Poprzedni rozdział.

|

Wst

ę

p do kognitywistyki - spis tre

ś

ci

.

Umysł i molekuły

Czy najlepszym poziomem opisu umysłu jest poziom molekularny?

Ksi

ąż

ka: "Information in the Brain A Molecular Perspective", Ira Black, neurobiolog,

Dept. of Neuroscience and Cell Biology, Robert Wood Johnson Medical School.
Integracja mechanizmów uczenia si

ę

, przechowywania informacji, reprezentacji,

odtwarzania informacji oraz komunikacji dokonuje si

ę

na poziomie molekularnym.

Neurocz

ą

steczki - neurotransmitery i neuromodulatory, molekuły reguluj

ą

ce wzrost

neuronów i czynniki troficzne - po

ś

rednicz

ą

w reorganizacji systemu nerwowego.

Informacja ze

ś

rodowiska wywołuje w organizmie zmiany, w których uczestnicz

ą

neurocz

ą

steczki, zmiany nawet w genomie.

Neurocz

ą

steczki odpowiedzialne za przetwarzanie informacji na bie

żą

co i za trwałe,

długookresowe zmiany.

Symbole molekularne spełniaj

ą

funkcje kognitywne, przyjmuj

ą

c, przetwarzaj

ą

c,

gromadz

ą

c i aktywuj

ą

c informacje o zdarzeniach wewn

ę

trznych i zewn

ę

trznych.

Neurocz

ą

steczki to zarówno hardware jak i software, funkcja i struktura.

J

ę

zyk neuronalny - symbole molekularne, komunikacja - sygnały molekularne.

Kombinatoryczna strategia neuronów: 4 neurotransmitery, 3 stopnie koncentracji

ka

ż

dy, to mamy 3

4

=81 ró

ż

nych stanów.

Bod

ź

ce trwaj

ą

ce sekundy lub minuty => zmiany koncentracji neurocz

ą

steczek.

Pami

ęć

to temporalne wzmocnienie informacji dochodz

ą

cej ze

ś

rodowiska.

Symboliczne funkcje molekuł zale

żą

od kontekstu.

Najpierw obwody chemiczne, potem struktura poł

ą

cze

ń

neuronów.

Mózg zmienia si

ę

pod wpływem umysłu a umysł pod wpływem mózgu.

Mechanizmy plastyczno

ś

ci (uczenia si

ę

) mózgu

Plastyczno

ść

pami

ę

ciowa, rozwojowa i kompensacyjna.

Pami

ę

ciowa: LTP, długotrwałe wzmocnienie synaptyczne - zwi

ę

kszenie

przewodnictwa synaptycznego na dłu

ż

szy okres czasu, w hipokampie

Własno

ś

ci: specyficzno

ść

, asocjacyjno

ść

i kooperatywno

ść

.

Rozwojowa: tworzenie si

ę

mózgu i okresy krytyczne, czynniki chemotropowe.

Kompensacyjna: naturalna i przeszczepy oraz pobudzanie przez czynniki wzrostu i
czynniki troficzne.

Neuroprzeka

ź

niki i neuromodulatory

Neuroprzeka

ź

niki: proste przekazywanie impulsów.

Kilka przeka

ź

ników w jednym neuronie, jeden dominuj

ą

cy przy słabych

pobudzeniach (prawo Dale'a).

Acetylocholina (ACh) - pobudza, j

ą

dra podstawne, motoneurony.

Dopamina - hamuj

ą

ca, pami

ęć

robocza, kora prefrontalna, j

ą

dra wzgórza.

Epinefryna (adrenalina) - pobudza, rdze

ń

przedłu

ż

ony.

Norepinefryna (noradrenalina) -miejsce sinawe, przytomno

ść

.

Kwas glutaminowy (aminokwas) - pobudzaj

ą

cy, najbardziej rozpowszechniony.

GABA - hamuj

ą

cy, interneurony kory, hipokamp.

Serotonina (5HT) - j

ą

dra szwu, most, rdze

ń

, silne działanie psychoaktywne.

Neuromodulatory:
Tlenek azotu, tlenek w

ę

gla, małe cz

ą

steczki, silna dyfuzja.

Neuropeptydy - ła

ń

cuchy aminokwasów, enkefaliny, endorfiny.

Białka:

Relina

reguluje

rozwój mózgu
płodu a w
pó

ź

niejszym

okresie
wpływa na
neurogenez

ę

(migracj

ę

neuroblastów),
oraz
długotrwałe
wzmocnienie
synaptyczne
(LTP).

Cyclin-dependent kinase 5

(CDK5), gen i

kinaza białkowa

zaanga

ż

owana w

dojrzewanie neuronów, szczególnie obszarów zmysłowych.

Neuroliginy (NLGN)

i

neureksyny

, to białka membranowe wpływaj

ą

ce na

budow

ę

synaps.

Substancje psychoaktywne
Klasyfikacja według podziału WHO

Grupa pierwsza: uspokajaj

ą

co-hipnotyczne. Hamuj

ą

działanie CNS: alkohol,

barbiturany, chloroform, eter, leki nasenne.

Grupa druga:

ś

rodki stymuluj

ą

ce CNS. Kofeina, kokaina, nikotyna, amfetaminy,

kardiazol, strychnina.

Trzecia grupa:

ś

rodki narkotyczne Euforyczne, pochodne opium np. heroina,

morfina, kodeina i samo opium.

Czwarta grupa:

ś

rodki antypsychotyczne. Leki neuroleptyczne, trankwilizatory,

zwi

ą

zki litu, leki antydepresyjne, np. prozak, antypsychotyczne np. clozapina.

Pi

ą

ta grupa: halucynogeny,

ś

rodki psychodeliczne LSD, meskalina,

psylocybina, marihuana, haszysz, syntetyki np. MDMA.

Ś

rodki nootropowe.

Poprawiaj

ą

szybko

ść

uczenia si

ę

, zdolno

ś

ci do przypominania, przepływ informacji

pomi

ę

dzy półkulami mózgu, zwi

ę

kszaj

ą

odporno

ść

mózgu na chemiczne i fizyczne

zagro

ż

enia - przynajmniej w teorii, bo brakuje porz

ą

dnych wyników

eksperymentalnych.
W wielu krajach s

ą

bary sprzedaj

ą

ce napoje na nich oparte.

Aminokwasy: fenyloalanina i tyrozyna, prekursor dopaminy i noradrenaliny.

Piracetam: przepływ informacji pomi

ę

dzy półkulami, produkcja ACh

Lecytyna, cholina oraz DMAE: pami

ęć

, produkcja ACh

Hydergina: kojarzenie, pami

ęć

, plastyczno

ść

kompensacyjna

Witaminy A, C, E ; B1, B3, B6, B12;

Zioła: Ginkgo Biloba, Ginseng, Gotu-kola

Nast

ę

pny rozdział.

|

Wst

ę

p do kognitywistyki - spis tre

ś

ci

.