WYBRANE ZAGADNIENIA Z ANATOMII
19.11.2014
Wykład
Badanie przedmiotowe układu krążenia (sercowo - naczyniowy) 4 kardiologiczne:
- oglądanie,
- obmacywanie,
- opukiwanie,
- osłuchiwanie.
Układ nerwowy człowieka w ciągu jednej sekundy odbiera z otoczenia aż 10
9
bitów informacji, do świadomości dociera minimalna ich cześć – 10
2
bit/s. To
oznacza że przytaczająca większość informacji trafia do mózgu i jest tam
przetwarzana i gromadzona w sposób całkowicie nieświadomy.
Układ nerwowy
- ośrodkowy:
* mózgowie,
* rdzeń kręgowy
- obwodowy
Kresomózgowie czyli mózg mierzy w wymiarze podłużnym- od czoła do potylicy
16cm, w wymiarze poprzecznym pomiędzy skroniami 14cm, w wymiarze
pionowym 12cm.
Kora mózgowa- zbiór szarych komórek, one są dowódcami, najbardziej aktywne,
grubość wynosi 4,5cm. składa się z dwóch warstw:
- istoty szarej utworzonej przez 9 mld komórek nerwowych (neuronów) co
stanowi 3/4 wszystkich komórek mózgu i tworzą 6 warstw stanowiące
niewielką część mózgu, tych warstw jest 3:
- istoty białej- w skład której wchodzą:
* włókna mózgowe,
* tkanka glejowa
* naczynia krwionośne.
W głębi półkuli znajdują się otoczone istotą białą osobne skupiska istoty szarej,
nie mające bezpośredniej łączności z komorą, zwane- jądrami pod komorowymi
albo jądrami podstawowymi.
Mózgowie
-mózg- kresomózgowie
-międzymózgowie( wzgórze, podwzgórze, przysadka, szyszynka)
-pień mózgu(śródmózgowie, konary, most, rdzeń przedłużony(opuszka) 2,5cm)
- móżdżek
Rdzeń kręgowy
Rdzeń przedłużony zwany inaczej opuszką jest najstarszą strukturą mózgowia
stanowiącą rodzaj łącznika mózgu z rdzeniem kręgowym. rdzeń przedłużony
zawiera zarówno istotę szarą jak i istotę białą, jednak ich rozmieszczenie jest
odmienne niż w mózgowiu: na zewnątrz jest istota biała a wewnątrz istota szara.
w rdzeniu przedłużonym ( w tworze siatkowatym rdzenia) znajdują się centra
kontrolujące podstawowe funkcje narządów wewnątrz: ośrodki oddychania,
naczynia ruchowe i stawowe oraz ośrodki związane z czynnością przewodu
pokarmowego. w tym obszarze centrum stanowi jednocześnie ośrodkową
część anatomicznego układu nerwowego.
Układ komorowy
zbiór 4 przestrzeni wewnątrz mózgowia w którym wytworzony jest płyn
mózgowo- rdzeniowy do przestrzeni podpajęczynówkowej gdzie krąży otaczając
cały układ nerwowy. płyn wytwarzany jest z osocza krwi przez splot
naczyniówkowy komór:
-2 komory boczne
-komorę III
-komorę IV. (objętość płynu u człowieka dorosłego wynosi 100-250ml).
Opony mózgowia i rdzenia kręgowego:
-opona twarda
-opona pajęcza z jamą podpajęczynówkową
- opona miękka przylega bezpośrednio do kresomózgowia.
-płat czołowy - intelekt i kontrola ruchu
- płat skroniowy- percepcja i interpretacja dźwięku, nadrzędny ośrodek mowy
-płat ciemieniowy- ogólna percepcja czuciowa i jego interpretacja
-płat potyliczny- odbiór bodźców wzrokowych i ich interpretacja
-wyspa
Opona twarda z warstwy zewnętrznej blisko okostnej i warstwy wewnętrznej
przylegającej do opony pajęczej pomiędzy nimi- zatoko żylne- ważne w
chłodzeniu mózgu. w oponie twardej znajdują się zamknięte przestrzenie zwane
zatokami opony twardej którymi płynie krew pochodząca z wszystkich
mózgowych naczyń żylnych.
Pomiędzy oponą pajęczą i oponą miękką znajduje się jama podpajęczynówkowa
tworząca zbiorniki wypełnione płynem rdzeniowo-mózgowym pajęczynówki
przez które płynem.-rdzeniowym wchłania się do krwi.
zakręty mózgu- fałdy z głębokimi bruzdami. zakręty tworzą płaty mózgu. kora
mózgowa- gromadzenie wszystkich świadomych wrażeń zmysłowych. Ośrodek
wzrokowy mowy ( kora kojarzeniowa) czytanie.
kora mózgowa jest najstarszą filogenetycznie częścią kresomózgowia( kora
"stara').
Płat czołowy – intelekt i kontrole ruchu
Płat skroniowy – percepcja i interpretacja dziwię
Pat ciemieniowy – ogólna percepcja czuciowa i jej interpretacja
Płat potyliczny – odbiór bodźców wzrokowych i ich interpretacja
W płacie skroniowym nadrzędny ośrodek mowy.
W płacie czołowym ośrodek ruchowy mowy.
W płacie ciemieniowym ośrodek wzrokowy mowy – umożliwia czytanie
Ośrodki korowe na powierzchni przyśrodkowej kresomózgowia:
Ośrodek ruchowy
Ośrodek czucia powierzchniowego
Ośrodek
Obwodowy układ nerwowy
-nerwy czaszkowe (12 par)
-nerwy rdzeniowe (31par)
-wraz ze zwojami, spłatami i nerwami układu anatomicznego
-narządy zmysłów.