Instytucje UE

• Unia dysponuje instytucjami które mają na

celu propagowanie jej wartości, realizacje jej
celów, służenie jej interesom…. Art. 13 TUE

Art. 13 TUE Instytucjami są:

• Parlament Europejski
• Rada Europejska
• Rada
• Komisja Europejska
• Trybunał sprawiedliwości UE
• Europejski Bank Centralny
• Trybunał Obrachunkowy

Organy UE

• RPO
• Komitet Regionów
• Europejski Bank Inwestycyjny….
• Europejski inspektor ochrony danych

osobowych

Parlament europejski

ugrupowania polityczne, 751 ,

2014

Europejska Partia Ludowa (Chrześcijańscy Demokraci) i Europejscy

Demokraci, EPP-ED/PO, 221

Grupa Socjalistyczna, PES/SLD, 191

Porozumienie Liberałów i Demokratów na rzecz Europy, ALDE/UW, 67

Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy/ECR PIS i PSL, 70

Grupa Zielonych / Wolne Przymierze Europejskie, Greens/EFA, 50

Zjednoczona Lewica Europejska / Nordycka Zielona Lewica, EUL/NGL, 52

Europa Wolności i demokracji EFD/LPR, 48

Posłowie niezrzeszeni i miejsca czasowo nieobsadzone, NI, 52

Liczba mandatów poszczególnych

państw (kadencja 2014-2019)

•

Austria 18

•

Belgia 21

•

Bułgaria 17

•

Cypr 6

•

Chorwacja 11

•

Dania 13

•

Estonia 6

•

Finlandia 13

•

Francja 74

•

Grecja 21

•

Hiszpania 54

•

Irlandia 11

•

Litwa 11

•

Łotwa 8

•

Luksemburg 6

•

Malta 6

•

Niderlandy 26

•

Niemcy 96

•

Polska 51

•

Portugalia 21

•

Republika Czeska 21

•

Rumunia 32

•

Słowacja 13

•

Słowenia 8

•

Szwecja 20

•

Węgry 21

•

Włochy 73

•

Zjednoczone Królestwo 73

Rada Europejska

• Nadaje UNII impulsy niezbędne do jej

rozwoju

• Kierunki i priorytety polityczne
• Bez funkcji prawodawczej
• Szefowie państw lub rządów
• Mianuje Wysokiego przedstawiciela Unii do

spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa

Wysoki przedstawiciel Unii do spraw

zagranicznych i polityki bezpieczeństwa

• Wice przewodniczący Komisji Europejskiej –

spec od spraw zagranicznych

• Przewodniczy Radzie spraw zagranicznych
• Oficjalny reprezentant Unii do spraw

zagranicznych

Rada Unii Europejskiej:

Rada spraw zagranicznych

Rada Spraw gospodarczych i

finansowych;

Rada wymiaru sprawiedliwości i spraw

wewnętrznych,

Rada ds. rolnictwa i rybołówstwa,

Rada ds. edukacji, młodzieży i kultury

Głosowanie w Radzie UE

• 1. większość zwykła
• 2. większość kwalifikowana (w trybie

przejściowym do 2017 r)

• 3. jednomyślnie

• Od 2014 r. zasada podwójnej większości

Funkcje Rady:

• Przyjmuje europejskie akty prawne – w wielu obszarach

polityki wspólnie z Parlamentem Europejskim.

• Koordynuje kierunki polityki gospodarczej i społecznej w

krajach członkowskich.

• Zawiera umowy międzynarodowe między UE a innymi

krajami lub organizacjami międzynarodowymi.

• Przyjmuje budżet UE – wspólnie z Parlamentem

Europejskim.

• Określa kierunki Wspólnej Polityki Zagranicznej i

Bezpieczeństwa, opierając się na wytycznych ustalonych

przez Radę Europejską.

• Koordynuje współpracę między krajowymi sądami i

organami policji w sprawach karnych

Funkcje Komisji Europejskiej:

• przedkłada Parlamentowi i Radzie do

zatwierdzenia wnioski legislacyjne,

• zarządza i wdraża unijne polityki oraz budżet

UE,

• egzekwuje stosowanie prawa europejskiego –

wspólnie z Trybunałem Sprawiedliwości,

• reprezentuje Unię Europejską na arenie

międzynarodowej, na przykład negocjując
umowy między UE a innymi krajami

Europejski Komitet Ekonomiczno-

Społeczny, zadania:

• doradza Radzie, Komisji i Parlamentowi

Europejskiemu - na ich wniosek lub z własnej
inicjatywy,

• zachęca społeczeństwo obywatelskie do

większego zaangażowania w kształtowanie
polityki UE,

• wspiera rolę społeczeństwa obywatelskiego w

krajach poza Unią i pomaga w tworzeniu w
nich struktur doradczych.

Trybunał Sprawiedliwości UE

• Trybunał sprawiedliwości (TS)
• Sąd
• Sądy wyspecjalizowane

Trybunał Sprawiedliwości UE orzeka

a) w zakresie skarg wniesionych przez Państwa

Członkowskie, instytucje lub osoby fizyczne
lub prawne;

b) w trybie prejudycjalnym, na wniosek sądów

Państw Członkowskich, w sprawie wykładni
prawa Unii lub ważności aktów przyjętych
przez instytucje;

c) w innych sprawach przewidzianych w

Traktatach.

Rzecznicy generalni (8)

• Zadaniem rzecznika generalnego jest

publiczne przedstawianie, przy zachowaniu
całkowitej bezstronności i niezależności,
uzasadnionych wniosków w sprawach, które
zgodnie ze Statutem Trybunału
Sprawiedliwości, wymagają jego
zaangażowania.

Sędziowie i rzecznicy generalni Trybunału
Sprawiedliwości są wybierani :

1. spośród osób o niekwestionowanej niezależności ,
2. mających kwalifikacje wymagane w ich państwach do zajmowania

najwyższych stanowisk sądowych lub są prawnikami o uznanej
kompetencji.

3. Są oni mianowani za wspólnym porozumieniem przez rządy Państw

Członkowskich na okres sześciu lat.

4. Co trzy lata następuje częściowe odnowienie składu sędziowskiego i

składu rzeczników generalnych, na warunkach określonych w Statucie
Trybunału Sprawiedliwości.

5. Sędziowie wybierają spośród siebie na okres trzech lat prezesa

Trybunału Sprawiedliwości. Jego mandat jest odnawialny.

6. Ustępujący sędziowie i rzecznicy generalni mogą być mianowani

ponownie.

Trybunał Sprawiedliwości

poszanowanie prawa w wykładni i

stosowaniu traktatów

• odesłania prejudycjalne,
• skargi na uchybienie zobowiązaniom,
• skargi o unieważnienie,
• skargi na zaniechanie działania,
• powództwa o odszkodowanie

TS

• Ograniczona kompetencja w dziedzinie wspólnej

polityki zagranicznej i bezpieczeństwa

:

• w zakresie kontroli, czy realizacja wspólnej

polityki zagranicznej i bezpieczeństwa nie

narusza stosowania procedur oraz zakresu

uprawnień instytucji przewidzianych w

Traktatach do wykonywania kompetencji Unii;

• w zakresie kontroli legalności decyzji

przewidujących środki ograniczające wobec

osób fizycznych lub prawnych przyjętych przez

Radę w ramach realizacji WPZiB

Kompetencje w dziedzinie współpracy

policyjnej i sądowej

•

nie ma kompetencji

w zakresie kontroli

ważności lub proporcjonalności działań policji
lub innych organów ścigania w państwie
członkowskim ani do orzekania w sprawie
wykonywania przez państwa członkowskie
obowiązków dotyczących utrzymania
porządku publicznego i ochrony
bezpieczeństwa wewnętrznego

Pytania prejudycjalne, art. 267 TFUE

• a) dot. Wykładni Traktatów
• b) dot. ważności i wykładni aktów przyjętych przez

instytucje i organy UE

• W przypadku gdy pytanie z tym związane jest podniesione

przed sądem jednego z Państw Członkowskich, sąd ten

może, jeśli uzna, że decyzja w tej kwestii jest niezbędna do

wydania wyroku, zwrócić się do Trybunału Sprawiedliwości

z wnioskiem o rozpatrzenie tego pytania.

• W przypadku gdy takie pytanie jest podniesione w sprawie

zawisłej przed sądem krajowym, którego orzeczenia nie

podlegają zaskarżeniu według prawa wewnętrznego, sąd

ten jest zobowiązany wnieść sprawę do Trybunału

Sprawiedliwości.

• co najmniej jeden sędzia z każdego Państwa

Członkowskiego.

• wybierani spośród osób o niekwestionowanej

niezależności i mogących zajmować wysokie
stanowiska sądowe.

• Na 6 lat/możliwy ponowny wybór.

Sąd (dawniej sąd pierwszej

instancji)

Kompetencje Sądu:

• Skargi osób fizycznych przeciwko aktom UE
• Skargi państw przeciwko Komisji
• Skargi państw przeciwko Radzie, itd.

• Odwołania wnosi się do TS.
• Sąd jest sądem odwoławczym od orzeczeń

sądów wyspecjalizowanych

Sądy wyspecjalizowane

• Obecnie jedyny działający – sąd do spraw

służby publicznej

• Spory między UE a jej pracownikami

Europejski Bank Centralny

• - emisja Euro w Eurosystemie (17)
• Bank centralny UE

Trybunał Obrachunkowy

• Organ kontrolujący wykonanie budżetu oraz

wpływy i wydatki Wspólnot Europejskich