Ewidencja gruntów i budynków – kataster nieruchomości

Podstawa prawna ewidencji gruntów i budynków.
Uchylone:
Dekret z dnia 2 lutego 1955 roku o ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 6, poz. 32 z 1955 roku),
Przepis wykonawczy dekretu:
Zarządzenie Ministrów Rolnictwa i Gospodarki Komunalnej z dnia 20 lutego 1969 roku w sprawie ewidencji gruntów (M.P. Nr 11, poz. 98 z
późniejszymi zmianami). Podstawa prawna ewidencji gruntów i budynków.
Uchylone:
Dekret z dnia 2 lutego 1955 roku o ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 6, poz. 32 z 1955 roku),
Przepis wykonawczy dekretu:
Zarządzenie Ministrów Rolnictwa i Gospodarki Komunalnej z dnia 20 lutego 1969 roku w sprawie ewidencji gruntów (M.P. Nr 11, poz. 98 z
późniejszymi zmianami). Rozporządzenie uchylone:
Rozporządzenie Ministrów Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 17 grudnia 1996
roku w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 158, poz. 813 z 1996 roku).
Podstawowe pojęcia ewidencji gruntów i budynków:
Ewidencja gruntów i budynków (kataster nieruchomości) - rozumie się przez to jednolity dla kraju, systematycznie aktualizowany zbiór
informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami,
budynkami i lokalami
Kataster – to taki system, w którym rejestrowana jest informacja katastralna, czyli informacja o terenie dotycząca gruntów, budynków i
lokali, zarówno w zakresie ich położenia w przestrzeni, jak też w zakresie cech fizycznych i prawnych.
Kataster nieruchomości – nazywamy taki rejestr nieruchomości, służący różnym celom, który zawiera spis wszystkich rodzajów
nieruchomości znajdujących się na obszarze zdefiniowanej jednostki katastralnej, zawierający informacje o położeniu nieruchomości,
informacje prawne dotyczące nieruchomości, a także wartość nieruchomości.
Kataster – to taki system, w którym rejestrowana jest informacja katastralna, czyli informacja o terenie dotycząca gruntów, budynków i
lokali, zarówno w zakresie ich położenia w przestrzeni, jak też w zakresie cech fizycznych i prawnych.
Kataster nieruchomości – nazywamy taki rejestr nieruchomości, służący różnym celom, który zawiera spis wszystkich rodzajów
nieruchomości znajdujących się na obszarze zdefiniowanej jednostki katastralnej, zawierający informacje o położeniu nieruchomości,
informacje prawne dotyczące nieruchomości, a także wartość nieruchomości.
Obręb – podstawowa jednostka powierzchniowa, dla której sporządza się odrębny operat ewidencyjny. Obszar obrębu tworzą powierzchnie
wszystkich działek ewidencyjnych wchodzących w jego skład, a jego granice na obszarach wiejskich powinny być zgodne z granica mi wsi i
sołectw. W miastach (dzielnicach), tam gdzie to możliwe, granice obrębów pokrywają się z granicami określonymi w szczególności przez
wody, ulice, linie kolejowe i obejmują tereny o jednorodnej zabudowie i zagospodarowaniu.
Jednostka ewidencyjna – obszar gruntów położonych w granicach administracyjnych gminy, a jeżeli w skład gminy wchodzi miejscowość o
statusie miasta albo wyodrębnionej dzielnicy -również w granicach administracyjnych miasta lub kilku sąsiadujących ze sobą dzielnic.
Działka ewidencyjna – ciągły obszar gruntu, położony w granicach jednego obrębu, jednorodny pod względem prawnym, wydzielony z
otoczenia za pomocą linii granicznych, a w przypadku braku stanu prawnego, ze względu na stan faktyczny.
Użytek gruntowy – ciągły obszar gruntu, wyodrębniony ze względu na jednorodny sposób użytkowania lub zagospodarowania.
Użytki gruntowe wykazywane w ewidencji dzielą się na następujące grupy (7 grup):
1) użytki rolne,
2) grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione,
3) grunty zabudowane i zurbanizowane,
4) użytki ekologiczne, oznaczone symbolem złożonym z litery "E" oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego określającego sposób
zagospodarowania lub użytkowania terenu, np. E-Ws, E-Wp, E-Ls, E-Lz, E-N, E-Ps, E-R,
5) nieużytki, oznaczone symbolem - N,
6) grunty pod wodami,
7) tereny różne oznaczone symbolem - Tr.
Użytki rolne dzielą się na:
1) grunty orne, oznaczone symbolem - R,
2) sady, oznaczone symbolem złożonym z litery "S" oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego część składową
oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, na którym założony został sad, np. S-R, S-Ł, S-Ps,
3) łąki trwałe, oznaczone symbolem - Ł,
4) pastwiska trwałe, oznaczone symbolem - Ps,
5) grunty rolne zabudowane, oznaczone symbolem złożonym z litery "B" oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego
część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, na którym wzniesione zostały budynki, np. B-R, B-Ł, B-Ps,
6) grunty pod stawami, oznaczone symbolem - Wsr,
7) rowy, oznaczone symbolem - W.
Grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione dzielą się na:
1) lasy - Ls,
2) grunty zadrzewione i zakrzewione - Lz, lub, w przypadku zadrzewień śródpolnych, zaistniałych na gruntach objętych klasyfikacją
gleboznawczą - symbolem złożonym z liter "Lz" oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego część składową oznaczenia
klasy gleboznawczej gruntu, np. Lz-R, Lz-Ł, Lz-Ps.
Grunty zabudowane i zurbanizowane dzielą się na:
1) tereny mieszkaniowe, oznaczone symbolem - B,
2) tereny przemysłowe, oznaczone symbolem - Ba,
3) inne tereny zabudowane, oznaczone symbolem - Bi,
4) zurbanizowane tereny niezabudowane, oznaczone symbolem - Bp,
5) tereny rekreacyjno-wypoczynkowe, oznaczone symbolem - Bz,
6) użytki kopalne, oznaczone symbolem - K,
7) tereny komunikacyjne, w tym:
a) drogi, oznaczone symbolem - dr,
b) tereny kolejowe, oznaczone symbolem - Tk,
c) inne tereny komunikacyjne, oznaczone symbolem - Ti.
Grunty pod wodami dzielą się na:
1) grunty pod morskimi wodami wewnętrznymi, oznaczone symbolem - Wm,
2) grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi, oznaczone symbolem - Wp,

3) grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi, oznaczone symbolem - Ws.
Sadów o powierzchni mniejszej od 0,1000 ha oraz innych użytków gruntowych o powierzchni mniejszej od 0,0100 ha nie wykazuje się w
ewidencji.
Jednostka rejestrowa gruntów – działki położone w granicach jednego obrębu, wchodzące w skład jednej nieruchomości.
Jednostka rejestrowa budynków – budynki stanowiące odrębny od gruntu przedmiot własności, położone w granicach jednego obrębu i
należące do tego samego właściciela.
Jednostka rejestrowa lokali – lokale stanowiące odrębne nieruchomości znajdujące się w budynkach położonych w granicach jednego obrębu
i należące do tego samego właściciela.
Budynek – obiekt budowlany, który jest budynkiem w rozumieniu standardowej klasyfikacji i nomenklatury, wprowadzonych na podstawie
ustawy z 29 czerwca 1995 roku o statystyce publicznej oraz rozporządzenia Rady Ministrów z 30.12.1999 roku w sprawie Polskiej
Klasyfikacji Obiektów Budowlanych - KOB
Budynki to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb
stałych. Przystosowane są do przebywania ludzi, zwierząt lub ochrony przedmiotów (ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 30
grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. z dnia 31 grudnia 1999 r.).
Przez obiekty budowlane rozumie się konstrukcje połączone z gruntem w sposób trwały, wykonane z materiałów budowlanych i elementów
składowych, będące wynikiem prac budowlanych.
Budynki mieszkalne - są to obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do
celów mieszkalnych, a także budynki wielorodzinne, domy mieszkalne zawierające więcej niż 4 mieszkania, domy jednorodzinne oraz domy
mieszkalne w zabudowie zagrodowej. W przypadkach, gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na
cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny, zgodnie z jego przeznaczeniem.
Budynki niemieszkalne są to obiekty budowlane wykorzystywane głównie dla potrzeb niemieszkalnych. W przypadku, gdy co najmniej
połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest do celów mieszkalnych, budynek klasyfikowany jest jako budynek
mieszkalny.
Lokal - samodzielny lokal mieszkalny - wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt
ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio
również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne (USTAWA z dnia 24 czerwca
1994 r. o własności lokali).
Założenie ewidencji gruntów i budynków - polega na wykonaniu czynności technicznych i administracyjnych, związanych z utworzeniem
komputerowych baz danych ewidencyjnych i operatu ewidencyjnego oraz uruchomieniu systemu komputerowego i pozyskaniu po raz
pierwszy danych niezbędnych do tego celu.
Prowadzenie ewidencji gruntów i budynków – polega na podejmowaniu czynności związanych z zapewnieniem zgodnego z przepisami jej
funkcjonowania, wydawania decyzji administracyjnych w zakresie przewidzianym w rozporządzeniu z 29.03.2001 roku w sprawie ewidencji
gruntów i budynków oraz podejmowaniu działań modernizacyjnych.
Założenie ewidencji gruntów i budynków - polega na wykonaniu czynności technicznych i administracyjnych, związanych z utworzeniem
komputerowych baz danych ewidencyjnych i operatu ewidencyjnego oraz uruchomieniu systemu komputerowego i pozyskaniu po raz
pierwszy danych niezbędnych do tego celu.
Prowadzenie ewidencji gruntów i budynków – polega na podejmowaniu czynności związanych z zapewnieniem zgodnego z przepisami jej
funkcjonowania, wydawania decyzji administracyjnych w zakresie przewidzianym w rozporządzeniu z 29.03.2001 roku w sprawie ewi dencji
gruntów i budynków oraz podejmowaniu działań modernizacyjnych.
Modernizacja ewidencji gruntów i budynków – jest procesem polegającym na dostosowaniu istniejącej ewidencji gruntów do przepisów
rozporządzenia z 29.03.2001 roku oraz na założeniu ewidencji budynków i lokali.
Weryfikacja danych ewidencyjnych – zespół czynności sprawdzających aktualność danych.
Archiwizacja danych ewidencyjnych – przekazywanie dokumentów oraz danych ewidencyjnych, które utraciły przydatność użytkową, do
właściwych archiwów państwowych.
Operat ewidencji gruntów – dokumentacja utworzona w czasie zakładania ewidencji gruntów służąca do jej dalszego prowadzenia.
Podział kraju na cele ewidencji gruntów i budynków.
Ewidencję zakłada się i prowadzi w systemie informatycznym, z uwzględnieniem istniejącego podziału kraju dla celów ewidencji, opartego
na zasadniczym trójstopniowym podziale terytorialnym państwa (województwo, powiat, gmina).
Jednostkami powierzchniowymi podziału kraju dla celów ewidencji są:
jednostka ewidencyjna,
obręb ewidencyjny,
działka ewidencyjna.
Jednostka ewidencyjna – obszar gruntów położonych w granicach administracyjnych gminy, a jeżeli w skład gminy wchodzi miejscowość o
statusie miasta albo wyodrębnionej dzielnicy -również w granicach administracyjnych miasta lub kilku sąsiadujących ze sobą dzielnic.
Jednostkę ewidencyjną określa nazwa własna oraz identyfikator krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju,
prowadzonego na podstawie przepisów o statystyce publicznej. Identyfikator jednostki ewidencyjnej przyjmuje postać:
WWPPGG_R
WW – kod województwa,
PP – kod powiatu w województwie,
GG – kod gminy w powiecie,
R – jedna z cyfr: 1,2,3,4,5,8,9 określająca typ gminy.
Typy gmin: gmina miejska, gmina wiejska, gmina miejsko-wiejska, miasto w gminie miejsko-wiejskiej,obszar wiejski w gminie miejsko-
wiejskiej,
8. dzielnice M. St. Warszawy,
9. delegatury i dzielnice innych gmin miejskich.
Kod województwa, powiatu i gminy przyjmuje się z Krajowego Rejestru Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju (TERYT).
Przebieg granic jednostek ewidencyjnych jest zgodny z przebiegiem granic jednostek podziału terytorialnego państwa, ewidencjonowanym
w Państwowym Rejestrze Granic i Powierzchni Jednostek Podziału Terytorialnego Państwa.
Pole powierzchni jednostki ewidencyjnej stanowi suma pól powierzchni ewidencyjnych działek w tej jednostce ewidencyjnej.
Obręb – podstawowa jednostka powierzchniowa, dla której sporządza się odrębny operat ewidencyjny. Obszar obrębu tworzą powierzchnie
wszystkich działek ewidencyjnych wchodzących w jego skład, a jego granice na obszarach wiejskich powinny być zgodne z granicami wsi i
sołectw. W miastach (dzielnicach), tam gdzie to możliwe, granice obrębów pokrywają się z granicami określonymi w szczególności przez
wody, ulice, linie kolejowe i obejmują tereny o jednorodnej zabudowie i zagospodarowaniu.
Obręb w jednostce ewidencyjnej jest określony przez jego nazwę i numer lub wyłącznie przez numer.
Identyfikator obrębu ewidencyjnego przyjmuje postać:
WWPPGG_R.XXXX

XXXX – numer ewidencyjny obrębu w jednostce ewidencyjnej,
określony za pomocą liczb całkowitych w przedziale od
0001 do 9999.
Pole powierzchni ewidencyjnej obrębu stanowi suma pól powierzchni ewidencyjnych działek w obrębie ewidencyjnym.
Podział na obręby wykazywany jest na mapie w skali 1:10000 lub 1:25000.
Działka ewidencyjna – ciągły obszar gruntu, położony w granicach jednego obrębu, jednorodny pod względem prawnym, wydzielony z
otoczenia za pomocą linii granicznych, a w przypadku braku stanu prawnego, ze względu na stan faktyczny.
Identyfikatorem działki ewidencyjnej jest ciąg liczb i znaków przyjmujących następującą postać:
WWPPGG_R.XXXX.NDZ.
WWPPGG_R – identyfikator obrębu,
XXXX – numer ewidencyjny obrębu,
NDZ – numer ewidencyjny działki, unikalny w granicach obrębu.
W przypadkach szczególnych, gdy dotychczasowa numeracja działek ewidencyjnych prowadzona jest w ramach arkusza mapy ewidencyjnej,
dopuszcza się stosowanie identyfikatora działki ewidencyjnej w postaci:
WWPPGG_R.XXXX.AR_NR.NDZ.
AR_NR – kod arkusza mapy ewidencyjnej,
NR – numer porządkowy arkusza tej mapy,
NDZ – numer ewidencyjny działki unikalny w granicach arkusza
mapy.
Obszar działki - wyrażona w mierze metrycznej i zawarta w jej granicach powierzchnia, w której skład wchodzą:
powierzchnie każdego użytku gruntowego (sumaryczne, jeżeli taki sam użytek występuje w kilku obszarach);
powierzchnie konturów klasyfikacyjnych poszczególnych użytków (jako sumy takich samych elementów składowych - powierzchni klas
tych samych użytków w działce);
na terenach lasów elementy składowe oddziału wraz z powierzchnią pod liniami podziału powierzchniowego (duktami, pasami) od północy
i od wschodu każdego oddziału oraz powierzchnią nie wyłączonych dróg i wód położonych w granicach oddziału.
Pole powierzchni działki określa się w hektarach i wykazuje z dokładnością zapisu do jednego metra kwadratowego (4,3467ha).
Identyfikator użytku gruntowego przyjmuje następującą postać:
WWPPGG_R.XXXX.UG.Nr
WWPPGG_R – identyfikator obrębu,
XXXX – numer ewidencyjny obrębu,
UG – kod konturu użytku gruntowego,
Nr – numer tego konturu unikalny w granicach obrębu
ewidencyjnego.
Jednostka rejestrowa gruntów – działki położone w granicach jednego obrębu, wchodzące w skład jednej nieruchomości.
Identyfikator jednostki rejestrowej gruntów przyjmuje następującą postać:
WWPPGG_R.XXXX.GNr
WWPPGG_R – identyfikator obrębu,
XXXX – numer ewidencyjny obrębu,
GNr – oznacza numer ewidencyjny jednostki rejestrowej gruntów,
Nr – jest liczbą naturalną unikalną w granicach obrębu.
Jednostka rejestrowa gruntów – działki położone w granicach jednego obrębu, wchodzące w skład jednej nieruchomości.
Identyfikator jednostki rejestrowej gruntów przyjmuje następującą postać:
WWPPGG_R.XXXX.GNr
WWPPGG_R – identyfikator obrębu,
XXXX – numer ewidencyjny obrębu,
GNr – oznacza numer ewidencyjny jednostki rejestrowej gruntów,
Nr – jest liczbą naturalną unikalną w granicach obrębu.
Jednostka rejestrowa budynków – budynki stanowiące odrębny od gruntu przedmiot własności, położone w granicach jednego obrębu i
należące do tego samego właściciela.
Identyfikator jednostki rejestrowej budynków przyjmuje następującą postać:
WWPPGG_R.XXXX.BNr
WWPPGG_R – identyfikator obrębu,
XXXX – numer ewidencyjny obrębu,
BNr – oznacza numer ewidencyjny jednostki rejestrowej
budynków,
Nr – jest liczbą naturalną, unikalną numerowaną od 1 do n
niezależnie - w ramach jednostek rejestrowych budynków w
obrębie.
Jednostka rejestrowa lokali – lokale stanowiące odrębne nieruchomości znajdujące się w budynkach położonych w granicach jednego obrębu
i należące do tego samego właściciela.
WWPPGG_R.XXXX.LNr
WWPPGG_R – identyfikator obrębu,
XXXX – numer ewidencyjny obrębu,
LNr – oznacza numer ewidencyjny jednostki rejestrowej
lokali,
Nr – jest liczbą naturalną, unikalną, numerowaną od 1 do n
niezależnie - w ramach jednostek rejestrowych lokali w
obrębie.
Treść mapy ewidencyjnej
1) granice: państwa, jednostek zasadniczego trójstopniowego
podziału terytorialnego państwa, jednostek ewidencyjnych, obrębów, działek,
2) oznaczenia punktów granicznych, z wyróżnieniem punktów, których położenie określone zostało w odpowiednim trybie i z wymaganą
dokładnością, a spośród nich - punktów trwale stabilizowanych w terenie,
3) kontury użytków gruntowych i ich oznaczenia,
4) kontury klas gleboznawczych i ich oznaczenia,
5) kontury budynków,

6) numery działek ewidencyjnych,
7) granice rejonów statystycznych i ich oznaczenia,
8) dane opisowo-informacyjne, a w szczególności:
nazwy jednostek zasadniczego trójstopniowego podziału
terytorialnego państwa,
b) oznaczenia jednostki ewidencyjnej i obrębu,
c) nazwy ulic, placów, uroczysk, cieków, zbiorników wodnych i innych obiektów fizjograficznych,
d) numery dróg publicznych nadane na podstawie przepisów o drogach publicznych,
e) numery porządkowe i ewidencyjne budynków.
Przestrzennymi obiektami powierzchniowymi bazy danych numerycznej mapy ewidencyjnej są:
jednostki ewidencyjne, obręby ewidencyjne, działki ewidencyjne, kontury użytków gruntowych, kontury gleboznawczej klasyfikacji
gruntów, budynki, rejony statystyczne.
Przestrzennymi obiektami punktowymi bazy danych numerycznej mapy ewidencyjnej są punkty osnowy poziomej osnowy geodezyjnej i
pomiarowej osnowy sytuacyjnej.
Przestrzennymi obiektami liniowymi bazy danych numerycznej mapy ewidencyjnej są: granice państwa, województw, powiatów i gmin.
Danymi opisowymi obiektów przestrzennych numerycznej mapy ewidencyjnej są:
identyfikatory i nazwy tych obiektów, opisy użytków gruntowych, opisy klas gleboznawczych, nazwy miejscowości, nazwy ulic, oznaczenia
dróg publicznych, numery ewidencyjne i porządkowe budynków oraz w szczególnych przypadkach ich nazwy własne, nazwy własne wód
stojących i płynących, numery punktów osnowy geodezyjnej oraz punktów granicznych.
Ewidencyjna mapa numeryczna stanowi podstawę edycji:
1.mapy ewidencyjnej w formie analogowej,
2. wyrysów z mapy ewidencyjnej,
3. map tematycznych.
Mapę ewidencyjną edytuje się na arkuszach formatu A1, A2 lub A3 odrębnie dla każdego obrębu ewidencyjnego, w zależności od jego
powierzchni.
W przypadku, gdy ze względu na dużą powierzchnię obrębu ewidencyjnego zachodzi potrzeba jego prezentacji na więcej niż jednym
arkuszu mapy ewidencyjnej dokonuje się podziału tego obrębu na części; z których każda w miarę możliwości powinna się składać z całych
działek ewidencyjnych.
Mapę ewidencyjną, w zależności od stopnia zurbanizowania terenu i struktury władania gruntów, sporządza się w skalach: 1:500, 1:1000,
1:2000 lub 1:5000.
Jako wytyczne do ustalania skali bazowej przyjmuje się, że niżej wymienione skale powinny być stosowane odpowiednio:
skala 1:500 - dla terenów o znacznym obecnym lub przewidywanym zainwestowaniu,
skala 1:1000 - dla terenów małych miast, aglomeracji miejskich i przemysłowych, oraz terenów osiedlowych wsi będących siedzibami gmin,
skala 1:2000 - dla pozostałych zwartych terenów osiedlowych, terenów rolnych o drobnej, nieregularnej szachownicy stanu władania oraz
większych zwartych obszarów rolnych i leśnych na terenach miast,
skala 1:5000 - dla terenów o rozproszonej zabudowie wiejskiej oraz gruntów rolnych i leśnych na obszarach pozamiejskich.
Przy edycji mapy, szczególnie w skali 1:2000 lub 1:5000, jej dane opisowo-informacyjne dotyczące budynków oraz numery punktów
granicznych nie muszą być wykazywane.
Do opracowania mapy ewidencyjnej stosuje się odpowiednie standardy techniczne dla mapy zasadniczej, ustalone odrębnymi przepisami.
Graficznej prezentacji obiektów przestrzennych ewidencyjnej mapy numerycznej dokonuje się zgodnie z zasadami określonymi w instrukcji
technicznej K-1 – Mapa zasadnicza.
Na mapie ewidencyjnej stosuje się następujące oznaczenia literowe budynków ze względu na ich podstawową funkcję użytkową:
budynki mieszkalne - m,
budynki przemysłowe - p,
budynki transportu i łączności - t,
budynki handlowo – usługowe - h,
zbiorniki, silosy i budynki magazynowe - s,
budynki biurowe - b,
budynki szpitali i zakładów opieki medycznej - z,
budynki oświaty, nauki i kultury oraz budynki sportowe - k,
budynki produkcyjne, usługowe i gospodarcze dla rolnictwa - g,
inne budynki niemieszkalne - i .
Metryka mapy
Metryka dla mapy prowadzonej metodą klasyczną zakładana jest dla każdego arkusza. Metryka mapy prowadzonej techniką numeryczną
zakładana jest dla każdego obrębu.
Metryka dla obu technik prowadzenia mapy zasadniczej ma formę dokumentu pisanego, uwierzytelnianego odręcznymi podpisami.
Celem metryki mapy jest podanie podstawowych informacji źródłowych o cechach mapy i ogólnym stopniu jej aktualności. Metrykę zakłada
się dla mapy w momencie jej opracowania i uzupełnia w miarę wprowadzanych zmian.
Metryka mapy zasadniczej zawiera następujące dane:
dla mapy prowadzonej metodą klasyczną: tytuł, skalę, numer ewidencyjny, godło arkusza,
dla mapy prowadzonej techniką numeryczną: nazwę obrębu, jego numer i skalę bazową,
określenie układu współrzędnych,
opis metod opracowania mapy, daty i otrzymane dokładności,
wykonawców mapy odpowiedzialnych za jej opracowanie,
informacje dotyczące aktualizacji mapy.
Wytyczne techniczne: K-1.1 metryka mapy zasadniczej
Obliczanie powierzchni
Metody obliczania powierzchni
W zależności od wymaganej dokładności oraz posiadanych danych
geodezyjnych powierzchnię oblicza się jedną z podanych metod:
Analityczną – ze współrzędnych albo na podstawie miar z gruntu (pow. ogólna obrębu, pow. arkuszy map i kompleksów),
Graficzną – na podstawie miar odczytanych z pierworysu (pow. działek, pow. użytków gruntowych i klas gruntów),
Kombinowaną (analityczno-graficzną) – wykorzystując miary z gruntu i miary odczytane z pierworysu (pow. działek),
Mechaniczną – za pomocą planimetru biegunowego (pow. użytków gruntowych i klas gruntów).
Obliczanie powierzchni na podstawie miar z gruntu stosuje się do obszarów, dla których można uzyskać z gruntu dane geodezyjne do
obliczania powierzchni.

Powierzchnię obliczoną sposobem analitycznym należy uważać przy dalszych pracach obliczeniowych jako powierzchnię bezbłędną.
Zgodnie z zasadami panującymi w geodezji powierzchnie obliczamy dwukrotnie: z tych samych danych geodezyjnych (współrzędnych),
współrzędnych w celu sprawdzenia bezbłędności obliczenia, lub biorąc przy każdym obliczeniu inne elementy z mapy przy met. graficznej i
kombinowanej, lub stosując inne ustawienie przyrządu przy met. mechanicznej, w celu upewnienia się, że powstała różnica nie przekracza
dopuszczalnej odchyłki odpowiadającej danej metodzie.
Kolejność obliczania powierzchni.
Przy obliczaniu powierzchni stosuje się zasadę „od ogółu do
szczegółu” w związku z tym przyjmujemy następującą kolejność
obliczania powierzchni:
Ogólnej obrębu jako podstawowej jednostki powierzchniowej, dla której zakłada się operat ewidencji gruntów i budynków,
Części obrębu, ogólnych powierzchni arkuszy przedstawionych na poszczególnych arkuszach, jeżeli pierworys obrębu składa się z kilku
arkuszy,
Kompleksów obliczeniowych wchodzących w skład poszczególnych arkuszy,
Działek wchodzących w skład poszczególnych kompleksów obliczeniowych,
Użytków i klas gruntów w granicach poszczególnych działek.
Za kompleks uważa się część obrębu ograniczoną naturalnymi granicami oraz granicami działek. Kompleks nie powinien obejmować więcej
niż 50 działek, a jego powierzchnia nie powinna przekraczać 100 ha.
Ponadto dla pewności czy obliczenia zostały wykonane prawidłowo, przeprowadza się kontrolę:
powierzchni ogólnej lub arkuszy map – met. siatki kwadratów,
powierzchni kompleksów – met. mechaniczną,
Obliczone w ten sposób powierzchnie: ogólna, arkuszy map i kompleksów przy dalszych czynnościach (przy wyrównywaniu średnich
wartości poszczególnych działek w danym kompleksie) uważane są za wartości bezbłędne.
Sprawdzianem właściwego obliczenia powierzchni działki są dwa warunki: nieprzekroczenia dopuszczalnej odchyłki przez różnicę
dwukrotnego obliczenia działki, oraz właściwe zamknięcie sumy średnich wartości tych działek w stosunku do przyjętej powierzchni
kompleksu.
Różnica dwukrotnego obliczenia powierzchni nie powinna przekraczać wartości przewidzianych dla danego sposobu obliczania i skali
pierworysu:
Dla sposobu kombinowanego i graficznego
dP = 0,002P + 2,0 * - skala 1:5000
dP = 0,002P + 0,8 * - skala 1:2000
gdzie:
P – powierzchnia obliczanej figury w m

2

.

Warunek zamknięcia się sumy średnich wartości działek w stosunku do przyjętej powierzchni kompleksu nie przekracza dopuszczonej
odchyłki oblicza się ze wzoru:
dP = 0,002P + 0,4 * - skala 1:2000
dP = 0,002P + 1.0 * - skala 1:5000
gdzie:
P – powierzchnia kompleksu w m

2

.

Zasady wyrównywania obliczonych powierzchni.
Sumę otrzymanych ostatecznych (średnich) wartości jednorodnych
powierzchni należy porównać z uprzednio obliczoną i ustaloną
(wyrównaną) powierzchnią obszaru, w którego skład te elementy
wchodzą:
Powierzchnię arkuszy z powierzchnią ogólną obrębu,
Powierzchnię kompleksów z powierzchnią arkusza,
Powierzchnię działek z powierzchnią kompleksów,
Powierzchnię użytków i z powierzchnią działki.
Powierzchnię obliczoną sposobem analitycznym należy uważać przy dalszych pracach obliczeniowych jako powierzchnię bezbłędną.
Działki obliczone z miar z gruntu traktowane są jako elementy bezbłędne i przy wyrównywaniu nie otrzymują poprawek.

Zasady obliczania powierzchni ogólnej obrębu.
Powierzchnię ogólną obrębu oblicza się sposobem analitycznym. Dla kontroli obliczenia powierzchni ogólnej obrębu sprawdza się.
Współrzędne punktów zostały dobrze odpisane, Powierzchnie przybytków i ubytków zostały wzięte z właściwym znakiem.
Zasady obliczania powierzchni arkuszy.
Powierzchnie poszczególnych arkuszy pierworysu oblicza się w sposób podobny, jak przy obliczaniu powierzchni ogólnej obrębu. Suma
powierzchni poszczególnych arkuszy powinna być zgodna z powierzchnią ogólną obrębu.
Zasady obliczania powierzchni kompleksów.
Powierzchnie kompleksów należy obliczać ze współrzędnych jak
powierzchnię ogólną. Kontrolę obliczenia można przeprowadzić,
jeżeli pow. kompleksu wynosi około 20-30 ha, za pomocą
planimetru biegunowego przez jednokrotne obwiedzenie figury tego
kompleksu. Suma powierzchni kompleksów powinna być zgodna z
powierzchnia danego arkusza.
Zasady, metody i sposoby obliczania powierzchni działek.
Przy obliczaniu powierzchni działki w zależności od jej wielkości,
kształtu i konfiguracji oraz skali pierworysu można stosować
wszystkie metody i sposoby.
Analityczna metoda obliczania powierzchni.
Działki o dużych powierzchniach, dla których są dane geodezyjne do obliczania powierzchni ze współrzędnych i domiarów, powierzchnie
obliczamy analitycznie. Kontrolę obliczania przeprowadzamy za pomocą planimetru biegunowego.
Działki o powierzchniach nie przekraczających 4 cm

2

w skali mapy lub działki o prostych granicach, dla których są dane geodezyjne

dotyczące ich zasadniczych elementów (boków, podstaw, szerokości, wysokości) obliczamy na podstawie miar z gruntu. Obliczenie
powierzchni działek z miar z gruntu przeprowadza się jeden raz, a dla kontroli obliczenia wyznacza się powierzchnię tej działki sposobem
graficznym lub mechanicznym.
Kombinowana metoda obliczania powierzchni.

Metodę tą stosujemy przeważnie przy obliczaniu powierzchni działek wąskich i wydłużonych. W tym przypadku wymiary elementów
małych tych działek jak: miary czołowe (wzdłuż dróg lub linii pomiarowych) bierzemy z pomiaru na gruncie, zaś wielkości większe (miary
boków dłuższych, wysokości) odczytujemy graficznie z pierworysu.
Za działkę wąską i wydłużoną uważamy działkę, której szerokość wynosi mniej niż 10 m, zaś stosunek szerokości do długości jest mniejszy
od 1:20, do takich działek zaliczamy także drogi.
W tym przypadku stosujemy dwukrotne obliczenie powierzchni każdej działki, rozbijając jej figurę na dwa trójkąty o zmiennych elementach.
Przy obliczaniu powierzchni wieloboku rozbijamy go na trójkąty, przeważnie na trzy, cztery lub pięć.
Graficzna metoda obliczania powierzchni.
Działki o powierzchni ponad 4 cm

2

w skali pierworysu o kształtach regularnych, które można rozbić na pierworysie na figury proste, ale dla

których nie można uzyskać niezbędnych miar z gruntu, powierzchnie liczy się sposobem graficznym dwukrotnie, stosując różne i właściwe
figury pomocnicze do obliczenia powierzchni ogólnej działki.
Mechaniczna metoda obliczania powierzchni.
Metodę tę stosuje się do działek nieregularnych, jak również dużych wieloboków.
Obliczanie powierzchni konturów użytków i klas gruntów.
Obliczanie powierzchni konturów użytków i klas gruntów
przeprowadza się na mapie ewidencyjnej w granicach każdej
działki. Obliczanie powierzchni tych elementów działki
przeprowadza się jeden raz sposobem graficznym lub
mechanicznym.
Określenie powierzchni użytków i klas gruntów składa się z dwóch
czynności: obliczeniowej i czynności kontrolnej.
Czynność obliczeniowa polega na:
Wyznaczeniu powierzchni poszczególnych elementów zawartych
w granicach każdej działki,
Wyrównaniu obliczonych powierzchni tych elementów do
powierzchni działki, jeżeli różnica pomiędzy powierzchnią
działki a sumą powierzchni obliczonych elementów nie
przekracza:
1/50 powierzchni danej działki – skala 1:5000
1/100 powierzchni danej działki – skala 1:2000
PODMIOT I PRZEMIOT EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW
Ewidencja ma na celu gromadzenie i dostarczanie danych na potrzeby: zagospodarowania przestrzennego, wyznaczania wymiaru podatków i
innych obciążeń publicznoprawnych, oznaczenia nieruchomości w księgach wieczystych, statystyki publicznej i gospodarki grunta mi, a przy
współdziałaniu z wydziałem wieczysto-księgowym sądu, ochrony interesów majątkowych stron obrotu nieruchomościami.
Ewidencję prowadzi się w formie informatycznej, w dostosowaniu do administracyjnego podziału kraju, z uwzględnieniem potrzeb
związanych z wykonywaniem następujących zadań:
planowania gospodarczego,
planowania przestrzennego,
wymiaru podatków i świadczeń,
oznaczania nieruchomości w księgach wieczystych,
statystyki publicznej,
gospodarki nieruchomościami.
Ewidencja obejmuje całe terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyjątkiem morza terytorialnego. Stanowi podstawę krajowego systemu
informacji o terenie. Zawiera dane wynikające ze stanów prawnych, a w przypadku ich braku - dane wynikające ze stanów faktycznych. Stan
prawny i faktyczny dotyczy przedmiotu i podmiotu ewidencji.
PODMIOT EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW
Osoby fizyczne i osoby prawne.
Osoby fizyczne – współcześnie każdy człowiek. Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności.
Osoby prawne – osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną.
Wyróżniamy następujące prawa do nieruchomości:
Prawa rzeczowe,
Prawa zobowiązaniowe.
PRAWA RZECZOWE:
Własność-,
Użytkowanie wieczyste-,
Ograniczone prawa rzeczowe:
Użytkowanie-
Służebność-
Hipoteka-
Zastaw
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu

PRAWA ZOBOWIĄZANIOWE:
Najem-, Dzierżawa-, Użyczenie, Darowizna, Renta, Dożywocie.

PRZEMIOT EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW
Przedmiotem ewidencji gruntów i budynków jest działka, lokal oraz budynek.
Działkę ewidencyjną stanowi ciągły obszar gruntu, położony w granicach jednego obrębu, jednorodny pod względem prawnym, wydzielony
z otoczenia za pomocą linii granicznych, a w przypadku braku stanu prawnego, ze względu na stan faktyczny.
Przyjmuje się następujące zasady relacji stanu prawnego i działki:
1. Podstawowym wyróżnikiem stanu prawnego gruntu jest własność; w granicach jednej działki ewidencyjnej mogą znajdować się grunty
będące własnością tylko jednego właściciela lub będące współwłasnością grupy osób
2. W skład jednej działki ewidencyjnej mogą wchodzić grunty uwidocznione tylko w jednej księdze wieczystej.
3. W przypadku gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste przy ocenie jednorodności prawnej, oprócz własności i samego prawa
użytkowania wieczystego, należy brać pod uwagę również termin, w którym to prawo obowiązuje.

4. Przyjmuje się, że obszar gruntu, dla którego brak jest dokumentów określających jego stan prawny, jest jednorodny pod względem
prawnym w rozumieniu § 9 ust. 1 rozporządzenia z 2001 r. (§ 9. 1. Działkę ewidencyjną stanowi ciągły obszar gruntu, położony w granicach
jednego obrębu, jednorodny pod względem prawnym, wydzielony z otoczenia za pomocą linii granicznych.).
5. Na gruntach leśnych granice działek ewidencyjnych określa się z uwzględnieniem planów urządzania lasu, o których mowa w ustawi e z
28 września 1991 r. - o lasach (Dz. U nr 101, poz. 444 z późn. zm.).
6. Powierzchniowe wody publiczne, o których mowa w ustawie z 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U nr 115 poz. 1229, art. 11), mające
odrębne nazwy, stanowią odrębne działki ewidencyjne.
7. Grunty zajęte pod drogi publiczne, mające odrębne oznaczenia w ewidencji dróg publicznych, tworzą odrębne działki ewidencyjne.
8. Odcinki dróg publicznych, które są jednocześnie ulicami o odrębnych nazwach, tworzą odrębne działki ewidencyjne.
Grunt zajęty pod drogę wewnętrzną może tworzyć odrębną działkę lub być wykazywany jako użytek gruntowy w działce ewidencyjnej w
zależności od stanu prawnego tego gruntu oraz gruntów przyległych do drogi.

Danymi ewidencyjnymi dotyczącymi działki ewidencyjnej są:
1) numer działki stanowiący część składową identyfikatora działki ewidencyjnej,
2) numeryczny opis granic działki ewidencyjnej,
3) pole powierzchni działki ewidencyjnej,
4) informacje określające pola powierzchni konturów użytków gruntowych i klas gleboznawczych w granicach działki ewidencyjnej,
5) wartość działki ewidencyjnej oraz data określenia tej wartości,
6) numer jednostki rejestrowej gruntów, do której przyporządkowana została działka ewidencyjna, stanowiący część składową
identyfikatora tej jednostki rejestrowej,
7) oznaczenie księgi wieczystej, a w przypadku gdy księga wieczysta nie jest założona - oznaczenie dokumentów określających własność,
8) oznaczenie dokumentów określających inne prawa do działki ewidencyjnej niż własność i prawo użytkowania wieczystego,
9) numer rejestru zabytków prowadzonego na podstawie przepisów o ochronie dóbr kultury,
10) numer rejonu statystycznego stanowiący część składową identyfikatora tego rejonu.
Danymi ewidencyjnymi dotyczącymi działki ewidencyjnej oprócz danych, o których jest mowa powyżej są:
1) dla działek ewidencyjnych wchodzących w skład nieruchomości zabudowanych lub przeznaczonych pod zabudowę - numer porządkowy,
którym oznaczona została nieruchomość w trybie przepisów o numeracji nieruchomości, i nazwa ulicy, przy której leży działka ewidencyjna,
2) dla działek ewidencyjnych stanowiących drogi publiczne - numery tych dróg nadane na podstawie przepisów o drogach publicznych i
dodatkowo nazwa ulicy, jeżeli droga publiczna pełni tę funkcję,
3) dla działek ewidencyjnych stanowiących obiekty fizjograficzne, takie jak: cieki, zbiorniki wodne, parki, uroczyska leśne - nazwy tych
obiektów.
Użytek gruntowy - jest to ciągły obszar gruntu, wyodrębniony ze względu na jednolity sposób użytkowania lub zagospodarowania.
Danymi ewidencyjnymi dotyczącymi użytków gruntowych i klas gleboznawczych są:
1) numeryczne opisy konturów tych użytków i klas,
2) oznaczenia użytków gruntowych i klas gleboznawczych w granicach poszczególnych konturów oraz numery tych konturów.
Klasy gleboznawcze poszczególnych użytków, ich kontury i oznaczenia przyjmuje się z operatu gleboznawczej klasyfikacji gruntów.
Budynek.
Budynki to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb
stałych. Przystosowane są do przebywania ludzi, zwierząt lub ochrony przedmiotów (ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 30
grudnia 1999r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. z dnia 31 grudnia 1999r.).
Przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród
budowlanych oraz posiada fundamenty i dach (USTAWA z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz. U. nr 106 z dnia 5 grudnia 2000r.
poz. 1126).
Przez obiekty budowlane rozumie się konstrukcje połączone z gruntem w sposób trwały, wykonane z materiałów budowlanych i elementów
składowych, będące wynikiem prac budowlanych.
Za szczególny rodzaj budynku uważa się wiatę, która stanowi pomieszczenie naziemne, nie obudowane ścianami ze wszystkich stron lub
nawet w ogóle ścian pozbawione.
W przypadku budynków połączonych między sobą (np.: domy bliźniacze lub szeregowe), budynek jest budynkiem samodzielnym, jeśli jest
oddzielony od innych jednostek ścianą przeciwpożarową od fundamentu po dach.
Gdy nie ma ściany przeciwpożarowej, budynki połączone między sobą uważane są za budynki odrębne, jeśli mają własne wejścia, są
wyposażone w instalacje i są oddzielnie wykorzystywane.
Budynki mieszkalne - są to obiekty budowlane, których co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do
celów mieszkalnych, a także budynki wielorodzinne, domy mieszkalne zawierające więcej niż 4 mieszkania, domy jednorodzinne oraz domy
mieszkalne w zabudowie zagrodowej. W przypadkach, gdy mniej niż połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest na
cele mieszkalne, budynek taki klasyfikowany jest jako niemieszkalny, zgodnie z jego przeznaczeniem.
Budynki niemieszkalne są to obiekty budowlane wykorzystywane głównie dla potrzeb niemieszkalnych. W przypadku, gdy co najmniej
połowa całkowitej powierzchni użytkowej wykorzystywana jest do celów mieszkalnych, budynek klasyfikowany jest jako budynek
mieszkalny.
Danymi ewidencyjnymi dotyczącymi budynku stanowiącego część składową gruntu są:
1) numer ewidencyjny budynku stanowiący część składową identyfikatora budynku,
2) numer porządkowy, którym oznaczony został budynek w trybie przepisów o numeracji nieruchomości,
3) numeryczny opis konturu wyznaczonego przez prostokątny rzut na płaszczyznę poziomą zewnętrznych płaszczyzn ścian zewnętrznych
kondygnacji przyziemnej budynku, a w budynkach posadowionych na filarach, kondygnacji opartej na tych filarach – zwanego dalej
konturem budynku,
4) numery działek ewidencyjnych, na których usytuowany jest budynek,
5) oznaczenie funkcji podstawowej budynku,
6) wartość budynku oraz data określenia tej wartości,
7) rok zakończenia budowy,
8) pole powierzchni zabudowy w m

2

,

9) liczba kondygnacji nadziemnych oraz liczba kondygnacji podziemnych,
10) informacja o materiale, z którego zbudowane są zewnętrzne ściany budynku,
11) liczba i numery lokali stanowiących odrębne nieruchomości lokalowe,
12) liczba i numery lokali innych niż wymienione w pkt 11,
13) łączne, wyrażone w m

2

, pole powierzchni użytkowej:

a) wszystkich lokali w budynku,
b) pomieszczeń przynależnych do lokali,

14) numer rejestru zabytków prowadzonego na podstawie przepisów o ochronie dóbr kultury.
W ewidencji wykazuje się następujące materiały budowlane, o których mowa w pkt 10:
1) mur,
2) drewno,
3) inne materiały.
Danymi ewidencyjnymi dotyczącymi budynku stanowiącego odrębny od gruntu przedmiot własności, oprócz danych wymienionych
powyżej są:
1) oznaczenie księgi wieczystej lub innych dokumentów określających własność budynku,
2) oznaczenie dokumentów określających inne prawa do budynku niż własność,
3) numer jednostki rejestrowej budynków, do której przyporządkowany został budynek stanowiący część składową identyfikatora tej
jednostki.
Zakres przedmiotowy ewidencji obejmuje wszystkie budynki z wyjątkiem:
1.obiektów przeznaczonych do czasowego użytkowania w trakcie realizacji robót budowlanych;
2. tymczasowych obiektów budowlanych stanowiących wyłącznie eksponaty wystawowe bez pełnienia jakichkolwiek funkcji
użytkowych, usytuowanych na terenach przeznaczonych na ten cel;
3. altan i obiektów gospodarczych na działkach w pracowniczych ogrodach działkowych o powierzchni zabudowy do 25m

2

w miastach i

35m

2

poza granicami miast oraz wysokości 5m przy dachach stromych i 4m przy dachach płaskich;

4. budowli mających charakter budynków nie mających fundamentów, tj. podstawy budowli trwale związanej z gruntem, przenoszącej w
sposób bezpieczny obciążenia budowli na grunt.

Przez trwałe połączenie konstrukcji budynku z gruntem rozumie się:
1.posadowienie budynku na ławach, stopach fundamentowych lub innych fundamentach bezpośrednio na stabilnym gruncie nośnym;
2. posadowienie budynku na tzw. fundamentach pośrednich, przekazujących obciążenia na podłoże gruntowe za pomocą dodatkowych
elementów konstrukcyjnych (np. pali lub studni zapuszczanych w grunt).
Numerację budynków w ramach działki ewidencyjnej prowadzi się kolejno od l do n, rozpoczynając od budynku mającego numer
porządkowy w ramach posesji, numerując następnie od frontu w głąb działki ewidencyjnej.
W przypadku podziału budynku na bloki (części budynku wyróżnione ze względu na liczbę kondygnacji), zgodnie ze standardem
technicznym K-1 Mapa zasadnicza wydzielony w ramach budynku blok zostanie zanumerowany ułamkiem, którego licznik to numer
budynku, a mianownik numer kolejny bloku od l do n.
Budynek wolno stojący, oznaczony kilkoma numerami porządkowymi, o jednolitym stanie prawnym, tworzący jedną całość architektoniczną
(np. blok mieszkalny wieloklatkowy o kilku numerach porządkowych) w ewidencji uzyskuje jeden numer Nr BUD.
Do konturu budynku nie są włączane zgodnie z Polską Normą (PN-ISO 9836:1997):
obiekty budowlane, ich części nie wystające ponad powierzchnię terenu;
elementy drugorzędne, np. schody zewnętrzne, rampy zewnętrzne, daszki, markizy, występy dachowe;
obiekty pomocnicze (np. szklarnie, altany, szopy).

Lokal.
Samodzielny lokal mieszkalny - wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi,
które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również
do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne (USTAWA z dnia 24 czerwca 1994r. o
własności lokali).
Do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe, pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były
położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, a w szczególności: piwnica, strych,
komórka, garaż - pomieszczenia przynależne.
Danymi ewidencyjnymi dotyczącymi lokalu są:
1) numer lokalu, stanowiący część składową identyfikatora lokalu,
2) numer ewidencyjny budynku, w którym znajduje się lokal,
3) oznaczenie funkcji użytkowej lokalu,
4) liczba izb wchodzących w skład lokalu oraz liczba i rodzaj pomieszczeń przynależnych do lokalu,
5) wyrażone w m

2

pole powierzchni użytkowej lokalu oraz pole powierzchni pomieszczeń przynależnych do lokalu.

Danymi ewidencyjnymi dotyczącymi lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość, oprócz danych wymienionych powyżej, są:
1) oznaczenie księgi wieczystej,
2) oznaczenie dokumentów określających inne niż własność prawa do lokalu,
3) numer ewidencyjny jednostki rejestrowej lokali, do której przyporządkowany został lokal,
4) wartość lokalu i data ustalenia tej wartości.
Ze względu na funkcję użytkową w ewidencji wyróżnia się:
1. lokale mieszkalne,
2. lokale niemieszkalne.
Ustalanie stanów prawnych nieruchomości
Własność nieruchomości i użytkowanie wieczyste gruntów wykazuje się w ewidencji na podstawie wpisów w księgach wieczystych.
Własność nieruchomości i inne prawa, z wyłączeniem odrębnej własności lokalu i użytkowania wieczystego gruntów, ujawnia się w
ewidencji również na podstawie: prawomocnych orzeczeń sądowych, umów zawartych w formie aktów notarialnych, ostatecznych decyzji
administracyjnych, aktów normatywnych.
Źródłami informacji wykorzystywanych do ustalenia stanów prawnych nieruchomości są:
protokoły badań ksiąg wieczystych i zbiorów dokumentów,
dane zawarte w istniejącym operacie ewidencyjnym, w tym
zbiory dowodów zmian,
zbiory prawomocnych orzeczeń sądowych, aktów notarialnych i
ostatecznych decyzji administracyjnych,
dzienniki ustaw,
dokumenty udostępnione przez zainteresowanych.

Przy zaistnieniu sprzeczności stanów prawnych wynikających z dwóch różnych dokumentów np.; z dwóch ksiąg wieczystych, w ewidencji,
po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego w trybie § 47 ust. 3 rozporządzenia, należy wykazać ten stan prawny, który jest zgodny z
faktycznym stanem władania, przy czym jako dane dotyczące działki ewidencyjnej należy wykazać numery obu ksiąg wieczystych.

§ 47 ust. 3 w przypadku gdy aktualizacja operatu ewidencyjnego wymaga wyjaśnień zainteresowanych lub uzyskania dodatkowych
dowodów, starosta przeprowadza w sprawie tej aktualizacji postępowanie administracyjne lub stosuje art. 22 ust. 3 ustawy.

§ 22. ust 3. na żądanie starosty osoby zgłaszające zmiany są obowiązane dostarczyć dokumenty geodezyjne, kartograficzne i inne niezbędne
do wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków.

W przypadku braku dowodów określających właściciela nieruchomości w ewidencji wykazuje się osoby lub jednostki organizacyjne, które
tą nieruchomością władają na zasadach samoistnego posiadania (samoistnych posiadaczy).
O wykazywaniu w ewidencji osób i jednostek organizacyjnych, które wobec braku danych dotyczących właścicieli nieruchomości tymi
nieruchomościami władają (samoistnych posiadaczy), orzeka starosta w drodze decyzji. Dane ewidencyjne o gruntach, będących
przedmiotem dzierżawy oraz o dzierżawcach, ujawnia się w ewidencji wyłącznie na wspólny wniosek podmiotów, które zawarły umowę
dzierżawy.
W skład dokumentacji ustalenia stanu prawnego nieruchomości wchodzą:
protokoły badania ksiąg wieczystych oraz ewentualnie zebrane dokumenty tj.:
- wypisy, odpisy, kopie dokumentów prawnych,
- kopie map i innych opracowań kartograficznych i geodezyjnych dokumentujących stan prawny nieruchomości.
wykaz ksiąg wieczystych i innych dokumentów określających stan prawny nieruchomości,
mapa przeglądowa stanów prawnych nieruchomości porządzona w technice komputerowej, na podstawie numerycznej mapy ewidencji
gruntów i budynków oraz dokumentacji badania stanów prawnych nieruchomości,
wykaz porównania powierzchni działek ewidencyjnych zawierający:
- oznaczenie (numer) działki ,
- powierzchnię działki według stanu prawnego,
- powierzchnię działki według dotychczasowej ewidencji gruntów,
- powierzchnię działki obliczoną z bazy numerycznej mapy
- ewidencji gruntów,
- powierzchnię ostatecznie przyjętą do ewidencji,
- różnice powierzchni wraz z ich analizą.

Badaniem ksiąg wieczystych objęte są również nieruchomości budynkowe oraz lokalowe.
Dokumentację ustalenia stanu prawnego nieruchomości budynkowych i lokalowych stanowią:
protokoły badania ksiąg wieczystych i kopie zebranych dokumentów,
wykaz ksiąg wieczystych i innych dokumentów określających stan prawny nieruchomości budynkowych i lokalowych, zawierający:
- numer i nazwę księgi wieczystej (wg wzrastającej numeracji KW),
- oznaczenie nieruchomości (działek) na których są położone nieruchomości budynkowe i lokalowe.

Budowa ewidencji gruntów i budynków (budowa operatu ewidencji gruntów i budynków).
Dokumentacja EGiB jest efektem procesów pozyskiwania i opracowania danych przestrzennych i opisowych dotyczących obiektów i
podmiotów ewidencji. Dokumentacja EGiB zwana jest także operatem ewidencyjnym.
Informacje o gruntach, budynkach i lokalach zawiera operat ewidencyjny, który składa się z map, rejestrów i dokumentów uzasadniających
wpisy do tych rejestrów.
Dokumentacja EGiB:
część przestrzenna, w której ukazywane jest położenie obiektów ewidencji (przede wszystkim działek) na mapie ewidencyjnej,
część opisowa, w której, na podstawie sporządzonej uprzednio części przestrzennej (mapy), przedstawia się cechy obiektów EGiB.

Rezultatem założenia ewidencji jest opracowanie operatu ewidencyjnego w skład którego wchodzą:
operat geodezyjno-prawny,
baza danych ewidencyjnych, operat opisowo-kartograficzny

Operat ewidencyjny jest zakładany i prowadzony dla każdego obrębu.
W skład operatu geodezyjno-prawnego wchodzą zbiory dowodów, prowadzone dla każdego obrębu ewidencyjnego, uzasadniające wpisy do
komputerowych baz danych ewidencyjnych, to jest:
dokumenty stanów prawnych nieruchomości,
geodezyjna dokumentacja techniczna,
zbiory arkuszy danych ewidencyjnych budynków i lokali.
Dokumentami określającymi stany prawne nieruchomości są w
szczególności:
wyciągi i wypisy z ksiąg wieczystych,
protokoły badania ksiąg wieczystych,
ostateczne decyzje administracyjne,
prawomocna orzeczenia sądowe,
umowy zawarte w formie aktów notarialnych, dotyczące ustanowienia lub przeniesienia praw rzeczowych do nieruchomości,
umowy dzierżawy.

Rejestr gruntów jest raportem sporządzonym na podstawie danych ewidencyjnych o wszystkich działkach ewidencyjnych w granicach
obrębu, zebranych według ich przynależności do poszczególnych jednostek rejestrowych gruntów.
Danymi ewidencyjnymi dotyczącymi działki ewidencyjnej są:
numer działki stanowiący część składową identyfikatora działki ewidencyjnej,
2) numeryczny opis granic działki ewidencyjnej,
3) pole powierzchni działki ewidencyjnej,
4) informacje określające pola powierzchni konturów użytków gruntowych i klas gleboznawczych w granicach działki ewidencyjnej,
5) wartość działki ewidencyjnej oraz data określenia tej wartości,
6) numer jednostki rejestrowej gruntów, do której przyporządkowana została działka ewidencyjna, stanowiący część składową identyfikatora
tej jednostki rejestrowej,
7) oznaczenie księgi wieczystej, a w przypadku gdy księga wieczysta nie jest założona - oznaczenie dokumentów określających własność,
8) oznaczenie dokumentów określających inne prawa do działki ewidencyjnej niż własność i prawo użytkowania wieczystego,
9) numer rejestru zabytków prowadzonego na podstawie przepisów o ochronie dóbr kultury,

10) numer rejonu statystycznego stanowiący część składową identyfikatora tego rejonu.

Rejestr gruntów zawiera ponadto:
1) dane określające:
a) podmioty ewidencyjne,
b) osoby, jednostki organizacyjne i organy,
c) dzierżawców gruntów,
2) oznaczenia odpowiednich jednostek rejestrowych budynków
oraz odpowiednich pozycji kartoteki budynków związanych z
poszczególnymi działkami zabudowanymi.
Rejestr budynków jest raportem sporządzonym na podstawie danych ewidencyjnych dotyczących budynków stanowiących odrębny od
gruntu przedmiot własności, zebranych według ich przynależności do poszczególnych jednostek rejestrowych budynków.
Danymi ewidencyjnymi dotyczącymi budynku stanowiącego część
składową gruntu są:
numer ewidencyjny budynku stanowiący część składową identyfikatora budynku,
2) numer porządkowy, którym oznaczony został budynek w trybie przepisów o numeracji nieruchomości,
3) numeryczny opis konturu wyznaczonego przez prostokątny rzut na płaszczyznę poziomą zewnętrznych płaszczyzn ścian zewnętrznych
kondygnacji przyziemnej budynku, a w budynkach posadowionych na filarach, kondygnacji opartej na tych filarach - zwanego dalej
konturem budynku,
4) numery działek ewidencyjnych, na których usytuowany jest budynek,
5) oznaczenie funkcji podstawowej budynku,
6) wartość budynku oraz data określenia tej wartości,
7) rok zakończenia budowy,
8) pole powierzchni zabudowy w m

2

,

9) liczba kondygnacji nadziemnych oraz liczba kondygnacji podziemnych,
10) informacja o materiale, z którego zbudowane są zewnętrzne ściany budynku,
11) liczba i numery lokali stanowiących odrębne nieruchomości lokalowe,
12) liczba i numery lokali innych niż wymienione w pkt 11,
13) łączne, wyrażone w m

2

, pole powierzchni użytkowej:

a) wszystkich lokali w budynku,
b) pomieszczeń przynależnych do lokali,
14) numer rejestru zabytków prowadzonego na podstawie przepisów o ochronie dóbr kultury,
15) oznaczenie księgi wieczystej lub innych dokumentów określających własność budynku,
16) oznaczenie dokumentów określających inne prawa do budynku niż własność,
17) numer jednostki rejestrowej budynków, do której przyporządkowany został budynek stanowiący część składową identyfikatora tej
jednostki.
Rejestr lokali jest raportem sporządzonym na podstawie danych ewidencyjnych dotyczących lokali stanowiących odrębne nieruchomości,
zgrupowanych według ich przynależności do poszczególnych jednostek rejestrowych lokali.
Danymi ewidencyjnymi dotyczącymi lokalu są:
1) numer lokalu, stanowiący część składową identyfikatora lokalu,
2) numer ewidencyjny budynku, w którym znajduje się lokal,
3) oznaczenie funkcji użytkowej lokalu,
4) liczba izb wchodzących w skład lokalu oraz liczba i rodzaj pomieszczeń przynależnych do lokalu,
5) wyrażone w m

2

pole powierzchni użytkowej lokalu oraz pole powierzchni pomieszczeń przynależnych do lokalu,

6) oznaczenie księgi wieczystej,
7) oznaczenie dokumentów określających inne niż własność prawa do lokalu,
8) numer ewidencyjny jednostki rejestrowej lokali, do której przyporządkowany został lokal,
9) wartość lokalu i data ustalenia tej wartości.
Kartoteka budynków jest raportem sporządzonym na podstawie danych ewidencyjnych o budynkach, zebranych w pozycjach kartoteki
budynków.
Kartoteka budynków zawiera ponadto:
1) dane określające podmioty ewidencyjne oraz innych władających
budynkami w całości lub w części,
2) oznaczenia jednostek rejestrowych gruntów lub jednostek
rejestrowych budynków związanych z poszczególnymi
budynkami.
Pozycję kartoteki budynków tworzą dane o budynkach wybudowanych na gruntach wchodzących w skład jednej jednostki rejestrowej
gruntów.
Kartoteka lokali jest raportem sporządzonym na podstawie danych ewidencyjnych o lokalach, zebranych w pozycjach kartoteki lokali.
Kartoteka lokali zawiera:
dane określające właścicieli lokali oraz innych władających lokalami,
2) oznaczenia jednostek rejestrowych gruntów, jednostek rejestrowych budynków oraz w przypadku lokali stanowiących odrębne
nieruchomości - oznaczenia jednostek rejestrowych lokali związanych z poszczególnymi lokalami.
Pozycję kartoteki lokali stanowią dane o lokalach znajdujących się w jednym budynku.
Raporty pomocnicze.
Zestawienie gruntów jest spisem danych o ogólnej powierzchni i wartości gruntów wchodzących w skład poszczególnych jednostek
rejestrowych z podziałem na użytki gruntowe i klasy gleboznawcze.
Zestawienie gruntów sporządza się dla obrębu lub jednostki ewidencyjnej.
Wykaz gruntów jest spisem danych o ogólnej powierzchni i wartości gruntów położonych w granicach jednostki ewidencyjnej, zestawionych
według ich przynależności do poszczególnych grup i podgrup rejestrowych z jednoczesnym podziałem na użytki gruntowe.
Wykaz budynków jest spisem danych o liczbie i wartości budynków, wybudowanych na gruntach położonych w granicach jednostki
ewidencyjnej, zestawionych według przynależności budynków do poszczególnych grup i podgrup rejestrowych z jednoczesnym podziałem
na rodzaje budynków oraz wyróżnieniem budynków, które stanowią części składowe gruntów, oraz budynków, które stanowią odrębne od
gruntu nieruchomości.

Wykaz lokali jest spisem danych o liczbie i wartości lokali, stanowiących odrębne nieruchomości, znajdujących się w granicach jednostki
ewidencyjnej, zestawionych według przynależności lokali do poszczególnych grup i podgrup rejestrowych z jednoczesnym podziałem na
kategorie.
Skorowidz działek jest spisem działek ewidencyjnych położonych w granicach jednego obrębu, zawierającym numery tych działek w
kolejności wzrastającej oraz numery jednostek rejestrowych gruntów, do których działki ewidencyjne zostały przyporządkowane.
Wykazy podmiotów ewidencyjnych i władających gruntami są alfabetycznymi spisami osób, jednostek organizacyjnych i organów,
zawierającymi, oprócz danych określających te osoby, jednostki i organy, oznaczenia jednostek rejestrowych gruntów, jednostek
rejestrowych budynków, jednostek rejestrowych lokali oraz pozycji kartoteki budynków i kartoteki lokali, związanych z poszczególnymi
osobami, jednostkami organizacyjnymi i organami.