1

Analiza graficzna

(zbiory danych znajduj

ą

si

ę

w folderze C:\Prognozy i symulacje 2006)

WYKRESY 2W: WYKRESY KOŁOWE (LICZEBNOŚCI)

1.

(Ankiety studenckie 2003) Sporządzić wykres kołowy obrazujący strukturę płci ankietowanych studentów. Jaki procent
stanowią kobiety a jaki mężczyźni?

2.

(Wyniki nauczania) Wykorzystując wykres kołowy i opcję granice udzielić odpowiedzi na pytanie jaki procent uczniów
uzyskał średnią z matematyki w I semestrze niższą niż 4,0 a jaki 4,0 lub wyższą (Jaką liczbę należy wprowadzić jako
granicę wyodrębnionych podzbiorów?). Następnie stosując wykres wielokrotny zobrazować w analogiczny sposób oce-
ny z matematyki i fizyki w obu semestrach – z którego przedmiotu uczniowie uzyskali najlepsze oceny?

3.

(Wyniki nauczania) Rozwiązać zadanie analogiczne do poprzedniego uwzględniając w analizie tylko dziewczęta (Nale-
ż

y włączyć odpowiedni warunek selekcji). Następnie wykorzystując zakładkę skategoryzowane na jednym wykresie

przedstawić wyniki z matematyki w I semestrze dla obu płci.

4.

(Ankiety studenckie 2003) Wykorzystując wykresy kołowe i opcję podzbiory wielowarunkowe przedstawić graficznie
strukturę osób ze względu na miejsce zamieszkania dzieląc je na trzy podzbiory: osoby spoza woj. podkarpackiego,
osoby z woj. podkarpackiego mieszkające w mieście, osoby z woj. podkarpackiego mieszkające na wsi.

WYKRESY SKATEGORYZOWANE: WYKRESY KOŁOWE

1.

(Płace) Utwórz skategoryzowany wykres kołowy, który będzie obrazował strukturę płac brutto w zależności od płci.
Płace połącz w następujące kategorie (opcja granice): poniżej 800 zł, od 800 zł do 1500 zł, 1500 zł lub więcej. Porównaj
strukturę procentową w poszczególnych grupach. (Na pierwszej liście wybieramy zmienną badaną - PŁACE, na kolejnej
zmienną grupującą

−

PŁEĆ, druga kategoria nie jest obowiązkowa).

2.

(Płace) W analogiczny sposób zbadać wpływ wykształcenia na wysokość płac. Następnie utworzyć wykres z dwiema
zmiennymi grupującymi (płeć i wykształcenie).

3.

(Ankiety studenckie 2003) Jaki procent kobiet i jaki procent mężczyzn głosował za wstąpieniem Polski do Unii Euro-
pejskiej (na wykresie uwzględnić tylko te osoby, które wzięły udział w głosowaniu (opcja: kody)).

WYKRESY 2W: HISTOGRAMY

1.

(Wyniki nauczania) Utwórz histogram obrazujący rozkład wyników z matematyki w I semestrze, grupując dane:

•

automatycznie,

•

w postaci pięciu kategorii,

•

według ocen: ndst – [1, 1.5) , mierny, [1.5, 2.5), dst – [2.5, 3.5), dobry – [3.5, 4.5), bdb – [4.5, 5.5), celujący

−

[5.5, 6].

W nawiasach podano skalę ocen, wykorzystaj opcję granice lub podzbiory wielowarunkowe, na wykresie zmień opis
skali tak aby jasno przedstawiał strukturę ocen (aby skorzystać z jednej z trzech opcji: granice, kody, podzbiory wielo-
warunkowe należy wyłączyć dopasowanie rozkładu).

2.

(Płace) Sporządź histogram obrazujący rozkład płac brutto ankietowanych. Dlaczego otrzymany wykres nie jest czytel-
ny? Jaka jest asymetria rozkładu płac? Spróbuj stworzyć poprawny wykres, wykorzystując następujące sposoby:

•

wykorzystaj selekcję przypadków ograniczając wykres do zarobków nie przekraczających 2500 zł,

•

wykorzystaj opcję granice

−

za jej pomocą przedstaw zarobki w postaci szeregu przedziałowego o początku 400 zł i

długości przedziałów 200 zł. Ponadto pierwszy przedział powinien zawierać zarobki poniżej 400 zł, zaś ostatni równe
lub większe niż 2000 zł.

WYKRESY SKATEGORYZOWANE: HISTOGRAMY

1.

(Ankiety studenckie 2003) Wykonaj histogram skategoryzowany przedstawiający rozkład wzrostu ankietowanych w
zależności od płci, wykorzystaj opcję pozwalającą nałożyć oba wykresy na siebie.

WYKRESY 2W: WYKRESY RAMKOWE

1.

(Płace) Wykorzystując wykres ramkowy podaj typowy przedział zmienności dla płac brutto (jako punkt środkowy nale-
ż

y ustawić wartość średnią). Jeżeli wykres będzie nieczytelny wyłączyć wyświetlanie przypadków odstających i eks-

tremalnych.

2.

(Płace) Jaka wartość odcina 25%, 10%, 5%, 1% najwięcej zarabiających. Odpowiedzi udzielić za pomocą wykresu
ramkowego, ustawiając punkt środkowy jako medianę zaś szerokość ramki jako odpowiedni percentyl. Wyłączyć ob-
serwacje odstające i ekstremalne. Obserwując zmienność położenia mediany względem ramki określić rodzaj asymetrii
rozkładu płac.

3.

(Płace) Wykonać badania podobnego typu uwzględniając wpływ czynników niezależnych (kategorii):

•

płci,

•

wykształcenia,

•

wieku pogrupowanego w przedziały:

≤

30, (30; 40]; (40; 50]; >50.

2

WYKRESY 2W: WYKRESY ROZRZUTU

Z analizą korelacji związany jest wykres rozrzutu. Pozwala on wstępnie określić rodzaj zależności (liniowa, kwa-

dratowa, wykładnicza, itp.) pomiędzy parą cech mierzalnych, wyszukać i zidentyfikować obserwacje odstające. Rzadziej
używane są wielokrotne wykresy rozrzutu, podwójne wykresy rozrzutu, wykresy rozrzutu z liczebnościami.
1.

(Ankiety studenckie 2003) Wykorzystując wykres rozrzutu zobrazuj zależność pomiędzy wzrostem i wagą wśród ankie-
towanych studentów.

2.

(Wyniki wyborów 2000) Wykorzystując wykres rozrzutu zbadać wpływ stopy bezrobocia na wynik uzyskany przez
A. Kwaśniewskiego. Korzystając z narzędzia eksploracji wykresu, zidentyfikować województwo, w którym poparcie
dla tego kandydata było największe i najmniejsze.

3.

(Wyniki wyborów 2000) Wykorzystując wielokrotny wykres rozrzutu porównać wyniki uzyskane przez A. Kwaśniew-
skiego i A. Leppera, w zależności od wysokości stopy bezrobocia. Dlaczego stworzony wykres nie jest czytelny. Zastą-
pić go przez podwójny wykres rozrzutu i zinterpretować kierunek i siłę wpływu stopy bezrobocia na zmienność popar-
cia dla obu kandydatów.

WYKRESY 2W: WYKRESY LINIOWE I SŁUPKOWE ZMIENNYCH

Wykresy liniowe zmiennych służą przede wszystkim do analizowania zjawisk zmiennych w czasie. Będą szeroko

wykorzystywane w badaniach szeregów czasowych, gdzie praktycznie każde badanie rozpocznie się od przeglądu wykresu
liniowego. A poza tym, można ten rodzaj ilustracji graficznej wykorzystywać po uprzednim posortowaniu danych np. w celu
zobrazowania struktury przypadków względem cechy będącej miernikiem jakości danego obiektu.
1.

(Wyniki wyborów 2000) Posortować dane malejąco względem średnich dochodów miesięcznych. Sporządzić wykres
liniowy, który zobrazuje strukturę porządkową województw względem zamożności mieszkańców. Na którym miejscu
pod względem dochodów znajdowało się woj. podkarpackie?

2.

(Wyniki wyborów 2000) Posortować województwa malejąco względem wyniku wyborczego A. Kwaśniewskiego, a
następnie przedstawić dane na wykresie słupkowym. Wykorzystując wielokrotny wykres słupkowy porównać wyniki
tego kandydata i M. Krzaklewskiego. W których województwach wynik tego ostatniego był relatywnie wysoki w sto-
sunku do wyniki A. Kwaśniewskiego.

3.

(Dolar 1995-2000) Przedstawić przebieg kursu dolara w badanym okresie za pomocą wykresu liniowego. W celu opisa-
nia osi poziomej za pomocą dat należy przed sporządzeniem wykresy stworzyć nową zmienną (nazwa DATA) i za po-
mocą polecenia Operacje na datach (przycisk ZMIENNE) nadać jej wartości na podstawie roku i miesiąca notowania.
Po wybraniu odpowiedniego formatu wyświetlania należy w oknie wykresu wybrać zakładkę Opcje1 i właściwie usta-
wić etykietowanie przypadków.

4.

(Dzietność kobiet 1970-2000) Porównać dynamikę zmian dzietności kobiet ze wsi i z miasta z grupy wiekowej 20-24
lata za pomocą wielokrotnego wykresu liniowego.

Struktura wykresu ramkowego

(dostępny poprzez menu WYKRESY / WYKRESY 2W)