czynno

ś

ci, procedur. Ma to miejsce:

-

gdy pełni rol

ę

wykładowcy omawiaj

ą

cego dane zagadnienie szkoleniowe

np. marsz ubezpieczony, zasady reanimacji itd.

2. Przygotowanie dowódcy dru

ż

yny do prowadzenia zaj

ęć

Dowódca dru

ż

yny przed zaj

ę

ciami ma obowi

ą

zek

-

uczestniczy

ć

w instrukta

ż

u przeprowadzonym przez dowódc

ę

plutonu (

oddziału)

Instrukta

ż

polega na podaniu wytycznych do prowadzenia zaj

ęć

(czasu i miejsca

szkolenia, tematu zaj

ęć

i zagadnie

ń

szkoleniowych, zabezpieczenia materiałowo-

technicznego szkolenia, warunków bezpiecze

ń

stwa )

-

zapozna

ć

si

ę

z tematem i tre

ś

ci

ą

zaj

ęć

-

przestudiowa

ć

odpowiednie materiały szkoleniowe: regulaminy, instrukcje,

podr

ę

czniki itp.

-

opracowa

ć

plan – konspekt

-

zgłosi

ć

zapotrzebowanie dotycz

ą

ce zabezpieczenia materiałowo –

technicznego

-

powiadomi

ć

strzelców odno

ś

nie wyposa

ż

enia i umundurowania, czasu i

charakteru zaj

ęć

3. Prowadzenie zaj

ęć

.

Przed zaj

ę

ciami dowódca plutonu zatwierdza plany przygotowane przez dowódców

dru

ż

yn. Okre

ś

la sposób komunikowania si

ę

z nim w trakcie zaj

ęć

szkoleniowych,

dokonuje rozdziału sprz

ę

tu na poszczególne dru

ż

yny w toku szkolenia.

Przed zaj

ę

ciami dowódca dru

ż

yny ( plutonu ) powinien:

-

wykona

ć

zbiórk

ę

dru

ż

yny ( plutonu )

-

sprawdzi

ć

indywidualne wyposa

ż

enie strzelców i wygl

ą

d zewn

ę

trzny

-

sprawdzi

ć

ś

rodki materiałowo – techniczne uj

ę

te w planie szkolenia

-

zameldowa

ć

przeło

ż

onemu o gotowo

ś

ci dru

ż

yny ( plutonu ) do zaj

ęć

3

W trakcie organizowania i przeprowadzania zaj

ęć

szkoleniowych nale

ż

y

zwraca

ć

szczególn

ą

uwag

ę

na nast

ę

puj

ą

ce warunki bezpiecze

ń

stwa

wydolno

ść

fizyczn

ą

szkolonych

warunki zdrowotne szkolonych
u

ż

ycie narz

ę

dzi

u

ż

ycie

ś

rodków pirotechnicznych

bezpiecze

ń

stwo przemarszów – ruch drogowy

zbiorniki i przeszkody wodne

Zaj

ę

cia mog

ą

si

ę

rozpocz

ąć

z chwil

ą

przybycia na miejsce okre

ś

lone w planie zaj

ęć

lub w innym czasie np. w trakcie domarszu do placu

ć

wicze

ń

.

Podczas omawiania poszczególnych zagadnie

ń

stosujemy wzorowy pokaz i pokaz

z obja

ś

nieniem po którym nast

ę

puje praktyczne wykonywanie czynno

ś

ci przez

szkolonych. Pokaz mo

ż

e by

ć

wykonywany przez prowadz

ą

cego zaj

ę

cia lub

odpowiednio poinstruowanego strzelca ( grup

ę

strzelców ). Podczas pokazu

najpierw demonstruje si

ę

dan

ą

czynno

ść

w cało

ś

ci, a nast

ę

pnie poszczególne jej

elementy , na zako

ń

czenie ponownie cało

ść

. Nale

ż

y pami

ę

ta

ć

,

ż

e pokaz bez

obja

ś

nie

ń

nie daje szkolonym wła

ś

ciwego obrazu działania. Po zademonstrowaniu i

obja

ś

nieniu danej czynno

ś

ci przyst

ę

puje si

ę

do praktycznych

ć

wicze

ń

indywidualnych.
Rola dowódcy ( instruktora ) sprowadza si

ę

do obserwowania szkolonych,

udzielania im koniecznych wskazówek oraz usuwania zauwa

ż

onych bł

ę

dów.

Pokazane i omówione czynno

ś

ci strzelcy trenuj

ą

dot

ą

d, a

ż

naucz

ą

si

ę

ich

prawidłowego wykonywania. Je

ś

li instruktor stwierdził bł

ę

dy lub niedoci

ą

gni

ę

cia

powinien przerwa

ć

dany element

ć

wiczenia, wskaza

ć

co zostało wykonane bł

ę

dnie

– udzieli

ć

wskazówek ( pokaza

ć

) jak nale

ż

y wykona

ć

poprawnie okre

ś

lon

ą

czynno

ść

– powtórzy

ć

przerabiane zagadnienia. Po zako

ń

czeniu zaj

ęć

nale

ż

y

sprawdzi

ć

stopie

ń

opanowania materiału przez poszczególnych strzelców.

Do najwa

ż

niejszych

ś

rodków oddziałuj

ą

cych na szkolonych i utrzymuj

ą

cych w

napi

ę

ciu ich uwag

ę

w czasie zaj

ęć

nale

żą

:

-

wła

ś

ciwe zachowanie si

ę

dowódcy dru

ż

yny ( instruktora )

-

umiej

ę

tne przekazywanie materiału szkoleniowego ( jasno, tre

ś

ciwie, w

sposób dost

ę

pny i zrozumiały dla szkolonych )

-

ci

ą

głe obserwowanie zachowania szkolonych – zapobieganie w por

ę

odrywania ich uwagi od przedmiotu nauczania

-

prowadzenie zaj

ęć

umo

ż

liwiaj

ą

ce szkolonym czynny udział w zaj

ę

ciach

-

zadawanie pyta

ń

i obiektywne ocenianie odpowiedzi (wysiłku ) szkolonych

-

wyró

ż

nianie najlepszych spo

ś

ród szkolonych.

Uwaga: nieumiej

ę

tny pokaz, rozwlekłe obja

ś

nienia, sztuczne zwalnianie tempa

zaj

ęć

, szukanie w czasie zaj

ęć

tekstu, pomocy szkoleniowych, regulaminu

rozprasza i osłabia uwag

ę

oraz obni

ż

a dyscyplin

ę

szkolonych.

Podczas zaj

ęć

nale

ż

y stosowa

ć

zasad

ę

systematyczno

ś

ci i stopniowania trudno

ś

ci.

1. Od łatwego do trudnego;
2. Od wiadomo

ś

ci ( czynno

ś

ci ) prostych do zło

ż

onych;

4

3. Od wiadomo

ś

ci poznanych do nowych;

4. Od zagadnie

ń

ogólnych do szczegółowych.

Obowi

ą

zkiem

dowódcy

dru

ż

yny

(plutonu)

jest

prowadzenie

dziennika

szkoleniowego. W dzienniku szkoleniowym powinny zosta

ć

zawarte :

-

lista obecno

ś

ci strzelców

-

zrealizowane tematy szkoleniowe

-

wyniki szkolenia poszczególnych strzelców

-

uwagi nt. szkolenia.

A. Przygotowanie do zaj

ęć

z taktyki.

Aby jak najbardziej realistycznie przeprowadzi

ć

szkolenie taktyczne nale

ż

y zbli

ż

y

ć

je do warunków bojowych. Osi

ą

gamy to poprzez:

-

prowadzenie zaj

ęć

taktycznych w terenie bez wzgl

ę

du na istniej

ą

ce

warunki atmosferyczne, por

ę

dnia i roku oraz odpowiednie tło taktyczne (

teren, zało

ż

enia taktyczne )

-

pozorowanie ognia nieprzyjaciela i własnych

ś

rodków ogniowych

-

dokładne wykonywanie czynno

ś

ci w sytuacjach umownych

-

natychmiastowe reagowanie na bł

ę

dy popełniane przez szkolonych np. w

czasie czołgania si

ę

, wykonywania skoków, pokonywania terenu pod

ostrzałem nieprzyjaciela

-

udzielanie wyja

ś

nie

ń

szkolonym w celu zrozumienia sensu danego

działania taktycznego

Organizatorem i kierownikiem zaj

ęć

ze szkolenia taktycznego jest dowódca plutonu.

Na szczeblu plutonu dowódcy dru

ż

yn wyst

ę

puj

ą

w roli szkolonych tak jak podlegli

im strzelcy.
W przypadku prowadzenia zaj

ęć

w dru

ż

ynach w czasie szkolenia pojedynczego

strzelca, dowódcy dru

ż

yn wyst

ę

puj

ą

w roli instruktorów.

Teren do zaj

ęć

wybiera kierownik zaj

ę

cia. W czasie instrukta

ż

u dowódcy plutonu

dowódcy dru

ż

yn zapoznaj

ą

si

ę

z przydzielonym terenem. Dowódca plutonu omawia

szczegółowe wykorzystanie poszczególnych odcinków terenu w celu wykorzystania
go do odpowiednich elementów

ć

wiczenia. Obowi

ą

zkiem zarówno dowódcy plutonu

jak i dowódców dru

ż

yn jest przeanalizowanie warunków terenowych i ustalenie:

-

jak przydzielony teren wpływa na przeprowadzenie zaj

ęć

-

gdzie ( w jakim miejscu ) przerobi

ć

poszczególne zagadnienia szkoleniowe

-

jakie przyj

ąć

zało

ż

enia taktyczne zaj

ę

cia ( mo

ż

e by

ć

ono opracowane w

formie opisowej lub graficznej na szkicu znajduj

ą

cym si

ę

w planie –

konspekcie )

-

jak zorganizowa

ć

pozorowanie pola

ć

wicze

ń

-

jakie prace in

ż

ynieryjne nale

ż

y wykona

ć

w celu przygotowania terenu do

zaj

ęć

Pozorowanie ma na celu stworzenie na placu

ć

wicze

ń

warunków przeprowadzenia

zaj

ę

cia w jak najbardziej realnych warunkach bojowych. Powinno by

ć

ono

organizowane na szczeblu plutonu lub samodzielnej dru

ż

yny ( dla dru

ż

yny liczba

pozoruj

ą

cych nie mo

ż

e by

ć

wy

ż

sza ni

ż

2. strzelców, a dla plutonu 6.)

Pozoruj

ą

cym działania nieprzyjaciela instrukta

ż

u udziela kierownik zaj

ę

cia. W

czasie instrukta

ż

u podaje si

ę

:

5

-

sposób pozorowania podczas realizacji poszczególnych zagadnie

ń

szkoleniowych

-

miejsce i sposób zaj

ę

cia stanowiska do pozorowania

-

umówione sygnały pozorowania

-

sposób utrzymywania ł

ą

czno

ś

ci z kierownikiem

ć

wiczenia

-

warunki bezpiecze

ń

stwa

B. Przygotowanie do zaj

ęć

z musztry.

Podczas przygotowywania si

ę

do zaj

ęć

z musztry nale

ż

y zwróci

ć

szczególn

ą

uwag

ę

na:

-

odpowiednie punkty ( rozdziały ) regulaminu musztry i innych wydawnictw
dotycz

ą

cych danego tematu

-

sprawdzi

ć

własne umiej

ę

tno

ś

ci wykonywania tych czynno

ś

ci, które b

ę

d

ą

przedmiotem nauczania w czasie zaj

ęć

( przeprowadzi

ć

trening osobisty );

-

przypomnie

ć

( przyswoi

ć

) sobie niezb

ę

dne komendy oraz sposób (

technik

ę

) ich podawania

C. Przygotowanie do zaj

ęć

z terenoznawstwa.

Podczas przygotowania do zaj

ęć

z terenoznawstwa nale

ż

y zwróci

ć

uwag

ę

na:

-

wybór terenu do realizacji poszczególnych zagadnie

ń

-

zabezpieczenie odpowiedniej ilo

ś

ci sprz

ę

tu potrzebnego do realizacji

szkolenia

-

zabezpieczenie przez szkolonych odpowiednich przyrz

ą

dów

geometrycznych i materiałów pi

ś

miennych

D. Przygotowanie do zaj

ęć

ze szkolenia fizycznego

Podczas przygotowania do zaj

ęć

ze szkolenia fizycznego nale

ż

y zwróci

ć

uwag

ę

na;

-

teren w jakim planujemy zaj

ę

cia i czy jest on bezpieczny do

przeprowadzenia zaplanowanych

ć

wicze

ń

fizycznych

-

wydolno

ść

i kondycj

ę

grupy z któr

ą

przeprowadzamy dane zagadnienie

szkoleniowe

-

warunki zdrowotne szkolonych

-

wybór odpowiedniego ubioru i obuwia do panuj

ą

cych warunków

atmosferycznych

-

dobór odpowiedniego sprz

ę

tu

E. Przygotowanie do zaj

ęć

ze szkolenia ogniowego.

W trakcie przygotowania do zaj

ęć

ze szkolenia ogniowego nale

ż

y zwróci

ć

uwag

ę

na:

-

zabezpieczenie wykwalifikowanego instruktora do przeprowadzenia zaj

ęć

-

zabezpieczenie i sprawdzenie sprz

ę

tu / bro

ń

, amunicja/

-

zabezpieczenie obiektu strzelnicy dla osób postronnych

-

odpowiednie poinstruowanie szkolonych co do zasad i warunków
bezpiecze

ń

stwa w trakcie strzelania

6

WZÓR PLANU ZAJ

ĘĆ

Nazwa oddziału

KONSPEKT

Do przeprowadzenia zaj

ęć

z przedmiotu

..................................................................

Temat............................................................................................................

Zagadnienia..................................................................................................

Cel.................................................................................................................

Forma/metoda..............................................................................................

Czas i miejsce..............................................................................................

Zabezpieczenie materiałowo-techniczne...................................................

Warunki bezpiecze

ń

stwa / zabraniam / nakazuj

ę

/....................................

PRZEBIEG ZAJ

ĘĆ

1. Cz

ęść

wst

ę

pna

-

zbiórka

-

meldunek

-

podanie tematu zaj

ęć

-

omówienie warunków bezpiecze

ń

stwa

-

podział organizacyjny

-

przydział sprz

ę

tu

7

2. Cz

ęść

główna

a.Tabela czynno

ś

ci

Czynno

ś

ci

Lp.

Zagadnienia i
czas

Dowódcy
plutonu

Dowódców
dru

ż

yn

Szkolonych

b. Szkic graficzny / o ile jest pomocny

3. Cz

ęść

ko

ń

cowa

-

zbiórka

-

omówienie zaj

ęć

-

pytania i wyja

ś

nienia kierownika zaj

ęć

-

zako

ń

czenie zaj

ęć

Zatwierdził Opracował

.................................. .................................
/ stopie

ń

, nazwisko / / stopie

ń

, nazwisko /