Opracowanie syllabusu:

__________________________________________________________________________________

Przedmiot : Wiedza o nauce

Prowadzący : dr Siciński Michał

__________________________________________________________________________________

Część 1

____________________________________________________________________________________________________

„1. Wstęp. Geneza i specyfika nauki, typologie dyscyplin naukowych – 2 godz.
Pojęcie i cechy nauki, jej związki z innymi formami świadomości społecznej. Praktyczno-techniczne oraz teoretyczne źródła
głównych dyscyplin naukowych. Nauki formalne i faktualne, nauki nomologiczne i idiograficzne. Aprioryzm i empiryzm w
poglądach na źródła wiedzy naukowej.”

____________________________________________________________________________________________________

Geneza i specyfika nauki:

http://pl.wikipedia.org/wiki/Historia_nauki

Pojęcie nauki :

Nauka – autonomiczna część kultury służąca wyjaśnieniu funkcjonowania świata, w którym żyje człowiek.

Praktyczno-techniczne oraz teoretyczne źródło nauk:

Nauka :

a) Budowana i rozwijana wyłącznie za pomocą tzw

. metody naukowej

lub metod naukowych nazywanych

też paradygmatami

nauki poprzez działalność badawczą prowadzącą do publikowania wyników

naukowych dociekań. Proces publikowania i wielokrotne powtarzanie badań w celu weryfikacji ich
wyników prowadzi do powstania wiedzy naukowej

. Zarówno ta wiedza jak i sposoby jej gromadzenia

określane są razem jako nauka.

Czyli przez badania + publikacje

W opozycji do świata nauki posługującego się metodą naukową znajdują się pseudonauka (i paranauka), której
przedstawiciele odrzucają takie podejście do prowadzania badań. Naukowcy wytykają im, że wykorzystują
autorytet nauki, aby promować niesprawdzone hipotezy i domysły, które nie dają się zweryfikować naukowo.

Podział nauk

Systematyka tradycyjna dzieli nauki na



nauki formalne:



nauki ścisłe, czyli matematykę, logikę, nauki strukturalne;



nauki realne ( faktualne )



nauki przyrodnicze, czyli nauki zajmujące się światem postrzeganym przez

człowieka: fizyka, chemia, biologia, nauki o Ziemi, astronomia, medycyna

teoretyczna, geografia...;



nauki inżynieryjne – tu podstawowa różnica między nauką i inżynierią polega na tym że ta druga

zajmuje się tym jak budować i tym co już zbudowane.



nauki humanistyczne, zajmujące się człowiekiem i jego wytworami kulturowo-

duchowymi: historia, antropologia kulturowa, filozofia, lingwistyka...;



nauki społeczno-ekonomiczne, zajmujące się społeczeństwem, jego organizacją,

zmianami: antropologia, historia, geografia, politologia, stosunki

międzynarodowe, ekonomia, socjologia, pedagogika, psychologia.

Nauki nomotetyczne (nomologiczne)

- nauki zajmujące się wykrywaniem prawidłowości i

formułowaniem

ogólnych praw naukowych

Nauki idiograficzne

- zajmują się opisem i wyjaśnianiem

faktów jednostkowych

, a nie formułowaniem

ogólnych praw naukowych.

ŹRÓDŁO : Wiki + http://www.sciaga.pl/tekst/33222-34-klasyfikacja_nauk_metodologia_nauk

Aprioryzm (w filozofii stanowi przeciwieństwo aposterioryzmu) - pogląd, według którego możliwe jest

poznanie

a priori, tj.

przed doświadczeniem

, nie opierające się na nim. Aprioryzm skrajny traktuje poznanie a

priori jako jedyne obowiązujące, tym samym nie odnosi się do innych metod poznania. Taki pogląd występuje
między innymi u Platona i Parmenidesa. W filozofii współczesnej istnieje także aprioryzm umiarkowany,
zakładający istnienie wiedzy apriorycznej, która obok wiedzy wspartej poprzez doświadczenie buduje
prawdziwy obraz rzeczywistości.

Empiryzm (od stgr. ἐμπειρία empeiría – "

doświadczenie

") – doktryna filozoficzna głosząca, że źródłem

ludzkiego poznania są

wyłącznie lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze

świata zewnętrznego

, zaś wszelkie idee, teorie itp. są w stosunku do nich wtórne.