24. Budowa i skład skorupy ziemskiej.
Skorupa ziemska jest najbardziej zewnętrzną powłoką kuli ziemskiej
otoczona na powierzchni przez atmosferę i hydrosferę, natomiast w
głębi granicząca z płaszczem Ziemi. Stanowi sztywny, niejednorodny
twór, którego struktura jest zależna od obecności i sposobu
wykształcenia trzech głównych warstw występujących w profilu
pionowym: warstwy osadowej, warstwy granitowej i warstwy
bazaltowej. Wyróżnia się trzy typy skorupy ziemskiej: skorupę
kontynentalną, skorupę oceaniczną i skorupę suboceaniczną. Grubość
skorupy ziemskiej wynosi ok. 5-12 km pod dnem oceanów, ok. 35-40
km pod platformami kontynentalnymi, dochodząc do 80 km pod
niedawno wypiętrzonymi górami. Na obszarze Polski grubość skorupy
ziemskiej oceniana jest na 27-47 km.
Najwięcej, bo aż 45 % skorupy ziemskiej, stanowi tlen. Występuje on
w stanie związanym w resztach kwasowych wszystkich soli
tlenowych, w tlenkach metali i wodorotlenkach tworzących minerały.
Drugie miejsce pod względem zawartości skorupy ziemskiej zajmuje
krzem – jest go około 27 %. Występuje w kwarcu oraz w solach:
krzemianach
i
glinokrzemianach,
będących
podstawowymi
składnikami gleby oraz skał granitowych i piaskowców. Dalej glin
8,1% -glinokrzemiany, żelazo 5%, wapń 3,6% sód, potas, magnez, i
inne..
Użytkowa część skorupy ziemskiej nazywana jest glebą powstaje ona
w wyniku wietrzenia skał.
W skorupie ziemskiej występuje szereg skał : magmowych,
osadowych, metamorficznych. Skały te ulegaja procesom wietrzenia
szczególnie chemicznego pod wpływem wody, powietrza , gazów,
temperatury, co doprowadza do rozpadu skał dzięki czemu może
tworzyć się życie organiczne które powoduje że w skład skał często
wchodzi materia organiczna.